1 poenitere fua fponte Aequos, quam pati boftilia, 5 malle. Si poeniteat, tutum receptum ad expertam clementiam fore: fin perjurio grudeant, Diis magis 6 iratis, quam hoftibus, gefturos bellum. Haec dicta adeo nihil moverunt quemquam, ut legati prope violati sint, exercitusque in Algidum adversus Ro7 manos miffus. Quae ubi Romam sunt nunciata, indignitas rei, magis quam periculum, consulem Harlej. 1. et Haverk. Tum contra Romanos missus Harlej. 2. Praesertim contra et adversus a librariis commutata sunt in Epit. Liv. Vide, quae notantur ad Epit. Liv. 1. 57. §. 7. Quae ubi Romam sunt nunciata Romae sunt nuncia. ta Gaertn. et Haverk. Male. Infra 25, 22, 1. Hae clades, super aliam alia, Romam quum essent nunciatae. ubi plura vide. [Quae ut Romam Veith.] Consulem alterum ab urbe excivit ab urbe exivit Gaertn. ex urbe excivit Harlej. 1. Et ita habet Portug. in contextu, alte. ra lectione inter versus adscri. pta. Vulgatum omnino praefero. Înfra 7, 39, 10. Quem autem ab Roma posse exciri? ubi plura vide. Saepe quidem Livium prae. positionem, unde verbum componitur, in regimine repetiiffe, supra dictum eft ad praefat. §. 11. eumdem tamen non raro et iam praepositionem mutaffe, et aliam addere solitum fuiffe, in fra videbimus ad 22, 2, 10. ubi altius ab aqua exstare poft Si. gonium Livio vindico. Acie instructa, ut confestim dimicarent] ita ut confestim Gaertn. Verum zò ita natum videtur ex ultimis literis vocis praecedentis. ut confestim dimicaretur Portug. Hujus erroris, qui ex male intellecta nota scriben di profluxit, alia exempla supra vide 2, 26, 4. [acie ita instru cta Veith.] §. 8. Unus ab statione hostium exclamat, Ostentare hoc est, Romani, non gerere bellum] unus a statione hostium Fragm. Hav. a statione unus hostium Gaertn.unus ab astratione bat Vol. 1. additis tamen notis, hostium Lipsiens. Tum exclama. literas ba delendas effe. Deinde ostentare hoc, Romani, non Harlej. 1. reliquis ejectis,, exgerere bellum est Harlej. 2. Sed bibet unus ab statione, hoc, Romani, non gerere bellum. Deinde Romam, pro Romani, Lipsiens. qui idem superius verbis proximis male praefert Sed quum forte haud cum multum diei superessent. §. 9. In noctem inminentem aciem instruitis] Palat. pr. in noctem imminantem. Aǹ nox imminans eft valde minans, ut apud Actium immoerens eft valde moerens? quod notavi atque emendavi in Antiquis [2, 24.] An suspicari licet, legendum es. se? in noctem jam minantem. GEBH. Apage Gebhardum, quiex aberratione librariorum na. tam vocem imminantem, vel ex conjectura sua jam minan. tem probabat. Nihil mutari lon. ge praeftabit. inminens nor est propinqua, vicina, quae haud longe abeft. Liv. 44, 42, 9. Nune alterum ab urbe excivit. ita duo consulares exercitus ad hoftem acceffere acie inftructa, ut confeftim dimicarent. Sed quum forte haud multum di- 8 ei supereffet, unus ab ftatione hoftium exclamat: Oftentare boc eft, boc eft, Romani, non gerere bellum. in 9 noctem inminentem aciem inftruitis. longiore luce ad id certamen, quod inftat, die oriente fole redite in aciem: inminens nox et fugientes texit, et Romanis pigritiem ad sequendum locis ignotis fecit. Ita inminens hiems apud Tacit. 1. Ana. 44. Reditum Agrippinae excusavit ob inminentem partum et hiemem. Eo sensu inminens mors, periculum, exitium, invidia, et similia passim ob. currunt. Supra 1,58,3. Quum pavida e somno mulier nullam opem, prope mortem inminentem videret. 3, 64, 4. Ut comi. tiis praeesset, potissimum M. Duilio sorte evenit, viro pruden. ti, et ex continuatione magistratus invidiam inminentem cernenti. ubi quaedam dicam. Ita inminens bellum apud Cur. tium 4,8. Sed inminens bellum etiosae peregrinationi tempora ezemerat. Ceterum instrui eft în Leid. 1. instructis in Leid. 2. Utrumque commodo sensu acci. pi poteft. Sed et hie vulgatum praefero ob reliquorum codd. unanimem consensum. Longiore luce ad id certamen, quod instat, nobis opus est] Praefero, quod reperi in Palat. pr. Largiore luce ad id certamen, quod instat, nobis opus est. Nam apparet, to longiore effe gloffema. Ita largior affatus Symmacho eft longior epifola 1. 3. Epift. 1. Quae post diutinum silentium tam multum apud nos gratiae et hono nobis opus eft. Craftino erit copia ris habuerunt, ut in his sola brevitas displiceret. Nam jejunas aures meas et praeclari elogii tui satis superque sitientes affatus largior debuit uberare. Et quemadmodum Livio largior lux, ita eidem Praefecto urbi largior dies 1. 7. Ep. 7. Accessit peregrinationis nostrae largior dies ex comperendinatione ludo. rum, quos pluviarum interventus retardant. 1.8. Ep. 64. Quum mihi spem visendae eximietatis tuae promiserit dies largior. GEBH. largiore luce etiam Voff. 2. At, reliquis in vulgatum conspirantibus, id mutari non fero. Symmachus dixerit largior dies, largior affatus; nondum tamen, eamdem locutionem aut ftili aut seculi Liviani effe, inde evincitur. (*v. Oudend. ad Luc. 1,604.) Praeterea ad id certamen in quod instat Leid. 1. ad id certamen in quot instatHarl. 1. An forte scribendum ad id certaminis? De quo loquendi genere, Livio familiari, v. infra ad 7, 26, 12. Si quis vero zò in natum putet ex errore librariorum, qui, omiffa vocula quod, jam sequens instat scribere inceperant, et poftea, animadverso peccato, quod praetermiserant, subjun xerunt, non deletis prioribus literis vocis proximae jam exaratis, ei haud multum adversabor. V. ad 3, 56, 11. Mox vobis opus 10 ne timete. His vocibus irritatus miles in diem pofterum in caftra reducitur, longam venire noctem ratus, dem quae moram certamini faceret. Tum quicorpora cibo somnoque curant. ubi inluxit est Haverk. Lipsiens. et Gaertn. Nihil muto. nobis, id eft, Aequis et Romanis. Saepe za nos et vos in codd. scriptis confundunduntur. V. ad 34, 2, 2. Crastino die oriente sole re dite in aciem] crastina die Voff. 1. Leid. 2. Lipsiens. et Haverk. Sed praefero receptam scripturam. V. infra hoc lib. c. 20, 4. Tum redire in aciem Gaertn. Mox ne temere iis vocibus, pro ne timete. His vocibus, Voss. 2. §. 10. His vocibus irritatus miles iratus miles Portug. Alibi eadem harum vocum confusio in Mftis obcurrit. Vide, quae notantur infra ad 34, 36, 6. irritatus exercitus Harlej. 2. quod ex gloffa natum puto. Videtur enim primo margini adscriptum fuiffe ab eo, qui indicare vole bat, per militem intelligendum totum exercitum, omnes, qui aderant, milites; quo sensu to miles sumi, infra dicendum ad 7, 35, 2. Longam venire noctem ratus, quae moram certamini faceret] iratus, quod moram Vol. 1. et Leid. 2. Alibi ta iratus et ratus inter se commutarunt errantes librarii. Exemplum supra habuimus 2, 45, 14. (* 22, 3, 9.) Sed praeftat, quod vulgo circumfer. tur, et reliquorum codd. auctoritate firmatur. Non quidem longior nunc nox erat, quam alias eodem anni tempore, sed militibus irritatis longior videbatur. Horat. 1. Epift. 1, 20. Ut nox longa, quibus mentitur amica, diesque Longa videtur opus debentibus, ut piger annus Pupillis, quos 'dura premit custodia matrum; Sic mihi tarda fluunt ingrataque tempora, quae spem Consiliumque morantur gendi. Silius, qui Livium exprimere voluit, 8, 338. nullus, qui portet in hostem, Sufficit insano sonipes. incedere noctis, Quae tardent cursum, tenebras dolet. Ex quo loco etiam quae moram, non quod moram, adftruitur. Nam et ibi optimus cod. Colon. Quae tardent praefert, ubi vul go Quod tardent editur. Olim ibi legendum exiftimabam, intendere noctis, Quae tardent cursum, tenebras dolet. Nunc incedere non displicet. Certe Tacit. ita locutus eft 15. Ann. 37. Postquam tenebrae incedebant, quantum juxta nemoris et circumjecta tecta consonare cantu, et luminibus clarescere. ubi quidem Rhenanus et Nic. Heinsius apud Ryckium incidebant scribendum conjiciunt; sed incedebant ibi dictum videtur, ut hic venire. Ceterum voces rii turbarunt. V. infra ad 37, quae et quod alibi etiam libra35, 3. Mox moram certaminis faceret Florent. Voff. 2. Leid. 1.Portug.et Fragm. Hav. [Veith.] Infra 21, 32, 1. Quadrato agmine ad castra hostiam venerat, nullam dimicandi moram facturus. Forte tamen mora certamini dictum eft, ut locus seditioni: de quo infra v. ad h. lib. c. 46, 2. (* v. 42, 7, 5.) Justin. 5, 6. Sed non magnam bello poftero die, prior aliquanto conftitit Romana acies; tandem et Aequi proceffere. Proelium fuit 11 utrimque vehemens; quod et Romanus ira odioque pugnabat, et Aequos conscientia contracti culpa moram aetas fecit inbellis. 6, 2. Nec moram agendis rebus facit: multa fortiter, multa feliciter agit. Sibilus in voce certaminis natus videtur ex similitudine literae initialis in voce proxima. V. ad. 4, 33, 10. (*similis sensus 10, 40, 1.) Corpora cibo somnoque curant) somno ciboque Lipsiens. et Haverk. Sed alio ordine infra obcurrit 37, 3, 2. Et tunc cibo et quiete refectis corpori bus, priusquam praetorium dimitteret, denunciavit, ut ante lucem armati paratique essent. 35, 30, 9. Quia priores in castra venerant, refecti et cibo sumto et modica quiete erant. Curtius 5, 4, 23. Refectis cibo somnoque militibus, secunda vigilia surgit. Deinde aliquanto prior constitit, ordine vocabulorum inmatato, “liarlej. 2. et Lipsiens. consistat, pro constitit, Lipsieas. To aliquanto abest ab Haverk. Denique processe Leid. 1. Adparet, scriptum fuiffe processe, vel processé, et additam notam a librario neglectam esse. 6. 11. Quod et Romanus miles ira odioque pugnabat] Brevius et melius Pall. tres et antiquiores cusi, quod et Romanus ira odioque pugnabat, ejecto To miles. GEBH. Expunxi to miles, volentibus MSS. et impressis antiquis ante Curionem. is primus hoc centone auctior. Sed nec illud insolens. 1. 4, [32, 12.] Romanus, odio incensus, impium Fidenatem, praedonem Vejentem compellans, factis simul dictisque odium explet. 1. 6, [12, 9.] dictator ad milites, Veniat in mentem unicuique, Deos esse, qui Romanum adjuvent. 1. 34, 14. Mirantes barbari a tergo apparuisse Romanum. Sic MSS. et veteres. Vulgo, Romanos. Tacitus 12. Ann. 58. Romanum Troja demissum et"Juliae stirpis auctorem Aeneam aliaque haud procul fa. bulis facunde exsequutus. i. e. Romanos Troja demiflos. Jultinus l. 31, [8.] Juvabat Ilienses, nepotes suos, Occidente et Africa domita, Asiam, ut avitum regnum, vindicare. Nihil itaque addendum Tacito, ut suspicabatur vir summus. J. FR. GRON. Vocabulum miles, quod expunxerunt Gebhardus et Gronovius, abeft etiam ab omnibus nofiris, et a codd. Oxoniensibus, quos Hearne consuluit. (* alibi additur, ut 6, 24, 4.) Supra 2, 7. 2. Uno plus Tuscorum cecidisse in acie: vincere bello Romanum. c. 45,11. Enimvero non ultra contumeliam pati Romanus posse: totis castris undique ad consulem curritur. ubi quaedam notantur. Mox hoc cap. Ferox multitudo increpare du ces, quod in aciem, qua pugnandi arte Romanus excellat, commissa res sit. 3, 60, 8. Ubi inluxit, egreditur castris Romanus, vallum invasurus, ni copia pugnae fieret. ubi etiam perperam Palat. sec. Romanus exercitus. 5, 13, 13. Prae metu, ne simul Romanus inrumperet, objectis foribus, extremos suorum exclusere. c. 15, 4. Priusquam ex lacu Albano aqua emissa foret, numquam potiturum Vejis Romanum. 7, 24, 3. Stetit suppresso inpetu Roma. periculi, et desperatio futurae sibi poftea fidei, ul12 tima audere et experiri cogebat. Non tamen sustinuere aciem Romanam Aequi: pulsique quun in fines suos se recepiffent, nihilo inclinatioribus ad pacem animis ferox multitudo increpare duces, quod in aciem, qua pugnandi arte Romanus excellat, 13 commissa res sit. Acquos populationibus incursionibusque meliores effe; et multas paffim manus, nus. c. 33, 4. Adfirmare, eadem fortuna Romanum Campano laturum opem, qua Campanus Sidicino tulerit. 8, 3, 1. Quod responsum dubios Samnites, quidnam facturum Romanum censerent, dimisit. 29, 12, 1. Philippus Aetolos, desertos ab Romano, cui uni fidebant auxilio, quibus voluit conditionibus, ad petendam et paciscen dam subegit pacem. Ita Gronov. ex optimis Matis reposuit, quum antea ab Romanis lege. retur. 36, 16, 6. Timor deinde incessit, ne quos per inminentia juga calles inveniret ad transitum Romanus. Et eodem cap. §. 8. Praestarent, ut vertices circa montium occuparent obsiderentque, ne qua transire Romanus posset. ubi in uno cod. eft Romani possent. Ita Volscus supra eft 2, 65, 4. Volscus, effusis ad primum inpetum missilibus telis, saxa objacentia pedibus ingerit in subeuntes. Vejens infra 4, 18, 5. Dictator dextro cornu adversus Faliscos, sinistro contra Vejentem Capitolinus Quinctius intulit signa. ubi in uno scripto perperam e rat contra Vejentes. Karthagi. niensis infra 28, 44, 5. Nos, et iam deserti ab sociis, viribus nostris, milite Romano, stetimus. Karthaginiensi nihil civilis roboris est. ubi etiam quaedam dicentur. (* v. ad 7, 33, 15.) Ejusdem generis sunt eques, pe des, miles, numero singulari, pro equitibus, peditibus, militibus. V. infra ad 7, 35, 2. Ut autem hic to Romanus additur vox miles, ita ei in multis Mftis additur to populus apud Florum 1, 16, 2. Sic ergo Romanus bellum Samniticum tamquam sibi gessit. Habent enim Sic ergo populus Romanus. Vide, quae ibi viri docti monuerunt. Ita Nic. Heinsius conjicit apud Vellej. Pat. 2, 1, 3. Ita varia fortuna gestum est, ut saepius Romano re gereretur adversa. pro Romanorum gereretur adversa. Vide, quae eo loco notavit. Ceterum non primus eft Curio, qui vocem miles interposuit, sed ita jam antea ediderunt Frobenius anno 1535. Basileenses anno 1539. Vascosan. et Gryphius anno 1548. quem anno proximo Curio excepit. Praeterea, copula utroque loco inducta, quod Romanus ira odioque pugnabat, Aequos conscientia habet Harlej. antiq. Ultimo loco ante vocem Aequos eamdem omittit Portug. Denique experiri jubebat, pro cogebat, Haverk. (conscia contracta culpa et mox desperatio non futurde Veith.] §. 12. Pulsique quum in fines suos se recepissent] pulsique circa fines suos Voll. 2. in fines suos recepissent Harlej. 1. Paul |