Durum! sed levius fit patientia,
Quidquid corrigere est nefas.
Ibitis Aegeas sine me, Messala, per undas,
O utinam memores ipse cohorsque mei!
Me teret ignotis aegrum Phaeacia terris:
Abstineas avidas Mors precor, atra manus.
Abstineas Mors atra, precor: non hic mihi mater,
Quae legat in maestos ossa perusta sinus;
Non soror, Assyrios cineri qui dedat odores,
Et fleat effusis ante sepulcra cornis;
Delia non usquam, quae, me quum mitteret urbe,
Dicitur ante omnes consuluisse deos.
Illa sacras pueri sortes ter sustulit: illi
Rettulit e triviis omina certa puer.
Cuncta dabant reditus: tamen est deterrita nunquam,
Quin fleret, nostras respiceretque vias.
Ipse ego solator, quum iam mandata dedissem,
Quaerebam tardas anxius usque moras.
Aut ego sum causatus aves aut omina dira,
Saturni aut sacram me tenuisse diem.
O quoties, ingressus iter, mihi tristia dixi
Offensum in porta signa dedisse pedem !
Audeat invito ne quis discedere Amore;
Aut sciat egressum se prohibente deo.
Tibull., El, I. iii. 1-22.
50. Faithlessness will not go unpunished.
Quid mihi, si fueras miseros laesurus amores,
Foedera per divos, clam violanda, dabas ?
Ah miser! etsi quis primo periuria celat,
Sera tamen tacitis Poena venit pedibus.
Parcite, caelestes; aequum est impune licere
Numina formosis laedere vestra semel.
Lucra petens habili tauros adiungit aratro
Et durum terrae rusticus urget opus.
Lucra petituras freta per parentia ventis
Ducunt instabiles sidera certa rates.
Muneribus meus est captus puer; at deus illa
In cinerem et liquidas munera vertat aquas.
Iam mihi persolvet poenas, pulvisque decorem
Detrahet et ventis horrida facta coma.
Uretur facies, urentur sole capilli,
Deteret invalidos et via longa pedes.
Admonui quoties: "auro ne pollue formam!
Saepe solent auro multa subesse mala.
Divitis captus si quis violavit amorem,
Asperaque est illi difficilisque Venus.
Ure meum potius flamma caput, et pete ferro
Corpus, et intorto verbere terga seca.
Nec tibi celandi spes sit, peccare paranti.
Est deus, occultos qui vetat esse dolos."
Tibull., El., I. ix. 1–24.
51. A Lover repents having left his Mistress.
Et merito, quoniam potui fugisse puellam,
Nunc ego desertas adloquor Alcyonas.
Nec mihi Cassiope solito visura carinam est,
Omniaque ingrato litore vota cadunt.
Quin etiam absenti prosunt tibi, Cynthia, venti;
Adspice, quam saevas increpet aura minas.
Nullane placatae veniet fortuna procellae?
Haeccine parva meum funus arena teget?
Tu tamen in melius saevas converte querelas;
Sat tibi sit poenae nox et iniqua vada.
An poteris siccis mea fata reponere ocellis ?
Ossaque nulla tuo nostra tenere sinu?
Ah pereat, quicunque rates et vela paravit
Primus, et invito gurgite fecit iter.
Nonne fuit melius dominae pervincere mores,
(Quamvis dura, tamen rara puella fuit)
Quam sic ignotis circumdata litora silvis
Cernere, et optatos quaerere Tyndaridas?
Illic si qua meum sepelissent fata dolorem,
Ultimus et posito staret amore lapis,
Illa meo caros donasset funere crines;
Molliter et tenera poneret ossa rosa;
Illa meum extremo clamasset pulvere nomen,
Tum mihi non ullo pondere terra foret.
At vos aequoreae formosa Doride natae,
Candida felici solvite vela choro.
Si quando vestras labens Amor attigit undas,
Mansuetis socio parcite litoribus.
52. A Passionate Declaration.
Sic igitur prima moriere aetate, Properti?
Sed morere interitu gaudeat illa tuo.
Exagitet nostros manes, sectetur et umbras.
Insultetque rogis, calcet et ossa mea.
Quid? non Antigonae tumulo Boeotius Haemon
Corruit ipse suo saucius ense latus?
Et sua cum miserae permiscuit ossa puellae,
Qua sine Thebanam noluit ire domum ?
Sed non effugies: mecum moriaris oportet.
Hoc eodem ferro stillet uterque cruor.
Quamvis ista mihi mors est inhonesta futura;
Mors inhonesta quidem; tu moriere tamen.
Ille etiam abrepta desertus coniuge Achilles
Cessare in Teucros pertulit arma sua.
Viderat ille fugas, tractos in litore Achivos,
Fervere et Hectorea Dorica castra face:
Viderat informem multa Patroclon arena
Porrectum, et sparsas caede iacere comas,
Omnia formosam propter Briseïda passus :
Tantus in erepto saevit amore dolor.
At postquam sera captiva est reddita poena,
Fortem illum Haemoniis Hectora traxit equis.
Inferior multo quum sim vel matre, vel armis,
Mirum si de me iure triumphat Amor?
Prop., II. vii. 79--90 and 17-28.
53. "Dead ere his Prime.”
Paete, quid aetatem numeras? quid cara natanti
Mater in ore tibi est? Non habet unda deos.
Nam tibi nocturnis ad saxa ligata procellis
Omnia detrito vincula fune cadunt.
Et mater non iusta piae dare debita terrae,
Nec pote cognatos inter humare rogos.
Sed tua nunc volucres adstant super ossa marinae,
Nunc tibi pro tumulo Carpathium omne mare est.
Infelix Aquilo, raptae timor Orithyae,
Quae spolia ex illo tanta fuere tibi?
Aut quidnam fracta gaudes, Neptune, carina?
Portabat sanctos alveus iste viros.
O centum aequoreae Nereo genitore puellae.
Et tu materno tacta dolore Theti,
Vos decuit lasso supponere brachia mento:
Non poterat vestras ille gravare manus.
Reddite corpus humo, positaque in gurgite vita
Paetum sponte tua vilis arena tegas;
Et quoties Paeti transibit nauta sepulcrum,
Dicat: "Et audaci tu timor esse potes.
Ite, rates curvas et leti texite causas:
Ista per humanas mors venit acta manus.
Terra parum fuerat: fatis adiecimus undas:
Fortunae miseras auximus arte vias.
Ancora te teneat, quem non tenuere Penates?
Quid meritum dicas, cui sua terra parum est?
Natura insidians pontum substravit avaris ;
Ut tibi succedat, vix semel esse potest.
Quod si contentus patrio bove verteret agros,
Verbaque duxisset pondus habere mea;
Viveret ante suos dulcis conviva penates
Pauper, at in terra, nil ubi flere potest.
Prop., III. v. 21-48 and 67–70.
54. The Shade of Cornelia exhorts her Husband and Children to Mutual Affection.
Nunc tibi commendo, communia piguora, natos:
Haec cura et cineri spirat inusta meo.
Fungere maternis vicibus, pater. Illa meorum
Omnis erit collo turba ferenda tuo.
Osculà quum dederis tua flentibus, adiice matris:
Tota domus coepit nunc onus esse tuum.
Et, si quid doliturus eris, sine testibus illis;
Quum venient, siccis oscula falle genis.
Sat tibi sint noctes, quas de me, Paulle, fatiges:
Somniaque in faciem credita saepe meam.
Atque, ubi secreto nostra ad simulacra loqueris,
Ut responsurae singula verba iace.
Seu tamen adversum mutarit ianua lectum,
Sederit et nostro cauta noverca toro,
Coniugium, pueri, laudate et ferte paternum ;
Capta dabit vestris moribus illa manus.
Nec matrem laudate nimis: collata priori
Vertet in offensas libera verba suas.
Seu memor ille mea contentus manserit umbra
Et tanti cineres duxerit esse meos:
Discite venturam iam nunc sentire senectam,
Caelibis ad curas nec vacet ulla via.
Quod mihi detractum est, vestros accedat ad annos :
Prole mea Paullum sic iuvet esse senem.
55. Deianira to Hercules.
Sed quid ego haec refero? scribenti nuntia venit
Fama, virum tunicae tabe perire meae.
Hei mihi, quid feci? quo me furor egit amantem?
Impia quid dubitas Deïanira mori?
An tuus in media coniux lacerabitur Oeta ?
Tu, sceleris tanti caussa, superstes eris?
Si quid adhuc habeo facti, cur Herculis uxor
Credar; coniugii mors mea pignus erit.
Tu quoque cognosces in me, Meleagre, sororem.
Impia quid dubitas Deïanira mori?
Heu devota domus ! solio sedet Agrios alto:
Oenea desertum nuda senecta premit.
Exulat ignotis Tydeus germanus in oris.
Alter fatali vivus in igne fuit.
Exegit ferrum sua per praecordia mater.
Impia quid dubitas Deïanira mori ?
Deprecor hoc unum per iura sacerrima lecti,
Ne videar fatis insidiata tuis.
Nessus, ut est avidum percussus arundine pectus,
Hic, dixit, vires sanguis amoris habet.
Illita Nesseo misi tibi texta veneno.
Impia quid dubitas Deïanira mori?
Iamque vale, seniorque pater, germanaque Gorge,
Et patria, et patriae frater ademte tuae;
Et tu lux oculis hodierna novissima nostris,
Virque, sed o possis! et puer Hylle, vale.
|