Immagini della pagina
PDF
ePub

State, Verres felt quite sure of getting clear. Neither did it seem as if this would be very hard to bring about; for the last six months of the Roman year were so full of festivals and other days on which the court could not sit, that the case would be liable to constant interruptions and delays. The postponement would have disappointed Cicero sorely, for, by good luck in drawing the names, and sagacity in challenging, he had a jury that he could trust, and he was not willing to run the risk of a change.

-

Under these circumstances Cicero made the second speech of the Verrine group that which is known as the Actio Prima (included in the present edition, pp. 28-47 below). In this oration he declared his intention of departing from the usual course of procedure in order to push the trial through before the New Year. It was customary for the prosecutor, after opening the case (as in the present speech), to present his proofs and arguments in a long connected oration (or a series of orations); there followed a reply from the defendant's counsel, and then the witnesses were introduced. Cicero, omitting the long statement just described, proceeded to bring forward his witnesses immediately. Since the only hope of the defence lay in putting off the trial, Cicero's promptitude was decisive: Hortensius soon threw up his case, and Verres went into exile, with a name forever associated with extortion and misgovernment. Full restitution of the plunder was, however, not obtained: a compromise was made, by which a less sum was paid in satisfaction of the claims. The five speeches known as the "Accusation" proper (Actio Secunda) were never delivered, but were written out and published in order to put on record the facts which Cicero had gathered with so much pains, and to give a specimen of his powers in the way of forensic composition.

The Senatorial Jurors have a Chance to Retrieve their Reputation.

Ο

UOD erat optandum maxime, judices, et quod unum ad invidiam vestri ordinis infamiamque judiciorum sedandam maxime pertinebat, id non humano consilio, sed prope divinitus datum atque oblatum vobis summo rei 5 publicae tempore videtur. Inveteravit enim jam opinio perniciosa rei publicae, vobisque periculosa, quae non modo apud populum Romanum, sed etiam apud exteras nationes, omnium sermone percrebruit: his judiciis quae

nunc sunt, pecuniosum hominem, quamvis sit nocens, neminem posse damnari. 2. Nunc, in ipso discrimine ordinis judiciorumque vestrorum, cum sint parati qui contionibus et legibus hanc invidiam senatus inflammare conentur, [reus] in judicium adductus est [C. Verres], 5 homo vita atque factis omnium jam opinione damnatus, pecuniae magnitudine sua spe et praedicatione absolutus.

Huic ego causae, judices, cum summa voluntate et exspectatione populi Romani, actor accessi, non ut augerem invidiam ordinis, sed ut infamiae communi succurrerem. 10 Adduxi enim hominem, in quo reconciliare existimationem judiciorum amissam, redire in gratiam cum populo Romano, satis facere exteris nationibus, possetis; depeculatorem aerari, vexatorem Asiae atque Pamphyliae, praedonem juris urbani, labem atque perniciem provinciae Siciliae. 3. De 15 quo si vos vere ac religiose judicaveritis, auctoritas ea, quae in vobis remanere debet, haerebit; sin istius ingentes divitiae judiciorum religionem veritatemque perfregerint, ego hoc tamen adsequar, ut judicium potius rei publicae, quam aut reus judicibus, aut accusator reo, defuisse videatur. 20

Bribery the Defendant's Only Hope.

II. Equidem, ut de me confitear, judices, cum multae mihi a C. Verre insidiae terra marique factae sint, quas partim mea diligentia devitarim, partim amicorum studio officioque repulerim; numquam tamen neque tantum periculum mihi adire visus sum, neque tanto opere pertimui, 25 ut nunc in ipso judicio. 4. Neque tantum me exspectatio accusationis meae, concursusque tantae multitudinis (quibus ego rebus vehementissime perturbor) commovet, quantum istius insidiae nefariae, quas uno tempore mihi, vobis, M'. Glabrioni, populo Romano, sociis, exteris nati- 30 onibus, ordini, nomini denique senatorio, facere conatur: qui ita dictitat, eis esse metuendum, qui quod ipsis solis

satis esset surripuissent; se tantum eripuisse, ut id multis satis esse possit; nihil esse tam sanctum quod non violari, nihil tam munitum quod non expugnari pecunia possit.

His Designs Patent.

5. Quod si quam audax est ad conandum, tam esset 5 obscurus in agendo, fortasse aliqua in re nos aliquando fefellisset. Verum hoc adhuc percommode cadit, quod cum incredibili ejus audacia singularis stultitia conjuncta est. Nam, ut apertus in corripiendis pecuniis fuit, sic in spe corrumpendi judici, perspicua sua consilia conatusque 10 omnibus fecit. Semel, ait, se in vita pertimuisse, tum cum primum a me reus factus sit; quod, cum e provincia recens esset, invidiaque et infamia non recenti, sed vetere ac diuturna flagraret, tum, ad judicium corrumpendum, tempus alienum offenderet. 6. Itaque, cum ego diem in Siciliam 15 inquirendi perexiguam postulavissem, invenit iste, qui sibi in Achaiam biduo breviorem diem postularet,non ut is idem conficeret diligentia et industria sua quod ego meo labore et vigiliis consecutus sum, etenim ille Achaicus inquisitor ne Brundisium quidem pervenit; ego Siciliam 20 totam quinquaginta diebus sic obii, ut omnium populorum privatorumque literas injuriasque cognoscerem; ut perspicuum cuivis esse posset, hominem ab isto quaesitum esse, non qui reum suum adduceret, sed qui meum tempus obsideret.

He is Intriguing for Postponement.

25 III. 7. Nunc homo audacissimus atque amentissimus hoc cogitat. Intellegit me ita paratum atque instructum in judicium venire, ut non modo in auribus vestris, sed in oculis omnium, sua furta atque flagitia defixurus sim. Videt senatores multos esse testis audaciae suae; videt 30 multos equites Romanos frequentis praeterea civis atque socios, quibus ipse insignis injurias fecerit. Videt etiam

tot tam gravis ab amicissimis civitatibus legationes, cum publicis auctoritatibus convenisse. 8. Quae cum ita sint, usque eo de omnibus bonis male existimat, usque eo senatoria judicia perdita profligataque esse arbitratur, ut hoc palam dictitet, non sine causa se cupidum pecuniae 5 fuisse, quoniam in pecunia tantum praesidium experiatur esse: sese (id quod difficillimum fuerit) tempus ipsum emisse judici sui, quo cetera facilius emere postea posset; ut, quoniam criminum vim subterfugere nullo modo poterat, procellam temporis devitaret.

But the Court is Incorruptible.

[ocr errors]

9. Quod si non modo in causa, verum in aliquo honesto praesidio, aut in alicujus eloquentia aut gratia, spem aliquam conlocasset, profecto non haec omnia conligeret atque aucuparetur; non usque eo despiceret contemneretque ordinem senatorium, ut arbitratu ejus deligeretur ex senatu, qui 15 reus fieret; qui, dum hic quae opus essent compararet, causam interea ante eum diceret. 10. Quibus ego rebus. quid iste speret et quo animum intendat, facile perspicio. Quam ob rem vero se confidat aliquid perficere posse, hoc praetore, et hoc consilio, intellegere non possum. Unum 20 illud intellego (quod populus Romanus in rejectione judicum judicavit), ea spe istum fuisse praeditum ut omnem rationem salutis in pecunia constitueret; hoc erepto praesidio, ut nullam sibi rem adjumento fore arbitraretur.

Earlier Crimes of Verres.

IV. Etenim quod est ingenium tantum, quae tanta 25 facultas dicendi aut copia, quae istius vitam, tot vitiis flagitiisque convictam, jampridem omnium voluntate judicioque damnatam, aliqua ex parte possit defendere? 11. Cujus ut adulescentiae maculas ignominiasque praeteream, quaestura [primus gradus honoris] quid aliud 30

habet in se, nisi [Cn. Carbonem spoliatum] a quaestore suo pecunia publica nudatum et proditum consulem ? desertum exercitum ? relictam provinciam ? sortis necessitudinem religionemque violatam? Cujus legatio exitium 5 fuit Asiae totius et Pamphyliae: quibus in provinciis multas domos, plurimas urbis, omnia fana depopulatus est, tum cum [in Cn. Dolabellam] suum scelus illud pristinum renovavit et instauravit quaestorium; cum eum, cui et legatus et pro quaestore fuisset, et in invidiam suis 10 maleficiis adduxit, et in ipsis periculis non solum deseruit, sed etiam oppugnavit ac prodidit. 12. Cujus praetura urbana aedium sacrarum fuit publicorumque operum depopulatio; simul in jure dicundo, bonorum possessionumque, contra omnium instituta, addictio et condonatio.

15

His Reckless Career in Sicily.

Jam vero omnium vitiorum suorum plurima et maxima constituit monumenta et indicia in provincia Sicilia; quam iste per triennium ita vexavit ac perdidit ut ea restitui in antiquum statum nullo modo possit; vix autem per multos annos, innocentisque praetores, aliqua ex parte recreari 20 aliquando posse videatur. 13. Hoc praetore, Siculi neque suas leges, neque nostra senatus-consulta, neque communia jura tenuerunt. Tantum quisque habet in Sicilia, quantum hominis avarissimi et libidinosissimi aut imprudentiam subterfugit, aut satietati superfuit.

25

V. Nulla res per triennium, nisi ad nutum istius, judicata est: nulla res cujusquam tam patria atque avita fuit, quae non ab eo, imperio istius, abjudicaretur. Innumerabiles pecuniae ex aratorum bonis novo nefarioque instituto coactae; socii fidelissimi in hostium numero existimati; 30 cives Romani servilem in modum cruciati et necati; homines nocentissimi propter pecunias judicio liberati; honestissimi atque integerrimi, absentes rei facti, indicta causa

« IndietroContinua »