ADNOTATIO CRITICA. MARTINUS HERTZ GUILELMO WEISSENBORNIO S. hibere nondum potui, nunc, ut par erat, in usum vocavi et persaepe sagacissimas et eruditissimas eius Commentatione peracuta de no- disputationes vel emendationes tionibus quas Livius vocabulo po- mihi subministrasse vel viam certe puli subiecerit anno huius saeculi emendandi praecepisse grato anitricesimo emissa tu, vir illustris- mo profiteor. in aliis, quae ad sime atque humanissime, indefesso normam paulo severiorem dirigere studio in Livium interpretandum mihi visus est, obtemperare ei noatque emendandum incubuisti. cu- lui, ea omnia servaturus, quae cum ius egregiae operae proventus ex sanae rationis legumque gramuberrimos cum in dissertatione de maticarum praeceptis tum ex opevita ac scriptis Livii primo huius ris Liviani indole aut explicari aut editionis volumini praemissa iustis excusari aliquo modo poterant. laudibus extulerim, easdem has qua in re, cum libros XXXIlaudes nunc iterare nolo, ne mode- XXXIIII nuper iterum ederes, tu stiae tuae, quae si nimia esse pot- fortasse me ipso vel paulo fuisti est, in te sane nimia est, officiam. cautior. ac nos, qui editiones quanti autem te tuaque faciam, scholarum potissimum usibus deid eo tibi probaturus sum, quod stinatas adornemus, cautius agelibrum hunc qualemcumque ad te re debere quam eum, qui compotissimum mitto. iam igitur te mentarios criticos, uni virorum rogo, vir optime, ut hoc munuscu- doctorum examini submittendos, lum benigne et indulgenter, ut so- conscribat, non est quod lectores les, accipias. aequum ac benivolum admoneam eorum qui post Madiudicium, quod de editione hac vigium et ab eo excitati in libris mea tulisti, neque huic volumini his emendandis operam publice defore spero, cui et ipsi cum emen- nuper collocarunt, H. A. Kochium dationes aliquot 'ad te scriptas dico et Mauritium Seyffertum, misimus' iusta maturaque consilia commentationes nonnullis locis tua non defuere. salutem adferre mihi visae sunt, in Praefanda praeterea quartae aliis, qui ad quattuor priores libros huic decadi Livianae habeo per- pertinent, opere illo tuo magno pauca. nam quae de libris manu- cum fructu usus sum. scriptis, quorum fundamento libro- etiamnunc desunt loci vel deprarum ab urbe condita XXXI-vati vel ambigui. quorum haud XXXX emendatio superstruenda parvum numerum a te per reliquos est, in universum dicenda sunt, ea etiam huius decadis libros mox dixi in prolusione supra commemo- sive firmo iudicio constitutum sive rata p. XXXVI; de pretio autem efficacibus remediis sanatum iri eorum atque usu ita disseruit Mad- confido. nec tamen vigius emendationum Livianarum Compendia scripturae in adnotap. 361 sqq., ut vix haberem, quae tione critica praeter I.F. Gr., Duk., addenda viderentur. ipsius Mad- Dr., Heus., quae explicatione non vigii inventa, quae in altero volu- egent, et ea, quibus praeterea in vol. mine ad ipsam emendationem ad- I et II usus eram (cum Mog. — ed. 244101 = Moguntina, Bas. a et b ed. Basil. meum iterum atque iterum tibi, vir a. 1531 et 1535, tum litera W tui ornatissime ac doctissime, comnominis nota, ita ut Wt et inde a mendem. vale. lib. XXXV W significaret ed. Teu Scr. Gryphiae d. XXIIII m. Mart. bnerianam, Ww Weidmannianam, a. MDCCCLXII. WI lectiones Livianas, Wi com = = = = mentationes nov. annalibus phil. LIB. XXXI in periocha acarnanis insertas et numero non addito vo- qui Naz. || .post pacem- quinqualumen eorum annalium XXVIII) gesimo.] scripsi cf. c. 5, 1. cum v. l.: adhibui haec: M= cod. Mogunti- post-datam quadra(spscr. i)ngennus, de cuius lectione numquam ex tesimo anno ab urbe condita pausilentio capienda est coniectura, cis mensibus coeptum est autem B (et interdum b man. 2) cod. anno quingentesimo quinto. Naz.; Bambergensis, 5, ut antea, codd. de 5 et edd. vett. cf. Drak.; post padett., ita tamen ut numquam, ne in cem Carthaginiensibus datam quanumero quidem codd. adferendo, dragesimo anno (ab urbe condita) Lov. 5 rationem habuerim, qui ex paucis mensibus (coeptum est aued. Campaniana descriptus est cf. tem anno quingentesimo quinto). Drak. ad lib. XXXVI 34, 10 adn. O. Iahnius. coeptum est autem anno coll. XXXIIII 40, 4; 47, 7 XXXV quingentesimo quadragensimo ab 28, 4; 49, 8 XXXVI 41, 5 etc.; g = urbe condita, post pacem Carthaeditio Goelleriana; Ig Iacobsius giniensibus datam paucis mensiapud Goellerum; Krg Kreyssi-bus. Ww | quod] Naz. corr. 5: quot gius ap. eundem. ipsius Kreyssi-Naz. pr. cui Iahnius || ferre quoque gii, qui per extremas has duas de- libri ferri (fort. nunc) quoque fahcades de Livio optime meritus est, nius ferre ** quoque Ww. || I, 3. lib. XXXIII ed. signavi Kr, eius-tris] B teste Besslero in ed. capp. 1dem ed. Tauchnitzianam (usus vero 24, progr. gymn. Soltisquell. a. 1847 sum ed. form. min.) Krt, eiusdem inserta, quacum cf. eundem act. ant. v. d. annott. ad lib. XXXXI-1842, 480 sqq. nov. ann. phil. et paed. XXXXV Kra, Kre censuram_ed. suppl. X 568 sqq. || 4. LXXXVII 5 Bekkerianae insertam ann. lit. Ien. teste Hearnio cf. C. Peterum act. ant. a. 1831 nr. 153 sqq., Krm melete- 1839, 631 Th. Mommsenium röm. mata; per lib. XXXIII r ed. Chronol. p. 121. adn. 210 ed. alt.: Romana, h Horrio. adornata LXXVIII B5 LXXXVIII (i. e. duopraeterea sunt omnia secundum denonaginta Kr.) Glareanus || prieas leges, quas in prioribus volu- mus 5 (Lov. 1) edd. pleraeque || 5. minibus secutus eram; in rebus or- proximis litori] Moguntini: proximi thographicis, cum scriptura cod. litori (seu littori) Bs proximi liM passim tantum et vix ubivis ac- toris (seu littoris) s proximis litoris curate tradita sit, cod. B auctoritas edd. princ. || profundum] 5? Ascennon satis gravis esse videatur, sius: profundam || 8. causa] N.Heinantiquioris quidem scribendi ratio- sius: causai B caussae (aut causae) nis vestigia ex libris enotata, nisi| 5 || II, 2. eam] Asianam vg. || promolestias tironibus parare vide- vinciis] assecutus erat A. Rubenius rentur, servavi, reliqua ad artis prouintiis B: in proelio cum Boiis praecepta redegi, in adiapópois aut in proelio Boiis 5 || 3. P.] fort. rationes Drakenborchii, quam- C. Dr. proconsul s Cn. edd. ante Ald. quam haud ubivis satis sibi con- || ut et adnunt(seu c)iarent aut ut stantis, servare malui quam sine adnunt(c)iarent aut ut et nuntiaiusto fundamento aliquid novare, rent (Dresd.) 5 || 6. Ampium] 5 B §. id quod imprimis ad praepositio- 7. 9) W: Appium B qua] Ma.: num quae dicitur assimilationem quam || 7. Mutilum] 5 (B. XXXIII, pertinet. iam igitur nihil adden- 37, 2) edd. vett.: militum B. || 9. VII dum est nisi ut et me et Livium В corr.: I. В pr. || icit] 5, quod eti 5 um XXI 18, 10. 11 videtur servan-\rat. T. L. ann. usi sint hist. Lat. atq. dum esse: iecit B5 fecit Besslerus ||| Gr. Gott. 1860. p. 86. || (qui nunciaaliut B. || III, 6. eadem scribere s runt) Crev. || nunciarunt s edd. vett. Ald. | IIII, 3. C. et M. Servilii] et m. 3. libeat & Muretus | possint Vosseruilius B. L.] C. XXVII 35, 2. sius l. l. || 7. voveri] "Crev.: uouere 14 t. P ibid. §. 1. hostilus B. || 4. libri uouere [licere; ex certa uoueri] Gillo] B XXX,21,2 et ex sil. infra c. Ma. || vovere pecunia] in litura B. 8, 8, ex corr. 6, 2: cilo B h. l., unde || quia ea] Bekkerus: quia B si ea Cilo ubique scripturus eram coll. inscr. vg. quod nisi 5 vg. || 10. quantam] Grut. DXCVII, 9, ubi M. quidam Ful- bvg.: qua tamen B quanta Duk. || vius Cilo l.; at meliores ibi testes totiens]octiens B cf. Krg. 419 n. c. p. Gillo praebere me edocuit Aem. Hueb-273. || X, 2. Celinibus Ilvatibusque] nerus (hodie lapidis huius Carthag. Bcf. Ww adn.: al. v. ap. Dr. || 5. : cenov. tres modo priores versus super- tero.. dimisso, praeter.. nominis, sunt); scillo B pr. c. 6, 2. || Plancus] cum 5 pars edd. 7. velit] b: uenit B c. 6, 5: plautus (plantus g) Bh. l. B velint ci. Ww. augere 5 Sigonius IV, 1. quingesimo ex Prisc. de fig. | XI, 1. in Etruria edd. ante Ald. || 3. num. 4, 22 p. 1352 P. Sigonius || quin-Q. Minutio Bs: immo L. Furio, et sic quagesimo primo] Ww. cf. Momm-5? Mediol. 1505, al. || fort. (in) vicem senii chronol. Rom. p. 121 adn. 210: I. F. Gr. || 5. sciri Vossius 1. 1. || 9. quinquagesimo uno F. Lachmannus (iussi) I. F. Gr. 10. peterentque] de font. Liv. II, 94 qdragensimo Bs fere omnes, Dr. in adn., v. d. act. uno B quadragesimo uno vel qua- lit. Ien. 1811, 20, 156 sq.: petere Bas. dragesimo primo vel quadragesimo a I. F. Gr.; al. 5 ap. Dr. || 12. eis] 5 quinquagesimo Sigonius quinqua- Ma.: ei libri (ei) Vossius l. l. sibi I. gesimo secundo Dodwellus quin- F. Gr. || indicasset] B, tacite Walquagesimo quarto Glareanus || 2. chius em. Liv. p. 220, g. p. 366 (Ma): fort. primam I. F. Gr. || 7. renuntias- iudicassets vg. || 17. eius.. permitsent] B; assecutus erat Dr. || 9. re- tenti] A. Rubenius: eius.. permitsponderi] B Duk., Crev.: respon- tente Bs eis.. permittente s edd. vett. dere | VII, 3. si numquam alias] B cf. Wt praef. || mutarive] 5 vg. cf. et sic I. H. Vossius Anm. u. Randgl. Kr. Krc. p. 273 sq. Besslerum act. p. 280. || proximo certe Ma.: Punico ant. l. l. p. 485: mutari B5. || XII, 3. proximo certe Bs proximo Punico fort. quinquennio ante Crev. || 4. si certe et proximo certe punico 5. || 7. qua Vossius l. 1. || 4 sq. fieri. curam quinto die Ma.: quinto die inde B accenderunt] ex B Bekkerus (nisi quinto inde die b vg. || 8. nec car- quod nunciata Bekk.) || 6. fort. [in] thaginiensibus B cf. Bessleri adn. et templo Ww. || XIII, 4. aliut B pr. Ww. w. alterum aequabitis] add. Fr. noxia] Wt. praef. w: noxiam Bob Iacobsius add. animadv. in Ath. dei- noxam vg. ob noxiam Besslerus Wt pnos. p. 128 cf. diatr. de re crit. capp. noxam v. d. lit. Centralbl. 1862 p. 18. duo p. 11 n. ** 10. comparate I. F. || 5. aeri Budaeus, Crev., al. || 6. diGr. comparo Vossius l. l. 11. sed] cerent I. F. Gr. || 7. vectigal] B Ww et id. ibid. 15. iam] B5 Besslerus: Ma.: vectigales vg. | 9. trientabuetiam s vg. VIII, 3. fort. (feciales) lumque] Hearnius, Mommsenius decreverunt I. F. Gr. || 5. de exer- nunt. soc.sax. 1850, 98 sq. n. 13: trieñ citu B; fort. de exercitubus Bessle- tabuluq; B trieň tabulumque 5 (Ox. rus 7. consules darent] g p. 148: N); de rell. cf. Dr., Wi p. 182. I cos. darent B consul daret vg. || 8. XIIII, 1. paludatis] B5 cf. Heerwa praesidium I. F. Gr. praesidi Ma. genii ad XXI, 63, 9 et Ww adn.: pa386 n. esse I.F.Gr. || 10. haberent] ludatus cum s? vg. I. F. Gr. ad XLI, Muretus: haberet || VIIII, 1. Ptolo-10, 5 adn. Kra p. 24. || 2. Cn.] conmaeo hic acsaepius B, quam scribendi sulis 5 C. 5. || 3. Centho] quod etiam rationem aequabilitatis tantum causa XXV 2, 3 scribendum erat, Sigonius: non admisiˆcf. modo Köhlerum qua cento B. || et mille militum] b g. p. S 5 367 Bekkerus cf. tamen Wi p. 201|cissent B Besslerus | nuntio ante w: et militum B et militibus edd. corr. B. || XVIIII, 1. duce] rege B vett. et militum copiis s Aldus, ubi cf. Besslerum horr. ph. X, 578. || 3. exiguis vel parvis vel modicis exci- reges] B Bas. b: regem 5. || XX, 5. disse arbitrantur Crev.Heus. || 4. [duo-Ti.] 5? Sigonius: T. B5, om. 5. || 7. bus] navalibus.. (proelio) Crev. fort.(ex praeda) Ww. | quadraginta 10. quidem] B5 (Mead. 2), ex ci. add. tria] quadraginta quatuors Aldus I. F. Gr. || 12. in insignibus suis] W quadraginta 5. | fort. centenos_vi(i p. 201; cf. lib. V 41, 2), nisi in B cenos Ww. | XXI, 3. egregiae B. || participium aliquod exciderit (w): in- 4. lassitudinem] scripsi: lassitudini signibus suis B cum insignibus suis libri, quod probandum est, si voc. svg. XV, 3. suorum] B: suam s timuit int. vers. a b add. interpolasociam 5 om. 5 suam; suarum Bess- tioni debetur, ut ei cum Ma. peperci lerus || 4. dum ante Rhodios] om. B, aliudve verbum substituendum sit || 5. add. b. || 5. recuperatas(que) Vos- repetivere. Postero Ma. 214 sq. || 7. sius 1. 1. 6. vox Attalo 'nonnihil su- in alas - habebant (sic Lipsius: haspecta' Duk. || 8. Ciam] Sigonius Ce- bebat libri)] cf. Lips. et Duk. ap. Dr.; am Gelenius: ceiam ex utroque con- Ww; num (in alas habebat)? || flatum B. || 10. sed Duk.: et libri at 11. in multitudine s I. F. Gr. multiVossius l. 1. cum, si] B; assecutus tudini Ven. 1495. || 12. Vediovi] Rud. erat Duk. 11. (in) Hellespontum Merkelius Ov. Fast. p. cxxiv: deo Vossius Thraeciae] W: Thraciae Ioui (quibus vocc. praecedunt litteI. F. Gr. Graeciae libri || XVI, 4. rae ue) B5 Diiovi (immo Diovi cf. Callimedis] Bekkerus: Gallimedis Buechelerum mus. ph. xv. 445 sq. Bs Ganymedis 5 vg. || cypsella B. || n.) H. Valesius, Prellerus nunt. soc. 5. chersonessum eleunta et alope lit. sax. 1855, 212 sqq. myth. Rom. p. connessum B. Callipolis] Mog.: 238 n. 1. Vedio Iovi Klausenius AeGallipolis Bs. Madytos] Mog.: neasu.d. Penaten p. 1091 n. 2182 adeo madocus smadotus 5. || 7. classe acu Iovi Heus. (duo) Iovi Böttcherus B classe sua cum ci. Wt. || 8. XVII, progr. gymn. Dresd. a. 1838 p. 8. || 1. distinxi et emendavi secundum Ma 15. in omni] omni 5 iam omni ci. Wt prob. M. Seyfferto emend. Liv. ann. || XXII, 5. adtulerunt Vossius 1. 1. || ph. 83, 823, nisi quod a delet; per 6. Megara 5 I. F. Gr. Megarida Duse recte quidem ille, at cf. lect. cod. B: kerus | 7. ne] Bs: nec 5 Ascens. 1513 ostendit neque.. adiutis sociis (ad- quidem] add. Ma. ad Cic. de fin. p. iuti sociis B adiuti socii ci. Bess- 821 || XXIII, 3. inde] interdiu Heus. lerus). XVII, 1. Abydeni etc. vg. promuntorio B || 9. quos [eo] ci. non (terra) modo Ma. || (aditu) Vos- I.F. Gr. || XXIIII, 1. erat] melius sius l. 1. Ma. 5. aut in gymnasio] venerat' Crev. || 2. milibus] scripsi aut in templum Ma: in templo et in cum B cf. XXII 16, 2 ibique Dr.: milgymnasium libri || 9. id se] B: et se libus (sive milibus) peditum rell., vg. et, id se Baumg.-Crusius, Kr. edd. || 4. hemerodromos] Ascensius iurat] B: iurare vg. Wi p. 201 sq. t 1513: hemerodromas bs hemro(iurare) Crev. XVIII, 1. trium con- dromas B || 11. fort. s. odium s. iram sensu] num genuinum sit dubitat Wt. excidit_ad "expleturum Ww || 12. || 4. animos] Ma: animo est Bs in ecum] b: aecu B in hostes equum s animo est ? Mediol. a. 1505. || re- Kr cf. Krc 274 Besslerum horr. ph. gnum [meum] ci, Wt. || vel 6. (re-X 581 sq., qui et ipse equum ed. a. pente) vel 7. (repente) Crev. cf. Wal- 1847 concitat in hostem secum s chium l.1. p. 19 sqq., praeterea quasi, XXV, 2. Eleusinam] Bs: Eleusiveluti ad proditos desiderantem; at nem s Mog. Eleusina s || Megara s v. Büttnerum obs. p. 82 sqq. || repente I. F. Gr. || 3. Cycliadam] Dr. in adn.: proditos] pene prodi eos v. d. act. Cycliadem 5 et fort. Livius sibi nec in lit. Lips. 1815, 1638 sq. || 7. laeti B5 hoc nomine constitit (cf. xxvII 31, 10; ("vet. lib.' Sigonius) Besslerus || fe-xxxII 19, 2; 32, 10) nec in Heraclide |