Immagini della pagina
PDF
ePub

T. LIVII PATAVINI

HISTORIARUM

AB URBE CONDITA

LIBRI QUI SUPERSUNT OMNES,

EX RECENSIONE

ARN. DRAKENBORCHII.

ACCEDUNT

NOTÆ INTEGRÆ

EX EDITIONIBUS

J. B. L. CREVIERII.

CUM

INDICE RERUM LOCUPLETISSIMO.

TOM. IV.

OXONII,

EXCUDEBAT W. BAXTER;

IMPENSIS J. PARKER, ET R. BLISS: ET R. PRIESTLEY,

G. ET W, B. WHITTAKER, LONDINI,

MDCCCXXI.

ET

[blocks in formation]

T LIVII PATAVINI

HISTORIARUM

AB URBE CONDITA

LIBRI.

EPITOME LIBRI XLI.

IGNIS in æde Vesta exstinctus est. Ti. Sempronius Gracchus proconsul Celtiberos victos in deditionem accepit, monumentumque operum suorum, Gracchurim oppidum in Hispania constituit. Et a Postumio Albino proconsule Vaccæi ac Lusitani subacti sunt. 1uterque triumphavit. Antiochus, Antiochi filius, obses Romanis a patre datus, mortuo fratre Seleuco, qui patri defuncto successerat, in regnum Syriæ ab urbe dimissus. Lustrum a censoribus conditum est. censa sunt civium capita ducenta sexaginta tria millia ducenta nonaginta quatuor. 2Q. Voconius Saxa tribunus plebis legem tulit, ne quis hæredem mulierem institueret. suasit legem M. Cato. exstat oratio ejus. Præterea res contra Ligures, Istros, Sardos, et Celtiberos, a compluribus ducibus prospere gestas, et initia belli Macedonici continet, quod Perseus, Philippi filius, moliebatur. miserat enim ad Karthaginienses legationem, et ab iis nocte audita erat: sed et alias Gracia civitates sollicitabat. qui 3præter religionem, quod quam multa templa magnifica multis locis erexit, Athenis Jovis Olympii, et Antiochia Capitolini, vilissimum regem egit.

[blocks in formation]

T. LIVII PATAVINI

LIBER XLI.

U. C. 574. 1a patre in pace habitam armasse, eoque juventuti prædandi A. C. 178. cupidæ pergratus esse dicebatur.

Istricum bellum.

1. Consilium de Istrico bello quum haberet consul, alii gerendum extemplo, antequam contrahere copias hostes possent, alii consulendum prius senatum censebant. Vicit sententia, quæ diem non proferebat. Profectus ab Aquileia consul castra ad lacum Timavi posuit; (inminet mari is lacus) eodem decem navibus C. Furius duumvir navalis venit. Adversus Illyriorum classem creati duumviri navales erant, qui tuendam viginti navibus mari superiore Anconam, velut cardinem haberent: inde L. Cornelius dextra litora usque ad Tarentum, C. Furius læva usque ad Aquileiam tueretur. Eæ naves ad proximum portum in Istriæ fines cum onerariis et magno commeatu missæ: secutusque cum legionibus consul quinque ferme millia a mari posuit castra. In portu emporium brevi perfrequens factum, omniaque hinc in castra subportabantur. et, quo id tutius fieret, stationes ab omnibus castrorum partibus circumdatæ sunt: in Istriamque suum præsidium stativum, repentina

a veluti Gron. Crev.

1 A patre in pace habitam] Quinque horum librorum fragmenta quæ habemus, publici juris fecit Simon Grynæus in Helvetiis anno 1531. reperta apud monasterium Laurissenum, vulgo Lorssense, e regione Borbetomagi: nec alius postea erui potuit codex, quocum illa conferrentur. Ex unici igitur illius exemplaris fide descripti sunt hi libri.

2 Qui tuendam viginti navibus mari superiore Anconam] Hunc locum feli citer emendavit sive Florebellus, sive Muretus, hoc modo: qui tuendæ vi

ginti navibus maris Superi oræ Anconam velut cardinem haberent. Sic 1. XL. c. 18. Inter duumviros ita divisa tuenda denis navibus maritima ora, ut promontorium iis Minervæ velut cardo in medio esset.

3 In Istriamque suum] Rescribit Gronovius: in Istriam versum stativum præsidium. Repentina cohors videtur exponi debere cohors ex eo militum genere, qui subitarii passim a Livio nominantur. Sic infra c. 10. repentinus et tumultuarius exercitus.

cohors Placentina obposita inter mare et castra: et, ut idem U. C. 574. aquatoribus ad fluvium esset præsidium, M. Æbutius tri- A. C. 178. bunus militum secundæ legionis duos manipulos militum adjicere jussus est. T. et C. Ælii tribuni militum legionem tertiam, quæ pabulatores et lignatores tueretur, via, quæ Aquileiam fert, duxerant. Ab eadem regione mille ferme passuum castra erant Gallorum: Catmelus pro regulo erat tribus haud amplius millibus armatorum.

с

4

in castris

II. Istri, ut primum ad lacum Timavi castra sunt Roma- Istri tumulna mota, ipsi post collem occulto loco consederunt; et tum creant inde obliquis itineribus agmen sequebantur, in omnem oc- Romanis. casionem intenti: nec quidquam eos, quæ terra marique agerentur, fallebat. Postquam stationes invalidas esse pro castris, 5 eorum turba inermis frequens inter castra et mare mercantium, sine ullo terrestri aut maritimo munimento, viderunt; duo simul præsidia, Placentinæ cohortis, et manipulorum secundæ legionis, adgrediuntur. Nebula matutina texerat inceptum: qua dilabente ad primum teporem solis, perlucens jam aliquid, incerta tamen, ut solet, lux, speciem omnium multiplicem intuenti reddens, tum quoque frustrata Romanos, multo majorem iis, quam erat, hostium aciem ostendit. qua territi utriusque stationis milites ingenti tumultu quum in castra confugissent, haud paullo ibi plus, quam quod secum ipsi adtulerant, terroris fecerunt. Nam neque dicere, quid fugissent, nec percunctantibus reddere responsum poterant: et clamor in portis (ut ubi nulla esset statio, quæ sustineret inpetum) audiebatur: et concursatio in obscuro incidentium aliorum in alios incertum fecerat, an hostis intra vallum esset. Una vox audiebatur ad mare vocantium. Id forte temere ab uno exclamatum Fugiunt ad totis passim personabat castris. Itaque primo, velut jussi mare Roid facere, pauci armati, major pars inermes, ad mare decurrunt: dein plures, postremo prope omnes, et ipse consul quum, frustra revocare fugientes conatus, nec imperio, nec auctoritate, nec precibus ad extremum, valuisset. Unus remansit M. Licinius Strabo, tribunus militum tertiæ legionis, 7 cum tribus signis ab legione sua relictus. Hunc, in

b Carmelus Gron. Crev. Caut Gron.

4 Carmelus pro regulo erat] Hæc nobis suspecta sunt. Possis tamen utcunque explicare: Carmelus quidam loco reguli, qui ipse non aderat, in iis castris erat cum tribus haud amplius millibus armatorum. Haud amplius legi jusserunt Florebellus et Gronovius pro aut amplius.

5 Eorum turba inermis frequens] Egregie Jos. Scaliger forum pro eoTUM. Totam periodum sic format

;

Gronovius: forum turba inermi fre-
quens inter castra et mare mercantium.
Forum intellige emporium illud, quod
brevi perfrequens factum fuisse dixit
supra Livius.

6 Perlucens jam aliquid, incerta ta-
men, ut solet, lux] Lux jam aliqua ex
parte perrumpens obstantia, incerta
tamen, ut solet esse, quum nebulis
dilabentibus oriri incipit.

7 Cum tribus signis] Cum tribus

mani.

« IndietroContinua »