lum sextum tribunatum gessisse narrat [p. 148.] non septimum: quo anno L. Furium collegam infestum habuisse uterque tradit. Praeterea vero quoniam inter Capitolinos hujus anni tribunos non M. Furius Camillus numeratur, sed M. Furius Fusus. Camillus autem cum

M. Poftumio Albino censuram hoc anno gessisse scribitur, propterea non videtur esse dubitandum, quin principium tribunatuum Camilli non ab hoc anno, sed ab anno CCCLIIII. ducamus, quo anno aperte apparet, insignem illum Camillum in magistratu fuiffe; hoc autem anno non illum, sed alium M. Camillum mi. nus strenuum tribunatum gessisse dicamus, quippe qui nihil in magiftratu gessisse tradatur. Quare ita dispone et corrige:

An. CCCLII. M. Furius Camillus alius a Dictatore. CCCLIV. M. Furius Camillus, qui post Dictator. CCCLVII. M. Furius Camillus II.

CCCLXI. M. Furius Camillus, sine nota numeri. CCCLXX. M. Furius Camillus, sine nota numeri. CCCLXXII. M. Furius Camillus V.

CCCLXXV. M. Furius Camil

lus VI.

SIG. Sigonium hic errasse, pluribus evicit Cel. Jac. Perizon. in Animadv. Histor. c. 2. p. 43. et seqq. Omnis quaestio eo redit, non utrum Camillus revera sep ties tribunus militum consulari potestate fuerit? sed potius, an

gravis

Livius, sive vere, sive falso, sibi persuaserit, eum septies hunc magistratum gessisse, eumdemque numerum administrati honoris in scriptis superstitibus ipsi tribuerit? Nihil itaque huc faciunt testimonia Plutarchi, quibus inprimis innititur Sigonius. Is enim in alia, quam Livius, opinione fuit. Praeterea Sigonius, ut doceat, Livium a Plutarcho non dissentire, ac probet, eum Camillo tantum sex tribunatus militum adscribere, M. Furium Camillum hujus anni tribunum consularem a celebri Camillo diversum fuisse statuit, et forte illum esse, qui in Fastis Capitolinis M. Furius Fusus vocatur: deinde duo vel tria Livii loca emendat, unum ex conjectura, duo reliqua, ut contendit, auctoritate vet. lib. Verum notandum est, id quod jam supra Pighius monuit, Livium, octo tribunos militum me. morantem, duos censores, quos eum magiftratum hoc anno obtinuisse, indicant marmora Capitolina, inter illos numerasse. Ex

his censoribus unius Postumii Albini, ultimo loco inter tribunos militum apud Livium memorati, nomen integrum servant fasti illi marmorei hoc modo: POSTUMIUS. L. F. A. N. ALBINUS.

REGILLENSIS L. F. XVI. Nomen autem collegae ejus simul cum ipsius Postumii praenomine in iisdem Fastis temporum injuria intercidit. Fuisse tamen penultimo loco a Livio memoratum M. Furium Camillum, constat ex Valer. Max. qui 2, 9, 1. Camillum et Postumium in censura col

1

legas recenset. Jam autem, Camillum censorem fuisse celebrem illum Camillum, colligi potest ex Plutarch. in vit. Camilli p. 129. ubi ipsum in censura idem constituisse narrat, quod Valer. Max. Camillo et Postumio adscribit: ut adeo pateat, Livium, pro censore Camillo eumdem tribunum consularem producentem, nullum alium, quam Gallorum victorem, intelligere potuisse. Et sane in historia horum temporum quatuor tantum Camilli obcurrunt. Primus est M. Furius Camillus, saepius tribunus consularis et dictator, qui patriam ex potestate Gallorum eripuit. Secundus et tertius sunt duo ejus

filii, L. Camillus bis dictator et consul, et Sp. Camillus, qui primus Romae praetor creatus est. Quartus denique est L. Camillus, Marci ex filio Spurio nepos, bis consul. Praeter hos alium M. Ca. millum, a priori diversum, fingere, magna est temeritas. Errat etiam in eo, quod M. Furium Fusum in Fastis Capitolinis, et M. Furium Camillum à Livio memo. ratum eumdem hominem putet; nam jam antea dictum est, Livium hic alios annales secutum esse, quam auctores fastorum Capitolinorum secuti sunt; praecipue autem inter alia in unius tribuni consularis nomine dissensisse; et loco M. Poftumii, quem Livius hoc anno in summo magiftratu fuisse dicit, in Faftis recenseri M. Furium Fusum. Denique secundum eam sententiam, quam veriorem esse puto, longe minori mutatione in Livio opus est, Liv. Tom. III. P. I.

quam si Sigonium sequamur. Sigonius enim infra hoc lib. c. 10, 1. ubi M. Furius Camillus iterum tribunus militum dicitur, expungit vocabulum iterum; tum c. 14, 5. pro tertium legit iterum, et denique 6, 22, 5. τῷ septimum substituit sextum. Contra secundum meam sententiam unus tantum mutandus est locus 6, 18, 1. ubi vox quintum servari nequit. Et sane plures sunt codices, qui vel eam vocem non agnoscunt, vel ejus loco praenominis Quincti notam Q. tantum praeferunt, ut ibi videndum erit.

§. 3. Taedio annuae ambitionis, quae interdum discordiarum caussa erat, regem creavere] taedio annuo ambitionis Harlej. 2. Deinde ambitionis interdum seditionis caussae erant, regem creavere Portug. In margine deinde emendatur am. bitionis, quae interdum discordiarum caussae erant, regem creavere. caussae etiam praeferunt Voff. 2. et Gaertn. [creavere. Eares Veith.] In verbis sequentibus vox regis non adparet in Voff. 2. et Lovel.2.

§. 4. Gravis jam is antea genti fuerat] gravis jamque is antea Lo-. vel. 2. gravisq; jam antea is Lovel. 4. graves jam antea is Har. lej. 2. et Haverk. Ad vocem autem is in marg. Portug. additur rex. [Gravisque jam is Veith.] Mox violentus diremisset Leid. 2. quod capi poffet ut occultus subsiflebat infra 22, 12, 7. ubi plura dicuntur. Vulgatum tamen ob reliquorum codicum consensum praeferri debet. dirimisset Leid. 1. et Hav.

§. 5. Alius sacerdos ei praelatus B

esset] alius ei sacerdos Lovel. 2. et Portug. Paullo ante tum ob iram repulsae, pro quum, Leid. 2. et Lovel. 1. ac 3. quum obinde repul. sae Lovel. 4.

Artifices, quorum magna pars tellige hiftriones. Infra 7, 2, 6. Vernaculis artificibus, quia hister

ipsius servi erant] Per artifices in

Tusco verbo ludio vocabatur, nomen hiftrionibus inditum. Deinde magna pars ipsius erant servi Leid. 2. magna pars ipsi servierant Hearnii Oxon. L. 2. [ipsius servierant

Veith.] Alibi saepe librarii duas voces perperam conjunxerunt. V. supra ad 1, 47, 9. et ad 3, 71, 3. Mox verbis sequentibus adduxit, pro abduxit, 4. et5. [Veith.] V. infra ad 27, 29,

§. 6. Eo magis dedita religionibus, quod excelleret arte colendi eas] eo dedita magis Gaertn. Tum quod excellet Leid. 1. errore ex compendio scribendi orto. V.ad 40, 14, 3. excederet Leid. 2. qui etiam negligit vocem eas. Mox esse, pro essent, Harlej. 1.

§. 7. Cujus decreti subpressa fama Vejis] MSS. O. suppressa fama est Vejis. J. FR. GRON. fama est

suppressa Vejis Voff. 1. Lovel. 1. et Leid. 2. suppressa fama est Vejis Florent. Leid. 1. Voff. 2. Lovel. 2. 3. 4. 5. Harlej. uterque, Portug. Gaertn. Haverk, Fragm. Hav. Klockian. Hearnii Oxon.

L. 2. N. C. et omnes excusi usque ad Gruterum, qui in postre. ma edit. verbum substantivum omisit: quod propterea loco suo restitui.

Qui, a quo tale quid dictum referretur quia qui tale dictum re

ferret Harlej. 2. et Portug. qui a quo tale dictum referetur Gaertn. quia quo tale decretum referretur Haverk. quia quo tale decretum quid dictum refertur Lovel. 4. et 5. quia quo tale dictum referretur Leid. 2. qui quo tale quid dictum referretur Fragm. Hav. a m. 1. quia quo tale quid dictum referre

tur Leid. 1. et Lovel. 2. qui a quo tale dictum quid referretur Lovel. 1. et Voff. 1. qui, a quo tale quid dictum refertur Voff. 2. quia quo tale quid dictum refertur Lovel. 3.

quia a quo tale quid dictum referretur vett. edd. usque ad Aldum, qui vulgatum primus recepit. Ei lej. 1. et Klockian. [tale decretum

autem consentiunt Florent. Har

quod dictum refertur Veith.]

Pro seditionis eum principe, non novi sermonis auctorem habebat] Scribe, non vani sermonis auctorem habebat. RHEN. Ego scripsissem auctore haberet. Vetus etiam editio servat quia a quo etc. ut potuerit fuisse, quia a quo etc. auctore habendum. GRUT. Longe aliter olim edidit Campanus seditionis eum principem, non vani sermonis auctorem habebat. GEBH. Scribe auctore: pendet enim a contra, non pro communicatis, sed praepositione. 4, [54, 7.] Patres

pro

amissis honoribus, fremere. Est vero auctor hic idem, qui nuneius. Ut 10, [14, 3.] Ab Sutrio legati, auctores, concilia Etruriae populorum de petenda pace haberi.

Caeterum omnes visae nobis edd. vett. And. Bec. Ven. Tar. Mog.. usque ad Curionem novi sermonis. Quod haud scio, an non retineri debuerit. Neque enim tam vanus ac falsus, quam novus iste rumor foret. Alterum est a Rhenano, et Campanum edidisse audio: et, si placet, memineris, vanum non pro falso, sed pro irrito, quem tyrannus iste nihil ad se pertine. re, nihil sibi nocere poffe putaret, quem tamquam verba ventis data acciperet, intelligendum. J. FR. GRON. auctore, ut Grute. rus et Gronovius scribendum conjecerunt, est in Voff. utroque, Lovel. a m. 2. (auctoritate habebat a m. 1.) Lovel.3. Leid.2. et Gaertn. Verum ita Livius potius praepo. sitionem pro repetiiffet, proprincipe, non pro auctore, ut in exemplo, quod Gronovius laudavit. V. ad 6, 28, 6. seditionis eum principem, ut Campanus edidit, profert ex Neapolit. Latinius; cujus librarius ita dedisse videtur, quod displiceret, aliam constructionem in priori, aliam in pofteriori membro adhiberi, licet utrum. que ex eodem verbo penderet. Clare id oftendit lectio, quae in quibusdam vett. editt. superest, pro seditionis eum principem. Ita autem editur Mediol. anno 1480. et 1495. in utraque Tarvisina, et alibi. Veneti deinde restituerunt anno 1495. pro seditionis eum prin. cipe; quod verum esse puto. Id servant etiam ex meis Flor. Leid. 1. Harlej. uterque, Lovel. 2.4.5. Portug. Haverk. Fragm. Hav. et Klockian. Neque ullam diversi tatem scripturae Hearne ex codd. suis produxit, licet et conjecturae Gronov. et lectionis libri Neapolit. meminerit. Quibus recepta lectio displicuit, non satis ad con. suetudinem Livii adtenderunt, qui, quacumque ratione potuit, orationem variare solitus est. habebat eum pro principe, non habebat eum auctorem eodem modo di.

ctum est, quo nihil referre, ipsi coram, an ad praesidium nun. ciaretur 36, 3, 9. Gergithum addiderunt, non tam ob recentia ulla merita, quam originum memoria 38, 39, 10. quo utro. que loco alia plura notantur. Doujatius quidem, si vulgatum servetur, nihil fore, quod sive in sententia sive in constructione argui poffit, contendit; sed nec ipse tamen satisfecit. Nam inverso parumper verborum ordine hunc sensum constituendum ar. bitratur; eum non vani sermonis auctorem (id est, eum, licet non esset auctor vani sermonis,tamen) pro seditionis principe habebat. Deinde non novi sermonis omnes priscae edd. non vani autem sermonis, quod Rhenanus reponendum judicavit, non Curio, sed demum Basileenses anno 1555. ac Sigonius eodem anno primi in contextum receperunt. Et ita praeferunt Voff. uterque, Lovel. 1. 2. Harlej. uterque, Klockian. et Fragm. Hav. eodemque ducunt plerorumque reliquorum codicum vestigia; nam non vanis habet Portug. in fine vocis vanis re. petita prima litera vocis sequentis. V. ad 28, 25, 2. Simili errore novanis, pro nó vanis, est in Leid. 1. nova vis in Lovel. 2. 4. et 5. At non navi, literis transpositis, legit Haverk. non varii Leid. 2. sollemni errore librariorum, qui infinitis locis vanus et varius commutarunt. V. ad 22, 7, 4. Solus Gaertn. praefert non nova vis, pro non vani sermonis. Vanus autem et novus saepe inter se confunduntur. V. ad 37, 42, 1. Hic vero non vani genuinum ju. dico, Rex Vejentium subprime

coepti. 29, 32, 10. Inde vanus auctor absumti Masinissae ad regem rediit. Ovid. Epift. 14. Heroïd. 109.

auctor esset. 1, 51, 6. Id vanum nec ne sit, extemplo sciri posse. Ubi etiam vide. Praeterea vox sermonis deficit in Leid. 1. Lovel. 2. 4. 5. et in Portug. a m. 1. in quo pofteriore ad marginem a m. 2. adscriptum sermonibus. quemadmodum in margine Lo. vel. 2. sermonis. Potest ea vox abesse; hic tamen potius negligentia librarii omissa est, quod non obscure inde colligi potest, quod in iisdem illis codd. pro non vani scriptum sit non vanis, novanis, et nova vis; quarum vocum fini, ut jam dixi, adcrevit prima litera sequentis sermonis. ipsa autem vox sermonis deinde neglecta est ob similitudinem syllabae finientis nis. Recte vero Gronovius monet, auctorem hic poni pro nuncio, qui rem narrat. Supra 1, 16, 5. Gravis, ut traditur, quamvis magnae rei auctor. ubi plura vide. 4, 13, 9. loco modo laud. et eodem cap. §. 10. Quae res consulem non auciorem solum desideraret, sed etiam vindicem. 10, 26, 10. Deletam quoque ibi legionem, ita ut nuncius non superesset, quidam auctores sunt. 28, 25, 1. Quum alios nuncios exspectarent, neque superveniret quisquam, tum primi auctores requiri

Ultima quid referam, quorum mihi cana senectus Auctor? dant anni, quod querar, ecce, mei.

tas omnes cum ballis

Tri

in

ned feria rege copiastad concionem auctore, qui in eo proelio, in quo rex ceciderat, se quoque vulneratum diceret. Denique quum nulli codd. adsentiant antiquis editt. quia a quo praeferentibus, ut patet ex illis, quae ad verba praecedentia dicta sunt, τὸ habebat etiam cum Grutero in habendum mutandum non existimo. [pro seditionis cum princ. nova vis autorem Veith.]

§. 8. Romanis etsi quietae res ex Etruria nunciabantur] Scribe cum Palat. duobus quietae res Etruria nunciabantur. GEBH. Praepositio ex deest etiam in Voff. 2. et Lovel. 3. quam reliqui omnes servandam suadent. Alibi tamen praepositionem nominibus regionum non addi, verum est. V. infra ad 33, 41, 6. Praeterea Romani Voff. 1. Leid. 2. Lovel. 1. Harlej. 2. et Portug. Quae lectio. mutata distinctione, recipi potest: Romani, etsi quietae res ex Etruria nunciabantur, tamen etc. ita muniebant. Optimi tamen codd. stant pro vulgato. Ita supra 4, 3, 15. Civis Romanus si sit ex plebe, praecisa consulatus spes erit. nempe, eidem civi. Ita hic ita

1