Immagini della pagina
PDF
ePub

10 inpetu in pabulatores suos ab Romanis facto: eo proelio victum, caftrisque exutum pacem pctisse; quum cecidiffent quindecim millia militum, capta plus quatuor millia essent.

XLII. Eodem fere tempore et a T. Quinctio de rebus ad Lacedaemonem geftis, et ab M. Porcio consule ex Hispania literae adlatae. utriusque no

tradiderunt. quid sentit ipse?
tyrannum ex oppido Lacedaemo-
ne exeuntem pugnasse. quid a-
lii? eumdem non ex oppido ex-
euntem pugnasse, sed ex caftris,
quae ante Romana caftra posue-
rit. Glareanus autem sine causa
de voce proficiscentem labora-
vit. SIG. Livius Nabin bis eru-
ptione ex oppido facta cum Ro-
manis pugnaffe tradit, primum
ante conscriptas conditiones pa-
cis c. 28. deinde poft eas Lace-
daemonem relatas et a multitu-
dine repudiatas c. 37. de pofte-
riore aliter scripserunt alii. DUK.
Sunt, qui ex oppido Lov. 3. Sunt,
qui non ut ex oppido Voff. Mox
tradunt Lov. 2.ct 3. Deinde castris
adversus Romana positis castra
Voll. Lov. 1. 2. 3. 4. 9. Harl. Mead.
uterque, et Gaertn. [Bamb.]

S. 9. Inpetu in pabulatores su.
os ab Romanis facto] impetu in
pabulatores facto, reliquis omis-
sis, Lov. 4. et Mead. 2. impetum
in pabulatores suos ab Roma-
nis factum Lov. 1. et Harl.

§. 10. Quum cecidissent quindecim millia militum, capta plus quatuor millia essent] quindecim millia hominum Lov. 6. quindecim militum, media voce omiffa, Voff. Lov. 1. et Mead. 2. Sed v. ad 37, 39, 9. [XXIIÏÏ, primo tamen numero X punctis supra et infra positis notato, ut

mine

significentur quatuordecim millia Bamb. mox plus capta idem.] Paullo ante castris exutum pacem petisse Lov. 3. et Voff. 'castrisque exutum pacem petiisse Gaertn.

§. 1. Utriusque nomine ternos in dies supplicatio a senatu de creta est] Placet hic quoque magis scripta lectio Moguntina, et in commune in ternos dies supplicatio a senatu decreta est. MOD. Modii codex in commune in ternos dies. Pall. in dies ternos suppl. ab senatu decreta. ubi alter Palat. omittit quoque to est. GEBH. Neglegenter admodum in hoc loco versatus eft Modius. Nam et in commune quod ex cod. Mog. profert, non ad hunc locum pertinet, sed ad cap. praec. §. 4. ut cuilibet edita ipsius codicis excerpta consulenti patebit: quod tamen nec Praeterea Mog. codex non legit Gebhardum deprehendisse miror. in ternos dies, ut Modius lectori persuadet, sed in dies ternos. Quod quum non modo Gebhardus in Pall. invenerit, sed mihi etiam in Lov. 2. 4. Harl. et utroque Mead. obvium fuerit, in contextum recepi. trinos in dies habet Lov. 6. ternos indices Vol. Praeterca ab senatu Lov. 1. 3.4. 6. et Voff. In eadem praepositiono codd. etiam supra variant.

mine in dies ternos supplicatio a senatu decreta eft. L. Valerius consul, quum poft fusos circa Li- 2 tanam silvam Bojos quietam provinciam habuisset, comitiorum cauffa Romam rediit; et creavit consu- 3 les P. Cornelium Scipionem Africanum iterum et Ti. Sempronium Longum. Horum patres primo anno secundi Punici belli consules fuerant. Praetoria in- 4 de comitia habita. creati P. Cornelius Scipio, et duo

Nam ab T. Quinctio eft in Lov. 2.5. 6. et ed. Campani: et a M. Porcio in Voff. Lov. 1. 2. 3.4.6. Harl. et Mead. utroque. (a M. Porcio consuleb; Bamb.]

§. 2. Quum post fusos circa Litanam silvam Bojos] effusos edd. antt. pro quo Moguntini ex cod. suo dederunt fusos Lov. 3. (post futuros circa Bamb.] Tum Lictanam Voff. Lov. 4. et Mead. 2. Littanam Lov. 5. et edd. usque ad Froben, anni 1531. Litavam Gaertn. Litaniam Lov. 2. et 6. a m. 1. Lucaniam a m. 2. V. ad 23, 24, 7.

§. 3. T. Sempronium Longum] Ti. Sempronium ex consulatu ejus Capitol. SIG. Valium Sempronium Lov. 1. Valerium Sempronium Voll. Lov. 2. 3. 4. 5. 6. Mead. uterque, Gaertn. Hearnii L. 1. et edd. priscae. T. Sempronium cod. Mogunt. et editio Mediol. anni 1505. Titum Sempronium Ascens. anni 1510. Sed recte Sigonius Ti. Sempronium, quem vide ad 27, 6, 15. 31, 20, 5. 32, 27, 8. 33, 26, 2. 35, 5, 1. 39, 40, 3. et alibi. Passim autem praenomen Ti. sive Tiberius in notius T. sive Titus mutatum eft. V. ad 40, 44, 13. [P. ante Cornelium omittit Bamb.] Mox priore anno Lov. 3. Deinde consules fuerunt cod. Mogunt.

Liv. Tom. X.

§. 4. Praetoria inde comitia habita. creati P. Cornelius Scipio] Quia P. Cornelius Scipio Africanus hic consul factus eft, huic alteri Scipioni addendum erat, ut puto, vel Cn. filius, vel Nasica. ut 1. 35. non ita longe ab initio, ac 1. 36. prorsus ini. tio, ac deinceps saepe additur, ubi minor cauffa, quam hoc loco, urgebat. GLAREAN.

Duo Cn. Cornelii, Merenda et Blasio] Fulv. Ursinus in Famil. Rom. tab. 1. gentis Corneliae nummum habet, in quo eft P. Blasio. Eum ad hunc Blasionem refert, ac dicit, ei in MSS. Livii recte effe praenomen P. quum in vulgatis male legatur C. Debuit ergo hic in scriptis, quos Ursinus vidit, effe duo P. Cornelii, et in vulgatis duo C. Cornelii. et c. 43, 7. in illis duobus P. Corneliis, in his duobus C. Corneliis. Sed alii neque ex scriptis, neque ex editis libris suis quidquam varietatis adnotarunt. P. Ĉornelius Blasio eft in Livii 43, 5, 10. et 45, 13, 11. Ad hunc, an ad alium, cujus memoria cum multis scriptis veterum intercidit, nummus Ursini pertineat,non liquet. DUK. duo Cn. Cornelii primum obvium fuit in Frob. ed. anni 1535. Omnes priores legunt duo Cn. Cornelii: quod praenomen illis etiam tribuunt Lov. 5

M

Cn. Cornelii, Merenda et Blasio, et Cn. Domitius Ahenobarbus, et Sex. Digitius, et T. Juventius ThalComitiis perfectis, consul in provinciam rediit. Novum jus eo anno a Ferentinatibus tentatum, ut Latini, qui in coloniam Romanam nomina dedis

et 6. duo consules Cornelii praeferunt Voff. et Lov. 1. duo Cor. nelii Lov. 2. 3. 4. Harl. Mead. 1. et Gaertn. In nullo vero inveni duo P. Cornelii. Neque etiam cap. seq. Publii praenomen illis in ullo cod. tribuitur. Tum Meranda Lov. 1. et 6. [Meraenda Bamb.] Hinc Blaxio Voff. et Lov. 2. ac 6. Blesio Lov. 3. et Hearnii L. 1. Blasius Lov. 5. Harl. et Gaertn. Similiter,vel etiam Blassius edd. antt. Blasio Frob. anni 1535. quod verum effe ex num. mis conftat.

Cn. Domitius Aenobarbus] Ahenobarbus, ut supra. SIGON. Praenomen omittunt Lov. 2. 3. 4. Harl. Mead. 1. et Gaertn. Consules Domitius habent Voff. Lov. 1. 3. et 6. a m. 1. C. Domitius Lov. 4. et 6. a m. 2. C. Cornelius Lov. 5. et multae edd. quarum aliae G. vel Gn. Cornelius exhi

bent. Tum et Nobarbas Lov. 1. Aenobarbas Voff. Enorbalis Lo. vel. 3. in contextu. Euobocrus Lov. 6. a m. 1. Euobacrus a m. 2. [enobus arbus Bamb.] Henobarbus edd. antt. Ahenobarbus scribendum, monuit etiam Sigonius ad 33, 42, 10. 35, 10, 10. 44, 18, 6. et ad Epit. Liv. 62. Mox Sestus Digitius Lov. 2. et Hear.

nii L. 1.

T. Juventius Alva] Quidam Calva emendarunt. Caeterum in Plinii 7,53. quidam Talpa, quidam Talva legunt. tanta eft in hoc cognomine varietas. GLAR. Vet. lib. Alna. Legendum eft Thalna ex Capitol. tabulis. SIG. Pal. pr. T. Juventus Halna. al

ter Titus Juventus Alna. antiqua editio Alna. GEBH. T. Linicinnus Voff. T. Liventius Harl. et Gaertn. T Luventius Mead. 1. T. Juventus Mead. 2. T. L. Lov. 3. T. Juvencius plures edd. poft Curionem. Sed T. Juventius reftitui. V. ad 33, 32, 8. Tum Alna codd. noftri, nisi quod Alcia sit in Lov. 3. [Halna Bamb.] Alva priscae edd. Quum autem poftea Moguntini Talva ex cod.' suo laudassent, Aldus per errorem edidit Calva, propterea a Glareano reprehensus. Eum secuti Talva adoptarunt usque ad Sionium, qui recte Thalna emen4. 43, 8, 2. 45, 21, 1. Adde viros davit; quem etiam v. ad 39, 31, Harduin. ad Plinii 5, 53. doctos ad Val. Max. 9, 12, 3. et

6. 5. Novum jus in eo anno a Ferentinatibus tentatum] Vet.

lib. Novum jus eo anno. SIG. Sigonius 2. de Ant. jur. Ital. 3. Rom. Exerc. 1. c. 8. 9. ex hoc et et 3, 1. ut et Spanhem. in Orbe aliis quum Livii, tum aliorum lonias civium Romanorum tanscriptorum locis disputant, cotum habuiffe privatum jus Quiritium, non publicum; cujus praecipuae partes erant jus suf. fragii et honorum petitio: in quo verius videntur sentire, quam Manutius aliique. Sed quod de Ferentinatibus hic scriptum eft, alia, eaque non una, obscuritate laborat. Ferentinates cum Clu. verio 3. Ital. Ant. 6. p. 984. puto designari eos, quos inter popu los Hernicorum memorat Livius 9, 42. 43. Hanc jam tum coloniam

sent, cives Romani essent. Puteolos, Salernum. 6 que, et Buxentum adscripti coloni, qui nomina dederant, quum ob id se pro civibus Romanis ferrent, senatus judicavit, non esse eos cives Ro

manos.

Romanam fuisse, ex hoc loco apparet. Nam si tum primum de. ducta fuisset, nou poterat dubitari, quin Livius eam quoque inter colonias, quas hoc anno deductas c. 45. narrat, nominaturus fuerit. Nec tamen vel ipse, vel alii, quod sciam, quo tempore deducta fuerit, prodide. runt. Quae fortaffis causa fuit, eur eam in indice coloniarum ante bellum Italicum deductarum praetermiserit Sigonius 2. de Ant. jur. Ital. 5. Sed hoc levius eft. Nam Livius interdum etiam alia suis locis praeterit, et tamen deinde ita de iis scribit, ut qui initia eorum ante exposuerit: inter quae et hoc eft, quod, ut Sigonius observat, 27, 10. Saticulam coloniam memoravit, nec tamen quidquam de illius deduetione, quum 9, 28. potuisset, prodidit. Quod enim quis suspi. cetur, cum de hac re potuisse agere in libris, qui intér 10. et 21. perierunt, id ex co minus ve. rosimile eft, quod Auctor Epitomarum, quum satis diligenter adnotaverit, quae in iis de coloniis deductis tradiderat Livius, de hac tacet. Illud aliquanto dif. ficilius dictu eft, quid sit, quod Latini in coloniam, quae jam an. te colonia Romana erat, nomina dedisse, et quod ejusdem colo. niae coloni diverso jure usi fuisse dicuntur. Prius credo intelligendum effe de supplemento co. lonorum, quod corum numerus imminutus fuiffet. Nam hoc sac. pe factum fuisse, ut, quum coloni ad numerum non essent, no. vi adscriberentur, quum alibi,

tum 31, 49. 32, 2. et 33, 24. legimus. Ad pofierius quod attinet, etsi pluribus teftimoniis nunc probare non poffum, ejusdem coloniae colonos diverso jure, alios nimirum Quiritium, alios Latii jure fuisse, tamen id ex hoc loco satis patere arbitror. Nam et aliorum oppidorum, quae co loniae non erant, incolae alii alio jure utebantur. V. 8, 14, 8. Illud quidem conftat ex Liv. 3, 1. et 4, 2. in eamdem coloniam interdum diversi generis colonos, ut Romanos et Volscos, item Romanos et Latinos, scriptos fuis. se. DUK. Praepositio in, quam Sigonius se in vet. lib. non invenisse teftatur, non tantum exsulat ab omnibus scriptis noftris, sed et editis, exceptis Basileensibus anni 1554. et 1555. in quibus solis, sed forte operarum errore, reperitur. Tum a Ferrentinatibus perperam Lov. 1.

§. 6. Puteolos, Salernumque, et Buxentum adscripti coloni, qui nomina dederant, quum ob id] De his eft 32, 29. et infra c. 45. DUK. In Puteolos Harl. Tum Busentinum Vol. Buscenium Lov. 2. Busenium Lov. 4. Harl. Mead. ambo, et Hearnii L. 1. Busenum Gaertn. Busentum Lov. 6. Buxenium Lov. 3. Bossenium Lov. 5. et ed. Camp. Bussenium ceterae edd. vett. usque ad Mo. gunt. qui ex cod. suo dederunt Buxentum. [Salernum q. ex Buxenium Bamb.] Deinde coloni nomina dederant, et quum ob id Voff. Lovel. 1. 3. 4. 6. Harl. Mead. a. et Gaertn. [Bamb.] co

XLIII. Principio anni, quo P. Scipio Africanus iterum et Ti. Sempronius Longus consules fuerunt, 2 legati Nabidis tyranni Romam venerunt. lis extra urbem in aede Apollinis senatus datus eft. pax, quae cum T. Quinctio convenisset, ut rata esset, 3 petierunt, impetraveruntque. De provinciis quum relatum esset, senatus frequens in eam sententiam ibat; ut, quoniam in Hispania et Macedonia debellatum foret, consulibus ambobus Italia provin4 cia esset. Scipio, satis esse Italiae unum consu

loni nomina dederunt, et quum ob id Lov. 2. coloni nomina dederant, quum ob id Lov. 5. et edd. antt. Aldus deinde, quum Mog. in cod. suo invenissent coloni qui nomina dederant, et quum ob id, vulgatae lectionis auctor exftitit.

Senatus judicavit, non esse eos cives Romanos] Pal. pr. non esse cives Romanos, omillo to eos. GEBH. Contra esse omitti. tur in Lov. 1. Praeterea senatus indicavit Gaertn. V. ad Epit. Liv. 63. [judicabit Bamb.]

§. 1. Et Ti. Sempronius Longus consules fuerunt] et V. Sempronius Hearnii L. 1. et Valerius Sempronius Lov. 3. et Titus, vel T. Sempronius Lov. 1. 2.4.5. 6. et Gaertn. V. ad cap. praec. §. 3. fuerant Lov. 5. et edd. vett. cujus loco Aldus ex cod. Mog. fuerunt subftituit, succinentibus reliquis meis.

Legati Nabidis tyranni Romam venerunt duo. His extra urbem] MS. legati Nabidis tyranni Romam venerunt. lis extra urbem etc. Neque sane opus videtur illo duo, quod natum vi. detur ex sequente iis, ubi imperitus librarius ij accepiffe vide. tur,pro 'nota binarii numeri.

Quidquid id eft, malo ego to duo abeffe, quam adeffe. MOD. Abeft zo lis ab omnibus noftris li. bris. GEBH. venerunt duo. extra urbem Lovel. 2. 4. 5. Harl. Mead. ambo, Gaertn. et edd. vett. pro quo Aldus ex Mog. cod. dedit venerunt. His extra urbem.Curio venerunt duo. His extra urbem. Sed venerunt. extra urbem Hearnii L. 1. venerunt. ductum extra urbem in aede Apollinis sena. tus est Voll. venerunt duo. ductus extra urbem in aede Apol

linis senatus est Lov. 3. nec aliter Lov. 1. nisi quod voculam duo ignoret. venerunt. datus extra urbem in aede Apollinis senatus est Lov. 6. Quum igitur in quibusdam codd. et edd. antt. 7o duo exhibentibus, vel iis, vel his non conspiciatur, Moguntini lectionem reduxi, exiftimans vere Modium docuiffe, ex primis literis tou lis natum esse numerum binarium, cumque poftea in duo conversum esse. V. ad 36, 43, 11. Mox impetraruntque Lov. 4. Harl. et Mead. ambo. [Bamb.)

§. 3. Quoniam in Hispania et Macedonia debellatum foret] quum in Hispania et in Macedonia Lov. 3. Solent quum et quoniam a scribis confundi. V.

« IndietroContinua »