Immagini della pagina
PDF
ePub

magnam, tantam me inimicorum multitudinem suscepisse video; sed eam iudico esse turpem et infirmam et abiectam. Quodsi aliquando alicuius furore et scelere concitata manus ista plus valuerit quam vestra ac rei publicae dignitas, me tamen meorum factorum atque consiliorum numquam, patres conscripti, paenitebit. Etenim mors, quam mihi illi fortasse minitantur, omnibus est parata; vitae tantam laudem, quanta vos me vestris decretis honestastis, nemo est adsecutus. Ceteris enim bene gesta, mihi uni conservata re publica gratulationem decrevistis. Sit Scipio 21 clarus ille, cuius consilio ac virtute Hannibal in Africam redire atque Italia decedere coactus est; ornetur alter eximia laude Africanus, qui duas urbes huic imperio infestissimas, Carthaginem Numantiamque, delevit; habeatur vir egregius Paulus ille, cuius currum rex potentissimus quondam et nobilissimus Perses honestavit; sit aeterna gloria Marius, qui bis Italiam obsidione et metu servitutis liberavit; anteponatur omnibus Pompeius, cuius res gestae atque virtutes isdem, quibus solis cursus, regionibus ac terminis continentur: erit profecto inter horum laudes aliquid loci nostrae gloriae, nisi forte maius est patefacere nobis provincias, quo exire possimus, quam curare, ut etiam illi, qui absunt, habeant, quo victores revertantur.

Quamquam est uno loco condicio melior externae victoriae 22 quam domesticae, quod hostes alienigenae aut oppressi serviunt aut recepti beneficio se obligatos putant; qui autem ex numero civium, dementia aliqua depravati, hostes patriae semel esse coeperunt, eos, cum a pernicie rei publicae reppuleris, nec vi coercere nec beneficio placare possis. Quare mihi cum perditis civibus aeternum bellum susceptum esse video. Id ego vestro bonorumque omnium auxilio memoriaque tantorum periculorum, quae non modo in hoc populo, qui servatus est, sed in omnium gentium sermonibus ac mentibus semper haerebit, a me atque a meis facile propulsari posse confido. Neque ulla profecto tanta vis reperietur, quae coniunctionem vestram equitumque Romanorum et tantam conspirationem bonorum omnium confringere et labefactare possit.

11

Quae cum ita sint, pro imperio, pro exercitu, pro provincia, 23 quam neglexi, pro triumpho ceterisque laudis insignibus, quae sunt a me propter urbis vestraeque salutis custodiam repudiata,

pro clientelis hospitiisque provincialibus, quae tamen urbanis opibus non minore labore tueor quam comparo, pro his igitur omnibus rebus, pro meis in vos singularibus studiis proque hac, quam perspicitis, ad conservandam rem publicam diligentia nihil a vobis nisi huius temporis totiusque mei consulatus memoriam postulo; quae dum erit in vestris fixa mentibus, tutissimo me muro saeptum esse arbitrabor. Quodsi meam spem vis improborum fefellerit atque superaverit, commendo vobis parvum meum filium, cui profecto satis erit praesidii non solum ad salutem, verum etiam ad dignitatem, si eius, qui haec omnia suo solius periculo conservarit, illum filium esse memineritis.

24 Quapropter de summa salute vestra populique Romani, de vestris coniugibus ac liberis, de aris ac focis, de fanis atque templis, de totius urbis tectis ac sedibus, de imperio ac libertate, de salute Italiae, de universa re publica decernite diligenter, ut instituistis, ac fortiter. Habetis eum consulem, qui et parere vestris decretis non dubitet et ea, quae statueritis, quoad vivet, defendere et per se ipsum praestare possit.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][subsumed][merged small][graphic][subsumed][merged small][merged small][merged small]

EINLEITUNG.

I. Das Leben Catilinas bis zum Jahre 63 v. Chr.

L. Sergius Catilina, geboren ungefähr 108 v. Chr., stammte aus einem altadeligen Geschlechte, das aber im Laufe der Zeit mehr und mehr heruntergekommen war. Von seinem Vater in dürftigen Verhältnissen zurückgelassen, ergab er sich frühzeitig den sinnlichen Vergnügungen, wie sie die Hauptstadt damals in Menge 5 bot. Die Natur hatte ihn mit Gaben des Geistes und des Körpers wohl ausgestattet, und da er in hohem Grade die Fähigkeit besass, andere an sich zu fesseln, so sammelte er bald einen Kreis gleichgesinnter Menschen um sich, namentlich viele genufssüchtige und deshalb verschuldete Jünglinge der römischen Aristokratie.

10

Im öffentlichen Leben trat er zum erstenmal hervor, als infolge der Parteikämpfe zwischen Marius und Sulla (im Jahre 88 v. Chr.) der Bürgerkrieg ausbrach. Er stand während desselben auf der Seite Sullas, und als dieser zuletzt als Sieger aus dem Kampfe hervorging (im Jahre 82 v. Chr.) und durch die sogen. 15 Proskriptionen seine Gegner aus dem Wege räumte und ihr Vermögen konfiszierte, benutzte Catilina die Gelegenheit, um durch eifrige Unterstützung Sullas seinen zerrütteten Vermögensverhältnissen aufzuhelfen. Die Summen aber, die er auf diese unrechtmäfsige Weise gewann, brachte er in kurzer Zeit wieder durch, 20 indem er in Gemeinschaft mit sittenlosen Menschen, die den verschiedenartigsten Klassen angehörten, sinnlichen Genüssen nachging. Seine Familienverhältnisse waren nicht weniger zerrüttet. Nachdem ihm seine erste Frau gestorben, beschlofs er, eine Witwe, Aurelia Orestilla, zu heiraten. Diese war anfänglich nicht geneigt, 25 die Ehe einzugehen, da er aus erster Ehe einen bereits erwachsenen Sohn hatte; als nun letzterer plötzlich starb, so wurde

« IndietroContinua »