tius in Delitiis Orbis. Verum enimvero, ut hic eorum multa praeteriit, sic apud illum quae extant, confuse adeo in valam illam memoriarum molem ingefa sunt, ut in quodam Chao jacere miserrime videantur. Nokrum igitur fuerit, id praeftare, ut eadem, et si quae sunt alia, lucem habeant meliorem, disjeetisque nubibus clarius micent. Praeclarum et illuftre L. Livi

72 Monumentum illud eft in primis, quod in interiori occidentali parte Praetorii noftri saepe ac sacpius legimus, non sine sensu ali quo voluptatis. Liquet autem ex eo, sapientiffimum Alphonsum, A. ragoniae Regem,anno clɔ.cccc.LI. per Legatos suos os brachii T. LIVII, quod praeclara illa Com. mentaria conscripserit, a Repu blica Patavina i petraffe, ut Nea. polim, honoris gratia, deferretur. Verba denique sic illius ha.

73

bent.

A PATAVINIS IMPETRAVERAT,
10. 10VIANVS PONTANVS
MVLTOS POST ANNOS CONDIDIT.

At ea quoque memoria periit, 74
Pignorio tefte suis in Originibus
Patavinis, ex epiftola quam Jo.
Vincentius a Forta, scripsit D.
Peireschio, Senatori Regis Gal-
liae, anno c15.13c. 11.

Anno vero cɔ. 13. XLVIII. Offa eadem translata fuere in eminentiorem locum ejusdem occiden

talis partis Praetorii noftri, ubi

nunc spectatur T. Livii Mausoleum, nobilitatum tabellis aeneis, inscriptionibus, et vetuftissima ipsius imagine marmorea, quam ab Alexandro Bassiano, antiquitatis praeclariffimo cultore, inventam Civitas dono accepit. Sub illa imagine marmor id adspicitur, quod olim effoflum fuerat in D. Juftinae Templo, ibi. que loci, ubi offa ipsa poftmo. dum reperta sunt, V. F. T. Li.

VIVS,

etc. nempe a nobis alibi [pag. 62.] eft productum. Dexte ram Musci partem obtinet Aeternitatis ftatua, laevam Minervae. Sub Aeternitatis pedibus Tybris excurrit, sub Minervae Medoa- 75 cus, et hos inter amnes, in meditullio Musei, spectatur lupa, Romulum et Remum sic ablactans.

Legitur demum sub his omnibus in aenea tabula tale hexaftichon Lazari Bonamici, praeclariffimi Vatis.

Ossa tuumque caput cives tibi,
maxime Livi,

77

T. LIVIUS QUARTO IMPERII TIBERII CAESARIS ANNO VITA EXCESSIT, AETATIS VERO SUAE LXXVI.

Extat et altera cjusdem Hifto. rici memoria, celebris admodum et illuftris, supra aliam portam Praetorii dicti, sub alia magna fatua lapidea, habitu tenentis librum apertum, manu ad os adjecta, hac gnome. Parvus ignis magnum saepe suscitat incendium.

T. LIVIVS PATAVINVS,

HISTORICORVM LATINI NOMINIS FA

CILE PRINCEPS, CVIVS LACTEAM ELOQVENTIAM AETAS ILLA, QVAE VIRTVTE PARITER AC ERVDITIONE

FLOREBAT, ADEO ADMIRATA EST, VT MVLTI ROMAM, NON VT VRBEM AERVM PVLCHERRIMAM, AVT VRBIS

ET ORBIS DOMINVM OCTAVIANVM, SID VT HVNC VIRVM INVISERENT

Cernitur et hic vetuftiffimus 78 lapis in aedibus Alexandri Bassiani.

T. LIVIVS

T. L.

OPTAT V S. A N. XV.

Et haec Inscriptio in Zabarellorum aula ad D. Laurentii sub ejusdem effigie picta, auctore Joanne Cavacio Patavino.

T. LIVI VS C. F.

Natus ante bellum civile Caesaris et Pompeji, Quintiliano teste, in Historia nemini secundus. Cornelius Tacitus, eloquentiae ac fidei primas ei attribuit. Authore Seneca docuit, Salustium sumpta ex Thucydide depravasse. In ultimis terris quanta hujus viri fama fuerit, D. Hieronymus ex Plinio ostendit. Ipso hortante, Claudius Imperator adolescens scripsit historiam. Amicitiae Augusti, licet Pompejanus, non offecit, militia, civiumque concordia insignis, et auctus filia L. Magio Oratori Romano nupta. Epitaphium sibi, et suis omnibus Patavii V. F. ubi excessit anno iv. Imperii Tiberii Caesaris, aetatis LXXVI. Quod et propria effigies una cum suis reliquiis munere patriae in magno palatio extat.

SINT. HIC RES OMNES, QVAS POPVLVS ROMANVS PACE BELLOQVE GES

SIT, QVATVORDECIM DECADIEVS MI BA STILI FELICITATE COMPLEXVS

SIBI AC PATRIAE GLORIAM PEPERIT SEMPITERNAM.

T. Livii, quam ita descripsit. Caput T. Livi sine barba, "collapsis genis, facie rotunda, lineis rectis, auriculis longis, naso acuminato. Pari errore decepti Tituli accolae somniarunt,

nibus bibliothecis amoveret; sed T. Livii imagines, Caligula Imperatore jubente, una cum scriptis ejus abolitae sunt.

Credendum vero eft, T. Livii imagines, non secus ac illas Caesarum, in honore ac pretio tum fuiffe ob exiftimationem summam, quam illi scripta sua conciliarant singularia propemodum et divina indeque factum, ut una illarum in manus Baffiani devenerit, qua patriam

suam

eximii loco muneris exornavit. Hanc nos uti veram T. Livii maginem absque ullo dubio veneramur. Nolumus enim antiquitatem illius in dubium revocare.

At enim imaginem Patavini LiVII conata fuerit antiquitas abolere, ea re quidem certe minus ideo nobis dolendum eft, quod redivivum illum intueamur 85 in altero Patavino Cive longe clariffimo, ANTONIO QUAERENGO, cujus scriptis, quamdiu Latinae Etruscaeque florebunt literae, semper honos, nomenque suum, laudesque manebunt.

Hic enim seculi nofiri LIVIUS jure omnium ore colitur, salutatur; cum nullus eo propius Livii ftylum attingat, sive locutionem ejus gravem et candidam, sive rerum geftarum narrationem, sive locorum descriptiones spectes. Novit id ingeniorum acerrimus aeftimator Perronius, S. R. E. Cardinalis, qui, cum Henrico IV. Magno praeftantiam illius suis ex meritis adumbrasset, in causa fuit, ut ab eo Lutetiam Parisiorum, magnis propositis praemiis, fuerit evoca tus, quo sua egregia regiaque facinora literis consignaret.

Novit et Ranutius Farnesius, magni aeque animi ac ingenii 86 Princeps, qui unum illum Par. mam arcessivit, ut is sibi pro dignitate scriberet res, in Bel

gio et alibi ab ALEXANDRO patre et Imperatore fortiflimo gefias, quod egregie re ipsa praeftitit, secutus tanti Principis judicium, immo et feliciter affecutus. Aemulatur ille scilicet ea in uberrima segete pulcherrimarum rerum LIVIUM concivem suum, eundemque nobis graphice repraesentat. Extat ejus porro divinae scriptionis, nondum typis editae, in commentario breviffimo exemplar unum, quod vidi pe nes virum clariffimum, fratris ejus filium, FLAVIUM QUAERENGUM, Cathedralis Ecclesiae Patavinae Canonicum, cujus dignitatis personam aeque in illa digne suftinet, ac Philosophiae Moralis interpretis in publicis Patavinis scholis. Alterum apud Hispaniarum Regem. Tertium in bibliotbeca Farnesiorum Ducum. Quartum in Museo tuo, Illuftriffime ac Excellentiffime 87 MOLINE, qui prae caeteris ingenium viri tanti facis, hoc titulo:

ANTONII QUAERENGI De rebus gestis Alexandri Farnesii Parmae et Plac. Ducis Historia.

Et initio tali. ALEXANDRO Far.

nesio primae rudimentum militiae' victi maritimo praelio Turcae ad Naupactum fuere.

Talique fine. Hic secundus Farnesii in Galliam transitus fuit, sed et tertium, ut regiis comitiis interesset, quamquam supremo morbo implicitus, apparabat, cum militaris disciplinae ac

virtutum omnium

praeclaris laudibus invidiam jam supergresso, inimicum felicitati Belgicae fatum manus injecit.

Auxit itaque Scriptor hic nobilis adeo praeftanti divini sui ingenii monumento patriae suae decus, ut Livius Historia Roma- 83 narum rerum: auxit et ornamen

89

ta domus, non hoc uno nomine toti terrarum orbi notus, sed et Theologiae, Philosophiae, Jurisprudentiae, Poësis, et amoeniorum quorumque ftudiorum cultu, quibus veluti radiis, Solis inftar, longe lateque conspicuus, cum Aulae Farnesianae micuiffet satis, Romam illufirare coepit, ibique summis continenter Pontificibus illius, ut in Universi Centro, novum exemplo Suo TICHONIS Syftema confirmavit, sibi semper acqualis undi. que, vitaeque semper integerrimac, et eruditionis ac doctrinae sanae et solidae jubar undequaque cum amore pariter et admiratione diffundens. Sed haec alias pluribus in Elogiis noftris. Satis enim hic habeo demonftras

se leviter, in ANTONIUM QUAERENGUM commigraffe LIVIUM, ut, eo nunc sospite, magni illius luminis, exftincti dudum, Stylum et imaginem habeamus, cujus nos faspectu aeternum pasci Caelites patiantur.

Claudent T. Livii vitam ejus Encomiaftae, hactenus non allati, ducetque Paterculus fami. liam reliquorum. Ejus enim ista sunt Libro 11. [cap. 36.] Pene stulta est inhaerentium oculis ingeniorum enumeratio: inter quae maxime nostri aevi eminent, princeps carminum Virgilius Rabiriusque, et consecutus Sallustium LIVIUS, Tibullusque et Naso perfectissime in forma operis sui. nam vivorum ut magna admiratio, ita censura difficilis est.

Philippus Cominaeus putavit LIVIU, Latinorum Polybium, omnibus Senatoribus ac Gubernatoribus rerumpublicarum perlegendum.

cant.

Iidem in alia Nuncupatoria editionis alterius in 8. ita de illo scribunt. Nam, quod ad auctorem attinet, talis est, ut vivus lacteo eloquentiae fonte nobiles, quos Roma ad sui contemplationem trahere non potuit, nominis sui fama, ut Hieronymus ad Paulinum refert, de ultimis Hispaniae Galliarumque finibus pertraxerit, et moriens ob eorum, quae describit, magnitudinem, varietatem, praestantiam, utilitatem, jucunditatem, dignus sit habi tus, qui ad Romanae Historiae cognitionem,prudentiamque ci'vilem cum eloquentia compa. 91 randam prae caeteris in manibus omnium teneretur.

ac

Philippus Beroaldus in oratione, habita in enarratione ejusdem ac Silii Italici, praeter ea, quae supra produximus ex eo. dem, haec alia adducit.

Eodem animo Livius bella scriptitavit, quo Romani gesserunt; eodem ingenii fulmine stylum exercuit, quo Romanus populus arma tractavit; eadem vigilantia incubuit chartis, qua Romani milites disciplinae militari incubuerunt. Et medius fidius videtur populus Romanus vel ob hoc unum tam memoranda facinora gerere voluisse, ut illa tam a luculento Scriptore describerentur, qui