Immagini della pagina
PDF
ePub

eveniffet, juffit. Moram voto publico Licinius pontifex maximus adtulit, qui negavit, "ex in

[ocr errors]
[ocr errors]

certa pecunia vovere debere, fi ea pecunia non

poffet in bellum ufui effe. Reponi ftatim debere, nec cum alia pecunia mifceri. Quod "nifi factum effet, votum rite folvi non poffe." Quamquam & res, & auctor movebat, tamen ad collegium pontificum referre conful juffus, fi poffet recte votum incertae pecuniae fufcipi. Poffe, rectiufque etiam effe, pontifices decreverunt. Vovit in eadem verba conful, praeeunte maximo pontifice, quibus antea quinquennalia vota suscipi folita erant: praeterquam quod tanta pecunia, quantam tum, quum folveretur, fenatus cenfuiffet, ludos donaque facturum vovit. Toties ante ludi magni de certa pecunia voti erant: ii primi de incerta.

X. Omnium animis in bellum Macedonicum verfis, repente nihil minus eo tempore timentibus, Gallici tumultus fama exorta eft. Infubres, Cenomanique, & Boji, excitis Salyis, Ilvatibufque, & ceteris Liguftinis populis, Hamilcare Poeno duce, qui in iis locis de Hafdrubalis exercitu fubftiterat, Placentiam invaferant: &, direpta urbe, ac per iram magna ex parte incenfa, vix duobus millibus hominum inter incendia ruinafque relictis, trajecto Pado ad Cremonam diripiendam pergunt. Vicinae urbis audita clades fpatium co

lonis dedit ad claudendas portas, praefidiaque per muros difponenda; ut obfiderentur tamen prius, quam expugnarentur, nunciofque mitterent ad praetorem Romanum. L. Furius Purpureo tum provinciae praeerat: cetero ex fenatufconfulto exercitu dimiffo, praeter quinque millia fociûm ac Latini nominis, cum iis copiis in proxima regione provinciae circa Ariminum fubftiterat. Is tum fenatui fcripfit, quo in tumultu provincia effet. "Duarum coloniarum, quae ingentem illam tempeftatem Punici belli fubterfugiffent, alteram captam ac direptam ab hoftibus, alteram obpug"nari. Nec in exercitu fuo fatis praefidii colonis "laborantibus fore, nifi quinque millia fociûm quadraginta millibus hoftium (tot enim in armis effe) trucidanda objicere velit, & tanta fua clade jam inflatos excidio coloniae Romanae augere

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

"hoftium animos."

XI. His literis recitatis decreverunt, ut C. Aurelius conful exercitum, cui in Etruriam ad conveniendum diem edixerat, Arimini eadem die adeffe juberet, & aut ipfe, fi per commodum reipublicae poffet, ad obprimendum Gallicum tumultum proficifceretur; aut L. Furio praetori fcriberet, ut, quum ad eum legiones ex Etruria veniffent, miffis in vicem earum quinque millibus fociorum, qui interim Etruriae praefidio effent, proficifceretur ipfe ad coloniam liberandam obfi

dione. Legatos item mittendos in Africam cenfuerunt, eofdem Karthaginem, eofdem in Numidiam ad Mafiniffam. Karthaginem, ut nunciarent, "civem eorum Hamilcarem relictum in Gallia, "haud fatis fcire ex Hafdrubalis prius, an ex

[ocr errors]

Magonis poftea exercitu, bellum contra foedus "facere. Exercitus Gallorum Ligurumque ex"civiffe ad arma contra populum Romanum. "Eum, fi pax placeret, revocandum illis, & de"dendum populo Romano effe:" fimul nunciare juffi, "perfugas fibi non omnes redditos effe; ac "magnam partem eorum palam Karthagini obver"fari dici: quos comprehendi conquirique debere, "ut fibi ex foedere reftituantur." Haec ad Kar

thaginienfes mandata. Mafiniffae gratulari juffi, "quod non patrium modo recuperaffet regnum, "fed, parte florentiffima Syphacis finium adjecta, "etiam auxiffet." Nunciare praeterea juffi, "bel"lum cum rege Philippo fufceptum, quod Karthaginienfes auxiliis juviffet; injuriafque infe"rendo fociis populi Romani, flagrante bello Italia,

[ocr errors]

66

coëgiffet claffes exercitufque in Graeciam mitti; " &, diftinendo copias, cauffa inprimis fuiffet fe"rius in Africam trajiciendi. Petere, ut ad id "bellum mitteret auxilia Numidarum equitum." Dona ampla data, quae ferrent regi, vasa aurea argenteaque, toga purpurea, & palmata tunica cum eburneo fcipione, & toga praetexta cum cu

ruli fella: juffique polliceri, "fi quid ei ad fir"mandum augendumque regnum opus effe judi"caffet, enife id populum Romanum merito ejus "praeftaturum." Verminae quoque Syphacis filii legati per eos dies fenatum adierunt, excufantes errorem adolefcentiamque, & culpam omnem in fraudem Karthaginienfium avertentes. "Et Ma"finiffam Romanis ex hofte amicum factum: "Verminam quoque adnifurum, ne officiis in po"pulum Romanum aut a Mafiniffa, aut ab ullo "alio vincatur. Petere, ut rex, fociufque, & "amicus ab fenatu adpellaretur." Refponfum legatis eft: "Et patrem ejus Syphacem fine cauffa "ex focio & amico hoftem repente populi Ro"mani factum : & eum ipfum rudimentum "adolefcentiae bello laceffentem Romanos pofu"iffe. Itaque pacem illi prius petendam a populo “Romano effe, quam ut rex, fociufque, & amicus

[ocr errors]

adpelletur. Nominis ejus honorem pro magnis 66 erga fe regum meritis dare populum Romanum "confueffe. Legatos Romanos in Africa fore,

[ocr errors]

quibus mandaturum fenatum, ut Verminae pacis "dent leges, liberum arbitrium eis populo Ro"mano permittente. Si quid ad eas addi, demi, "mutarive vellet, rurfus ab fenatu ei poftulandum "fore." Legati cum iis mandatis in Africam miffi, C. Terentius Varro, Sp. Lucretius, Cn. Octavius. Quinqueremes fingulis datae.

XII. Literae deinde in fenatu recitatae funt Q. Minucii praetoris, cui Bruttii provincia erat; "Pecuniam Locris ex Proferpinae thefauris nocte "clam fublatam: nec, ad quos pertineat facinus, "veftigia ulla exftare." Indigne paffus fenatus, non ceffari ab facrilegiis, & ne Pleminium quidem, tam clarum recenfque noxae fimul ac poenae exemplum, homines deterrere. C. Aurelio confuli negotium datum, ut ad praetorem in Bruttios fcriberet: "fenatui placere, quaeftionem de expilatis "thefauris eodem exemplo haberi, quo M. Pom

ponius praetor triennio ante habuiffet. Quae "inventa pecunia effet, reponi. Si quo minus "inventum foret, expleri: ac piacularia, fi vide"retur, ficut ante pontifices cenfuiffent, fieri cauf"fa expiandae violationis ejus templi." Prodigia etiam fub idem tempus pluribus locis nunciata acciderunt. In Lucanis coelum arfiffe adferebant. Priverni fereno per diem totum rubrum folem fuiffe. Lanuvii templo Sofpitae Junonis nocte ftrepitum ingentem exortum. Jam animalium obfcoeni foetus pluribus locis nunciabantur. In Sabinis incertus infans natus, mafculus an femina effet. Alter fexdecim jam annorum item ambiguo fexu inventus. Frufinone agnus cum fuillo capite, Sinueffae porcus cum capite humano natus: in Lucanis in agro publico equuleus cum quinque pedibus. Foeda omnia & deformia,

« IndietroContinua »