Ada Olympum atque Phaselida. Prisc.

b

Apud Corycum. Idem.

Apud Læte oppidum, cui nomen oblivionis condiderant. Idem. Serv, ad i. Eneidos.

Repulsus à Læte oppido. Idem. Prisc.

Apud & Mutinam. Idem.

e

Apud Præneste locatus. Idem.

Medio diei. Messus.

Quietam à bellis civitatem. Idem.

Militia peritus. Idem.

Sertorius portis turbam morantibus, et nullo, ut in terrore solet, generis aut imperii discrimine, per calonum corpora, fad medium quasi deinsuper adstantium manibus in murum attollitur. Nonius Serv.

Neque detrusus aliquotiens terretur. Prisc. I. xv.

Dubitavit aciei pars. Idem.

Quos inter maximè. Caris.

Idem fecêre Octavius et Q. Cæpio sine gravi cujusquam expectatione, neque sanè ambiti publicè. Serv. ad. I. iv. Æneid. Ambire significat et rogare. Sallustius in Jugurtha: Quos ego audio ambire fatigare vos singulos. Dicebatur et ambio illum, pro rogo. Sallustius, in i. Idem fecêre, &c.

Cùm aræ et alia diis sacrata, supplicium sanguine fœdarentur. Id. Postremò ipsos colonos per miserias et incerta humani generis orare. Idem ad aliud xi. Eneidos.

Ea paucis quibus peritia et verum ingenium est abnuentibus. Id. Perpenna tam paucis profectum, verum est æstimandum. Id. ad, xii. Eneidos.

NOTE.

a Olympum atque Phaselida.] Urbes | hodie Italiæ adscribitur, vocaturque Mo. fuerunt Lycia maritimæ et validissima, dena. quas, deturbatis latronibus qui illuc prædas suas pyraticas comportabant, P. Servilius evertit.

b Corycum.] Plinio Mons est, et antrum, et oppidum Cilicia. Mons seu promontorium ab aliis, Strabone puta, propter optimum crocum celebratur; ab aliis oppidum. Est item Corycus Crete promontorium.

e Præneste.] Urbs Latii, non longè à Româ.

f Ad medium.] Quid hìc sibi velit auctor, difficile non est conjicere, Sertorium, scilicet, calonum humeris sublatum, in muros ab iis, qui super stabant, receptum fuisse, cùm olim alti non ampliùs essent, quàm ad arcendum impe

tum.

e Læte.] Urbs est Macedoniæ non g Perpenna.] Non crediderim hoc loco longè a Thermaico sinu, ad Septentrio- de illo sermonem esse qui Aristonicum vicit: sed de eo de quo posteà, qui Serto

nem.

d Mutinam.] Galliæ togatæ oppidum : rium in convivo trucidavit.

188

LIBER II.

SARDINIA in Africo mari facie vestigii humani, in orien tem, quàm in occidentem latior prominet. A Gellius, lib, xiii. Non. Faciem totius corporis formam, apoσañоv, id est, os, posuit antiquitas prudens; et ab aspectu species, et à fingendo figura, ita à facturâ corporis facies. Sallust. l. ii. Sardinia, &c. Isidorus.

Indè Ichnusa appellata. Solinus.

c

Dubium an Insula sit, quod Euri atque Austri superjactis fluctibus circumlavit. Nonius lavit, pro lavat.

Nam Sullam consulem de reditu ejus legem ferentem ex composito trib. pl. C. Herennius prohibuerat. Notat A. Gel. l. x. c. xx. Sallustium proprietatis in verbis retinentissimum consuetudini concessisse, et privilegium, quod de Cn. Pompeii Magni patris reditu ferebatur, legem appellâsse.

Nam procul et diversis ex regionibus. Carisius, Asper, procul, inquit, est è loco.

Obviam fuêre. Carisius, ibidem. Asper ait, vetustè obviàm fuêre; adverbio, quàm nomine, ut maluit.

Urbe, patriâque extorres. Messus.

Genus militum suetum à pueritiâ latrociniis. Idem.

e

Inter læva manium, et dextrum flumen Turiam, quod f Valentiam parvo intervalo præterfluit. Prisc. l. v. et vi. Turiam dixit, qui accusativus generis masculini est, non neutri.

In fiducia, quàm argumentis, purgatiores dimittuntur. Donat.. Phor. act. i. sc. iii. et Hecyr. act. iv. sc. iv. Nonius. Fiducia est audacia. Servius.

NOTE.

a Sardinia.] Mediterranei maris insula. Douza hoc fragmentum ex Insidoro augere conatur.

Ichnusa.] Id est, Sardinia; à vestigii similitudine Græcâ etymologiâ sic nuncupata.

c Euri.] Eurus ventus est spirans ob ortu æquinoctiali. dicitur.

d Austri.] Ventus à meridie, qui et Notus, nomine à Græcis mutuato, vocatur.

e Turiam.] Turia rivus est Hispaniæ Tarraconensis, qui non est cum Durio flumine confundendus, cùm ille in mare Mediterraneum, hoc verò in oceanum, devolvatur.

Subsolanus quoque f Valentiam.] Urbs est Hispaniæ Tar

raconensis.

Antequam regressus Sertorius instrueret pugnæ suos. Árusianus. Ipsi animi atrox. Idem.

Copiis integra. Idem.

2

Eodem anno in Macedonià C. Curio, principio veris cum exercitu profectus in a Dardaniam, quibus potuit modis dictas pecunias coëgit. Nonius, dicere, est promittere.

Post, ubi fiduciâ nimius. Arusianus.

b

Sed ipsi ferunt taurum ex grege, quem propè litora regebat ↳ Corsa nomine Ligus mulier. Prisc. l. vi.

d

Nam quædam Corsa nomine, Ligus mulier, cùm taurum ex grege, quem propè litora regebat, transnatare, solitum atque per intervalla, corpore aucto remeare videret; cupins scire incognita sibi pabula, taurum à cæteris degredientem usque ad insulam navigio prosecuta est. Cujus regressu insulæ fertilitatem cognoscentes Ligures, ratibus eò profecti sunt, eamque nomina mulieris auctoris et ducis apellaverunt. Isidorus, l. xiv. c. vi.

Ne illa tauro parata sint. Donatus, act iv. sc. ii. Andriæ.

e Dædalum ex Siciliâ profectum, cùm f Minois fugeret iram, atque opes. Prisc. l. vi. Servius.

Quem ex Mauritaniâ rex Leptasta proditionis insimulatum cum custodibus miserat. Prisc. l. i.

g

Quos adversum multi ex Bithyniâ volentes occurrere, h falsum filium arguituri. Prisc. l. x.

Ut actione desisteret. Messus.

Vespera. Caris. l. xii.

Argentum mutuum arcessivit. Prisc. l. x.

Eam deditionem senatus, per nuncios Orestis cognitam, approbat. Prisc. l. vi.

Nisi quâ flumen Lurda i Tauro monte defluens. Idem, ibidem.

NOTE.

a Dardaniam. Regio est supra Macedoniam, ad septentrionem.

b Corsa.] De Corsica insulæ exordio agitur.

c Nam.] Et istud fragmentum ex eodem Isidoro studet augere Douza. Sed nihil certi video.

d Aucto.] Quia, scilicet, luxuriante herbâ agregiè pastus erat.

e Dædalum.] Faber fuit Atheniensis ingenisiossimus, idemque insignis mathematicus, qui omnium primis vela et antennas navi aptâsse dicitur; unde ejus alarum nata est fabula. De Labyrintho verò, quem Minoi in Cretâ insulâ construxit, nihil opus est loqui, cùm ejus irremeabiles vias fama apud omnes vulgaverit.

f Minois.] Minos rex fuit Cretæ, quem ob insignem justitiam, judicem apud inferos poëtæ fabulati sunt.

g Bithynia.] Asiæ minoris regio, ad septentrionem.

h Falsum.] Optimè de Nusâ Nicomedis filio hic agi, suspicatus est Douza. Vide câ de re epistolam Mithridatis ad Arsacem.

i Tauro.] Mons est Taurus omnium nobilissimus et maximus, qui universam Asiam in duas partes dividit, quarum altera qua ad septentrionem spectat, Asia intra Taurum; altera quæ meridiem, Asia extra Taurum dicitur.

Frugum, pabulique lætus ager. Arusianius Serv. 1. i. Æneid.

Neque virgines nuptum à parentibus mittebantur, sed ipsæ belli promptissimos delegebant. Messus.

Modestus ad omnia alia, nisi ad dominationem. Donatus Phor. act. i. sc. 1. 1.

Noctu, diuque stationes, et vigilias tentare. Caris. l. ii.

At a Lucullum regis curâ machinata fames brevì fatigabant. Multique commeatus interierant insidiis latronum. Prisc. l. vii. et Nonius. Namque primum Jasonem novo itinere maris Aëtæ hospitis domum violâsse. Prisc. l. viii.

b

d Tartessum Hispaniæ civitatem, quam nunc Tyrii, mutato nomine, e Gaddir habent. Prisc. l. v.

Neque subsidiis, ubi soluerat, compositis. Prisc. I. x. Soluerat autem est solitus fuerat.

Neque inermes ex prælio viros quemquam agnoturum. Idem. ibid. Ea continentiâ vir gravis, et nullâ arte cuiquam inferior. Arusian. Non. in Gravis.

Omnes qui circum sunt, f præminent altitudine millium passuum duorum. Arusian.

Et Pani ferunt adversus A. N. C. M. Donatus.

Quia corpore, et linguâ percitum, et inquietem, nomine histrionis vix sani, Barbuleium appellabant. Prisc. I. vi.

Audaciter. Idem. l. xv.

Ibi Fimbrianâ seditione, qui regi per obsequelam orationis, et maximè odium Sullæ, graves, carique erant. Nonius: Obsequium neut. genere, obsequela fam.

Manibus deturbat. Non deturbare.

E muris canes sportis demittebant. Idem.

Ad hoc rumoribus adversa in pravitatem; secunda in casum : fortunam in temeritatem declinando, corrumpebant. Idem.

At Metellus in ulteriorem Hispaniam post annum regressus, magnâ

C

gloriâ concurrentium undique virile et mulibre a secus, per vias ac tecta omnium visebatur: cùm quæstor C. Urbinus, aliique cognità voluntate, eum ad cœnam invitaverant; ultrà Romanorum, et mortalium etiam morem curabant; exornatis ædibus per baulæa et insignia, scenisque ad ostentationem histrionem fabricatis: simul croco sparsa humus, et alia, in modum templi celeberrimi. Prætereà cùm sedenti d transenna demissum Victoria simulacrum cum machinato strepitu tonitruum coronam capiti imponebat: tum venienti, thure quasi Deo supplicabatur. Toga picta plerumque famiculo erat ei accumbenti epulæ quæsitissimæ ; neque per omnem modò provinciam, sed trans maria, ex Mauritania volucrum, et ferarum incognita anteà plura genera. Quibus rebus, aliquantam partem gloriæ dempserat, maximè apud veteres et sanctos viros, superba illa, gravia, indigna R. imperio existimantes. Macrob. Sat. I. iii. c. 13. Nonius et Socipater, l. i.

e

Ruuntque pars magna suismet, aut proximorum telis, cæteri vice pecorum obtruncabantur. Non ius.

Occurrere duci, et prælium accendere, adeò ut Metello in 5 sagum, Hurtuleio in brachium, tela venirent. Idem.

Avidisque itâ, promptisque ducibus, uti Metellus ictu tragulæ sanciaretur. Idem.

Sed Metellus in vulnere. Don. act. v. sc. 1.1. And.

Primò incidit fortè per noctem in renunculo piscantis. Non. Ad hoc pauca piraticæ adjungit 'actuaria naviga. Idem in Piratica navicula.

Omnia m sacrata corpora in ratem imposuisse. Arusianus.

NOTE.

a Secus.] Id est, sexus: atque ita veteres locutos esse multis et benè persequitur Carrio.

b Aulea.] Gall. Des tapisseries.

c Croco.] Eum in odoribus habebant, et ideo aquâ diluebant; unde ab Apuleio, odorus, à Senecâ odoratus imber dicitur. Optimus ex Cilicià mittebatur; hinc Martialis.

Et Cilices nimbis hic maduêre suis. d Transenna.] Servius extensum funem, Nonius fenestram, interpretatur.

k Renunculo.] Carrio hânc vocem pro navigio piscatorio Gellium accipere dicit, sed in Gelli codicibus, remunculus Lenunculus reponi volunt. Lenunculus certè e Picta.] Intelligendum vel de palmatà, scribitur, et pro eo navigii genus est: at quam merebantur ii qui de hostibus pal- sine manuscriptorum auctoritate non aumas reportabant, quod victorias cum pal-sim vocem aliquam extra Latinam linguam mis intextas haberet, ut placet Isidoro: eliminare. vel potiùs de togâ ab Etruscis sumptâ, purpurei coloris, auro distinctâ, a triumphantibus geri solitâ.

1 Actuaria.] Naves crant veloces ad impetus, et recursus, flexusque capiendos, aptæ.

m Sacrata.] Morti et diis Manibus de

fAmiculo.] Id est, loco simplicis toge; nam ea quoque amiculi nomine intelligitur. [ vota.

Bb