Immagini della pagina
PDF
ePub

Rōmānō, quid reddere maiōribus tuis, dēbeās: fac tibi paternae legis [Aciliae] veniat in mentem, quā lēge popu lus Rōmānus de pecuniis repetundis optimis iudiciis sevērissimisque iudicibus ūsus est. 52. Circumstant te summae 5 auctōritātēs, quae të oblivisci laudis domesticae nōn sinant; quae te noctis diesque commoneant, fortissimum tibi patrem, sapientissimum avum, gravissimum socerum fuisse. Quā rē si [Glabriōnis] patris vim et acrimoniam cēperis ad resistendum hominibus audacissimis; si avi [Scaevolae] prūIo dentiam ad prospiciendas insidias, quae tuae atque hōrum famae comparantur; si soceri [Scauri] constantiam, ut në quis tē dē vērā et certā possit sententiā dēmovēre; intelleget populus Rōmānus, integerrimō atque honestissimō praetōre, délectōque consiliō, nocenti reō māgnitudinem pecuniae plūs 15 habuisse mōmenti ad suspiciōnem criminis quam ad ratiōnem salūtis.

Cicero will Push the Trial.

XVIII. 53. Mihi certum est, nōn committere ut in hac

causā praetor nōbīs cōnsiliumque mūtētur. Nōn patiar rem in id tempus adduci, ut [Siculi], quos adhuc servi dēsignā20 tōrum cōnsulum nōn mōvērunt, cum eōs novō exemplō ūniversōs arcesserent, eōs tum lictōrēs consulum vocent; ut homines miseri, antea socii atque amici populi Rōmānī, nunc servi ac supplicēs, non modo iūs suum fortūnāsque omnis eōrum imperiō āmittant, vērum etiam dēplōrandī iūris suī 25 potestātem nōn habeant. 54. Nōn sinam profecto, causā ā mē perōrātā [quadraginta diebus interpositis], tum nobis denique respondērī, cum accūsātiō nostra in oblīviōnem diuturnitāte adducta sit: nōn committam, ut tum haec rēs iūdicetur, cum haec frequentia tōtius Italiae Rōmā disces30 serit quae convenit unō tempore undique, comitiōrum, lūdōrum, censendique causa. Huius iudici et laudis fructum, et offēnsiōnis periculum, vestrum; labōrem sollicitudi

nemque, nostram; scientiam quid agatur, memoriamque quid à quoque dictum sit, omnium putō esse oportere.

His Plan for Despatch.

55. Faciam hoc nōn novum, sed ab eis qui nunc principes nostrae civitatis sunt ante factum, ut testibus ūtar statim : llud ā mē novum, iūdicēs, cōgnōscētis, quod ita testīs cōn- 5 stituam, ut crimen tōtum explicem; ut, ubi id [interrogando] argumentis atque ōrātiōne firmāverō, tum testis ad crimen adcommodem: ut nihil inter illam ūsitātam accūsātiōnem atque hanc novam intersit, nisi quod in illā tunc, cum omnia dicta sunt, testēs dantur; hic in singulās rēs 10 dabuntur; ut illis quoque eadem interrogandi facultās, argumentandi dicendique sit. Si quis erit, qui perpetuam ōrātiōnem accūsātiōnemque desideret, alterā āctiōne audiet: nunc id, quod facimus - eā ratiōne facimus, ut malitiae illōrum consiliō nostrō occurrāmus necessariō fieri intel- 15 legat. Haec primae actiōnis erit accūsātiō.

Brief Statement of the Charges.

56. Dicimus C. Verrem, cum multa libidinōsē, multa crūdēliter, in civis Rōmānōs atque in sociōs, multa in deōs hominesque nefariē fecerit tum praeterea quadringentiens sestertium ex Sicilia contrā lēgēs abstulisse. Hōc testibus, 20 hōc tabulis privātis publicisque auctoritatibus ita võbis plānum faciēmus, ut hoc statuātis, etiam si spatium ad dicendum nostro commodo, vacuōsque diēs habuissēmus, tamen ōrātiōne longā nihil opus fuisse.

Dixi.

25

THE PLUNDER OF SYRACUSE.

(In C. Verrem: Actio II., Lib. IV., ch. 52–60.)

THE passage which follows is from the fourth oration of the Accusatio, the most famous of all, known as the De Signis because it treats chiefly of the works of art stolen by Verres. Cicero has been describing the plundering of many temples and public buildings, and in this passage he recounts in detail the case of one chief city, Syracuse, as a climax. Syracuse was by far the largest and richest of all the Greek cities of Italy and Sicily. It was a colony of Corinth, founded B.C. 734, and in course of time obtained the rule over the whole eastern part of Sicily. It remained independent, with a considerable territory, after the western part of the island (far the larger part) passed under the power of Rome in the First Punic War; but in the Second Punic War (B.C. 212) it was captured by Marcellus, and ever after was subject to Rome. It was at this time the capital of the province.

UNIU

Verres the Governor: Marcellus the Conqueror.

NIUS etiam urbis omnium pulcherrimae atque ōrnātissimae, Syrācūsārum, direptiōnem commemorābō et in medium proferam, iūdicēs, ut aliquandō tōtam hūius generis ōrātiōnem concludam atque definiam. Nēmō fere vestrum 5 est quin quem ad modum captae sint ā M. Mārcellō Syracusae saepe audierit, non numquam etiam in annālibus lēgerit. Cōnferte hanc pācem cum illō bellō, hūius praetōris adventum cum illius imperātōris victoria, huius cohortem impūram cum illius exercitu invictō, hūius libidinēs cum illius conti10 nentia: ab illō, qui cēpit, conditās, ab hōc qui cōnstitūtās accepit, captās dīcētis Syrācūsās.

2. Ac iam illa omittō, quae dispersē ā mē multis in locis dicentur ac dicta sunt: forum Syrācūsānōrum, quod introitū

Marcelli pūrum caede servātum esset, id adventu Verris Siculorum innocentium sanguine redundasse :/ portum Syrācūsānōrum, qui tum et nostris classibus et Karthaginiensium clausus fuisset, eum istō praetore Cilicum myoparōni praedōnibusque patuisse: mittō adhibitam vim ingenuis, mātrēs 5

[graphic][graphic][merged small]

familias violātās, quae tum in urbe captă commissa non sunt neque odio hostili neque licentia militāri neque mōre belli neque iure victoriae: mittō, inquam, haec omnia, quae ab isto per triennium perfecta sunt: ea, quae coniuncta cum illis rebus sunt, de quibus antea dixi, cognoscite.

Description of Syracuse.

10

3. Urbem Syrācūsās maximam esse Graecarum, pulcherrimam omnium saepe audistis. Est, iudices, ita ut dicitur. Nam et situ est cum munitō tum ex omni aditü, vel terrā vel mari, praeclāro ad aspectum, et portus habet prope in aedificatiōne aspectuque urbis inclūsōs: qui cum diversos 15 inter se aditus habeant, in exitu coniunguntur et confluunt. Eōrum coniunctione pars oppidi, quae appellatur Insula, mari diiuncta angusto, ponte rursus adiungitur et continetur.

LIII. 4. Ea tanta est urbs, ut ex quattuor urbibus maxi- 20 mis constare dicatur: quarum una est ea quam dixi Însula,

quae duobus portubus cincta, in utriusque portus ōstium aditumque proiecta est, in qua domus est, quae Hierōnis regis fuit, qua praetōrēs ūti solent. In ea sunt aedes sacrae complūrēs, sed duae quae longe ceteris antecellant 5 Dianae, et altera, quae fuit ante istius adventum ōrnātis sima, Minervae. In hac insula extrēmā est fons aqua

[graphic][graphic][merged small]

dulcis, cui nomen Arethusa est, incredibili magnitudine plenissimus piscium, qui fluctu tōtus operiretur, nisi mūn tiōne ac mōle lapidum diiunctus esset a mari. 5. Alter 10 autem est urbs Syrācūsis, cui nōmen Achradīna est: in qu forum maximum, pulcherrimae porticūs, ōrnātissimum pryta neum, amplissima est curia templumque egregium Iovi Olympii ceteraeque urbis partes, quae ūnā viā lātā perpetu multisque transversis divisae privātis aedificiis continentu 15 Tertia est urbs, quae, quod in ea parte Fortunae fānur antiquum fuit, Tycha nomināta est, in qua gymnasiu amplissimum est et complūrēs aedēs sacrae: coliturque e pars et habitatur frequentissime. Quarta autem est, qua quia postrema coaedificata est, Neapolis nominātur: qua 20 ad summam theatrum maximum: praeterea duo templa sur egregia, Cereris unum, alterum Liberae signumque Apo linis, qui Temenītēs vocatur, pulcherrimum et maximum quod iste si portare potuisset, non dubitāsset auferre.

« IndietroContinua »