Immagini della pagina
PDF
ePub

12

unam circumsistunt; et primum ab utroque latere remos detergunt; deinde transcendunt armati, et, dejectis cæsisque propugnatoribus, navem capiunt. Una, quæ compari Marte concurrerat, postquam 1 captam alteram navem vidit, priusquam a tribus simul circumveniretur, retro ad classem refugit. Livius, indignatione accensus, prætoria nave in hostes tendit. Adversus quam eadem spe duæ, quæ Punicam unam navem circumvenerant, cum inferrentur, demittere in aquam remos ab utroque latere remiges stabiliendæ navis causa' jussit, et in advenientes hostium naves ferreas manus injicere, et, ubi pugnam pedestri similem fecisset,13 meminisse Romanæ virtutis, nec pro viris ducere regia mancipia. Haud paulo facilius, quam ante duæ unam, tunc una duas naves expugnavit cepitque. Et jam classes quoque undique concurrerant, et passim permixtis navibus pugnabatur. Eumenes, qui extremus commisso certamine advenerat, ut animadvertit lævum cornu hostium ab Livio turbatum, dextrum ipse, ubi æqua pugna erat, invadit.

45. Nec ita multo post primum ab lævo cornu fuga cœpit. Polyxenidas enim, ut virtute militum haud dubie superari se vidit, sublatis dolonibus effuse fugere intendit:

Confregerunt remos.

• Ad navem (intermisso cursu) firmandam.

Omnes Kreyssig.-12 Una cum pari multi Mss. una compari Lov. 2. una quæ pari Lov. 5. et primæ edd. Una, cum pari Marte concurreret conj. Drak. Possis et una compari M. concurrerat, et, postquam cet.' Rupert.-13 Similem fecisset Livius; nisi cum Gron. leg. fecissent, sc. remiges.' Rupert. Fecissent Kreyssig.

NOTE

Pedestri similem fecisset] Legendum ait Gronovius fecissent, præfecti nempe et propugnatores navium: sed Livii hoc erat inventum: neque præfecti, sed remiges, Livii jussu, statariam hanc efficiebant pugnam.

Commisso certamine] Certamen commissum hoc loco sumitur pro in

choato, non pro perpetrato: Gallice diceremus, le combat étant déjà engagé : ut cum dicuntur committi paria giadiatorum et apud Velleium 'commissa proscriptio sanguine tribuni,' id est, cœpta: ita Virgil. v. Æneid. · Et tuba commissos medio canit aggere ludos.'

i

mox idem et,14 qui prope terram cum Eumene contraxerant certamen, fecerunt. Romani et Eumenes, quoad sufficere remiges potuerunt, et in spe erant extremi agminis vexandi, satis pertinaciter secuti sunt. Postquam celeritate navium, utpote levium, suas commeatu onustas eludi frustra tendentes viderunt, tandem abstiterunt; tredecim captis navibus cum milite ac remige, decem demersis. Romanæ classis una Punica navis, in primo certamine ab duabus circumventa, periit. Polyxenidas non prius, quam in portu Ephesi, fugæ finem fecit. Romani eo die, unde 1s egressa regia classis erat, manserunt: postero die hostem persequi intenderunt. Medio fere in cursu obviæ fuere iis quinque et viginti tecta Rhodiæ naves, cum Pausistrato præfecto classis. Iis adjunctis, Ephesum hostem persecuti, ante ostium portus acie instructa steterunt. Postquam confessionem victis satis expresserunt, Rhodii et Eumenes domos dimissi: Romani, Chium petentes, Phoenicuntem primum portum Erythrææ terræ prætervecti, nocte ancoris jactis, postero die in insulam' ad ipsam urbem trajecerunt. Ubi paucos dies remige maxime reficiendo morati, Phocæam transmittunt. Ibi relictis ad præsidium urbis quatuor quinqueremibus, ad Canas" classis venit; et, cum jam hyems appeteret, fossa valloque circumdatis naves subductæ. Exitu anni comitia Romæ habita, quibus creati sunt consules L. Cornelius Scipio et C. Lælius,* in

Naves deductæ ex alto mari, et munitæ, adjectis circum fossa et vallo.

14 Td et, quod, quia jam latet in idem, putide abundat, aut delendum, aut in ei vel i mutandum videtur.' Doering.-15 Crev. satis probabiliter ante unde, nomen loci, v. c. Cyssunte, excidisse suspicatur; quanquam rò unde ad

NOTE

Quinque et viginti] Septem et vi

ginti fuisse Appianus ait.

Cum Pausistrato] Idem Appianus hunc Rhodiæ classis præfectum Pausimachum vocat.

In insulam] Chium.

Ad Canas] Canæ oppidum est Mysiæ majoris, Elææ ad austrum, in Æolidis confinio, ad promontorium Maliæ, promontorio Lesbi insulæ op. positum, intermedio sinu Elaitico.

A. U. C. 563.

tuentibus cunctis 16" ad finiendum cum Antiocho bellum. Postero die prætores creati, M. Tuccius, L. Aurunculeius, Cn. Fulvius, L. Æmilius, P. Junius, C. Atinius Labeo.

omissum ibi recte quoque referri posse videtur.' Doering.-16 Intentis conj. Gron. C. Lælius Africanus vel C. Lælius. Africanum intuentibus, vel Africanus legitur annuentibus vel ruentibus vel imminentibus cunctis Mss. et edd. ante Mogunt.' Rupert. Mox rò die abest ab edd. ante Sigon.

NOTE

» Intuentibus cunctis] Intuentes dicit tantibus.

pro intentis atque ad unum id spec

T. LIVII PATAVINI

HISTORIARUM

AB URBE CONDITA

LIBER XXXVII.

BREVIARIUM.

CAP. 1. A senatu Rom. infecta pace dimittuntur legati Ætolorum, et L. Scipioni cos. província Græcia datur, quia P. Scipio Africanus frater dixerat, se legatum cum eo iturum. 2. Ceteris magistratibus decernuntur legiones et provinciæ. 3. Prodigia procurantur, et P. Scipio fornicem ponit in Capitolio. Ætolorum XLIII. principes in Lautumias conjiciuntur, et munera dantur legatis Ptolemæi et Cleopatræ. 4. L. Scipio et L. Æ. milius Regillus, classi præfectus, ab Urbe proficiscuntur, et L. Aurunculeius novas parare naves jubetur. Ætoli occupant Coracem montem, et M'. Acilius præter eorum opinionem Lamiam corona aggreditur. 5. Qua urbe intra paucas horas capta, Amphissam operibus oppugnat. 6. Eodem mox L. Scipio consul ducit exercitum; in cujus castra legati Ætolorum Atheniensiumque, pro his deprecantium, veniunt, qui durius ab eo responsum ferunt, clementius ab Africano. 7. Per hunc tamen redeuntes inducias impetrant ; et consul, soluta obsidione Amphissæ, per Macedoniam Thraciamque, prosequente et præparante omnia Philippo, ad Hellespontam pervenit.

8. Antiochus per hyemem terrestres maritimasque reparat vires. Classis Rom. ad Canas hybernat; et Eumenes magnam ex agris circa Thyatira prædam agit. 9. Phocææ seditio oritur, quibusdam ad Antiochum plebis animos avocantibus. Vere autem ineunte et Rhodia et Romana classis vela dat in altum. Illi præest Pausistratus, huic C. Livius; qui profectus Hellespontum, ut transitum exercitus consularis præpararet, ante omnia fauces ejus et castella, Sestum Abydumque, occupat. 10. 11. At Polyxenidas, regius præfectus, ad Panormum Samiæ terræ, totam pæne Rhodiorum classem fraude capit, et Pausistratus impigre pugnans interficitur. Phocæa quoque, Cyme aliæque ejusdem oræ urbes ad Seleucum, Antiochi

« IndietroContinua »