volumen Nicolai de Lyra Jo. Andree Alerien. Epifcopi Sanctiffimi D. N. Papae Bibliothecarii ad Xyftum IIII. Pont. Maximum Epiftola. Quaenam virorum doctorum fententia, haec, an illa, verior fit, certius adfirmare po- . terunt, quibus memorati Epitaphii infpiciundi copia erit. Mihi verifimilius videtur, in Epitaphio per compendium fcriptum fuiffe Jo. An. Epifcopo Alerienfi, quemadmodum nomen ejus in multis epiftolis, quas libris a fe editis ipfe addidit, exaratum occurrit, ut inter alias in his, quas Livio, tum tomo 1. Commentariorum Lyrani in SS. Biblia, & aliis praemifit: illum vero, qui Epitaphium ex lapide defcripfit, five Ughellus, five quis alius fuerit, inde perperam Joanni Antonio Epifcopo Alerienfi feciffe.

1470. Venetiis per Vindelinum Spirenfem, five de Spira, in forma majori.

In hac editione denuo apparere epiftolam Joannis Andreae Epifcopi Alerienfis, quae jam in praecedenti Romana data erat, monuit Clariff. Maittaire in Annal. Typograph. tom. 1. pag. 69. & tom. iv. pag. 289. Ad finem hujus editionis adfcribitur annus MCCCCLXX. &. fubjiciuntur sex & quadraginta verfus, quorum laudatus Maittaire priori loco sex, pofteriori eofdem sex & infuper decem alios exhibuit. Eos omnes ex raro obvia editione hac, quae Lipfiae in bibliotheca Senatoria exftat, mihi defcripfit Clariffimus Sachfius, quos libens Jubens cum lectore communicabo. Erant autem tales;

Proderat haud multum, Livi, abs te fcripta fuiffe.
Maxima, fi Romae facta pari eloquio:

Quae feu defidiis, alio feu crimine quovis,
Sive & temporibus cuncta fere occiderant:
Quaeque fuperfuerant opera, haec tam rara videri
Ut pene ipforum copia nulla foret.

Et VINDELINO debebis tu quoque, formis
Egregie impreffit has modo qui decadas :
Atque ipfas iifdem feaevis (fic) velut hoftibus acri
Bello oppugnatas fortiter eripuit.

Hac etenim ftudiis non tantum Romulidumve
Hiftoriis opera, quam tibi, confuluit.
Quippe tuo hac in re cum Romae nomine juncto,
Alterutrum fervans fervat utrumque fimul.
Ergo tua ut perdens opera eft invifus habendus,
Horum fervator fiç tibi amandus erit.
Magna loquar, fed vera tamen. Conferre putatur
Ad famam natos progenuisse probos,

Non parvo majora tamen monumenta putanda
Sunt opera, excellens quae parit ingenium.

Nec vero tantum fluxi quia corporis illi
Exiftunt foedus, perpetui haec animi:
Verum etiam nati quia non a patribus omnes,
Sunt quibus affecti dotibus, accipiunt.
Si qua autem gravis atque ornata oratio, qualem
Cernimus effe tuam, compofita extiterit:

Huic nihil eft prorfus, quod non fuus afferat auctor :
Sive ejus fermam, five alia afpicias.

Ipfe hanc effingit, polit hanc, atque induit ipfe,

Ipfe, anima tamquam, fenfibus inftituit.

An natos igitur fervanti cuncta putares

Te debere, nihil haec opera eximia ?

Adde, quod & perpulchra effinxit & optima, cunctis
Hoc (fic) etiam ut placeant, haec monumenta tua.
Atque tot impreffit, totum his jam poffit in orbem
Diffundi, atque aevum nomen in omne tuum.
Sed tua quae probitas, dignas non ambiget ullus
Quin habeas grates ipfe tuo artifici.

Id fupereft, quando nulla eft tam digna fupellex, (fic)
Quaeque tot ac tantis ufibus effe queat.

Si neque jam magno fumptu magnove labore,
Sed fibi quem minimo quifque parare valet:
Hifiorias quifquis, quifquis fua commoda curat,
Impreffa haec fruftra non finat esse opera.
Verum fic etenim fua quemque indufiria multum
Juverit, ipfa paret, lectitet ipfa diu.

Hanc editionem numquam vidiffe videtur J. Fr. Gro novius; qui, quum in Franc. Robortelli Convenientia Supputationis Livianae cum marmoribus Capitolinis cap. III. & in Emendationibus lib. 11. cap. LIV. memoratum vidiffet librum Livii, qui a Vendelino inpreffus fuit anno MCCCCLXX. ex Victorini Feltrenfis exemplari, hanc & praecedentem editionem unam eamdemque effe, &, qui fe in calce voluminis Sweynheymum appellat, ab Italis, Germanica vocabula invertere folitis, Vendelinum vocatum fuiffe credit; quum tamen Conradus Sweynheym & Arnoldus Pannartz, qui priorem imprefferunt, typographiam Romae, at Vendelinus de Spira, qui pofteriorem hanc edidit, eamdem artem Venetiis exercuerint. Verifimile etiam videtur, editionem Livianam, quam Auguftae Vindelicorum anno MCCCCLXX.

excufam Lipfiae in bibliotheca ampliffimi Senatus adfer◄ vari Fabricius in Biblioth. Lat. retulit, non aliam, quam hanc Venetam, effe, & nomen typographi Vendelini ei, ex quo Fabricius hujus editionis notitiam nactus est, perfuafiffe, ut crederet, librum Auguftae Vindelicorum editum effe: editionem certe eo anno in illa urbe emiffam ibidem non occurrere, ex teftibus fide dignis accepi. Ex eodem errore etiam Vir doctus in vita Livii, quam Niceronius inferuit Memoriis, virorum Illuftrium Hiftoriae infervientibus, tom. v. pag. 177. affirmaffe videtur, primam Livii editionem effe, quae Auguftae Vindelicorum anno MCCCCLXX. in forma majori prodiit. 1471. Romae per Udalricum Gallum, ftudio Joannis Antonii Campani, cujus praefatio ad Cardinalem Papienfem praemittitur, tribus voluminibus, in forma majore.

Huic editioni annum adfcriptum non fuiffe, teftatur Clariff. Maittaire in Annal. Typogr. tom 1. pag. 72. ipfe non nifi quarta decade, five libro xxxI. & fequentibus, ufus fum beneficio Illuftriffimi Lovelii, & hujus partis fini nullum etiam annum adfcriptum vidi, fed hos tantum fex verfus, qui, tefte Meyero in Annal. Flandr. ad annum MCCCCXL. pag. m. 297. Antonium Campanum auctorem habuerunt.

Anfer Tarpeji cufios Jovis, unde, quod alis

Confireperes, Gallus decidit, ultor adeft.
Vuldricus Gallus, ne quem pofcantur in ufum,
Edocuit pennis nil opus effe tuis.

Inprimit ille die, quantum non fcribitur anno :
Ingenio, haud noceas, omnia vincit home.

Campanus.

Eofdem verfus etiam fini primi voluminis exstare teftatur Maittaire, ibid. tom. I V. pag. 292. Contra Thom. Hearne & Joh. Clericus eam ad annum 1472. referunt : fed J. Fr. Gronovius in Praefatione ex bibliothecae regiae, quae Parifiis eft, indice monet, decada primam anno MCCCCLXXI. tertiam & quartam anno MCCCCLXXII. lucem vidiffe. Vide etiam Maittaire loc. laud. qui teftem hujus rei advocat Fabric. in Bibl. Lat. lib. 1. cap. XI. editionis annorum 1712. & 1721.

1472. Romae per Conradum Sweynheym & Arnoldum Pannartz, in forma majore.

Ad finem Livii hi verfus legebantur :
Afpicis, illuftris lector, quicumque libellos,
Si cupis artificum nomina noffe, lege.
Afpera ridebis cognomina Teutona, forfan
Mitiget ars Mufis infeia verba virum.
Conradus Suuenbeym Arnoldus Pannartzque magiftri
Romae imprefferunt talia multa fimul.

In domo Petri de Maximis M. CCCC. LXXII, die XVI.
Julii. Hanc editionem ex Illuftriffimi Lovelii biblio-
theca utendam accepi.

1478. Mediolani per Philippum de Lavagnia, in forma majore.

1480. Mediolani per Antonium Zarothum, in forma majøre.

In fine hujus editionis, quam adhibui, adfcripta erant hacc verba: Has tris Titi Livii decadas Petrus Juftinus Philelfus, ut amicis quibufdam fuis morem gererct, quam diligentiffime recognovit. Impreffit autem Mediolani opifex confummatiffimus Antonius Zarethus, opera im