καταφόρων ἄγονον εἶναι τὸ σπέρμα λέγουσιν· τῶν δ ̓ ἀδολέσχων ὁ λόγος ἀτελὴς καὶ ἄκαρπός (i. e. ἀνόνητος) ἐστιν.

27: καὶ κατεπύκνου παραδειγμάτων πλήθει τὴν πόλιν, οἷς ἀναγκαῖον ἦν ἐντυγχάνοντας ἀεὶ καὶ συντρεφομένους ἄγεσθαι καὶ κατασχηματίζεσθαι ἰόντας πρὸς τὸ καλόν. De hoc loco Sintenisius ita iudicavit: quod legitur κατασχ. ιόντας πρὸς τὸ καλόν non credo quemquam concessurum esse sic a Plutarcho profectum esse. Recte vitium subesse intellexerunt ceteri, quorum Reiskius corrigendo závτas pro ιόντας aliquantulum consuluit sententiae, sed ut ne sic quidem locum persanatum putem, quem commendatum volo sic uti Pelop. 25, 50; nam in utroque loco emendando fateor me adhuc frustra laborasse'.

Quid sententia requirat, ex Lyc. et Num. compar. 4. aliquo modo apparet, ubi de eadem re abundantius haec dixit: ὅπως μὴ διάφοροι μηδὲ ταραχώδεις γένοιντο τοῖς ἤθεσιν, ἀλλ ̓ εἰς ἕν τι κοινὸν ἀρετῆς ἴχνος εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς πλαττόμενοι καὶ τυπούμενοι συμβαίνοιεν ἀλλή λοις. Huius loci verba extrema illis, de quibus quaeritur, respondent, nisi quod illic verba εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς vel similia desiderantur. Supplendum igitur puto: καὶ κατασχηματίζε σθΑΙ [Νέους ἔτ]ι ὄντας πρὸς τὸ καλόν.

་་

Solonis 15: ἀλλ ̓ ᾗ μὲν ἄριστον ἦν οὐκ ἐπήγαγεν ἰατρείαν οὐδὲ καινοτομίαν. Neque Corais interpretatio aut correctio: ἀλλ ̓ ἣν μὲν ἄριστον ἦν vel ἀλλ ̓ ἡ μὲν ἀρίστη ἦν; neque quod Doehnerus dedit: ἀρεστόν; neque Madvigii ἀλλ' ἡ μὲν ῥᾷστον ἦν; neque mea coniectura ἀλλ' ᾗ μὴ ἀνεκτόν (vel äv oiótóv) žv, necessaria sunt. Lectio tradita recte se habet: ea via (ratione), qua optimum erat.

Similiter in iis quae c. 28 leguntur: καὶ μὴ θρασυνό μενον ἀβεβαίοις ὑπονοίαις ὑβρίζειν, νοχ ὑπονοίαις et a Madvigio corrigente πνοαῖς vel εὐπλοίαις et a me ευνοίαις (sc. τῆς τύχης coll. p. 69 f) substituente iniuria tentata est. Nam hoc loco ὑπονοίαις idem est ac δόξαις, quod paulo ante dixit: λόγος γὰρ ἦν καὶ δόξα τἀγαθὸν παρούσης. cf. 549 f: ἀπὸ δόξης καὶ ὑπονοίας. 438 d: ἔχοντα πολλὰς ἀντιλήψεις καὶ ὑπονοίας. p. 157 f: πρὸς δόξαν θρασυνόμενον ἐξυβρίζει. 475 d: δόξαι τε χρησται καὶ μαθήματα.

18: ὀρθῶς ἐθίζοντος τοῦ νομοθέτου τοὺς πολίτας ὥσπερ Ἑνὸς Μέρους συναισθάνεσθαι καὶ συναλγεῖν ἀλλήλοις. Pro verbis manifesto vitiosis ἑνὸς μέρους Xylander coniecit ἑνὸς σώματος μέρη; Reiskius autem haec: ὥσπερ ἑνὸς μέρους (vel μέλους) ἀλγοῦντος τὸ πᾶν (vel τὸ ὅλον) σῶμα συναισθά νεσθαι, quae nemo probat. Mihi videtur scriptum fuisse CNOCMENOYC i. e. ἡνωμένους. ἡνωμένους. De literarum Pet N fre quentissima in Nostri codd. permutatione cf. annot. meas in p. 44 b. De sententia cf. Arat. 24 extr. Atque quod legitur Galbae init. 1: οἱ δὲ πλεῖστοι καθάπερ ἐρρωμένον σῶμα τὸ στρατιωτικὸν ἀξιοῦσιν ἰδίᾳ μηδέποτε χρώμενον ὁρμῇ συγκινεῖσθαι τῇ τοῦ στρατηγοῦ valde vereor ne rescribendum sit: – καθάπερ ἡνωμένον σῶμα κέ. Solanus correxerat: αἰωρούμενον. Alii πεπηρωμένον: ἐναρμόνιον etc.

21: οὐ μὴν ἀνέδην γε πάλιν οὐδ ̓ ἁπλῶς τὰς δόσεις ἐφῆκεν, ἀλλ ̓ εἰ μὴ νόσων ἕνεκεν ἢ φαρμάκων ἢ δεσμῶν ἢ ἀνάγκῃ κατασχεθεὶς ἢ γυναικὶ πειθόμενος· εὖ πάνυ καὶ προσηκόντως τὸ πεισθῆναι παρὰ τὸ βέλτιστον οὐδὲν ἡγούμε νος τοῦ βιασθῆναι διαφέρειν, ἀλλ ̓ εἰς ταὐτὸ τὴν ἀπάτην τῇ ἀνάγκῃ καὶ τῷ πόνῳ τὴν ἡδονὴν θέμενος, ὡς οὐχ ἧττον ἐκστῆσαι λογισμὸν ἀνθρώπου δυναμένων. Verborum ἀλλ ̓ εἰ μή πειθόμενος ratio nondum satis declarata est. Neque enim Reiskii coniectura: εἰ μὴ νοσῶν ἢ φαρμακῶν ἢ δεσμῶν ἢ ἄλλῃ ἀνάγκη κἑ, neque quod Hutten subaudiri iussit: τις διέθετο καὶ ἄλλῳ τινὶ τὰ ἑαυτοῦ ἐδωρήσατο, ullo modo comprobari possunt. Huc facit qui et alia illustrat et syntaxin locus gemellus p. 265 f: πότερον, ὡς Σόλων γράψας τὰς δόσεις κυρίας εἶναι τῶν τελευτώντων, πλὴν εἰ μή τις ἀνάγκῃ συνεχόμενος ἢ γυναικὶ πειθόμενος, τὴν μὲν ἀνάγκην ὡς βιαζομένην ὑπεξείλετο, τὴν δὲ ἡδονὴν ὡς παραλογιζομένην, οὕτως ὑπενοήθησαν αἱ γυναικῶν καὶ ἀνδρῶν δόσεις; Unde locum nostrum sic restituendum suspicor: ἀλλ ̓ εἰ μὴ [τις] νόσων - ἕνεκεν κατασχεθείς ή γυναικὶ πιθόμενος (hoc cum Cobeto), ut hic etiam subaudiatur ἦν.

Ad verba ἀλλ ̓ εἰς ταὐτὸ θέμενος Madvigius haec annotavit: nihil hic agit πόνος, quo nemo quemquam ad donandum adducturus erat, sed dový in eo valebat, qui mulieri obtemperabat, φόβος (pro πόνος) in eo qui δεσμῶν

=

ἀνάγκῃ constrictus erat. Quibus ego non accedo; namque apud Nostrum non uno loco πόνος idem est atque ἄλγος, quod, cum in eo valeat, qui morbo laborat (nam ad νόσων ἕνεκεν spectat) recte opponitur verbo ἡδονήν; profecto enim etiam dolor, sicut voluptas, ἐκστῆσαι λογισμὸν ἀνθρώπου (vel λογισμοῦ ἄνθρωπον, nam utrumque dicitur potest. Interpretatio igitur: 'eodemque numero habens fraudem voluptatemque cum necessitate et morbo' (quasi esset vóóợ) haud accurata videtur. Cf. Fabii 6: τον πόνον τὸ ἄλγος. p. 74 : ἐν τῷ πονεῖν καὶ ἀλγεῖν. 81 f: ὀδόντα πονοῦντες ἢ δάκτυ λου. 360e: ἡδονὴν δεχομένη καὶ πόνον (cf. Alex. 22). 475 b: νόσοι καὶ πόνοι. 933 c: τὰς ἡδονὰς παρὰ τοὺς πόνους. 943 a: ἡδονῆς ἀρχὴ καὶ πόνου. 561 f: τὰς ἡδονὰς ἀφαιρεῖ καὶ δηγμὸν ἐπάγει και πόνον. 565 b: ἀλγηδόσι καὶ πόνοις. 625 b: πονοῦσι dolent. et passim. 'Intactum igitur reliquendum etiam Ages 27: σπάσμα καὶ πόνον ἰσχυ ρὸν ἔλαβε τὸ ὑγιες σκέλος, ubi Madvigius perperam correxit τόνον pro πόνον.

Poplicolae 15: τούτου δὲ πάλιν ἐν ταῖς κατὰ Οὐιτέλλιον στάσεσι διαφθαρέντος, τρίτον τῇ πρὸς τἆλλα καὶ τοῦτο χρησάμενος εὐποτμία ἐπεῖδε γενόμενον. Reiskius coniecit: τὸν τρίτον τῇ αὐτῇ πρὸς τε ἄλλα καὶ τοῦτον (sc. τὸν τρίτον ναόν) χρησ. Scribendum puto cum Corae: τρίτον τῇ πρὸς τἆλλα κἀν τούτῳ χρησ.

Themistoclis 12: ταῦτα δ' ὁ Ξέρξης ὡς ἀπ ̓ εὐνοίας λελεγμένα δεξάμενος ἥσθη καὶ τέλος εὐθὺς ἐξέφερε πρὸς τοὺς ἡγεμόνας τῶν νεῶν τὰς μὲν ἄλλας πληροῦν κτλ. Τέλος Coraes suspectans asteriscis saepsit. Madvigius correxit δέλ τους. Neque suspicio neque correctio loco sunt; nam τέlos de imperando et decreto mittendo usus est et Noster Coriol. 6: συνιούσης δὲ περὶ τούτων τῆς βουλῆς καὶ μηδὲν τέλος ἐκφερούσης cf. Lucull. 20. et alii. cf. Passowius.

Periclis 13: ἡ γὰρ ἐν τῷ ποιεῖν εὐχέρεια καὶ ταχύτης οὐκ ἐντίθησι βάρος ἔργῳ μόνιμον οὐδὲ κάλλους ἀκρίβειαν· ὁ δ ̓ εἰς τὴν γένεσιν τῷ πόνῳ προδανεισθείς χρόνος ἐν τῇ σωτηρία τοῦ γενομένου τὴν ἰσχὺν ἀποδίδωσιν. Madvigius προσδανεισθείς scribi iussit pro προδανεισθείς, quippe quod

genitivum του πόνου, nulla sane sententia, requireret. Cobetus autem turpi macula τὴν ἰσχύν eluta substituit τὸν τόκον.

Neutra emendatio meo quidem iudicio vera est. Dativum enim sensus qui in δανεισθείς continetur requirit, cum προ eandem vim ac πρότερον, i. e. antequam opus absolutum est, habeat et ισχύϊ, quae postea, i. e. post opus peractum, apparet, opponatur. Ceterum Cobeti τον τόκον et a lectione tradita longe recedit et supervacaneum est. Locum igitur intactum relinquere optimum factu est, ut sententia brevius expressa sic explicetur: Tempus, quod quis antea ad opus elaborandum mutuatus erat, non perit: non irritum restat, sed robur adicit, vel in firmitudinem commutatur, quae postea in opere multum et diu conservato apparet. Translate a pecunia fenore data dictum hanc vim habet: quanto plus tempus mutuo sumptum est, tanto etiam operis firmitudo maior. Cf. p. 388 c: ἡ φύσις λαβοῦσα ἀποδοῦσα τὴν ἀρχὴν ἐν τῷ τέλει τοῦ παντός. 398 c: ὁ χρόνος ὥσπερ ὀφείλων ἀποδέδωκεν. 437 c: πᾶσα γὰρ δύναμις ὃ πέφυκε βέλτιον ἢ χεῖρον ἀποδίδωσι. 637 a: ὥσπερ ἔφλημα τῇ φύσει τὴν γένεσιν ἀποδιδόντων. 796 b: τὸ δὲ καλὸν καὶ λυσιτελὲς ὕστερον ἀποδίδωσι.

15: αἰτία δὲ

ἀνδρός, ἀδωροτάτου

ἡ περὶ τὸν βίον δόξα καὶ πίστις τοῦ γενομένου καὶ χρημάτων κρείττονος·

ὃς καὶ τὴν πόλιν ἐκ μεγάλης μεγίστην καὶ πλουσιωτάτην ποιήσας καὶ γενόμενος δυνάμει πολλῶν βασιλέων καὶ τυράν νων ὑπέρτερος, ὧν ἔνιοι καὶ ἐπὶ τοῖς υἱέσι διέθεντο ἐκεῖνος μια δραχμῇ μείζονα τὴν οὐσίαν οὐκ ἐποίησεν, ἧς ὁ πατὴρ αὐτῷ κατέλιπεν. Verba ὧν – διέθεντο interpretantur: quorum (sc. regum tyrannorumque) nonnulli et filiis superstitibus testamentum fecerunt', quae quid sibi velint frustra quaeres; alii subaudiri iusserunt ἀρχήν, quod nullo modo licet. Madvigius correxit: ὧν ἔνιοι καὶ ἐπίτροπον τοῖς υἱέσι διέθεντο, ἐκεῖνον μιᾷ κἑ. quae correctio omni ex parte falsa est. Primum enim nullus rex vel tyrannus, quod sciam, Pericli tutelam filiorum commisit. Praeterea διατίθεμαί τινα τοῖς υἱέσιν ἐπίτροπον barbarum est; graece dicitur καθίστημι τινα ἐπίτροπόν τινι. Verba, de quibus sermo est, me iudice, cum insequentibus: μια δραχμῇ μείζονα

ἐπ. iungenda sunt, cum praesertim de pecunia agatur: Ille, inquit, patrimonium ne una quidem drachma amplius effecit ex iis pecuniis, quarum partem (= ὧν) nonnulli etiam fliis reliquerant. Vel aliis verbis: alii tantam pecuniam publicam averterunt, ut et ipsi fruerentur et filiis relinquerent; ille tamen ne una quidem drachma ex iis pecuniis sumpta opes auxit. Eadem fere Thucydides, quem Noster sequitur, tradidit II, 65: χρημάτων τε διαφανῶς ἀδωρότατος γενόμε νος κατεῖχε τὸ πλῆθος ἐλευθέρως διὰ τὸ μὴ κτώμενος ἐξ οὐ προσηκόντων τὴν δύναμιν πρὸς ἡδονήν τι λέγειν xε. Ceterum nostra ratio eo quoque, quod idem sensus etiam sine verbis ὧν διέθεντο effici potest, confirmatur. Verbis enim ἐκεῖνος μια δραχμῇ κατέλιπεν haud alia ut opponentur intellegi possunt quam haec: alii tamen patrimonium non una drachma, sed multis millibus auxerunt', quae nunc diserte illa parenthesi expressit. Cf. Aemil. 4: οὐδὲ δραχμῇ μια γεγονὼς εὐπορώτερος ἀπὸ τῆς στρατείας. Timol. et Aem. comp. 2. Cimon. 10. Restat ut de ceteris aliquid dicam. Ὧν idem valet atque ἐκ τούτων ἐξ ὧν vel ἐκ τούτων ἅ, nam utrumque licet, Constructio διατίθεσθαί τι ἐπί τινι defendi potest hisce locis. Thes. 17: ἐπὶ νόθῳ καὶ ξένω παιδὶ τὴν ἀρχὴν πεποιημένος. Poplic. 6. Marcell. 17: ἀπέσχετο μάχης ἐπὶ τῷ χρόνῳ τὴν πολιορκίαν θέμενος. Cf. Lyc. et Num. Comp. 4. Marcell. 23. Pomp. 78. Dion. 25. p. 258 d: πᾶν ἐπ ̓ αὐτῇ ποιησαμένου. p. 496 €: τροφείων ἐπὶ νέοις δανειζομένων. - Ἐκεῖνος subiunctum est, ut praegresso ἔνιοι opponeretur.

α

Fabii Maximi 8: διέφθειρεν οὐκ ὀλίγους καὶ φόβου περιέστησε πᾶσιν ὡς πολιορκησομένοις. Cobetus annotavit: summa constantia Graeci dicebant φόβον δέος et sim. ΠΑΡιστάναι non ΠΕΡΙιστάναι. Proprie παριστάναι est in mentem dare, ut παρίστασθαι in mentem venire, deinde ferme (ut in ἐμποιεῖν et ἐνεργάζεσθαι videmus est in animis et mentibus hominum excitare, commovere, φόβον παριστάναι terrorem incutere, θάρσος π. animos addere, ἐλπίδα παριστάναι spem movere et similiter in aliis. Exempla sunt ubique obvia, ut in Fabio 15: τοῦτο τοῖς Καρχηδονίοις ἰδοῦσι θάρσος παρίστη, et ubi non?

Haec legenti mihi in mentem venit Thucyd. III, 54: φό