Et quoniam de Cleonymo mentio incidit, non poffum præterire feftivum navium certamen, quod fingulis etiamnum annis apud nos tanquam urbi peculiare celebrari in flumine folet, originem haud dubie fortitum ab illo, quod fufis, Cleonymo duce, Græcis, Patavii ob publicam lætitiam fuit editum. Et hinc ait Livius : Patavii monumentum návalis pugnæ eo die, quo pugnatum eft, quotannis fol lemni certamine navium in flumine oppidi medio exercetur. Unde & mihi perfuadeo, eandem pugnandi formam retineri. Parvæ enim navicula, fex robuftiffimorum remigum impulfu incitatæ, ex adverfo fibi committuntur : in prora viri lanceis armati, afferem, denfiffimis clavis infixis munitum, fcuti loco prætendentes confiftunt; qui validiffimo impetu tamdiu in fe mutuo irruunt, dum alteruter in aquas dejiciatur. Hoc autem celebre spectaculum diebus feftis Pentecoftes plerumque peragitur. PATAVI] Vox ifta, quæ loco Patavii hic habetur, monumenti hujus antiquitatem eruditiffimo cuidam viro fufpectam reddit; quod nec publice profiteri eft veritus. Verum enimvero facili negotio mihi dubium tolli videtur; cum Virgilius ipfe, qui T. Livii temporibus vixit, Patavi loco Patavii fcriptum reliquerit: unde quidni hoc etiam in monumento toleretur? 1 Hift. lib. 10, cap. 2. De capite vero fupra Livianum hoc monumentum pofito, quod Pignorius Cn. Lentuli Marcellini effigiem referre putat, confulatur eruditiffimus Tomafinus 2 In Origin. Patav. cap. 37 2 In vita Livii, cap. 10 NOTITIA LITERARIA DE LIVIO T. LI E X . Jo. Alb. Fabricii Bibliotheca Latina a Jo. Aug. Ernesti auctius edita Tom. 1, cap. XI. 1 Si Eufebio fides in Chro nico. 2 Hinc Afinius Pollio tefte Quinctiliano l. 1. c. 5. & 1. 8. c. 1. ajebat fe in Livii fcriptis Patavinitatem quandam, hoc eft, dictiones nonnullas Patavinis proprias & Romanis auribus infolentes obfervaffe, quarum tamen nulla in fcriptis ejus, quæ hodie fuperfunt veftigia fupereffe contendit Salmafius in funere linguæ Hellenisticæ p. 236. & Dan. Georgius Morhofius in libro fingulari de Patavinitate Liviana KiJon. 1685. & inter alias ejus diff. Hamb. 1669. 4. In hu jus libri capite III Morhofius differit etiam de fepulcro ac monumento Livii, quod Patavini hodieque oftentant, ac pluribus celebravit Jac. Philippus Tomafinus in T. Livii vita (Patav. 1630. 4. Amft. 1670. 12.) capite IX. Confer, fi placet, Sertorii Urfati marmora erudita Epift. VIII. & Monum. Patav. p. 27 & 202. Trewenfchroderi faftos Livianos p. 304. & Joannem Mabillonium T. 1. Mufei Italici p. 30. Marquardus vero Gudius V. C. obfervavit, mo vum fluvium, Romæ poftea Claudii Imperatoris ftudia moderatus, ut colligas e Suetonii Claud. c. 41. fcriptor fublimi & lactea fermonis ubertate: unus res Romanas æquare feliciter aufus, obiit in patria feptuagenario major, quarto anno Tiberii Imp. Urbis 770. post C. n. 17. Ab Augufto Livius dictus eft Pompejanus, quod tantis laudibus extuliffet Pompejum: neque id tamen amicitiæ eorum offeciffe teftatur Tacitus IV, 34. Annal. Cum viveret, paucis probatum, fed poft fata demum meritos honores confecutum affirmat vetus auctor apud Svidam in Kopvotos. Tamen nec vivi exiguam famam fuiffe, fidem facit Gaditanus ille, qui Livii nomine gloriaque excitatus ad vifendum eum ab ultimo terrarum orbe venit, ftatimque ut viderat, abiit. Nec mortuo impetum 2 quorundam, aut numentum hoc non effe T. Livii, fed cujufdam ejus liberti, cui T. Livius Halys nomen erat, filiæ. De Liviana Patavinitate Ptolemæus Flavius Anconitanus cap. 45. conjectancor. editorum Anconæ 1522. 8. & in Tomo 1. Lampadis artium Gruterianæ p. 972. & D. Balthafar Stolbergius de barbarifmis & folœcifmis N. T. objectis c. 20. Nonnulla nuper in dictione Livii reprehendere aufus eft Schurzfleifchius præfatione ad differtationes academicas; quemadmodum ejus scribendi ge nus & ftilum defendit Jo. Tolandus in præf. ad Adæfidæmonem. I Refert Plinius II, 3. Epift. & S. Hieronymus Epift. 103. ad Paulinum. 2 Caligulam de fcriptis T. Livii abolendis cogitaffe narrat Sueton. c. 34. Idem de Gregorio I. Pontifice infra referam. Caligula vero Livium reprehendit ut verbofum in hiftoria negligentemque, Gregorius ut prodigiorum nimis frequentem prædicatorem. Mentitum in quibufdam notavit etiam Vopifcus Aureliano c. 2. I 2 criticorum rigorem conftat peperciffe. Candidiffimum omnium magnorum ingeniorum aftimatorem vocat M. Seneca fuaforia VII, & Tacitus IV, 34. Annal. eloquentiæ ac fidei præclarum inprimis, magno & vero elogio. Livii lectione a morbo convaluiffe narrant Ferdinandum Catholicum perinde ut Curtii Alphonfum Arragoniæ Regem. Buchananus vero ut Livium nobis alterum exhiberet, libros ejus fuperftites a capite ufque ad calcem traditur perlegiffe non minus vigefies, atque ita ad opus Hiftoriæ Scoticæ componendæ fe accinxiffe. Alia in Livii laudem Auguftus Buchnerus differt. Academica 393. Citatur a Livio Fabius Pictor, fcriptorum antiquiffimus I, 44. II, 40. VIII, 30. X, 37. Tum Valerius Antias IV, 23. XXV, 39. XXVI, 49. XXIX, 35. XXX, 19. 29. XXXII, 6. XXXIII, 10. 30. 36. XXXIV, 15. XXXVI, 19. 38. XXXVIII, 23. & Macer Licinius IV, 7. 20. 23. atque Q. Tubero IV, 23. X, 9. Ex Græcis fcriptoribus Polybius, 1 Jo. Brodæus ad III, 23. Antholog. p. 379. Livium citare quid attinet, fempiternum Gallorum adverfarium (ficuti recte collegit Glareanus) cujus fides merito infamatur, atque ut invidia plena ab Antonino Pio (refpicit locum in Antonini Itinerario) ut gloriæ a Plinio (præfat. Hift. nat.) ut mendacii ab Augufto, Liviomaftige fcilicet, Pompejanum eum appellante ( Tacit. IV, 34. Annal.) ut perperam cum Halicarnaffeo, Diodoro, Polybio, a multis, ut fecum pugnans, a Laurentio Valla; ut fabulofa veluti de Caco & Evandro liquet, notatur lactea illa ubertas &c. Jac. Palmerius in Exerc. ad optimos auctores Græcos p. 188. feq. carpit, ut aretalogum & Romanorum mancipium, plagiarium Polybii, Galli nominis inimicum &c. 2 Elias Francus præfat. programmatum, editorum Islebiæ 1699. 8. |