Immagini della pagina
PDF
ePub
[ocr errors]

aliter eam tueri non poffet, ne in poteftatem ftuprum inlaturi veniret. Hoc tam magnae luxuriae exemplo plebs incitata montem Aventinum occupavit, coëgitque decemviros abd care fe magiftratu. ex quibus Appius et unus collegarum, qui praecipue poenam merue

Inposuit, rapto ex taberna proxima cultro, ut filiam interimeret] inposuit. rapto enim ex taberna proxima cultro filiam occidit Leid. inposuit. ra pto ex taberna proxima cultro eam filiam occidit Vol. 1. et Boend, inposuit. qui rapto ex taberna proxima cultro filiam occidit Vol. 2. 3. et 4. inposuit. rapto ex taberna proxima cul. tro filiam occidit Berg. Consen. sus codicum in damnanda vulgata lectione persuadet, hic ulcus latere. An proxime scriptu. ram codicis Leid. legendum, miseram, vel extremam, vel ultimam necessitatem patri e jus Virginio inposuit. Rapto enim ex taberna proxima cultro filiam occidit? Paffim in his epitomis, ubi vulgo interimere editur, codd. scripti vel occidere, vel interficere, vel aliud verbum ejusdem poteftatis obfe. runt. V. infra ad Epit. 1. 57. Prae. terea patri ejus virgini etiam inposuit Berg. a m. 1. patri e. jus Virginio etiam inposuit a m. 2. patri ejus virginis inposuit Boenderm.

Quum aliter eam tueri non posset) quum aliter eam non posset tueri Leid. quum aliter effici non posset Vol. 2. 3. et 4.

Ne in potestatem stuprum inlaturi veniret] in potestate Berg. Deinde stuprum allaturi Boend. quod eodem modo dictum effe videri poffet, quo vim adferre. Eam locutionem inluftrabo infra ad 42, 29, 9. Quum tamen

reliqui codd. nihil mutent, vul. gatum praeferre tutius judicio.

1.

Hoc tam magnae luxuriae exemplo plebs incitata montem Aventinum occupavit] Omnia haec omittebantur in Voff. per negligentiam scribae. Practerea magno luxuriae exemplo Leid. quomodo quaedam etiam, sed paucae, praeferunt editt. magnae injuriae exemplo Voff. 2. 3. 4. Boenderm. et Hearnii Oxon. N. cum excerptis Pith. Quum autem luxuria hic notet incontinentiam in re venerea, libidinem, si altera lectio pla cet, eodem fere sensu vox injuria accipicada erit, pro ftupro, libidine. V. Cel. Burmann. ad Quinctil. Declam. 259. p. 476. Ut tamen verum fatear, poffet etiam injuria accipi pro injusti. tia, iniquitate, Sed praestat, ut vulgatum luxuriae, quod in aliis codd. supereft, praeferatur. Denique plebs concitata Leid. Berg. et Vol. 4. plebs cum citata Voff. 2. et 3. Id vero natuma ex eo videtur, quod scribae utramque lectionem exprimere voluerint hoc modo plebs con incitata, i. e. plebs concitata, incitata. Inde autem, quod men. dosum videbant librarii, factum eft poftea plebs cum citata.

Coëgitque decemviros abdica. re se magistratu] coëgit decemviros, abjecta copula, Voff. 1. Praeterea decemviros abdicare magistratus Vol. 2. 3. et 4. Ab. dicare magistratum aeque dici, atque abdicare se magistratu,

rant,

in carcerem conjecti; ceteri in exfilium acti. Res praeterea contra Sabinos, et Volfcos, et Aequos profpere geftas continet, et parum honeftum populi Romani judicium: qui, judex inter Ardeates et Aricinos sumtus, agrum, de quo ambigebatur, fibi adjudicavit.

supra dictum eft ad 2, 28,9. Hic tamen reliqui codd. vulgatum non rejiciendum evincunt.

Appius et unus collegarum, qui praecipue poenam meruerant, in carcerem conjecti] Ita conftanter typis excusi. Eaque scriptura etiam Livianae narrationi convenit. Refertur enim l. 3, 57. quemadmodum Appius, cap. autem 58. quemadmodum unus collegarum Sp. Oppius in carcerem conjecti sint. "Interim tamen nullus codicum, quos adhibui, editam lectionem firmat. Appius, qui praecipuam poenam meruerat, in carcerem conjectus est habent Vol. 1. et Boenderm. neque aliter Leid. et Berg. nisi quod praecipue retineant. Appius Claudius, qui praecipue poenam meruerat, in carcerem conjectus est praeferunt Voff. 2. 3. et 4. Voces unus collegarum et iam in Oxon. N. et Excerptis Pithoei decffe, Hearne profitetur. An ergo id, quod vulgo circum.

fertur, ita compofitum eft a primis editoribus, ne auctor Epitomes ab ipfo Livio diffentiret? Videtur tamen editionum scripturam probare cod. Norvic. ex quo Hearne nihil notavit, licet aliorum codicum a vulgato dis. senfum teftetur. Vel itaque ftatuendum, locum jam ante Livium primo editum interpolatum effe, vel codicem Norvic. ex editione aliqua defcriptum esse.

Contra Sabinos, et Volscos, et Aequos] Ta et Aequos exlulant non modo ab omnibus meis codd. et Hearnii Norvic. fed et priscis editt. Interpofuit ca primus Aldus, forte quoniam Liv. c. 60. Valerium adverfus conjunctos Aequorum Volscorumque exercitus bellum gefsisse narrat,

Agrum, de quo ambigebatur, sibi adjudicavit ] de quo ambigebant Berg. et Boenderin. V.. ad 10, 10, 1. Deinde judicabit Vol. 2. et 3.

T. LIVII PATAVINI

LIBER TERTIUS.

I. Antio capto, Ti. Aemilius et Q. Fabius conHic erat Fabius Quintus, qui unus

sules fiunt.

§. 1. T. Aemylius et Q. Fabius consules fiunt Legendum etiam hoc loco T. Aemylius iterum: de quo non folum nihil ejusmódi priore confulatu dixit Livius, fed etiam contrarium, ut priore libro oftendimus [ cap. 61, 1.] GLAR. Iterati confulatus notam, quam addendam cenfuit Glareanus, non neceffariam effe, quum Livius aut numquam, aut quam raro prioribus temporibus ante decem viros eam addere folitus sit, supra vidimus ad 2, 16, 7. Ceterum Titus Aemilius Voff. ambo, Leid. 2. Harlej. ambo, Lipsiens. Gaertn. et Portug. Titus Amelius Leid. 1. et Fragm. Hav. T. Aemilius Florent. Haverk. et priscae edd., usque ad Gruterum, cujus poftrema ekdoos Tib. Aemilius recepit vel ex eo, quod fupra notat Sigonius ad 2, 61, 1. vel ex Pighio in Annal. ad ann. CCLXXXVI. p. 119. Idem Sigonius in priori Scholiorum ed. etiam hoc loco monuerat, legendum effe Ti. Aemilius: quod in poferioribus omiffum eft.

Hic erat Fabius, qui unus] Pall. tres et Edd. antiquiores, Hic erat Fabtus Quintius, qui unus. GEBH. MSS. et vett. edd.

usque ad Basileenfem, Fabius Quintius, qui unus. ea primum delevitro Quintius. Mogunt. Hic erat Fabius Quintus. Hoc verum puto. Nec novum videri debuit, praenomen nomini postponi. Hoc lib. c. 29. Minucio Fabius Quintus successor in Algidum missus. Ubi quum vulgo solum nomen haberetur, Q. Fabius reddidit Sigonius. Sed Flor. Voff. Pall. omnes, edd. vet. ab Andrea usque ad Gryphium, qui omisit, volunt iftud, exhibendo Fabius Quintius. Sic alibi [7, 22, 10.] Manlium Cndeum dixit. Sic Ciceronis [ 2. ad Q. Fratr. Ep. 13.] Pola Servius. Sic apud Senecam ( Ep. 40.] Vinicium Publium deteximus. Suetonius Tiberio 2. Contra Claudius Appius Regillianus decemvir. J. FR. GRON. Hic erat Quintis Fabius Gaertn. Hic erat Fabius Quintius, qui unus Voff. ambo, Leid. ambo, Haverk. et Fragm. Hav. Hic erat Fabius Quinctius, qui unus Harlej. 1. Simili aliorum codd. lectione permotus Gronov. recte verum judicavit, quod Mogunt. editio exhibet, Hic erat Fabius Quintus, qui unus. Passim enim, pro praenomine Quintus, in scriptis Quinctius vel

exftinctae ad Cremeram genti superfuerat. Jam 2 priore consulatu Aemilius dandi agri plebi fuerat

Quintius exaratum obcurrit. V. supra ad 2, 64, 9. infra hoc lib. c. 2, 1. 4, 26,7. c. 42, 2. c. 45, 8. c. 46,4 c. 48, 10. 5, 14, 5. (* 6,6, 3. c. 18, 1.) et aliis pluribus locis. Praeterea, ut habet ed. Mo. gunt. non tantum praeferunt edd. Coloniensis anni 1525. et Ascensiana anni 1530. sed etiam Mati Harlej. 2. Lipsiens. et Portug. Eodem ordine Menenius Agrippa Livius dixit 2, 32, 8. et Attius Tullus c. 35, 7. quum tamen Agrippa et Tullus fuerint praenomina. Vide, quae notavi ad Liv. 2,33, 10. et Sigon. ad c. 35, 7. Ita et Mamilius Octavius vocatur 2, 15, 7. et apud Val. Max. 1,8, 1. qui apud Livium 1, 49, 9. Octavius Mamilius dicitur. Et ita infra emendat Gronovius 10, 22, 1. Nemini dubium erat, quin Fabius Quintus omnium consensu destinaretur. 29, 2, 11. Jam missum a se Cornelium Servium procella equestri hostes circum. fusurum. 30, 1, 9. Ariminum cum duabus legionibus (sub Lucretio Spurio eae fuerant) Quinctilius Varus est sortitus. 35, 8, 6. Quum etiam verius esset, Sempronio Tiberio imperium habenti tradi exercitum, quam legato. In Epit. Liv. 1. 115. Pompe jus Sextus effugit. quibus locis videnda, quae notantur. Similiter locutus Valer. Max. 3, 4, 3. In Tullio vero Servio fortuna praecipue vires suas ostendit. Ita enim habent priscae edd. ac multi codd. fcripti, et inter eos Trajectin. 2. V. ibi Doct. Torren. Frontin. 1. Strateg. 2, 2. Fratrem Fabium Kaesonem, peritum linguae Etruscae, jussit Tusco habitu penetrare Ciminiam silvam. Hac ratione Pighius in Annal. ad ann. Dcxcvi. p. 375. emendabat apud Ascon. ad Cic. orat. in Pifon. 15. Duos tribu

4.

ubi

nos, de quibus ipsis saepe jam diximus, quos de lapide emtos ait, quia mercede id faciebant, Sex. Attilium Serranum et Quinctium Numerium signifi. cat. ubi vulgo editur, Q. Numerium. Et ita forte emendandus Colum. 1. de re ruft. nunc vulgo editur. Sequitur deinceps Caesonianum praecep. tum, quo fertur usus etiam Cato, mercaturis agrum esse revisen. dum saepius eum, quem velint mercari. Sed optimus Sangerman. subgerit, quo fertur usus etiam Cato Marcus, agrum esse revisendum. Alia v. apud Ini. Heinfium ad Vellej. Paterc. 1, 14, 6. et Sigonium ad Liv. 7, 22, 10. Praenomen Quintus, vel, ut alii ediderant, nomen Quintius, prima quidem ex contextu ejecit Frobenii Basileensis editio anni 1531.ut Gronovius monuit; prae. ivit tamen ei aliquo modo Aldus. Quum enim in centextu, vetu ftiores fequutus, edidiffet Fabius Quintius, qui unus, polica tamen inter errata locum ita refingendum monuit, Fabius, qui unus.

Unus exstinctae ad Cremeram genti superfuit] De Fabiis jam antea [ ad 2, 50, 11.] admonuimus ex Dionyfio non verofimile effe, unum illum dumtaxat superfuifle. Verum id haud minus mirum,' quomodo tam cito conful fieri potuit, cum vixdum puber eo tempore effet, a quo decimus hic eft annus. Cognomen ejus Vibu. lanus fuit, hoc loco apud Livium omiffum: peftea vero tertio confulatu ab Livio ponitur.GLA REAN. Pighius etiam in Anal. ad ann. CLXXXVI.p.119. exiltimat, erraffe Livium, quil. 2, 50. Fabium, solum suac genti superftitem, prope puberem dicit; ut et

auctor. Itaque secundo quoque consulatu ejus et agrarii se in spem legis erexerant, et tribuni rem, contra consules saepe tentatam, adjutore utique consule, obtineri poffe rati, suscipiunt; et con

Ovidium 2, Faft. 239. a quo puer inpubes vocatur, quum aetate jam ad magiftratus resque gerendas idoneus fuerit, quemadmodum Dionysius refert. Cladem enim decennio solum ante ejus confulatum accidiffe. Sed apud Dion. non alium locum invenio, in quo de aetate iftius Fabii aliquid reperitur, quam unum 1.9. 581. et eum quidem adhuc dubii senfus, Verba enim έξω του ἑνὸς τοῦδε ἀνδρωθέντος non modo reddi poffunt, praeter hunc unum jam adultum, ut vulgo fit, sed etiam praeter unum hunc, qui ad virilem aetatem perve. nit. Quin et contendo, licet in pubes fuerit, quum reliqui gen. tiles ad Cremeram caesi sunt, tamen hoc anno confulem elle potuiffe. Pone enim tredecim annos eo tempore natum, adeoque nondum puberem, sed prope puberem detate fuille: erit ergo hoc anno viginti tres annos natus; qua actate M. Valerium Corvum Romae confulatum obtinuiffe, auctor eft Liv. 7, 26, 12. Similiter P. Cornelius Scipio, poftea Africanus dictus, tum primum pubescens dicitur, quum patrem proelio ad Ticinum servaret, apud Liv. 21,46,7. et tamen septennio poftea cum summo imperio in Hifpaniam miffus eft, poft annum tertium decimum confulatum geffit. Et id accidit plus quam ducentis quinquaginta annis poft haec tempora, quum invalescere incepiffet, ut plerumque juvenes gradatim ad honores promoverentur, et raro ad confulatum eveherentur, nisi antea indolis fuae experimenta in magiftratibus inferioribus dediffent.

Ceterum exstinctae genti adCremeram, ordine inmutato verborum, Harlej. 2. et Gaertn.

§. 2. Jam priore consulatu Aemilius] De hoc nihil dixit in priore ejus confulatu. Sed habet Dionysius 1. 9,51. DUK. Vocem consulatu non agnoscit Harlej. 1. Jam priore áno consulatu habet Haverk. Deinde dandi agri plebei Gaertn.

Et agrarii se in spem legis erexerant] Primam voculam non habet Leid. 2. Saepe eam culpa scribarum in hac orationis compofitione omitti, supra vidimus, 2, 44, 3. Praeterea agrariae se in spem legis erexerat Voff, 2, agrariae se in spem legis erexerant Leid. 2. et Haverk. Sed nihil muto. Cic. orat. 4. Catil. 2. Non C. Gracchus, qui agrarios concitare conatus est. ubi Cel. Graevius similem locum ex Cic. 7. Phil. 6. laudavit. Ita triumvir agrarius Liv. 27, 21, 10. Quem, triumvirum agrarium, occisum a Bojis circa Mutinam esse, opinio per decem annos fuerat. Ceterum agrarii in spem legis se erexerant alio ordine Gaertn. qui et in verbis praecedentibus Itaq; secundo quoque ejus consulato praefert.

[ocr errors]

Rem, contra consules saepe tentatam, adjutore utique consule, obtineri posse rati, suscipiunt] Palat. pr. adurtore. Forte adursore. Sed, ut sit siucerum, valde dubito. GEBII, contra con. sulem Voff. 2. et Harlej. 2. Error inde profluxit, quod olim breviter contra cons. scriptum fuerit, quemadmodum adhuc exfiat

« IndietroContinua »