V.c. 556. Athenas et in Achajam legatis, qui teftarentur fo. a. C. 196.ciis, jufto pioque bello fe perfequuturum Boeotos, et cum parte copiarum P. Claudio. Acraephiam ire juffo, cum parte Coroneam circumfedit: evaftatis. prius agris, quam ab Elatia duo diverfa agmina iere. Hac perculfi clade Boeoti, quum omnia terrore ac fuga compleffent, legatos mittunt.. qui quum in caftra non admitterentur, Achaei Athenienfesque fupervenerunt. Plus auctoritatis Achaei habuerunt, deprecantes: ac, ni inpetraffent pacem Boeotis, bellum fimul gerere decreverunt. Per Achaeos et i) Boeotis copia adeundi adloquendique Romanum facta eft, juffisque tradere noxios, et multae nomine triginta talenta conferre, pax data, et ab obpugnatione receffum. XXX. Poft paucos dies decem legati ab Roma venerunt, quorum ex confilio pax data Philippo in has leges eft. Omnes Graecorum civitates, quae in Europa, quaeque in Afia effent, libertatem ac fuas leges haberent. quae earum fub ditione Philippi fuiffent, praefidia ex his Philippus deduceret: his, quae in Afia effent, Euromo, Pedafisque, et Bargyliis, et Fallo, et Myrina, et Abydo, et Thafo *), et Perintho: eas quoque enim placere liberas effe. De Cianorum libertate, Quinctius Prufiae Bithynorum regi fcriberet, quid fenatui et decem legatis placuiffet. Captivos transfugasque reddere Philippum Romanis, et naves omnes tetas tradere, quin et regiam unam inhabilis prope magnitudinis, quảm fexdecim verfus remorum agebant. Ne plus quingentis armatorum haberet, neve elephantum ullum. Bellum extra Macedoniae fines ne injuffu fenatus gereret. Mille talentum daret populo Romano: dimidium praesens, dimidium penfionibus decem annorum. Valerius Antias, quaternûm millium pondo argenti vectigal in decem annos, triginta quaterna millia pondo, et ducenta, praesens viginti millia pondo. idem nominatim adjectum fcribit, ne cum Eumene, Attali filio, (novus is tum rex erat) bel i) et del. Gron. Cres. k) Thafo Eaed, lum lum gereret. In haec obfides accepti, inter quos V. c. 556. Demetrius Philippi filius. Adjicit Valerius Antias, a. C. 196. Attalo absenti Aeginam infulam elephantosque dono datos, et Rhodiis Stratoniceam Cariae atque alias urbes, quas Philippus tenuiffet: Athenienfibus infulas datas, Paron, Imbrum, Delum, Scyrum. XXXI. Omnibus Graeciae civitatibus hanc pacem adprobantibus, foli Aetoli id decretum decem legatorum clam muffantes carpebant. literas inanes vana fpecie libertatis adumbratas effe. Cur enim alias Romanis tradi urbes, nec nominari eas, alias nominari, et fine traditione juberi liberas effe? nifi ut, quae in Afia fint, liberentur, longinquitate ipsa tutiores: quae in Graecia fint, ne nominatae intercipiantur, Corinthus, et Chalcis, et Oreum, cum Eretria et Demetriade. Nec tota ex vano criminatio erat. dubitabatur enim de Corintho, et de Chalcide, et Demetriade, quia in fenatusconfulto, quo miffi decem legati ab urbe erant, ceterae Graeciae atque Afiae haud dubie liberabantur: de his tribus urbibus legati, quod tempora reipublicae poftulaffent, id e republica fideque fua facere, ftatuere juffi erant. Antiochus rex erat, quem transgreffurum in Europam, quum primum ei res fuae placuiffent, non dubitabant. ei tam opportu nas ad occupandum patere urbes nolebant. Ab Elatia Anticyram cum decem legatis, inde Corinthum trajecit. ibi confilia decem legatorum tractabantur. Idemtidem Quinctius, liberandam omnena Graeciam, fi Aetolorum linguas retundere, fi veram caritatem, majeftatem, apud omnes nominis Romani vellent effe: fi fidem facere, ad liberandam Graeciam, non ad transferendum a Philippo ad fe imperium, fe mare trajeciffe. Nihil contra ea de libertate urbium alii dicebant. ceterum ipfis tutius effe, manere paullisper fub tutela praefidii Romani, quam pro Philippo Antiochum dominum accipi. Poftremo ita decretum eft: Corinthus redderetur Achaeis, ut in Acrocorintho tamen praefidium effet: Chalci V.c.556.Chalcidem ac Demetriadem retineri, donec curà de a. Č. 196. Antiocho deceffiffet. XXXII. Ifthmiorum ftatum ludicrum aderat; femper quidem et alias frequens, quum propter fpectaculi ftudium infitum genti, quo certamina omnis generis artium, viriumque, ac pernicitatis vifuntur; tum quia propter opportunitatem loci, per duo diverfa maria, omnium Graecorum undique conventus erat. Sed exfpectatione erecti, qui deinde ftatus futurus Graeciae, quae fua fortuna effet: alii non taciti folum opinabantur, fed fermonibus etiam ferebant 1). Romani ad fpectaculum confederunt; et praeco cum tubicine, ut mos eft, in mediam arenam, unde follemni carmine ludicrum indici folet, proceffit, et, tuba filentio facto, ita pronunciat: SENATUS ROMANUS) ET T. QUINCTIUS IMPERATOR, PHILIPPO REGE MACEDONIBUSQUE DEVICTIS, LIBEROS, INMUNES, SUIS LEGIBUS ESSE JUBET CORINTHIOS, PHOCENSES, LOCRENSESQUE OMNES, ET INSULAM EUBOEAM, ET MAGNETAS, THESSALOS PERRHAEBOS "), ACHAEOS PHTHIOTAS. Percenfuerat omnes gentes, quae fub ditione Philippi regis fuerant. Audita voce praeconis, majus gaudium fuit, quam quod univerfum homines caperent. Vix fatis credere fe quisque audiffe: alii alios intueri, mirabundi velut fomnii vanam fpeciem: quod ad quemque pertineret, fuarum aurium fidei minimum credentes, proximos interrogabant. Revocatus praeco, quum unusquisque non audire, fed videre libertatis fuae nuncium averet, iterum pronunciaret eadem. Tum ab certo jam gaudio tantus cum clamore plaufus eft ortus, totiesque repetitus, ut facile adpareret, nihil omnium bonorum multitudini gratius, quam libertatem effe. Ludicrum deinde ita raptim peractum eft, ut nullius nec animi, nec oculi 1) ferebant Gron. Crev. m) Populusque Romanus Eaed, oculi fpectaculo intenti effent. adeo unum gau- V. c. 556. dium praeoccupaverat omnium aliarum fenfum vo. a. C. 196. luptatum. XXXIII. Ludis vero dimiffis, curfu prope omnes tendere ad imperatorem Romanum: ut, ruente turba in unum, adire, contingere dextram cupientium, coronas lemnifcosque jacientium, haud procul periculo fuerit. Sed erat trium ferme et triginta annorum; et quum robur juventae, tum gaudium ex tam infigni gloriae fručtu, vires fubpeditabant. nec praesens omnium modo effufa laetitia eft; fed per multos dies gratis et cogitationibus, et fermonibus revocata: Effe aliquam in terris gentem, quae fua inpenfa, juo labore ac periculo bella gerat pro libertate aliorum: nec hoc finitimis, aut propinquae vicinitatis hominibus, aut terris continenti junctis praeftet: maria trajiciat, ne quod toto orbe terrarum injuflum imperium fit, et ubique jus, fas, lex potentiffima fint. Una voce praeconis liberatas omnes Graeciae atque Afiae urbes. Hoc fpe concipere, audacis animi fuiffe: adeffeftum adducere, virtutis et fortunae ingentis. XXXIV. Secundum ifta jam Quinctius et decem legati legationes regum, gentium, civita tiumque audivere. Primi omnium regis Antiochi vocati legati funt. his eadem, quae fere Romae erant, verba fine fide rerum jactata. Nihil jam perplexe, ut ante, quum dubiae res incolumi Philippo erant, fed aperte pronunciatum, ut excederet Afiae urbibus, quae aut Philippi, aut Ptolemaei regum fuiffent. abstineret liberas, omnesque Graecas. Ante omnia denunciatum, ne in Europam aut ipse transiret, aut copias trajiceret. Dimiffis regis legatis, conventus gentium civitatiumque eft haberi coeptus: eoque maturius peragebatur, quod decreta decem legatorum civitates nominatim pronunciabant. Oreftis, (Macedonum ea gens eft) quod primi ab rege defeciffent, fuae leges redditae. Magnetes, et Perrhaebi, et Dolopes, liberi quoque pronunciati. Theffalorum genti, V. c. 556. genti, praeter libertatem conceffam, Achaei a. C. 196. Phthiotae dati, Thebis Phthioticis et Pharfalo excepto. Aetolos de Pharfalo et Leucade poftulantes, ut ex foedere fibi reftituerentur, ad fenatum rejecerunt. Phocenfes, Locrenfes, et quae ficut ante fuerant adjecta, decreti auctoritate his contribuerunt. Corinthus, et Triphylia, et Heraea (Peloponnefi et ipsa urbs eft) reddita Achaeis. Oreum et Eretriam decem legati Eumeni regi, Attali filio, dabant. disfentiente Quinétio, venit res in arbitrium fenatus: fenatus libertatem his civitatibus dedit, Caryfto adjecto. Pleurato Lycus et Parthini dati: Illyriorum utraque gens fub ditione Philippi fuerat. Amynandrum tenere jufferunt caftella, quae per belli tempus Philippo capta ademiffet. XXXV. Dimiffo conventu, decem legati, partiti munia inter fe, ad liberandas fuae quisque regionis civitates discefferunt; P. Lentulus Bargylias, L. Stertinius Hephaeftiam et Thafum o) et Thraciae urbes, P. Villius et L. Terentius ad regem Antiochum, Cn. Cornelius ad Philippum. qui, de minoribus rebus editis mandatis, percunctatus, fi confilium non utile folum, fed etiam falutare, admittere auribus poffet, quum rex gratias quoque fe acturum diceret, fi quid, quod in rem fuam effet, expromeret, magnopere ei fuafit, quoniam pacem inpetraffet, ad focietatem amicitiamque petendam mitteret Romam legatos; ne, fi quid Antio. chus moveret, exfpectaffe, et temporum opportunitates captaffe ad bellandum, videri poffet. Ad Tempe Theffalica Philippus eft conventus. qui quum se miffurum extemplo legatos refpondiffet; Cornelius Thermopylas, ubi frequens Graeciae ftatis diebus effe folet conventus, (Pylaicum adpellant) venit: Aetolos praecipue monuit, ut conftanter et fideliter in amicitia populi Romani permanerent. Aetolorum principes alii interquefti funt, quod non idem erga fuam gentem Romanorum animus effet o) Thaffum Gron. Crev. poft |