Famé coacta vúlpes altâ in vineâ Uvam appetebat súmmis saliens víribus. Quam tángere ut non pótuit, discedéns ait: "Nondúm matura est, nólo acerbam súmere." Qui fácere quæ non possunt verbis élevant, Adscribere hoc debébunt exemplúm sibi.
II. Vulpes et Hircus.
Homo ín periclum símul ac venit cállidus, Reperire effugium álterius quærít málo. Cùm décidisset vúlpes in puteum ínscia,
Et altiore claúderetur márgine,
Devénit hircus sítiens in eundém locum; Simúl rogavit, ésset an dulcís liquor Et cópiosus? Illa fraudem móliens:
"Descénde, amice; tánta bonitas ést aquæ, Volúptas ut satiári non possít mea." Immísit se barbátus. Tum vulpécula Evásit puteo, níxa celsis córnibus, Hircúmque clauso líquit hærentém vado.
Ad rívum eundem lúpus et agnus vénerant,
Sití compulsi. Súperior stabát lupus Longéque inferior ágnus. Tunc fauce ímprobâ Latro íncitatus, júrgii causam íntulit ; "Cur," ínquit, "turbuléntam fecistí mihi Aquám bibenti?" Lániger contrá timens:
"Quî póssum, quæso, fácere quod quererís, lupe? A té decurrit ád meos haustús liquor." Repúlsus ille véritatis víribus,
"Ante hós sex menses mále," ait, "dixistí mihi." Respóndit agnus : Equidem natus nón eram.” "Pater hércule tuus," ínquit, "male dixít mihi Atque ita correptum lácerat injustâ nece."
Hæc própter illos scrípta est homines fábula, Qui fictis causis ínnocentes ópprimunt.
Mordáciorem qui ímprobo dente ádpetit, Hoc árgumento sé describi séntiat.
In ófficinam fábri venit vípera.
Hæc, cùm tentaret, sí qua res essét cibi,
Limám momordit. Illa contra cóntumax,
Quid me," ínquit, “stulta, dénte captas lædere, Omne ádsuëvi férrum quæ corródere?”
Consília qui dant práva cautis hóminibus, Et pérdunt operam et déridentur túrpiter. Canés currentes bibere in Nilo flúmine,
A córcodilis né rapiantur, tráditum est. Igitur cùm currens bíbere cœpissét canis,
Sic córcodilus: "Quám libet lambe ótio, Noli vereri." At ille: "Facerem me hércule, Nisi ésse scirem cárnis te cupidúm meæ."
VI. Muli et Latrones.
Mulí gravati sárcinis ibánt duo: Unús ferebat físcos cum pecúniâ ; Altér tumentes múlto saccos hórdeo. Ille, ónere dives, célsa cervice éminet, Clarúmque collo jáctat tintinnábulum; Comés quieto séquitur et placidó gradu. Subitó latrones éx insidiis ádvolant, Intérque cædem férro mulum saúciant:
Diripiunt nummos, négligunt vile hordeum. Spoliátus igitur cásus cùm flerét suos,
"Equidem," inquit alter, "mé contemptum gaúdeo; Nam nihil amisi, néc sum læsus vulnere.” Học árgumento túta est hominum ténuitas : Magnæ periclo súnt opes obnóxiæ.
Calví momordit músca nudatúm caput; Quam opprímere captans álapam sibi duxít gravem, Tunc illa irridens: "Púnctum volucris párvulæ Voluísti morte ulcísci: quid faciés tibi, Injúriæ qui addideris contuméliam ?"
Respóndit: "Mecum fácile redeo in grátiam, Quia non fuisse méntem lædendí scio; Sed té, contempti géneris animal ímprobum, Quæ délectaris bibere humanum sánguinem, Optém necare vél majore incómmodo."
Hoc árgumentum véniam ei darí docet, Qui cásu peccat. Nám qui consilio ést nocens, Illum ésse quâvis dígnum pœnâ júdico.
Qui fért malis auxílium, post tempús dolet. Gelú rigentem quídam colubram sústulit. Sinúque fovit, cóntra se ipse mísericors;
Namque út refecta est, nécuit hominem prótinus. Hanc ália cùm rogáret causam fácinoris, Respóndit: "Ne quis díscat prodesse improbis."
IX. Asinus ad Senem Pastorem.
In príncipatu cómmutando cívium Nil præter domini nómen mutant paúperes. Id ésse verum, párva hæc fabella índicat. Aséllum in prato tímidus pascebát senex. Is, hóstium clamóre subito térritus, Suadébat asino fúgere, ne possént capi. At ille lentus: 66 Quæso, num binás mihi Clitéllas impositúrum victorém putas?" Senéx negavit. "Ergo quid refért meâ, Cui sérviam? clitéllas dum portém meas."
Qui prétium meriti ab ímprobis desiderat, Bis péccat: primum quóniam indignos ádjuvat; Impúne abire deínde quia jam nón potest.
Os dévoratum faúce cùm hærerét lupi, Magnó dolore víctus cœpit síngulos Illícere pretio, ut íllud extraherént malum. Tandém persuasa est júrejurandó gruis, Gulæque credens cólli longitúdinem, Perículosam fécit medicinám lupo.
Pro quỏ cùm pactum flágitaret præmium : "Ingráta es," inquit, "óre quæ nostró caput Incólume abstuleris, ét mercedem póstules."
XI. Socrates ad Amicos.
Vulgáre amici nómen, sed rara ést fides. Cùm párvas ædes síbi fundâsset Sócrates, (Cujus non fugio mórtem, si famam ádsequar, Et cédo invidiæ, dúmmodo absolvár cinis) E pópulo sic, nescío quis, ut fierí solet:
“Quæsó tam angustam, tális vir, ponís domum? “Utinam," inquit, "veris hánc amicis ímpleam!"
XII. Gubernator et Nauta.
Cùm dé fortunis quídam quereretúr suis; Æsópus finxit cónsolandi grátiâ :
Vexáta sævis návis tempestátibus,
Intér vectorum lácrimas et mortís metum,
Faciem ád serenam súbito ut mutatúr dies,
Ferri secundis túta cœpit flátibus,
Nimiâque nautas hílaritate extóllere.
Factús periclo túm gubernatór sophus : “Parcé gaudere opórtet, et sensím queri, Totám quia vitam míscet dolor et gaúdium."
XIII. Æsopus et Petulans.
Succéssus ad perníciem multos dévocat.
Æsópo quidam pétulans lapidem ímpegerat.
"Tanto," ínquit, "melior!" Assem deinde illí dedit, Sic prósecutus: "Plús non habeo mehércule,
Sed unde accipere póssis, monstrabó tibi." Venit écce dives ét potens; huic símiliter "Impinge lapidem, et dígnum accipies præmium." Persuasus ille fécit, quod monitús fuit: Sed spés fefellit ímpudentem audáciam: Comprénsus namque poénas persolvít crucc.
« IndietroContinua » |