AUGUSTINUS, DE CIVITATE DEI, I,

Sallustius, nobilitatæ veritatis historicus.

5.

S. HIERONYMUS, LIB. I, ADVERSUS JOVINIANUM.

Cicero rogatus ab Hirtio, ut post repudium Terentiæ, sororem ejus duceret, omnino hoc facere supersedit, dicens non posse uxori se et philosophiæ pariter operam dare. Illa interim conjunx egregia, et quæ de fontibus Tullianis hauserat sapientiam, nupsit Sallustio inimico ejus, et tertio Messalæ Corvino, et quasi per quosdam gradus eloquentiæ devoluta est.

DE

C. CRISPO SALLUSTIO

EX JO. ALB. FABRICII BIBLIOTHECA LATINA A JO. AUG. ERNESTI AUCTIUS EDITA, TOM. I, LIB. I, C. 9.

000

C. Crispus Sallustius' natus Kal. Octobr. an. U. C.

3

668, secundum fastos Idat. Amiterni, oppido Sabinorum, ab Appio censore an. 704, senatu ejectus', a Cæsare dictatore senatoriæ dignitati restitutus evectusque ad præturam, et præfectus (sive potius, expilator") Numidiæ, Juba victo et occiso: vitæ ipse profligatæ, quantumvis

1. Alius Sallustius Crispus, nostri sororis filius, inventor æris, quod ab eo Sallustianum est appellatum. Plin. XXXIV, 2. Ad hunc Horat. lib. II, oda, 2. Vide et Lips. ad I. Taciti Annal. num. 35. Fuit præterea Crispus quidam Sallustius, qui Apuleii Milesiarum libros et Apologeticum recensuit, ut notatum est in antiquo cod. Florent. De aliis Sallustiis vide si placet Suidam et Onomastic. Glandorpii. A Sallustio ludimagistro additam litteram K legas in Vincentii Bellovacens. Speculo doctrinali, lib. II, c. 8. Inter rec. Medicos clarus est Sallustius Salvianus, cujus libri III, varr. lectt. de re medica prodierunt Romæ anno 1588, 8, ut alia ejus scripta præteream.

2. Dio, lib. XL, p. 150.

3. Adi Hanck. de romanar. rer. scriptoribus, lib. I, c. 6; quod est de Sallustii vita, et Jo. Nic. Funccium de ætate virili linguæ lat. parte II, p. 181 seq. Sallustii effigiem e numo reginæ Christinæ habes in tom. III. Thes. antiquitt. Græcar. Gronoviani, littera ddd.

4. Dio Cass. lib. XLIII, p. 217.

5. Appian. II civilium bellorum, p. 490.

6. Scholiast. vetus Horatii ad verba, lib. I, sat. 2, vers. 41, ille flagellis. Hoc de C. Crispo Sallustio dicitur, qui deprehensus ab Ann. Milone

in scriptis veritatis studiosus et alienorum vitiorum, Catonis ac Thucydidis exemplo', acerbissimus insectator, obiit quadriennio ante pugnam actiacam, quæ commissa est anno Urbis 723, ante Chr. 31. Numum ornatum Sallustii capite imberbi edidit primum Fulvius Ursinus cum inscriptione Salustius Autor. Annotat porro Jo. Faber, numum illum fuisse contorniatum, autoris vero vocabulum aliter accipi quam ab ipso Sallustio, qui c. 3. Catil. auctorem rerum a scriptore distinguit. Inscriptiones etiam antiquiores et ætati Sallustii vicinæ apud eundem Ursinum p. 90, sicut et Quintiliani et Marciani Capella codices, et Horatii, nomen illud non cum simplici, sed geminata litera LL efferunt': unde concludit Faber, illum numum diu post Sallustii ætatem cusum fuisse, et fortasse tum, quum aliorum quoque ill. virorum numi eadem forma sunt percussi. Constat autem, ejuscemodi numos, quibus memoria veterum clarorum virorum conservaretur, copisse cudi post Constantinum M. et maxime sub Honorio. Dolebat Gisbertus Cuperus, non proditam ab Ursino partem numi aversam, nisi nudam fortasse reperit. Etiam Car. Patinus edidit numum, in quo circa caput viri, sed quod male barbatum pro nudo exhibet, legitur Salustius Autor. Illum vero neutiquam referendum putat ad scriptorem belli Jugurth., sed pertinere ad Sallustium, qui cum Leontio consul fuit an. U. C. 1096, Chr. 344, imperantibus Constantino juniore, Constantio et Constante, qui consul certe a Zarabella Sallustius autor cognominatur. In aversa parte tres viri togati, e quibus medius manu tenet

in adulterio cum uxore Fausta, Sullæ filia, flagellis cæsus esse dicitur, ut refert Asconius in ejus (Milonis) vita. Adde Gellium, XVII, 18; Suetonium de Grammatic. cap. 15; et Lactant. II, 12.

1. Thucydidis æmulum vocat Velleius, II, 36.

2. In Plutarchi, Dion., Stephani Byz. Suidæ et aliorum Græcor. libris Σαλούστιος.

ædificium, sive, ut Sigebert. Havercampius (qui eundem numum offert in libro de numis contorniatis pag. 149), hydraulicum organon, ad oram adscriptis verbis: PETRONI PLACEAS. Quam Ursinus quoque adjunxit numi faciem tres figuræ decorant, sed feminarum, et verba MONE.......... GEAS. Apud Paulum vero Pedrusium, t. V, p. 36, in aversa parte conspicitur figura hominis sedentis, viri, non feminæ : unde nec Numidiam, nec cum Pedrusio, p. 39, historiam ab illa denotari crediderim. Similis plane figura in numo Alexandri Severi, id. p. 286, ubi iterum historiam Pedrusius vult intelligi parum verisimiliter. Fuit et Crispus Sallustius junior rhetor, de quo intelligendum, quod in priscis Taciti et Apuleii codicibus florentinis aiunt reperiri Ego Crispus Sallustius legi et emendavi Romæ fœlix, Olybrio et Probino coss. in foro Martis controversias declamans oratori Endelechio. Non plane intelligo, quid hæc verba sibi velint, nec quo tempore Olybrius cum Probino consulatum gesserit: licet Olybrium consulem fuisse constet an. C. 526, ante Mavortium, quem in emendando Horatio Felix' orator urbis Romæ adjuvit. Alii Q. Sallustius Hermes et Q. Sallustius Felix in vet. epithaphio ap. Montfauc. Antiquitatis explicatæ Tom. V, supplementi pag. 65, tab. xxvIII et XXIX. De Sallustio vet. historico conferre licebit Dan. Guil. Molleri dissertationem editam Altdorfii 1684, et orat. Christ. Coleri, Norimb. 1598, 8. Vitam scriptam a Joan. Clerico et in Wassii edit. obviam servavit in Sallust. suo Caietan. Vulpius etiam Thyvonus translatam gallicæ suæ adjunxit versioni, sed additis animadversionibus, Sallustii famam defendentibus. Citatur Sall. a Græco scriptore Jo. Antiocheno in excerptis Peirescianis p. 793: Kai Zaλλoúστιος ὁ Ρωμαῖος συγγραφεὺς ἔφη καλοῖς αὐτὸν (τὸν Σύλλαν ἐγχειρήμασι κάκιστον ἐπενηνοχέναι τὸ τέλος. Codicem Ms. Sall, 1. Vid. Pet. Relandi fastos consulares, p. 696.