& Punica arma exercitati ducis. Regulus cum tutore & exigua Mafacfylorum 10. manu in Karthaginienfem agrum perfugit. Ita recuperato regno paterno, Mafiniffa, quia fibi adverfus Syphacem haud paullo majorem rettare dimicationem cernebat, optimum ratus cum fratre patruele gratiam reconciliare, miffis, quir. & puero fpem facerent, fi in fidem Mafiniffae fefe permififfet, futurum in codem honore, quo apud Galam Oefalces quondam fuiffet; & qui Mezetulo, 12. practer inpunitatem, fua omnia cum fide reftitui fponderent; ambo pracoptantes exfilio modicam domi fortunam (omnia, ne id fieret, Karthaginienfibus de induftria agentibus) ad fefe perduxit. XXXI. Hafdrubal tum forte, quum haec gerebantur, apud Syphacem erat. 1. qui Numidae, haud fane multum ad fe pertinere credenti, utrum penes Lacu millibus equitum, cum Mafiniffa, nequaquam tantum peditum equitumve habente, acie conflixit. Vicit tamen & veterum militum virtus] Put. Reg. Men. Voff. rò militum fpernunt. An fuit veteranorum virtus? Lib. xxxvII, [xx.] de Achaeis Eumeni auxilio miffis: Veterani omnes & periti belli erant. J. FR. GRONOVIUS. Eamdem vocem fpernunt quoque Flor. Lov. 1. 2. 5. Hav. & Hearnii L. 1. quam neque in Mftis fuis comparere teftatur Crevier. fed tamen neceffariam effe judicat. milites veteres memorantur XXVI, XXVIII. Eadem ratione ftipendiorum habita in veteribus militibus dimittendis. XXXI, IV. Quum de agris, veterum militum relatum effet. XXXIV, XVII. Milites veteres periti hoftium bellique. XLII, XXXI. Ut centuriones militefque veteres fcriberet. Sed & veterani fimpliciter XL, XXXIX. Ibi dimitti veteranos fefe velle. XLIV, XXXIV. Veteranis fatentibus, fe illo primum die, tamquam tirones, quid agendum effet in re militari, didiciffe.Epit. Liv.cx111. Veteranis cum feditione miffionem poftulantibus dedit. Potius tamen vox militum librariorum culpa excidiffe videtur ex optimis Mftis. §. 10. In Karthaginienfium agrum perfugit] Vet. lib. refugit. SIGONIUS. Pal. 3. in Carthaginienfem agrum refugit. GEBHARDUS. refugit etiam Lov. 4. Harl. & Hearnii D. Diffentiunt reliqui, praefer. tim Put. Flor. & optimi quique. Praeterea Cartha ginienfem agrum, ut Gebh. in uno Pal. invenit, Jac. Gronov. edidit; confentientibus omnibus meis. Neque aliter etiam in Put. effe, monuit me Clariff. Sallier. Mox cap. feq. Infefta omnia circa effe; maxime uri Karthaginienfis ager. Vide ad vi, xx1, 8. Quia fibi adverfus Syphacem] Emendavimus quia fibi cum Syphace. RHENANUS. Ed. Mog. adverfus Syphacem. MODIUS. Pall. 1. 3. & vet. ed. quia fibi adverfus Syphacem haud paullo majorem reftare dimicationem cernebat. GEBHARDUS. Omnes Gall. ma & duo Pall. & Voff. quia fibi adverfus Syphacem baud paullo majorem. J. FR. GRONOVÍUS. Unus Harl. cum Syphace; reliqui cum Hearnii N. adverfus Syphacem. Paullo ante recuperato agro paterno Hearnii L. 1. recuperato agro regno paterno, utraque lectione juncta, Lov. 2. Sed, vocem agro delendam effe, fubjectis notis librarius indicavit. §. 11. Futurum eum in eodem honore] Delevimus pronomen eum. Quod vero fequitur, quo apud Galam & Defalcem quondam fuiffet, ingens erratum eft, fcribendum, quo apud Galam Defalces quondam fuiffet. RHENANUS. Iidem futurum eum in eodem honore. quibus fraudi fuit defectus Rhenani codex. J. FR. GRONOVIUS. Tò eum fervant etiam Flor. Lov. 1. 3. 4. 5. Gaertn. Hav. & Hearnii L. 1. ac N. Pronomen melius abeffe, licet in fcriptis exftet, judicat Crevierius. Id autem abeft a reliquis. Mox voculam a Froben. ejectam foli tantum meorum Ber. & Gaertn. fervarunt. Paullo ante cum fratre patrueli Lov. 4. & Harl. Vide ad xxxv, x, & §. 12. Et qui Mezetulo, praeter inpunitatem, fua omnia] Tò qui fufpectum & forfan delendum eft. Sufficit ante praeceffiffe. J. FR. GRONOVIUS. Gronovii emendationem probat Crevierius; nifi alios ad Lacumacem, alios ad Mezetulum legarit Mafiniffa. Tunc enim nihil mutandum fore judicat. Praeterea praeter impunitatem fuam Voff. Lov. 1.4. Ambos &c. ad fe perduxit] Ed. Mog.ambo praeoptan tes. MODIUS. Ita legunt omnes edd. vett. Poftea demum Aldus fubftituit ambos; Gronovius vero revocavit ambo; quomodo in optimo Put. exftare, monuit ad xxxv, xx1, 5. fe quoque id in tribus Pall. & ant. ed. inveniffe, adfirmat Gebhard. ad VII, XL, 9. Eamdem fcripturam ex meis probant Flor. & reliqui praeter Lov. 3. Ber. a manu 2. & Hav. §. 1. Regnum Mafaefylorum] Maffyliorum ex vet. lib. Porro autem familiae Maffanifae ftemma, cujus hic Livius, in Jugurtha Salluftius meminit, hoc eft. Defalces rex poft Galam fratrem. 2. macen, an Mafiniffam, regnum Maffylorum effet, falli eum magnopere, aït, fi Mafiniffam eifdem contentum fore, quibus patrem Galam, aut patruum ejus Oefalcem, credat. multo majorem indolem in eo animi ingeniique effe, quam in 3.ullo gentis ejus umquam fuiffet. Saepe eum in Hifpania rarae inter homines virtutis fpecimen dediffe fociis pariter hoftibufque: & Syphacem, & Karthaginienfes, nifi orientem illum ignem obpreffiffent, ingenti mox incendio, quum jam nullam 4. opem ferre poffent, arfuros. Adhuc teneras & fragiles ejus vires effe, vixdum coalefcens foventis regnum. Inftando ftimulandoque pervincit, ut exercitum ad 5.fines Maffylorum admoveat; atque in agro, de quo faepe cum Gala non verbis modo difceptatum, fed etiam armis certatum fuerat, tamquam haud dubie juris fui, caftra locet. Si quis arceat, id quod maxime opus fit, acie dimicaturum: fin SIGONIUS. Emendavi Maffylorum hic & paffim hoc cap. Vide ad XXIV, XLVIII, 2. Stemma hoc Mafiniffae inluftrari & augeri poteft illis, quae notarunt Doujat. ad cap. praec. Celeberr. Burm. ad Syllog. epift. tom. 11. pag. 145. & Cort. ad Sallust. Jug.v, 6. §. 2. Falli eum magnopere] magno opere Lov. 3. quomodo fe etiam in Pal. 3. inveniffe teftatur Gebhard. ad xxvII, XLVI, 8. Vide ad xxvIII, XVIII, 4. Reliqui tamen, & inter eos optimi, codd. vulgatum tuentur. Mox quam in ullo umquam gentis ejus fuiffet Lov. 2. quam in ullo gentis ejus ufquam fuif. fet Flor. Voff. Lov. 1. 3. 4. Saepe ita variant librarii. Vide ad xxxix, XXXI, 5. §. 3. Et Syphacem, & Karthaginienfes &c. ingenti mox incendio, quum jam nullam opem ferre poffent, arfuros] Pal. 3. & in Syphacem & in Carthaginienfis &c. arfuros. perperam. Deinde pr. & fec. cum jam nullam moram ferre pofcit. ubi & ad marginem nullam molem. Saepius hac tranflatione utitur Livius. Infra lib. XXXI, XLVIII. Cum una direpta & incenfa effet, trajecturum illud incendium, velut ex continentibus tectis, in alteram tam propinquam coloniam effet. lib. xxxv11, xxv. Ut quifque proximus ab oppreffo fit, per omnes velut continens incendium pervafurum. GEBHARDUS. nullam morem ferret Lov. 1. nulla molem ferre poffet Flor. nullam moram ferre Voff. nullam moram ferre poffet Lov. 5. Hafn. & Hav. nullam inoram ferre poffet Lov. 2. a manu 1. nullam opem a manu 2. §. 4. Vixdum coalefcere foventi regnum] Put. & duo Pall. & Buflid. coalefcens foventis. Reg. Men. coalefcent foventis. Rectum eft in Put. & Pall. puta jus. J. FR. GRONOVIUS. coalefcent foventis regnum etiam Flor. & Voff. foventis etiam Lov. 1. 2, 5. Gaertn. & Hav. coalefcens foventis regnum Lov. ann. relictus a patre. Suid. Maffiva Jugurtha ex Gauda concubina poft Adherbalem rex, victus a Romanis. 4. quod recte Gronov. probavit. Praeterea paullo ante fragiles vires ejus alio ordine Flor. Voff. Lov. quinque, & Hav. Inftando ftimulandoque pervicit] Hic videbatur o. ratio finita, fed poftea fubnectet: His vocibus incitatus Syphax. Ipfe lector fecum etiam atque etiam cogitet, fitne defectus aliquis, an interpolatio rhetorica. GLAREANUS. Put. & Voff. pervincit. J. FR. GRONOVIUS. Ita & Flor. aliique meo rum. Ut exercitum ad fines Mafaefylorum admoveat] Cur Syphax exercitum admoveat finibus Mafaefylorum, qui in fuo imperio erant? Maffyliorum ergo lege: & ita ubique. Sunt enim eodem errore plurimi depravati loci. SIGONIUS. Maffylorum legendum effe, fupra hoc cap. dixi. §. 5. Tamquam haud dubie juris fui] Put. haud dubii. Reg. & Voss. haud ubi. J. FR. GRONOVIUS. Probaffe Gronovium haud dubii ex eo, quod ad XXXIV, LXII. adnotat, colligo. Nec tamen liquet, cur hoc illo quidem loco praeferendum fit. DUKERUS. Voces haud dubie defunt in Lov. 2. & 5. haud ubi legunt Lov. 1. & 4. haud dubi Flor. a manu 1. haud dubie a manu 2. haud dubii Hav. Vide infra ad xxXIV, XLIII, 5. Quod maxime opus fit, acie dimicaturum] Pal. pr. ut quod maxime opus fit, acie dimic. fec. id quod maxime opus fit. GEBHARDUS. Put. Reg. Men. Voff. Cantabrig. ut quod maxime opus fit. Dictum ut cap. XXXIII. Interdiu aperto itinere, ut qui fignis collatis acie idimicaturus effet, movit can ftra. vII, IV. Ut qui magis animis, quam viribus, fretus ad certamen defcenderet. JAC. GRONOVIUS. quo maxime opus fit Lov. 3. & 4. ut quod maxime opus fit Flor. Lov. 1. 2. Hearnii L. 1. N. & codd. Crevierii. Quod etiam in optimo Pal. fuperefAaa 3 fc fin per metum agro cedatur, in medium regnum eundum. aut fine certamine con-4. ceffuros in ditionem ejus Mafiylos, aut nequaquam pares futuros armis. His vo-7. cibus incitatus Syphax Mafiniffae bellum infert, & primo certamine Mallylos fundit fugatque. Mafinifla cum paucis equitibus ex acie in montem (Balbum incolac vocant) perfugit. familiae aliquot cum mapalibus pecoribufque fuis (ca 3. pecunia illis eft) perfecuti funt regem: cetera Mallylorum multitudo in ditionem Syphacis conceflit. Quem ceperant exfules montem, herbidus aquofuf-9. que eft: &, quia pecori bonus alendo erat, hominum quoque, carne ac lacte vefcentium, abunde fubficiebat alimentis. Inde nocturnis primo ac furtivis 10. incurfionibus, deinde aperto latrocinio, infcfta omnia circa elle: maxime uri Karthaginienfis ager, quia & plus praedae, quam inter Numidas, & latrocinium tutius erat. jamque adco licenter eludebant, ut ad mare devectam praedam ven-11. derent fe Gronov. monuit ad hujus lib. cap. 1, 22. Supra VII, XXXIII. Proelium, ut quod maxime umquam, pari pe commiffum eft. Vide etiam Jac. Gronov. ad XLV, XVIII, 8. tum quod maxime opus fit Lov. 5. id quod maxime opus fit Hav. quomodo etiam Crevierius ex conjectura reponendum cenfuit. De eo vide ad vi, XVII, 6. Deinde primus Jac. Gronov. edidit dimicaturus; cujus lectionem recepit Clericus, nihil monito lectore; cui tamen promiferat, fe ante omnia operam daturum, ut Livius ad J. Fr. Gronovii mentem quam accuratiffime ederetur. Utrum Jac. Gronovius, qui in notis nihil monet, ita edi voluerit, an vero operae typographorum aberrarint, incertum eft. Sane dimicaturum, quod priores habent edd. tuentur omnes Mfti mei, & duo Crevierii codices Victor.& Thuan. quibus etiam Put. adfentiri, Clariff. Sallierius monuit. Et id etiam fenfus Livii requirit. Dicit enim, fi quis (intelligit Mafiniffam, vel alium ejus nomine) arceat, quod, vel id quod maxime opus fit, (nempe Syphaci, qui bellum cum Mafinifla gerere volebat,) acie dimicaturum, nempe Mafiniffam, vel alium ejus ducem. Non dubitavi igitur id quod duorum codicum, dimicaturum autem omnium auctoritate reftituere. §. 6. Sin per metum agro cedatur, in medium regnum eundum] Antiqua lectio in medium regni eundum. RHENANUS. Pal. pr. fi impar metu agro cedatur. GEBHARDUS. Put. Voff. Men. regnum, fecus quam Rhenanus. J. FR. GRONOVIUS. impar metu agro cedatur Lov. 1. 2. 4. fi impar metu agro cedat Hav. Utramque lectionem, priorem in contextu, alteram pro varia lectione in margine, fervat Voff. Deinde in medium regnum eundum tantum non omnes mei cum Hearnii N. Nullus certe Rhenano concinit. §. 7. Et primo certamine Maffylios fundit fugatque] Continet Pal. 3. primo certamine Zeculos fundit: fugatufque Maximiffa &c. GEBHARDUS, Mafylos legendum effe, ad princ. cap. dictum eft. Mox Biblum incolae vocant Hearnii L. 1. Bellum incolae vocant Flor. Lov. 2.4.5. Hav. & Hearnii N. quem Bellum incolae vocant Lov. 3. Sed pronomen, quod in nullo alio adparuit, addi neceffe non eft. Vide ad XL, LVII, 3. §. 8. Profecuti funt regem] Antiqua lectio perfecuti funt regem. RHENANUS. profecuti fervant Lov. 2. 3. 5. Ber. Gaertn. & Hav. At reliqui le&tionem Rhenani probant. Recte. Vide ad v, XL, 4. Paullo ante pecoribufque, illa pecunia illis eft Flor. pecoribufque, vifarum pecunia illis eft Voff. qui vix auri, pro vifarum, in margine obfert. pecoribufque nifauri pecunia illis eft Lov. 1. pecoribufque ufus exrum pecunia illis eft Lov. 2. pecoribufque in his pecunia illis eft Lov. 5. mappalibus etiam Flor. & quidam alii duplici p. Vide Corte ad Salluft. Jug. xviii, 8. Verum id errantibus librariis tribuendum puto. Certe poëtae Virgil. Lucan. Silius, Claudian. & alii primam fyllabam ejus vocis corripiunt. Vide Bocharti Geogr. Sacr. part. 11. lib. 1. cap. IX. §. 9. Pecori bonus alendo] Pal. tert. pecudi bonus alendo. GEBHARDUS. Mei omnes pecori fervant. Vide ad XXXVII, XXXIX, 4. §. 10. Maxime uri Karthaginienfis ager] Scripti juris. Andreas Carthaginienfium. Quorum utrumque, fed illud maxime, blanditur.- Juftinus lib. 1x, [v.] Initio veris tres duces in Afiam Perfarum juris praemittit. Lib. XLII, [v.] furis Romanorum futuram Parthiam affirmans, fi ejus regnum muneris éorum fuiffet. J. FR. GRONOVIŪS. Karthaginienfium non tantum ed. Andreae, verum etiam reliquae omnes ante Aldum, cum Mftis Ber. & Gaertn. juris deinde Lov. 1. utrumque Gronovio placet. Ita Juftin. 1x, 1. Nunc Lacedaemoniorum, nunc Athenienfium juris habita eft. Magis tamen juris ipfi placet, quam alterum. Ita vero formata foret locutio, ut apud eumdem Juftin. xxx1,1. Juris Aegyptii civitates quum invafiffet. Ita legendum cenfet Scheff. quum vulgo edatur juris Aegypti. Ut tamen dicam, quod fentiam, nihil apud Livium mutandum puto. Omnes enim reliqui, quos confului, codd. uri fervant, nifi quod ejus loco viri fit in Voff. ut in Harl. veris in Hearnii L. 1. Quin etiam ex numero codicum Gronovii eximendus eft optimus Put. quem itidem uri habere, Clariff. Sallierius me docuit. Supra XXVI, XXI. Sociorum populi Romani agros urebant. Paullo ante Inde furtivis ac primo nocturnis Hearnii N. Quia & plus praedae, quam inter Numidas, & latre derent mercatoribus, adpellentibus naves ad id ipfum; plurefque, quam justo 12. faepe in bello, Karthaginienfium caderent caperenturque. Deplorabant ca apud Syphacem Carthaginienfes, infenfumque & ipfum ad reliquias belli perfequendas inftigabant. fed vix regium videbatur, latronem vagum in montibus confectari. 1. XXXII. Bocchar, ex praefectis regiis vir acer & inpiger, ad id delectus. ci data quatuor millia peditum, duo equitum: praemiorumque ingentium fpe oneratus, fi caput Mafiniffae retuliffet, aut vivum (id vero inaeftimabile gau2. dium fore) cepiffet, palatos incuriofeque agentes inprovifo adortus, pecorum hominumque ingenti multitudine a praefidio armatorum exclufa, Mafiniflam 3.ipfum cum paucis in verticem montis compellit. Inde, prope ut jam debellato, nec pracda modo pecorum hominumque captorum milla ad regem, fed copiis GRONOVIUS. intentumque Flor. & Hav. intenfumque Lov. 1. Voff. & Hearnii N. Ita variant interdum codd. Vide ad xxxiv, xv, 5. incenfumque Lov. 2.3.4.5. quomodo Gronov.conjecit. Vide ad I, xxv, 2. Vulgatum malebat Crevier. Mox fed vile regi videbatur Hafn. & Hav. latrocinium tutius erat ] Pall. 2. quia & plus inde praedae. GEBHARDUS. quia & plus de qua inter Numidas Flor. Voff. & Lov. 1. quia & plus inde, quam inter Numidas Hav. quia inde & plus praedae, quam inter Numidas Ber. quia & plus praedae inter Numidas Lov. 5. §. 11. Ad mare devectam praedam venderent mercatoribus, appellentibus naves ad id ipfum] Pal. 1.ad mare delectam praedam venderent mercatoribus applicantibus navibus. Correctum deinde naves. GEBHARDUS. ad male delectam Flor, ad mare delectam Voff, Lov. 1. 2. 3. 4. & Hav. Similiter convectus & conlectus confunduntur fupra 11, XIV, 3. ad mare dejectam Lov. 5. Vide ad xxxI, XLV, 8. Deinde adplicantibus naves Hav. Vide infra ad xxx, xxv, 12. & Doctiff. Torren. ad Val. Max. 1, vII. ex. ext. 3. adpellentibus navibus Lov. 2. & 5. contra genium linguae Latinae. Vide Vorst. de Latin. mer. fufp. cap. xvI. Quae vero librariis peccandi occafio fuerit, dictum eft ad vi, 111, 8. adpellantibus naves Gaertn. adpellantibus navibus Voff. & Lov. 1. Infuper ad ipfum Lov. 4. Vide ad v, XLIII, 4. Quam jufto faepe in proelio Karthaginienfes caederentur caperenturque ] Scribi debet in bello: nam proelium ipfam pugnam & hoftium congreffionem fignificat. Mox fcripfimus Carthaginienfium, pro Carthaginiexfes. Et alioqui ftatim fequitur Carthaginienfes. RHENANUS. Mog, ed. quam jufto faepe in proelio Carthaginienfes caederentur. MODIUS. Bene bello Rhenanus, bene Carthaginienfium. Sed praeterea Put. Reg. Voff. Men. duo Pall. caderent caperenturque. J. FR. GRONOVIUS. bello etiam Flor. Voff. Lov. 4. 5. Hav. & alii. At perperam proelio Lov. 1. 2. 3. Ber. Gaertn. & Hearnii N. Saepe has voces commutari, vidimus ad III, LXI, 2. Hinc Karthaginienfes Flor. Voff. Lov. 1. 5. Ber. Gaertn. Hav. & Hearnii N. At cederent caperenturque Lov. 4. caderent caperenturque Flor. Lov. 1. 2. 3. 5. Hav. & Hearnii N. §. 12. Infenfumque & ipfum] Vet. lib. intentumse & ipfum. SIGONIUS. Pall. 1. 2. intenfumque, Alludit vero Livius ad Correctius intentumque. Graecorum verbum réxovte púvei. GEBHAR. DUS. Omnes fcripti intenfum. An incenfum? J. FR. §. 1. Bocchar, ex praefectis regiis vir acer & inpiger, ad id delectus] Pall. 1. & 3. Bucar. fec. Bocar. Dein pro delectus Pal. 1. habet dilectus, GEBHARDUS. Bocar Flor. Bochar Ber. Boccharo Gaertn. Buchar Lov. 1. 2. 3. & Voll. Bucar Lov. 4. 5. Harl. & Hav. Tum ex praefectis regis Flor. Voff. Lov. quinque, Harl. Gaertn. & Hav. Vide ad xxxII, vi, 6. Hinc ad id defunt in Harl. Mox & data XL peditum Flor. data XL, vel quadraginta millia Lov. 1. 2. 3. & Hav. & data etiam Voff. XL millia peditum Lov. 5. & Hearnii N. ei quatuor millia peditum data Ber. Tandem duo millia equitum Lov. 2. & Hav. Male. Vide ad xXXI, XXXIV, 7. Praemiorumque ingenti fpe oneratus] Repofuimus. praemiorumque ingentium fpe. RHENANUS. Omnes noftri ingenti. J. FR. GRONOVIUS. Ita quoque Flor. Voff. Lov. 2. 3. 5. Ber. Hav. & Hearnii N. Neque aliter codd. Crevierii, qui tamen Rhenani emendationem probat. Librariis itaque pec-candi cauffa fuerit, quam fupra dedi ad vi, 111, 8.. Si quis tamen prifcam lectionem malit, eam defendere poterit ex iis, quae dicuntur ad IV, VIII, 6. Praeterea male honoratus Flor. Voff. Lov. 1. Ber.. a manu 1. Gaertn. Hearnii N. & edd. Rom..anni 1472. ac Parm. Vide ad Iv, XIV, 13. §. 2. Is palatos incuriofeque agentes ] Pronomen is delevimus. Nam in fine politum eft verbum, a quo totus circumductus pendet: Bocchar ex praefectis reg. &c. compellit. RHENANUS. Pal. i. incuriofe fe agentes. perperam. Supra cap. 111. Omnibus pacis modo incuriofe agentibus magna clades illata eft. GEBHARDUS. Pronomen a Rhenano expun&tum unus tantum agnofcit Ber. Deinde incuriofe fi agentis Flor. incuriofe fe agentes Vol. Lov.. 1. 2. 3. 5. Gaertn. & Hav. Sed recte Gebhardus vulgatum defendit. Tacit. IV. Hift. xxvIII. Caefae cohortes eorum, in vico Marcoduro incuriofius agen tes. Mox pecorumque atque hominum ingenti multi copiis etiam, ut aliquanto majoribus, quam pro reliquiis belli, remiffis, cum 4 quingentis haud amplius peditibus ducentifque equitibus, degreffum jugis Mafiniffam perfecutus, in valle arta, faucibus utrimque obfeffis, inclufit. ibi ingens caedes Maffylorum facta. Mafiniffa cum quinquaginta haud amplius equiti-5. bus per amfractus montis ignotos fequentibus fe eripuit. Tenuit tamen vefti-6. gia Bocchar: adeptufque eum patentibus prope Clupeam urbem campis, ita circumvenit, ut, praeter quatuor equites, omnes ad unum interficeret. cum iis ipfum audine ed. Rom. princ. & Parm. pecorum atque hominum Ber. & quaedam edd. prioribus proximae. Vulgati Aldus auctor exftitit. §. 3. Sed copiis etiam, aliquanto majoribus] Inferuimus particulam ut, ut aliquanto majoribus. RHENANUS. fed copiis, aliquanto majoribus Voff. Lov. 1.2.3.5. fed copiis etiam, aliquanto majoribus Ber. fed copiis, ut aliquanto majoribus Flor. Mox reliquis belli, pro reliquiis, Flor. & Lov. 5. Vide ad XL, LVII, 8. §. 4. Cum quingentis haud amplius peditibus ducentifque equitibus] Illos equites ducentos primus addidit Aldus. Hoc jure; nam & fic fcripti. Sed Tò quingentis nec Put. nec ulla adeo membrana. Put. Men. Gud. cum haud amplius peditibus mille, ducentifque equitibus. J. FR. GRONOVIUS. Ita etiam Vol. Lov. 1. 2. Hav. & Hearnii N. cum haud amplius quingentis peditibus Lov. 5. Tò quingentis abeft a Flor. ducentifque equitibus a Ber. Digreffum jugis Mafiniffam] Pal. pr. & vet. ed. degreffum jugis. GEBHARDUS. digreffum perperam primus dedit Grut. idque etiam fupereft in Lov. 3. Ber. Gaertn. & Hav. Reliqui cum edd. prioribus degreffum. Vide ad Iv, xvII, 11. Faucibus utrimque obfeffis, inclufit] Put. a manu prima: faucibus utrimque oppofitus inclufit. Manus pofterior us mutat in is. unde Buflid. oppofitis. Reg. Voff. Men. oppofitos. Lib. xxvi, [XLVI.] Nec ulla ermatorum ftatio aut cuftodia oppofita. Forte obfeptis. J. FR. GRONOVIUS. oppofitus Gronov. in prima ed. probavit, & in contextum recepit. oppofitos legunt Flor. Lov. 5. & Hearnii N. oppofitis Lov. 1. a. 3. & Voff. a manu fec. id autem placebat Clariff. Jac. Perizon. qui in margine Livii exponebat, inclufus in faucibus vallis utrimque oppofitis, adfcripto etiam loco ex cap. xxxiv. Tumulis, qui peropportune circa viae flexus oppofiti erant. Mihi cum Crevierio vulgatum fatis probum videtur. Mox ubi, pro ibi, Voff. Lov. 1. 2. 3. 5. & Hav. §. 5. Per amfractus montis ignotos fequentibus fefe abripuit] Scripfimus fequentibus fe eripuit. RHENANUS. Pal. pr. & vet. ed. fequentibus fefe eripuit. fec. per anfractus montis ignotos fefe eripuit. GEBHARDUS. anfractos Voff. Lov. 1.3.& Gaertn. Vide ad I, xv, 7. Deinde fequentibus eripuit Flor. ubi rò fe partim ob praecedentis literam ultimam, partim ob fequentis initialem intercidit. fequentibus fefe eripuit Voff. Lov. quinque, Ber. Gaertn. Hav. Hearnii N. & edd. Rom. anni 1472. ac Parm. proximae deinde dederunt fefe arripuit, pro quo Afcenf. anno 1513. fefe abripuit recepit. Supra 1, XIV. Non tamen eripuere fe hofti. Paullo ante aut amplius, pro haud, Hearnii N. Male. Vide ad xLI, 1, 9. §. 6. Ita circumvenit, ut, praeter quatuor equites, omnes ad unum interficeret] Scriptimus ita circumdedit, pro circumvenit. Item omnes ad unum interfecerit. RHENANUS. Mog. ed. circumvenit, pro circumdedit. quod aeque convenit. MODIUS. Pal. pr. adeptufque eum patentibus campis prope Clupeam urbem ita circumvenit. fec. Tenuit tum veftigia Bocar: adeptufque eum prope Clupeam urbem patentibus campis ita circumvenit. GEBHARDUS. Omnes Gall. Pall. Voss. circumvenit, invito Rhenano: ut etiam omnes ad unum interficeret. J. FR. GRONOVIUS. Solus Harl. circundedit. Reliqui cum Hearnii N. circumvenit. IV, XXVIII. Circumventi jam in medio ad unum omnes poenas rebellionis dediffent. v, XXXVIII. Inftruunt aciem deductam in cornua, ne circumveniri multitudine hoftium poffent. X, XXVI. Ita caefa ab tergo legio, atque in medio, quum hoftes undique urguerent, circumventa. Deinde interficerent Flor. Voff. Lov. 3. 5. Ber. Gaertn. Hav. & Hearnii N. quod & ipfum iterum recepi. Mox voces prope e manibus defunt in Voff. Lov. 1. 2. 3. 5. Hav. & Hearnii N. Deinde inter tumultus legunt Voff. Gaertn. Hav. & Hearnii N. S. 7. In confpectu erant fugientis alae equitum, difperfae lato campo, &c. quacumque hoftis flectebat] Prodigii inftar eft, quod pro quacumque hoftis fledebat, omnes Gall. Voff. Bufl. & Palatinorum optimus quinque hoftes fequebantur. Nos facile id procuramus. Scribendum enim inter tumultum amifit. In confpectu (Boccharis & caeterorum) erant fugientes (Maliniffa & quatuor;) ala equitum (ducentorum) difperfa toto campo, quibufdam (perfequentium equitum,) ut (diverfa fuga petentibus) occurrerent, per obliqua tendentibus, quinque hoftes (Mafiniffam & comites) fequebatur. Eft admodum notabilis cafus magni poftea virtute ac fortuna re gis: eo accuratius illum exfequitur narrando Livius. Lib. xxvII, [XLI.] Pecorum modo incompositos tote paffim campo fe fudiffe. Lib. xxxv11, [xx.] Dilapfi caeteri fparferant fe toto paffim campo. J.FR. GRÖNOVIUS. Lectionem, quae Gronovio dif plicuit, primum vidi partim in Froben. anni_1531. partim anni 1535. illa enim prima habuit fugientis, haec quacumque hoftis flectebat, quum omnes priores praeferant fugientes, & quacumque hoftes fequebantur. Verum In confpectu erant fugientes; ala equitum difperfato campo &c. quinque hoftes feque ba |