manis. U. C. 552. Hermione petissent, paucos ibi morati dies, oneratique A. C. 200. 58 æque inmodicis ad honores sociorum, atque" in ira adversus hostem fuerant, Atheniensium decretis, navigant a Piræeo Andrum. et quum in portu, quem Gaureleon vocant, constitissent, missis, qui tentarent oppidanorum animos, si voluntate tradere urbem, quam vim experiri, mallent; postquam præsidio regio arcem teneri, nec se potestatis suæ esse respondebant; expositis copiis, omnique adparatu urbium obpugnandarum, diversis partibus rex et legatus Romanus ad urbem subeunt. Plus aliquanto Græcos Romana signa armaque non ante visa animique militum, tam promte 59 succedentium muros, terruere. Itaque fuga extemplo in Andros ca- arcem facta est: urbe hostes potiti. et in arce quum biduum pta a Ro- loci se magis, quam armorum, fiducia tenuissent, tertio die pacti ipsi præsidiumque, ut cum singulis vestimentis Delium Boeotiæ transveherentur. 60 Ea ab Romanis regi Attalo concessa prædam ornamentaque urbis ipsi avexerunt. Attalus, ne desertam haberet insulam, et Macedonum fere omnibus, et quibusdam Andriorum, ut manerent, persuasit. postea et ab Delio, qui ex pacto transvecti eo fuerant, promissis regis, quum desiderium quoque patriæ facilius ad credendum inclinaret animos, revocati. Ab Andro Cythnum trajecerunt. ibi dies aliquot obpugnanda urbe nequidquam absumti: et, quia vix operæ pretium erat, abscessere. Ad Prasias (continentis Atticæ is locus est) Issæorum viginti lembi classi Romanorum adjuncti sunt. ii missi ad populandos Carystiorum agros. cetera classis Geræstum, nobilem Eubœæ portum, dum a Carysto Issæi redirent, tenuit. Inde omnes, velis in altum datis, maris medio præter Scyrum insulam Icum pervenere. ibi paucos dies, sæviente Borea, retenti; ubi prima tranquillitas data est, Sciathum trajecere, vastatam urbem direptamque nuper a Philippo. Per agros palati milites frumentum, et si qua alia usui esse ad vescendum poterant, ad naves retulere. prædæ nec erat quidquam, nec meruerant Græci, cur diriperentur. Inde Cassandream petentes, primo ad Mendin, maritimum Pac quæ in iram Gron. Crev. 58 Æque immodicis ad honores sociorum, ac quæ in iram] Possis utcunque exponere decretis non minus immo. dicis ad honores sociorum, quam quæ immodica fuerant in iram adversus hostem. Sed mire placet, quod exhibet Victorinus codex, plane ut Gronovius voluerat, atque in ira. Decretis æque immodicis ad honores sociorum, ac fuerant immodica in ira adversus hostes. Nihil planius. Atque pro ac, quia nimirum particula ac nunquam apud optimos Latinitatis auctores locatur ante vocalem. 59 Succedentium muro] Lege muros ex scriptis duobus, et editione Andreæ. 60* Ea] Urbs, insula. 61 Ad Mendin... tenuere] Præpositio ad non est necessaria, et eam omittit Victor. codex. Si quis tamen eam retentam velit, explicabis hoc modo: tenuere littus ad Mendin, lit. tus vicinum vico qui vocatur Mendis. civitatis ejus vicum, tenuere. inde quum, superato promon- U. C. 552. torio, ad ipsa moenia urbis circumagere classem vellent, A. C. 200. sæva coorta tempestate, prope obruti fluctibus, dispersi, magna ex parte amissis armamentis, in terram effugerunt. Omen quoque ea maritima tempestas ad rem terra gerendam fuit. nam, conlectis in unum navibus, expositisque copiis, adgressi urbem, cum multis vulneribus repulsi, (et erat validum ibi regium præsidium) irrito incepto regressi Canastræum Pallenes trajecere. inde, superato Toronæ promontorio, navigantes Acanthum petiere. Ibi primo ager vastatus, deinde ipsa urbs vi capta ac direpta. nec ultra progressi (jam enim et graves præda naves habebant) retro, unde venerant, Sciathum, et ab Sciatho Euboeam repetunt. 62 rum cum XLVI. Ibi relicta classe, decem navibus expeditis sinum Maliacum intravere, ad conloquendum cum Ætolis de ra- Conloquitione gerendi belli. Sipyrrhicas tolus princeps legationis um Etolo ejus fuit, quæ ad cominunicanda consilia Heracleam cum talo et rege et cum Romano legato venit. Petitum ex fœdere ab Romanis. Attalo est, ut mille milites præstaret. tantum enim numerum bellum gerentibus adversus Philippum debebat. Id negatum Ætolis: quod illi quoque gravati prius essent ad populandam Macedoniam exire, quo tempore, Philippo circa Pergamum urente sacra profanaque, abstrahere eum inde 6 respectu rerum suarum potuissent. Ita Ætoli cum spe magis, Romanis omnia pollicentibus, quam cum auxilio dimissi. Apustius cum Attalo ad classem rediit. Inde consultari de Oreo obpugnando cœptum. Valida ea civitas et mænibus, et, quia ante fuerat tentata, firmo erat præsidio. Conjunxerant se iis post expugnationem Andri cum præfecto Agesimbroto viginti Rhodiæ naves, tecta omnes. eam classem in stationem ad Zelasium miserunt, (Isthmiæ id super Demetriadem promontorium est peropportune objectum) ut, si quid inde moverent Macedonum naves, in præsidio essent. Heraclides præfectus regius classem ibi tenebat, magis per occasionem, si quam neglegentia hostium dedisset, quam aperta vi quidquam ausurus. Oreum Oreum ob • Canastrum Gron. Crev. 62 Que ad communicanda] Libri habent qui. Mutavit Gronovius. 63* Respectu rerum suarum] Cogendo eum respicere et reverti ad res suas tutandas. 64 Ad Zelasium ...(Isthmia id super Demetriadem] Zelasium, Isthmia fictitia sunt nomina. Conjicit Gronovius: ad Phalasiam miserunt, Istiæa, sive Istiæotidos super Demetriadem promontorium est. Phalasia est promontorium Eubœæ. Istica et pugnatum, U. C. 552. diversi Romani et rex Attalus obpugnabant: Romani a A. C. 200. maritima arce, regii adversus vallem inter duas jacentem arces, qua et muro intersepta urbs est. et ut loca diversa, sic dispari modo etiam obpugnabant: Romani testudinibus, et vineis, et ariete admovendo muris: regii ballistis, catapultisque, et alio omni genere tormentorum tela ingerentes. et pondere ingenti saxă jaciebant, et cuniculos, et quidquid aliud priore obpugnatione expertum profuerat. Ceterum non plures tantum Macedones, quam ante, tuebantur urbem arcesque, sed etiam præsentioribus animis, 67 et, castigationibus regis in admissa culpa, simul minarum, simul promissionum in futurum memores, ita ut parum in expugnatione celeri spei esset. Interim et aliud agi posse ratus legatus, relictis, quot satis videbantur ad opera perficienda, militibus, trajicit in proxima continentis: Larissamque (non illam in Thessalia nobilem urbem, sed alteram, quam Cremasten vocant) subito adventu, præter arcem, cepit. Attalus quoque Egeleon, nihil minus quam tale quidquam in alterius obpugnatione urbis timentibus, obpressit. Et jam quum opera in effectu erant circa Oreum, tum præsidium quod intus erat, labore adsiduo, vigiliis diurnis pariter nocturnisque, et vulneribus confectum. Muri quoque pars, ariete incusso subruta, multis jam locis prociderat: perque apertum ruina iter nocte Romani, 7° quodque super portum est, in arcem perruperunt. Attalus luce prima, signo ex arce dato ab Romanis, et ipse urbem invasit, stratis magna ex parte muris: præsidium oppidanique in alteram arcem perfugere, unde biduo post deditio facta. urbs regi, captiva corpora Romanis cessere. Capitur. 71 XLVII. Jam autumnale equinoctium instabat: et est sinus Euboicus, "1 quem Cœla vocant, suspectus nautis. itaque, ante hiemales motus evadere inde cupientes, Piræeum, unde profecti ad bellum erant, repetunt. Apustius, trigin P et simul Gron. Crev. 65 Et cuniculos] Supple, agebant. 67 Et castigationibus regis] Hæc 68 Quot satis videbantur] Et hic quoque habes emendationem Gronovii. Libri, quod satis videbatur. mentibus, oppressit] Male structa locutio. Legimus timentes. Dixerit Livius Ægeleon timentes, ut supra 1. XXVIII. c. 19. Castulo quum . socii fuissent. ... 70 Quodque super portum est] Et per iter, quod est super portum. 71 Quem Cola vocant] Hic juvat adscribere Strabonis e 1. X. verba a Dujatio allata, quibus hic locus describitur. Cava, Græcis xona, Eubœœ vocantur, quæ inter Aulidem et loca circa Geræstum interjacent. Ibi enim ora maritima in sinum.flectitur: ad· Chalcidem autem accedens, rursum 69 Ægeleon, nihil minus ..., ti- versus continentem incurvatur. 72 Gallia. ta navibus ibi relictis, 7% super Maleam navigat Corcyram. U. C. 552. Regem spatium Initiorum Cereris, ut sacris interesset, te- A. C. 200. nuit. secundum Initia et ipse in Asiam se recepit, Agesimbroto et Rhodiis domum remissis. Hæc ea æstate terra marique adversus Philippum sociosque ejus a consule et legato Romanis, adjuvantibus rege Attalo et Rhodiis, gesta. Consul alter C. Aurelius ad confectum bellum quum in pro- Aurelius vinciam venisset, haud clam tulit iram adversus prætorem, Cos. in quod absente se rem gessisset. misso igitur eo in Etruriam, ipse in agrum hostium legiones induxit: populandoque, cum præda majore, quam gloria, bellum gessit. L. Furius, Furius trisimul quod in Etruria nihil erat rei, quod gereret, simul umphum Gallico triumpho inminens, quem, absente consule irato at- petit. que invidente, facilius inpetrari posse ratus, Romam inopinato quum venisset, senatum in æde Bellonæ habuit: expositisque rebus gestis, ut triumphanti sibi in urbem invehi liceret, petit. senatu. XLVIII. Apud magnam partem senatus et magnitudine rerum gestarum valebat, et gratia. Majores natu negabant triumphum, et quod alieno exercitu rem gessisset, et quod pro- Variæ senvinciam reliquisset aviditate 73 rapiendi per occasionem trium- tentiæ in phi; id vero eum nullo exemplo fecisse. Consulares præcipue, exspectandum fuisse consulem, dicebant. potuisse enim castris, prope urbem positis, tutanda colonia, ita ut acie non decerneret, in adventum ejus rem extrahere. et, quod prætor non fecisset, senatui faciendum esse. Consulem exspectarent: ubi coram disceptantes consulem et prætorem audissent, verius de caussa existimaturos esse. Magna pars senatus nihil præter res gestas, et an in magistratu suisque auspiciis gessisset, censebant spectare senatum debere. Ex duabus coloniis, quæ velut claustra ad cohibendos Gallicos tumultus obposite fuissent, quum una direpta et incensa esset, trajecturumque id incendium, velut ex continentibus tectis, in alteram tam propinquam coloniam esset, quid tandem prætori faciendum fuisse ? Nam, si sine consule geri nihil oportuerit, aut senatum peccasse, qui exercitum prætori dederit, (potuisse enim, 74 si non cum prætoris, sed consulis, exercitu rem geri voluerit, ita finire senatusconsultum, ne per prætorem, sed per consulem, gereretur) aut consulem, qui non, quum exercitum ex Etruria transire in Galliam jussisset, ipse Arimini obcurrerit, ut bello interesset, quod sine eo geri fas non esset. Non exspectare belli tempora 12* Super Maleam] Superato Maleæ promontorio. 73 Rapiendi per occasionem triumphi] Sic Andreas, Sigonius, et MSS. Hearnii. Gronovianæ editiones male omittunt rò per. 74 Si non cum prætoris, sed consulis exercitu] Res profecto gesta est con- U. C. 552. moras et dilationes imperatorum. et pugnandum esse interdum, A. C. 200. non quia velis, sed quia hostis cogat. Pugnam ipsam eventumque pugnæ spectari oportere. fusos casosque hostes: castra capta ac direpta: coloniam liberatam obsidione: alterius coloniæ captivos recuperatos restitutosque suis: debellatum uno prælio esse. Non homines tantum ea victoria lætatos, sed Diis quoque inmortalibus per triduum supplicationes habitas, quod bene ac feliciter, non quod male ac temere, respublica a L. Furio prætore gesta esset. 75 Data fato etiam quodam Furia genti Gallica bella. Furius triumphat. XLIX. Hujus generis orationibus ipsius amicorumque victa est, præsentis gratia prætoris, absentis consulis majestas; triumphumque frequentes L. Furio decreverunt. Triumphavit de Gallis in magistratu L. Furius prætor. In ærarium tulit 76 trecenta viginti millia æris, f argenti centum septuaginta millia pondo: neque captivi ulli ante currum ducti, neque spolia prælata, neque milites secuti. omnia, præter victoriam, penes consulem esse adparebat. Ludi deinde a P. Cornelio Scipione, 75 quos consul in Africa Milites Sci- Voverat, magno adparatu facti. Et de agris militum ejus. pionis agris decretum, ut, quot quisque eorum annos in Hispania aut in . donati. 78 Africa militasset, in singulos annos bina jugera acciperet. १ 78 Quos consul in Africa voverat] Hic consulem dixit Livius pro proconsule, quemadmodum supra, 1. XXVI. c. 33. 9. C. Cornelius Cethegus] Eum ex hoc loco intelligimus missum esse in Hispaniam successorem L. Cornelio Lentulo, quem ex provincia Romam rediisse Livius memoravit, supra c. 20. |