balnea CLXX, quae nunc Romae ad infinitum auxere numerum. Vicit antecedentes aquarum ductus novissimumimpendiumoperis inchoati a Gaio Caesare et peracti a Claudio: quippe a XXXX. lapide ad eam excelsitatem ut omnes urbis montes lavarentur influxere Curtius atque Caeruleus fontes et Anien novus; erogatum in id opus HS. oo ao oo D. Quodsi quis diligentius aesti- 123 maverit abundantiam aquarum in publico, balineis, piscinis, euripis, domibus, hortis, suburbanis, villis, spatia venientis, exstructos arcus, montes perfossos, convalles aequatas, fatebitur nihil magis mirandum fuisse in toto orbe terrarum. Eiusdem Claudii 124 inter maxime memoranda equidem duxerim quamvis destitutum successoris odio montem perfossum ad lacum Fucinum emittendum, inenarrabili profecto impendio et operarum multitudine per tot annos, cum aut corrivatio aquarum, qua terrenus mons erat, egereretur in verticem machinis aut silex caederetur quantaque intus in tenebris fierent quae neque concipi animo nisi ab iis qui videre neque enarrari humano sermone possunt! Nam 125 Wasser- und Kanalbauten benutzt auch Frontinus. ad—numerum. In dem Regionsverzeichnisse werden 856 balnea und 1352 lacus gezahlt. inchoati 37, peracti 47 n. C. a — lapide. Die a. Claudia entstand aus den Qaellen Curtius und Caeruleus, 38 Millien von Rom an der via Sublacensis, die nach Suhiaco fiihrte, der Anien =Anio novus 4 Millien hoher. Beide kamen auf denselben Bogen in iibereinander fliessenden Kanalen (rivi) zur Stadt, wovon die beutige Porta maggiore ein Denkmal geblieben ist, wie P. S. Lorenzn von der a. Marcia. lavarentur „bewassert wurdeu." Diese Leitungen waren so hoch, dass sie allen Hiigeln Wasser zufiihrten. HS. ter milies quingenties sc. centena milia nach dem damaligen Geldwerth = 18,458,990 Thlr. 123. venientis sc. aquae, was aus der vorhergehenden Mehrzahl erganzt wird. 124. ad—emittendum, ein Emis sar, der das Wasser des /. Fuci- quantaque, eine Ausrufung in portus Ostiensis opus praetereo, inter vias per montes excisas mare Tyrrenum a Lucrino molibus seclusum, tot pontes tantis impendiis factos. 125. Ostiensis zu 9, 14. — inter — seclusum durch einen schmalen Damm, welchen Agrippa zum Behuf seiner Hafenanlagen durchstechen liess (zu9,124 vgl.Strabo5,244ff). Ebendaselbst waren zwei Strassen durch den Felsen nach Cuma und Neapcl gegraben, wovon die letztere unter dem Namen der Grotta di Posilipo noch erhalten ist, vgl. Strabo p. 246. DRUCKFEHLER UND RERICHTIGUNGEN. S. 5 Anmerkungen a Z. 15 st. Arutus l. Aratus. - 16 Anm«a Z. 2 v. u. st. 68 l. 681. - 16 - b - 1 v. u. st. minuante l. minuant. - 27 Z. 8 st. tanquam t. tamquam, - 27 - 13 st. succos L sucos. - 30 Anm. b Z. 11 v. u. st. comitari l. concitare. - 32 - a - 5 st. atali l. a tali. - 36 - a - 4 v. u. st. ventibus l. aestibus. - 38 - b - 7 st. alias l. aliis. - 49 Z. 5 st. Pollionis l. Polionis. *) - 49-7 st. aestas 1. aetas. - 55 - 1 st. concione l. contione und so immer. - 60 - 7 st. Athenio l. Aternio. - 62 - 14 st. magnus l. Magnus. - 64 - 2 st. exsilium l. exilium und so immer. - 64 Anm. a Z. 3 v. u. st. 326 l. § 26 (vgl. 36, 106). - 66 - a - 28 st. Leb - l. Lebzeiten. - 67 Z. 12 st. oraculi l. oraculo. - 71 - 6 st. condente l. condentr nach Ritschl. - 71-12 st. Medeam l. Mediam. - 76 - 3 v. u. streiche: ulli. - 85 - 2 st. Mutianus l. Mucianus und so immer. - 85 Anm. a Z. 5 st. v. Chr. l. n. Chr. - 87 Z. 9 st. in secundo l. secundo. - 88 - 11 st. Etiam num l. Etiamnum. - 92-14 st. maiorem l. maiorum. - 96 - 1 v. u. st. intentos ingentes arcus l. ingentes arcus intentos. - 97 Anm. b Z. 5 v. u. vor Semel l. 43. - 105 Z. 3 st. dedicationem l. dedicatione. - 109 - 3 st. itemqne l. itemque. - 117 - 13 st. st l. est. - 117 Anm. b Z. 13 st. Maximus l. Pictor. - 121 Z. 9 st. Praedenti l. Praetendi. - 126 - 13 st. Septemtrionalis l. Septentrionalis. *) Jene Form ist die richtigere, diese aber die gelaufigere. Deshalb S. 127 Anm. a Z. 2 v. u. st. sucris I. sucis. - 131 - a - 4 v. u. st. Caerearvon-1. Caernarvon-. - 134 - Ь - 6 v. п. st. margaritao 1. margaritae. - 136 Z. 6 st. coniculato I. cuniculato. - 136 Anm. a Z. 15 st. proferatur 1. proseratur. - 137 - a - 4 v. u. vor amethysti 1. 135. - 138 - b - 12 T. iL st. inventnm 1. inventum. - 140 Z. 4 st. interprctantur 1. interpretantur. - 146 Anm. a Z. 1 st. Ilten 1. 4ten. - 146 - Ь - 5 st. auch 1. auch 3, 108. - 150 - Ь - 3 st. 11) 1. 11) oder wahrscheinlicher des Pt. Lagi. - 151 Z. 4 v. u. st. sequantur, eligunt 1. sequantur eligunt, . - 156 - 4 st. Aggrippina 1. Agrippina. - 158 Anm. a Z. 5 ist quaestus causa solerent einmal zu streichen. - 160 Z. 29 st. cellaea 1. cellae a. - 160 Anm. b Z. 9 st. Ueberstimmung 1. T> herein Stimmung. - 162 Z. 11 st. cunetarum custra 1. cunctarum castra. - 163 Anm. b Z. 4 st. alvo 1. alvi. - 168 Z. 12 st. oculos 1. oculus. - 168 Anm. a Z. 5 st. blinde 1. blende. - 173 - a - 11 st. 8 1. 7. - 178 Z. 2 st. addageratam 1. adaggeratam. - 179 - 6 st. adoratus 1. odoratus. - 183 Anm. b Z. 7 st. praedictoria 1. praediatoria. - 1S7 - b - 23 st. Richtern I. Richter. - 190 Z. 5 st. oculornm 1. oculorum. - 191 - 4 zu urbe I. curia, wie Mone ansprechend vermuthet. - 192 Anm. a Z. 1 st. Theoprastus 1. Theophrastus. - 193 Z. 6 v. u. st. delata 1. deleta. - 194 Anm. a Z. 12 st. foro 1. 77. foro. - 194 - a - 21 nach 29 1. 35, 4. - 194 - b - 23 vor Saturni 1. 78. - 194 - b - 1 v. u. ist 77 zu streichen. - 196 Z. 4 st. est, ipsius I. est ipsius. - 197 Anm. a Z. 11 v. u. Vor Masurius I. 126. - 198 Z. 11 st. qnia 1. quia. - 198 - 11 st. utl. , ut. - 199 - 14 st. eapite 1. capite. - 201 - 5 st. procnl 1. procul. - 202 Anm. b Z. 4 st. pluma 1. plumae. - 205 Z. 16 st. eommendarent 1. commendarent. - 205 Anm. a Z. 3 st. pediunculata 1. pedunculata. - 211 Z. 7 st. auctoritatc 1. auctoritate. - 211 - 11 st. commissabundi 1. comissabundi, ebensoiuderAnm.bZ.18. - 211 Anm. b Z. 26 st. commissationum 1. comissationum. - 212 - a - 7 st. %<i>uaL£iv 1. x(OjuàÇetv. - 214 - a - 11 st. 28 1. 287. - 215 Z. 10 st. malis 1. malos. - 219 Anm. a Z. 15 st. inquit; 1. inquit,. - 219 - a - 9 v. u. st. v. C. lies п. C. - 220 - a - 1 st. den I. denn. - 220 - h - 1 st. numis 1. nummos. |