Immagini della pagina
PDF
ePub

ad eos summa rerum ac majeftas confularis impe

rii venerat.

VII. Deferta omnia, sine capite, sine viribus, 1 Dii praesides ac fortuna urbis tutata eft, quae

Vol

scis Acquisque, praedonum potius mentem, quam hoftium, dedit. adeo enim nulla spes non potiundi 2

[graphic][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed][subsumed]

modo, sed ne adeundi quidem Romana moenia, animos eorum cepit, tectaque procul visa atque in3 minenţes tumuli avertere mentes eorum; ut, totis passim caftris fremitu orto, quid in vafto ac deferto

ire nullam spem etc. animos eo rum cepit Voff. 2. Sed cum Gebhardo editam lectionem praefero. Vox enim cui usui sit, se non videre, Doujatius profitetur, ideoque vel eam delendam cenfet, vel totam periodum sic in vertendam. adeo enim nulla spes potiundi Romana moenia animos eorum cepit, ut ne ea quidem adeundi mens ceperit. Ego vero contra exiftimo, zo enim servandum effe, eoque deleto, vel periodo ex sententia Doujatii inverfa, fore, ut commodus in verbis Livii fenfus non sit, et sermo nullo modo cohaereat. Videtur Doujatius putaffe, in verbis adeo enim nulla spes etc. animos eorum cepit senfum abfolutum effe, nihilque fequen. tium inde pendere; expuncta autem particula enim, illa omnia per epiphonema capienda effe, cui proponendo to adeo saepe infervit, ut dictum eft supra 2, . 43, 10. Sed verius effe arbitror, periodum hanc per plura fequen. tia continuari, et demum finiri §. feq. verbis in Tusculanos colles transirent. Ita enim omnia cohaerent, arleo enim nulla spes etc. animos eorum cepit, tectaque procul visa etc. adeo (illa enim particula ex praecedenti et iam huc revocanda eft) avertere mentes eorum, ut etc. signa repente convellerent, transversis que itineribus etc. in Tusculanos colles transirent. Hine patet, per particulam enim caussam reddi, cur dixerit, Deos praesides ac Fortunam urbis Volscis Acquisque praedonum

agro

potius mentem, quam hoftium, dediffe. Inverfa utem, ut Douja. tius volebat, periodo, nihil erit, quo particula connectens in verbis tectaque procul visa, et zo ut in proximis, ut totis passim castris, referri poterunt. Ad haec, ea admiffa, quis ferre posset parvo verborum ambitu mentem dedit, animos eorum cepit, mens ceperit, avertere mentes eorum? Vulgatum itaque probum judico. Infuper to modo abeft a Leid. 2. modos habet Leid. 1. in fine vocis repetita litera, quae in sequenti initialis eft, quomodo, praefertim in litera sibilante, saepius a librariis peccatum eft. V. infra ad 28, 25, 2. Deinde sed ne adundi quidam, pro adeun. di quidem, habet Harlej. 1. Frequenter ta quidem et quidam commutantur. Exempla v. infra ad 39, 17, 5. Denique Glareano, Livio objicienti, quod Volfcos Aequosque Romana moenia adire aufos non fuisse hic tradat, §. vero 4. Romanos obsessos dicat, jam satisfecit Cl. Ant. Perizonius, qui ad marginem codicis monuit, Livium §. 4. referre, non quod factum eft, fed quod socii factum esse opinati sunt.

Tectaque procul visa atque inminentes tumuli avertere mentes tecta procul visą Leid. 2. omiffo z que, quod recte in reliquis omnibus superefi. Tum ac inminentes Lipsiens. et Haverk. Sed Livius raro aut numquam to ac jungit cum vocibus

agro inter tabem pecorum bominumque desides sine pracda tempus tererent, quum integra loca, Tusculanum agrum, opimum copiis, petere poffent? signa repente convellerent, transversisque itineribus per Lavicanos agros in Tusculanos colles transirent.

a vocali incipientibus. V. ad 10, 36, 17. in margine edit. Mediol. anni 1480. manu emendatum erat atque eminentes. Sed pro vulgató ftant codd. Denique advertere Portug. et Fragm. Hav. am. 1. contra mentem Livii. Infinitis locis hunc errorem librarii commiferunt. V. ad 6, 23, 8.

$.3. §. 3. Totis passim castris fremitu orto ] Palat. pr. orbo, nescio quid orbum senfu significans. GEBH. orbo etiam Voff. 2. quod erroribus scribarum adnumerandum.

Quid in vasto ac deserto agro] Delendum videtur to Quid. TAN. FABER. To quid servant omnes noftri, praeter Leid. 2. qui praefert quod. V. ad 38, 10, 1. Male vero Fabrum vocem quid sublatam voluiffe, jam recte Doujatius observavit. Vel pueri norunt, quid hic poni pro propter quid, cur. Liv. 42, 36, 2. Mirari Persea regem, quid in Macedoniam exercitus transportati

essent. V. Cl. Corte ad Safluft.

Catil. 13. Tum vasto atque deserto Portug, et Leid. 2. quid infesto agro in terra tabem Flo.

rent. m. 1. inter m. 2.

Desides sine praeda tempus tererent] tenerent Portug. et Lipsiens. errore librarii. Înfra 1, 57,9. Quas in convivio luxuque cum aequalibus viderant tempus terentes. 3, 46, 7. Atque id ipsum agi diceret Icilius, sedulo tempus terens. ubi etiam tenens cod. Harlej. 1. e. 61, 13. Rogitantes, quid latrocinii modo procursan. tes pauci recurrentesque tereLiv. Tom. II. Pars I.

eo vis

rent tempus. 5, 26, 9. Teritempus, neutro inclinata spe. 7, 26, 1. Ubi quum stationibus quieti tempus tererent. 21 48,6. Nullo satis digno morae pretio tempus terunt. 37, 27, 8. Circa ea, adpropinquare non ausae, na. ves diem trivere. 43, 23,6. Appius nequidquam in his locis terens tempus, etc. Romam sacrificii caussa rediit. 44, 2, 2. Placuit,non ultra morando in Thessalia tempus terere. c. 37, 12. landi terere videbatur tempus. Tunc quoque per speciem inmo. et ita saepe. Alibi autem librarii tenere et terere commutarunt.

V. viros doctos ad Lucani 4,752. et infra ad 4, 31, 2. (*6,8, 10. c. piis, pro opimum, Gaertn. V. 27,7.) Mox agrum, optimum coinfra ad 38, 8, 8.

Transversisque itineribus per Lavicanos agros in Tusculanos colles transirent] Supra [2, 39, 4.] fuit fcriptum Labicum. Hie habes Lavicanos agros. Mos fuit nere, et viciffim 6 pro v. quod veterum fcribarum v pro b po. etiam alibi indicavimus. RHEN. Vet. lib. Lavicanos. SIG. transversusque itineribus Lipsiens. transversique itineribus Fragm. Hav. a m. 1. Male. Nam transver. sit itineribus, quod reliqui retinent, eodem modo dicitur, ut transversis tramitibus. De quo v. ad 2, 39, 3. Ceterum per Lanicanos agros Lipsiens. et Hav. Sed alii codd. conftanter Luvicanos. Et ita omnes editi, nisi quod Gryphius anno 1548. Labicanos vulgari curarit. V. supra E

4 omnis tempeftasque belli conversa eft. Interim Hernici Latinique, pudore etiam, non misericordia solum, moti, si nec obftitiffent communibus hoftibus, infefto agmine Romanam urbem petentibus, nec opem ullam obsessis sociis ferrent, con

[ocr errors]

ad 2, 39, 4. Tum in Tusculanos agros Leid. 2. cujus librario ita scribenti adhuc obverfabatur zo agros ex proximo. Tusculanos colles verius effe inde patet,quod mox dicat hoc cap. Descendentibus ab Tusculano in Albanam vallem. Denique transierunt Lipsiens. Gaertn. et Portug. a m. 1. [Veith.] transierent Leid. 1. An voluerunt transierint. Ita cenfendi erunt librarii veram lectionem mutaffe, quoniam diversa tempora jungi displiceret; quod tamen et Livio et aliis scriptoribus frequens effe, variis locis infra docebitur. Et ita inperfe: ctum et perfectum quum alibi junguntur, tum etiam fupra 2, 48, 4. Aequi se in oppida receperunt, murisque se tenebant. (* v. ad 34, 26, 12.)

Eo vis omnis tempestasque belli conversa est] Vet. lib. obversa est. Sie 6, [ 24,7. ] obverti aciem dixit. SIG. Palat. sec. cum Sigonio faciens tempestasque belli obversa est. GEBH. obversa est etiam unus Haverk. cunctis aliis in editam lectionem confpirantibus, quam propterea prae

fero.

§. 4. Pudore etiam, non misericordia solum, moti] pudore et non jam misericordia solum Voff. 2. pudore etiam, non misericordia moti solum Gaertner. [ pudore et non Veith.]

Moti, si nec obstitissent communibus hostibus] Pall. et Campani editio, quod nec obstitissent. Palat. sec. quod ne obstitissent. GEBH. moti, si non etiam

obstitissent Vol. 1. motique nec obstitissent Vol. 2. motive obstitissent Lipsiens. motis nec obstitissent Leid. 1. moti si non obstitissent Leid. 2. moti nec obstitissent Harlej. 1. et Portug. in contextu. moti quod nec obstitissent idem in marg. ut et Fragment. Haverk. [ Veith.] moti quod ne obstitissent etiam Gaertner. Paullo ante Iterum, pro Interim, Lipsiens. V. infra ad¡10, 18, 1.

bem petentibus] Verba haec oInfesto agmine Romanam urmisit librarius Oxon. L. 1. ut auctor eft Hoarne. Romam urbem habet Voff. 1. et Leid. 2. vulga. tum reliqui codd. Supra 1,3, 9. Is sepultus in eo colle, qui nunc

est

pars Romanae urbis, cogno men colli fecit. 5, 36, 6. Urguentibus Romanam urbem fatis, le gati contra jus gentium arma capiunt. 8, 22, 8. Pestilentiae quae Romanam urbem adorta nunciabatur, fidens. 10, 16, 8. Si ad ipsam Romanam urbem obpugnandam ducant. Non ef igitur, cur recepta lectio muta retur. Mox opem illam, pro ul lam, Harlej. 1. V. infra ad 25 11, 3.

§. 5. Ubi quum hostes non in venissent] Ubicumque hostes Li psiens. V. ad 5, 55, 1. Deinde vo hostes exfulat a Voff. 1. et Leid 2. Mox famam atque vestigi Voff. 2.

Obvii fiunt descendentibus Tusculano in Albanam vallem Vet. lib. ab Tusculano. SIG. Su pra nominat Tusculanos colles

juncto exercitu Romam pergunt. Ubi quum hoftes 5 non inveniffent, secuti famam ac veftigia, obvii fiunt descendentibus ab Tusculano in Albanam vallem. ibi haudquaquam aequo proelio pugnatum eft, fidesque sua sociis parum felix in praesentia

Quare non recte Palat. sec. discedentibus ab Tusculano. Prim. ab Tusculano. Tertius ab Tusculana. GEBH. obviam priscae edd. usque ad Aldum, qui repoluit obvii. Neque aliter eft in codd. noftris. V. ad cap. praec. §. 7. Transpositis vocibus fiunt obvii habet Gaertn. Deinde discedentibus perperam etiam Hav. plerumque Gebhardi Palat. sec. confentire solitus. Verba descendere et discedere alibi saepe commutari, infra videbimus ad 9, 14, 7. a Tusculano, ut, praeter Sigonianas, habent omnes edd. usque ad Gronovianam anni 1665. eft in Voff. 1. Leid. 2. Gaertn. et Portug. ad Tusculanam in Li. psiens. ab Tusculano in Voff. 2. a Tusculana in Albanam vallem Fragm. Hav. [ Veith.] ab Tusculana in Albanam vallem Leid. 1. Harlej. ambo et Haverk. quam scripturam in Mediceo codice repertam probat Clar. Jac. Gronov. in Respons. ad Cavillat. Fabretti p. 38. et 39. atque inde efficit, vallem Albanam humilio. rem fuiffe, quam erat Tusculana. Caussam autem, cur hanc lectionem veram crederet, illam reddidit, tum quod ignoret, alibi adfervari membranas cafti. gatiores et pluribus retro annis fcriptas. quam quas Medicaea scrinia inter plures alias possident, tum quod ratio dari nequeat, cur Livius nunc simpliciter ab Tusculano diceret,quum fiatim ante, bis addito subftantivo, dixiffet integra loca Tusculanum agrum, et in Tusculanos colles transirent. Quod ta

men ad pofteriorem rationem adtinet, Livius nunc simpliciter ab Tusculano dixiffe cenferi poteft, ne semper eadem formula utatur, praefertim quum ubique id operam dederit, ut aliqua varietate orationem diftingueret. V. ipfum Cl. Jac. Gronovium ad 1, 30,8. 2,7, 2. et alibi. Ex eadem cauffa per Volscos Falernumque Falernumque agrum 10, 20, 1. agrum 7,26,9. in Campaniam quibus locis plura vide. in Tusculano autem pro in Tusculano agro, quemadmodum in Antiate infra 22, 1, 10. ubi vide, quae no

tantur.

Fidesque sua sociis parum felix in praesentia fuit] Non comparent in Palatinis tribus verba ita in praesentia. Et quidem à primis editoribus inculcata effe non amplius quaero; qui et copulam, ut et Pall. que ignorant. GEBH. Verba in praesentia non comparent etiam in Voff. 2. Harlej. 2. Lipsiens. Gaertn. Haverk. et Fragm. Hav. a m. 1. Propterea tamen ea a primis editoribus inculcata effe, ut Gebhardus censuiffe videtur, minime judico. Nam et servant eadem illa melioris notae aliique codd. Voff. 1. Leid. ambo, Harlej. 2. Pertug. et Fragm. Hav. a m. 2. in margine; et Livius passim iis uti a mavit. V. supra ad 2, 44, 2. et infra ad 33, 13, 13. Quin et addidiffe Livius videtur, ut tacite innueret, Hernicos Latinosque poftea ex beneficio hoc fructus tuliffe, Romanosque pro auxilio lato non ingratos exftitiffe. Praeterea copula que exfulat etiam a Vol. 2.

« IndietroContinua »