Immagini della pagina
PDF
ePub

635

[ocr errors]

Vi giunse, e il torvo suo maligno aspetto
Con ciò ch' avea di Furia, in senil forma
Cangiando, raggruppossi, incanutissi,
E di bende e d'olivo il crin velossi:
Calibe in tutto fessi, una vecchiona
Ch'era sacerdotessa e guardïana'
Del tempio di Giunone; e 'n cotal guisa
Si pose a lui davanti, e così disse:
Turno, adunque avrai tu sofferte indarno
Tante fatiche, e questi Frigii avranno
La tua sposa e 'l tuo regno? il re, la figlia 645
E la dote, ch' a te per gli tuoi merti,

Per lo sparso tuo sangue era dovuta,
E già da lui promessa, or ti ritoglie;
E de l'una e de l' altro erede e sposo
Fassi un esterno. O va' così deluso,
E per ingrati la persona e l'alma
Inutilmente a tanti rischii esponi.

650

Exsuit, in vultus sese transformat aniles, Et frontem obscoenam rugis arat: induit albos Cum vitta crines: tum ramum innectit olivae: Fit Chalybe Iunonis anus, templique sacerdos; Et iuveni ante oculos his se cum vocibus offert: 420 Turne, tot incassum fusos patiere labores, Et tua dardaniis transcribi sceptra colonis? Rex tibi coniugium et quaesitas sanguine dotes Abnegat, externusque in regnum quaeritur heres: I nunc, ingratis offer te, irrise, periclis:

425

Va', fa' strage de' Toschi. Va'; difendi
I tuoi Latini, e in pace li mantieni.
Questo mi manda apertamente a dirti
La gran saturnia Giuno. Arma, arma i tuoi;
Preparati a la guerra; esci in campagna;
Assagli i Frigii, e snidagli dal fiume
Ch' han di già preso, e i lor navili incendi.
Dal ciel ti si comanda. E se Latino

A le promission non corrisponde,
Se Turno non accetta e non gradisce

Ne per suo difensor, nè per suo genero,
Provi qual sia ne l'armi, e quel ch' importi
Averlo per nimico. Al cui parlare

Il giovine con beffe e con rampogne
Così rispose: Io non son, vecchia, ancora
Come te fuor de' sensi; e ben sentita

655

660

665

Tyrrhenas, i, sterne acies, tege pace Latinos. Haec adeo tibi me, placida quum nocte iaceres, Ipsa palam fari omnipotens Saturnia iussit. Quare age, et armari pubem, portisque moveri Laetus in arma para; et phrygios, qui flumine pulcro Consedere, duces pictasque exure carinas: Caelestum vis magna iubet. Rex ipse Latinus Ni dare coniugium, et dicto parere fatetur, Sentiat, et tandem Turnum experiatur in armis. Hic iuvenis, vatem irridens, sic orsa vicissim Ore refert: Classes invectas Thybridis alveo Non, ut rere, meas effugit nuntius aures:

435

670

Ho la nuova de' Teucri, e me ne cale
Più che non credi. Non però ne temo
Quel che tu ne vaneggi; e non m'ha Giuno
(Penso) in tanto dispregio e 'n tale obblío.
Ma tu da gli anni rimbambita e scema
Entri folle in pensier d' armi e di stati,
Ch'a te non tocca. Quel ch'è tuo mestiero 675
Governa i templi, attendi a i simolacri,
E di pace pensar lascia e di guerra
A chi di guerreggiar la cura è data.
Furia a la Furia questo dire accrebbe,

Sì che d' ira avvampando, ella il suo volto 680
Riprese è rincagnossi: ed ei ne gli occhi
Stupido ne rimase, e tremò tutto:

Con tanti serpi s' arruffò l' Erinne,

Con tanti ne fischiò, tale una faccia

Le si scoverse. Indi le bieche luci

685

Ne tantos mihi finge metus: nec regia Iuno
Immemor est nostri.

Sed te victa situ, verique effoeta senectus,

440

O mater, curis nequidquam exercet, et arma Regum inter falsa vatem formidine ludit. Cura tibi, Divum effigies et templa tueri: Bella viri pacemque gerant,* queis bella gerenda. Talibus Alecto dictis exarsit in iras. 445

At iuveni oranti subitus tremor occupat artus: Diriguere oculi: tot Erinnys sibilat hydris, Tantaque se facies aperit: tum flammea torquens

[ocr errors]

Di foco accesa, la viperea sferza
Gli girò sopra; e sì com'era immoto
Per lo stupore, ed a più dire inteso,

Lo risospinse; e i suoi detti e i suoi scherni
Così rabbiosamente improverógli:

Or vedrai ben se rimbabita e scema

[ocr errors]

Sono entrata in pensier d'armi e di stati,
Ch'a me non tocchi; e se son vecchia e folle.
Guardami, e riconoscimi; ch' a questo

Son dal Tartaro uscita. E guerra e morte 695
Meco ne porto. E, ciò detto; avventogli

Tale una face e con tal fumo un foco,
Che fe' tenebre agli occhi e fiamme al core.

Lo spavento del giovine fu tale,

Che rotto il sonno, di sudor bagnato

700

Si trovò per angoscia il corpo tutto:
E stordito sorgendo, arme d' intorno

Lumina, cunctantem et quaerentem dicere plura Reppulit, et geminos erexit crinibus angues, Verberaque insonuit, rabidoque haec addidit ore: En, ego victa situ, quam veri effoeta senectus Arma inter regum falsa formidine ludit;

Respice ad haec: adsum dirarum ab sede sororum:
Bella manu, letumque gero.

Sic effata, facem iuveni coniecit, et atro
Lumine fumantes fixit sub pectore taedas.

450

455

Olli somnum ingens rumpit pavor; ossaque et artus Perfudit toto proruptus corpore sudor.

« IndietroContinua »