DIALETTO LODIGIANO. 11. Un om el gh'aveva dü flùi; vituri: Presto, portèghe i pü bei pa 42. E” pü gióvin el ghé disè al|gni, vestil sũ, metighe l’anel in dit, påder: O pàder, dèm quel che me 14. E dopo d'avè avüt tüt consumát, è vignüt üna gran calestria in quel paés, e l'à comenzàt a sente la fam; 13. E lũ l'à tùi sü, e 'l s'è miss a padrón con un siùr del sit, ch'el l'à mandat a fura a cüra i ròi. 16. E gh'è vignüt fin vuja de sbrasåss de le giande di ròi; ma nissün ghe n'deva. 17. El gh'à pensàt sü, e l' à dit: Quanti sarvituri gh'è in cà de mè pàder, ch'i gh'an pan de strüsà, e mi muri de fam. 18. Tudarò sü, e andarò da mè pàder, e ghe disarò: 0 pàder, ò fài un gran mal contra del ciél e contra de vũ; e on para de scarpe in pé; 23. Menèm sü el vedèl püssè grass, scanèl, e mangiém e fém festa; 24. Perchè sto mè fiùl l'era mort e l'è vio anmò; el s'era pers e l'ém trovat t; e i àn comenzát a métess a tàvola. 28. L'àlter fiùl el prim l'era a fura in t'i camp; quand el venè sü, e 'l füdè vesèn a cà, el sentì che i sunéven e che i cantéven. 26. El ciamè vün dei sarvituri, e 'l ghe domande cossa gh'era de nóv. 27. Quest chi el ghe respondè: È vignùt sò fradèl, e sò pàder l'à fài、 mazzá el vedel el püssè grass, perchè l'è tornàt san e salvo. 28. Alora a l'è andài in fùria, e nol voreva miga andà drente; ma l'è vignüt fora sò pàder, e l' à comenzát a pregàl. 29. Ma lü, respondènd, el ghe disè: Guardè, i èn tanti anni che ve fò el sarvitùr, mi v'ò sèmper obedit, e m'i 49. Mi mèriti miga d'ess ciamat vost | mai gnanca dài un cavret per stà coi fiùl; ciapèm almànc per vost sarvi-me compagni in alegria; tùr. 20. El tul sü donca, e 'l va da sò pàder; e l'era anmò indrè, che sò pàder l'à dogiàt; gh'è sbalzàt el cur; el gh'è curs incontra, el se gh'è trài con le brazze al col, e 'l l'à basàt sü. 21. E'l fiùl el ghe disè: 0 pàder, ò fài un gran mal contra del ciél e 30. E adèss, che sto vost fiùl chì, che l'à fài fura tüta la sò part con dele sgualdrine, l'è turnat a cà, i mazzat per lü el vedèl pü bel. 31. Ma el pàder el gh'à dit: El mè fiùl, ti te sè sèmper con mi, e quel che gh'ò mi l'è tò; 32. Ma bisogneva fa un bon disna contra de vu; ne som på degn d'esse fa festa, perchè sto tò fradèl l'era mort, e l'è vio anmò; l'era pers e ciamàt vost fiùl. 22. Ma el pàder el ghe disè ai sar-l'ém trovat. Prof. C. VIGNATI. DIALETTO COMASCO. 11. On omm al gh’à avî dü fiỗ; 12. Ol minór de sti dû l'à dì a sò pàdar: Pà, dèm la part che me toca a mi; e lü al gh'à fà fö i part. 13. Poc dì dopo, ol fiö minór, fà sü ol fagòt de tüt coss, l'è andà a viagià in d'on paés lontàn, e là l'à bütâ via tüt ol fat sò, vivènd de porcèl. 14. Quand l'à vü fa nèt de tüt, l'è vegnü ona calestria bolgirada in quel paés, e lü al s'è trova in bisògn; 18. Donca l'è andâ a servì in cà d'on scior de quel paés-là, ch'el l'à mandå föra in d'ona soa campagna a cürà i porcèi. 16. L'avrév mangia volontera i giand, che mangiavan i porcèi; ma nessün ga na dava. 17. Alora, tornâ in sè, l'à dì: Quanti servito in cà de mè pàdar gh'àn del pan a uf, e mi chi möri de la fam. 18. Levarò sü: andarô da mè pàdar; ga dirô: Pà, ò falâ, ò offendű ol Signór, e po anca vü; 19. Sont minga dègn de portà ol nom de vòstar fio; ciapèm almànc comè vün di vòstar servitó. 20. E dit-e-fat al solta in pè, e l'è tamonà vers a cà del sò pàdar. L'era ancamò de rivà là, e 'l pàdar, vedendal de lontàn a vegnì, l'à abiü compassión, e giò al gh' è curs incontra, al gh'à bütå i braš al còl, e 'l l'à basâ sü. 21. Ol fiỗ al gh'à dì: Pà, perdonèm, ò falá, v'ò offendü vü e 'l Signór; no mèriti minga ol nom de vòstar fiö. servitó, e, scià, l'à dì, portègh chi on bel vesti, mettigal sü; mettìgh in sül di on bel anèl, e mettigh sü on bon para de scarpe; 23. E pö mazzè giò on vedèl ben grass, paregè on bon disnà, vui che stàgom alégar; 24. Parche sto pòvar fiỗ l'era mort e l'è ancamò viv; l'avia perdû e vedil chì. E s'in mettü drè a paccià. 28. L'òltar fio l'era fö in campagna, e in del tornà, quand l'è stà li press a cà, l'à senti a sonà e a cantà. 26. L'à ciamâ vün di servitó, e'l gh' à domanda, cosa l'era tüt quel frecas. 27. E lü al gh'à respondû: L'è torna a cà sò fradèl, e 'l sò pàdar l'à få mazza on vedèl di piü grass, parchè l'è tornà san e salv. 28. A queschi alora gh'è ciapâ bischizzi, e'l voreva minga andà de dent; donca ol pàdar l'à bognâ andà de föra lü, e l'à scomenzâ a pregàl. 29. Ma lü al ga diseva: Mi son stâ bon tanti an, v'ò sèmpar übidi in tüt e per tüt; e m'avì mai dà on straš d'on cavret de god insema ai mè compàgn; 30. E sto slandrón, che l'à bütà vìa tüt coss coi strasciòn, al ven a cà, e sübat giò se mazza on vedèl di più bei. 34. Ma lũ al gh a respondu: Car ol mè fio, ti t'à sèmper stâ con mi, e tüt quel che gh'ò mi l'è tò; 32. Bosognava ben che fàssom on zig de letizia, parchè ol tò fradèl l'era mort e l'è risciüscità; l'era perdu e 22. Ma ol pàdar al s'è voltà là coi l'è tornâ a cà. P. GIUSEPPE TEGLIO. Dialetto di GroSIO (l'altellinese). 11. Al gh'è stač ün òmen ch'el gh'éva dü mattèi; 12. El püssè piscén l'à dič al padri: Padri, dèm la mia part de quel che m' tóca; e lü el g'à partì la roba. 13. Dopo un pitt de temp, el püssè gióen l'à ramascè tütt quel ch' el gh'éva, e pö l'è andač in t'ün paés lontàn, e ilò l'à consümè tüta la soa fagoltà, a viver insì da ligòz, e andà a badent. 14. E sübet che l'à biü consumè tütt, l'è vegnü in quel paés üna gran fam; e ilora l'à scomensè a provà üna gran barlocca; 18. E l'è andač faméi in bàita d'ün sciór de quel paés, e a'l l'à mandà in t'i sè löc a pastürà i porscèi. 16. E 'l s'è ridüč tant in misèria, che l'aréss majè fin i giànd che majava i ción; ma negün gh'én dava. 17, E ilò l'è tornè in sè stess, e l'à dič: Quanè faméi, che màngen el pan in chè del mè padri, e mi chilò möri de la fam. 18. Või tom ia de chilò, e või andàr in chè de mè padri, e või dig: Padri, mi ò pechè contra el siél, e contra vü; 19. No son miga dègn d'èsser ciamà per vos fiól; ma mettèm bessi nel nümer di vos faméi. 22. Ilora el padri l'à dič ai sè servidór: Andén prèst; tolè fò el püssè bel vesti che gh'è in chè, e mettèghi sü; portè ün anèl e mettèghi sü; mettègh sü anca ün bel para de scarp; 23. E tolè ün vedel grass, copèl, ch'em possa mangiar e fà festa; 24. Perchè sto mè fiól l'éva mort, e adèss l'è resuscitè; l'éva perdü e l'ò trovà; e i à scomensè a fà üna gran festa. 28. Ilora el fiól püssè več, che l'era in t'el chèmp, e ch' el tornava a chè, l'à sentì sonà e a cantà; 26. L'à ciamà ün servitó, e al gh'à domandè cossa che l'éva quel bordeléri. 27. El servitó el gh'à dič: El tè fradèl l'è tornà, e 'l tè padri l' à copà ün vedel grass, perchè el l'à trovà san e salv. 28. E lü l'à ciapà tant la ràbia, ch'el voleva miga andè in chè; ilora el padri l'è andàč fò, e l'à scomensè a pregàl, che l'andass int. 29. Ma lü el gh'à respondü: Vü séf, che v'ò servi taně agn, e no v’ò mai fač gnà crià contra quel che comandàov, e no m'é mai dač bessì un chissòt o ün caurèt, che podèss mangial coi mè compagn; 30. E quel alter vos fiól, che l'à fornì tüta la soa part a viver da lüssüriós, per lü éf scanà ün vedèl grass. 31. Ilora el padri el gh'à dič: Véta, el mè fiól, ti sét sèmper insèm a mi, e quel che gh'ò l'è tè; 20. E l'è levè sü, e l'è andač dal sè padri; e denènt ch'al vnéss a chè, el padri el l'à vedü ün bel tòc da lontàn; el s'è metü a compassión, el gh'è andač incontra, e 'l l'à brascè sü. 21. El fiól ilora el gh'à dič al padri: Padri, mi ò pechè contra el siél, e v'ò offendü; no son miga dègn dae l'è resuscitè; l'éva perdü, e l'èm 32. Ma adèss ò de stà alégher e fà past, perchè sto tè fradèl l'éva mort èsser ciamà per vos fiól. trová. N. N. DIALETTO DI BORMIO (Valtellinese). 11. Un omen el gh'avéa döi fiöi; tór: Portà de long al plù bel vesti, 12. E'l plù gióen de quì al gh'à dite metédighel adòss, dàdigh un anè al pà: Pà, dam la part de roba che me toca; e lu 'l gh'à spartì la roba. 13. E poc dì dop, mess insema tot, al fiöl plù giỏen l’è gì in un paés lon- | tàn, e lì l'à sciòlt al fat sè, a far al putanèir. 14. E dopo che l'à avù consumà fot, l'è vegni fòra una gran penuria in quel paés, e l'à scomenzà a sentir la misèria; 18. L'è gì, e 'l s'è metù con un de quì de quel paés, ch'el l'à mandà fora in un sé löc a past coi porcèi. 16. El desiderȧa de impleniss ol sè ventro deli gianda, che i mangiaan i porcèi; ma nigùn i gh'en dàan. 17. Ilora, tornà in sè stess, l'à dit: Quang lorent in bàita del mè pà i gh'àn pan finchè i n'vólen, e mi crapi de la fom. 18. Toröi su, e varöi col mè pà; e ghe diröi Pà, èi fèit mal contra al Signór e vers a ti; 19. Ne som plù degn d'èsser ciamà tè fiöl; accètum come un di töi lorènt. 20. E l'à töit su, e l'è vegnì del sè pà. Quand che l'era anmò de lontàn, al sè pà al l'à vedù, e 'l s'è movù a compasción, al gh'è cors incontra, al gh'à butà i brèč al col, e 'l l'à bažà su. 21. Ilora el fiól al gh'à dit: Pà, èi feit mal contra al Signór, e vers a ti; no som plù degn d'èsser ciamà tè fiöl. 22. Ma al pà al gh'à dit coi servi in dèit, e calza e scarpa in di pè; 23. E menà cià un vedèl ingrascià, e mazzàdel; mangèmes e stèmes alegri; 24. Perchè sto mè fiöl l'era mort e l'è resuscità; al s'era perdù e l'è trovà; e i àn scomenzà a godéssela. 28. Intant al fiöl magiór l'era fòra per i camp, e in del vegnir a prös a bàita, l'à sentì a sonàr e cantàr. 26. E l'à ciamà un dei faméi, e 'l gh'à domandà cosa che l'era sta roba. 27. E quest al gh'à dit: L'è vegnù al tè fradèl, e 'l tè pà l' à mazzà un vedèl ingrascià, perchè l'è tornà san e salv. 28. Ilora l'à ciapà la rabia, e 'l volea plu ir int in bàita. Intant l'è vegni de fòra al pà, e l'à scomenzà a cercàl. 29. Ma lu, respondènt, al gh'à dit al pà: Ecco, l'è tant temp che te servi, e no t' èi mai disubedì; e no te m'as mai deit gnanca un cabrèt per godémela coi mè amis; 30. Ma apena che sto tè fiöl, che l'à maglià tot al fèit sè coli putana, l'è vegnì, t'aš copà per lu un vedèl ingrascià. 31. Ma lu al gh'à dit: Fiöl, ti t'eš sempri co mi, e tot quel che gh' èi mi l'è tè; 32. L'era ben necessari de mangiar e béver e star alegri, perchè sto tè fradèl l'era mort e l'è tornà vìv; l'era perdù e l'è trovà. N. N. DIALETTO DI LIVIGNO (Valtellinese). 11 Un om l'à döi marč; 12. El plu sción de sti döi l'à dit al sè pà: Pà, dèm la part de l'eredità, ch'al ma podrò tochèm; i'l gi l'à deita. 13. E dopo ben quài dì, messa insema tota la soa roba, el plu sción de sti marč l'ara scì in un paés de lönč, e iglià l'à fèit ir tota la soa roba con una vita lussuriosa. 14. I dopo che l'à fèit ir tot, l'ara gnù in quel paés una gran cristia, e anca lu l'à comenzé a sentir la fom; 18. E l'ara partì, e l'ara sci iglià d'un sittadin dé quel paés ; i l'à mandé nela soa vila a ir past coi porcèlgl. 16. E'l desideràa da emplis el see ventro dli gianda ch'i mangiàan i porcèlgl; e nigùn non g'en dàa. 17. Entré in sè stess, l'à dit: Quanti mercenarii ne la bàita de mè på i abóndan de pan, e mi chiglià a mori de fom. 18. Luerèi su, e varrèi dal mè pà, e gli dirèi: Pà, èi offendu il cél e pö anca vò; 19. Già no som plu degn d'ésser clamé vos marč; tolèm come un dei vös mercenarii. vitór: Fèt de bot a portèm la vest plu bella, vestil, e metèi in di li man l'énèl, e li scherpa in di pé; 23. Menè chiglià un vedèl ingrascé, mazzèl, e mangèm e banchetèm; 24. Pergié sto mè marè l'ara mort e l'è resuscité; l'ara perdù e l'è stèit troé; e i àn comenzé a banchetér. 28. El mare plu vegl l'ara nel camp, e quand ch'el vegnö, e ch'el s'à fà da prös a la bàita, l'à sentì a sonér e cantér. 26. I l'à clamé un dei sei servitór, e 'l gi à domandé gi ch'a l'ara sta roba. 27. El gi à respondù: L'è gnù el tè fradèl, e'l tè pà l'è mazzé un vedèl ingrascé, pergié ch'a l'è troé san. 28. Lu pö l'à clapé la rabia, e nol volö brig entrér; el see pà pỡ l'ara gnu de föra, e l'à comenzé a preél. 29. Ma lu l'à respondù al see pà a sto fogia: Ecco, che mi l'è teng eng ch'a v'servi, e no v'èi mai disubidi; e no m'ét mai dèit un beğ da godèl insema ai mei amis; 50. Ma apena sto vos marč, che l'è maglié tot al sè coli meretrici, l'è gnù, i ét mazzé un vedèl ingrascé. 20. E alzé su, l'ara gnu dal see pà. Quando l'ara emò de lönč, l'à vedù 31. Ma lu al gi à dit: Figliuòl, ti, el see pà, el ge n'ara fèit pigé, e l'ara | t'eš chiglià con mi, e tot el mè l'è scì a saltèi intórn al col, e bascèl su. enca tè; 21. I sto figliòl al gi à dit: Pà, èi offendù il ciel, e põ anca vò; già no som plu degn d'ésser clamé vos marč. 22. Il pà poi al gi à dit ai sèi ser 32. L'ara convenienza pö de mangér, e stér alegri, pergié sto tè fradèl l'ara mort e l'è resuscité ; l' ara perdù, e l'è stèit troé. N. N. |