Immagini della pagina
PDF
ePub

infeftam Mafiniffa, & ex quadam parte dubiae poffeffionis, fui regni, an Karthaginienfium effet, effecerat. Et quia fimul ad purganda crimina, & queftum de fe Romam eos ituros comperit; qui & illa onerarent fufpicionibus, & de jure vectigalium difceptarent, legatos & ipfe Romam mittit. Auditi de Tyrio advena primum Karthaginienfes curam injecere Patribus, ne cum Antiocho fimul & Poenis bellandum effet. Maxime ea fufpicio crimen urguebat, quod, quem comprehenfum Romam mitti placuiffet, nec ipfum, nec navem ejus cuftodiffent. De agro deinde cum regis legatis difceptari coeptum. Karthaginienfes jure finium cauffam tutabantur: "quod intra eos "terminos effet, quibus P. Scipio victor agrum,

qui juris effet Karthaginienfium, finiffet:" & confeffione regis: "qui, quum Aphirem profugum ex regno fuo, cum parte Numidarum va

[ocr errors]
[ocr errors]

gantem circa Cyrenas, perfequeretur, precario "ab se iter per eum ipfum agrum, tamquam haud "dubie Karthaginienfium juris, petiffet." Numidae " & de terminatione Scipionis mentiri eos" arguebant: "&, fi quis veram originem juris exi

gere vellet, quem proprium agrum Karthagini"enfium in Africa effe? Advenis, quantum fecto "bovis tergo amplecti loci potuerint, tantum ad " urbem communiendam precario datum. Quidquid Byrfam fedem fuam excefferint, vi atque

[ocr errors]

66

66

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

injuria partum habere. Neque eum, de quo agatur, probare eos poffe, non modo femper, "ex quo coeperint, fed ne diu quidem eos poffe"diffe. Per opportunitates, nunc illos, nunc reges Numidarum, ufurpaffe jus: femperque penes eum poffeffionem fuiffe, qui plus armis "potuiffet. Cujus conditionis res fuerit, priufquam hoftes Romanis Karthaginienfes, focius atque amicus rex Numidarum effet, ejus fine"rent effe: nec fe interponerent, quo minus, qui poffent, tenerent." Refponderi legatis utriufque partis placuit, miffuros fe in Africam, qui inter populum Karthaginienfem & regem in re praefenti difceptarent. Miffi P. Scipio Africanus, & C. Cornelius Cethegus, & M. Minucius Rufus; audita infpectaque re, fufpenfa omnia, neutro inclinatis fententiis, reliquere. Id utrum fua fponte fecerint, an quia mandatum ita fuerit, non tam certum eft, quam videtur tempori aptum fuiffe, integro certamine eos relinqui. Nam, ni ita effet, unus Scipio, vel notitia rei, vel auctoritate, ita de utrifque meritus, finire nutu difceptationem po

tuiffet.

HISTORIARUM

AB URBE CONDITA

LIBRI.

EPITOME LIBRI XXXV.

P. Sc1P10 Africanus legatus ad Antiochum Ephefi cum Hannibale, qui fe Antiocho junxerat, conlocutus eft; ut, fi fieri poffet, metum ei, quem ex populo Romano conceperat, eximeret. Inter alia quum quaereret, quem fuisse maximum imperatorem Hannibal crederet, refpondit: Alexandrum Macedonum regem, quod parva manu innumerabiles exercitus fudiffet; quodque ultimas oras, quas oras, quas visere fupra fpem humanam effet, peragraffet. Quaerenti deinde, quem fecundum poneret, Pyrrhum, inquit, caftra metari primum docuiffe. Ad hoc neminem elegantius loca cepiffe, praefidia difpofuiffe. Exfequenti, quem tertium diceret, femet ipfum

B b

dixit. Ridens Scipio, Quidnam tu diceres, fi me, inquit, viciffes? Tunc vero, inquit, me & ante Alexandrum, & ante Pyrrhum, & ante alios pofuiffem. Inter cetera prodigia, quae plurima fuiffe traduntur, bovem Cn. Domitii confulis locutum, Roma cave tibi, refertur. Adparant in Antiochum bellum Romani. Nabis Lacedaemoniorum tyrannus, incitatus ab Aetolis, qui & Philippum & Antiochum ad inferendum bellum populo Romano follicitabant, a populo Romano defcivit: &, bello adverfus Philopoemenem Achaeorum praetorem gesto, ab Aetolis & ab Alexameno duce eorum interfectus eft. Aetoli quoque ab amicitia populi Romani defecerunt. Cum quibus focietate juncta, Antiochus Syriae rex, quum bellum Graeciae intuliffet, complures urbes occupavit: inter quas Chalcidem,& totam Euboeam. Res praeterea in Liguribus geftas & adparatum belli ab Antiocho continet.

PATAVINI

LIBER TRIGESIMUS QUINTUS.

I. PRINCIPI

RINCIPIO anni, quo haec gefta funt, Sex. Digitius praetor in Hifpania citeriore cum civitatibus iis, quae poft profectionem M. Catonis permultae rebellaverant, crebra magis, quam digna dictu, proelia fecit, & adeo pleraque adverfa, ut vix dimidium militum, quam quod acceperat, fucceffori tradiderit. Nec dubium eft, quin omnis Hifpania fublatura animos fuerit, ni alter praetor P. Cornelius Cn. F. Scipio trans Iberum multa fecunda proelia feciffet: quo terrore non minus quinquaginta oppida ad eum defecerunt. Praetor haec gefferat Scipio. Idem pro praetore, Lufitanos, pervastata ulteriori provincia, cum ingenti praeda domum redeuntes, in ipfo itinere adgreffus, ab hora tertia diei ad octavam incerto eventu pugnavit, numero militum inpar, fuperior aliis: nam & acie frequenti armatis adverfus longum & inpeditum turba pecorum agmen, & recenti milite adverfus feffos longo itinere concurrerat. Tertia namque vigilia exierant hoftes: huic nocturno itineri tres diurnae horae accefferant: nec ulla quiete data, laborem viae proelium

« IndietroContinua »