præfecto regio. 19. Ipsius Macedoniæ superiora evastantnr a Dardanis ; qni tamen oppressi a Philippo cæduntur et in fines suos redeunt. Sub idem vero tempus et Hispania rebellat, et bellum molitur Antiochus, rex Syriæ, simul tentaturus civitates Ptolemæi in Cæle Syria, Cilicia, et Ca. ria, simul Philippum exercitu navibusque adjutorus. 20. Rhodii consilium capiunt obviam eundi classe Antiocho, et inentur libertatem civitatium sociarum Ptolemæi. 21. Attali virtutes et mors. Ingens bellum in His

pania ulteriore coortum opera Colchæ et Luscini regulorum. 22. Q. Minucius et C. Cornelius coss, ob res communi consilio in Gallia

prospere gestas postulant triumphum, sed intercessione et perseverantia Atinii Ursaniique tribunorum plebis victi separatim de eo referunt. 23. Cornelio triumphus decernitur omnium consensu : Minucius in monte Albano triumphat. 21. Creantur consules, (L. Furius Purpureo et M. Claudius Marcellus,) posteroque die prætores. Literæ primum et mox legati a T. Quintio, simulque a Philippo veniunt Romam; et decem de. cernuntur legati, quorum ex consilio Quintius regi det leges pacis. 25. Ludi Romani et plebeii. Pacem illam frustra dissuadent consules, Mace. doniæ provinciæ cupidi. Tristis ex Hispania citeriore puntius affertur de allversa fortuna C. Sempronii Tuditani proc. Consulibus ambobus Italia provincia decernitur. 26. Prætores sortiuntur provincias ; et prodigia procurantur. 27. Cn. Cornelius Lentulus et L. Stertinius ex Hispaniis redeuntes magnam in ærarium ferunt pecuniam. Bæoti a Quintio, Athe. vis hybernante, petunt impetrantque, ut hi, qui suæ gentis militaverint apud Philippum, sibi restituantur : sed confestim regi gratias inde ayunt, et Brachyllam quendam, principem fantorum ejus, comitiis proximis Bæotarchen faciuni, præteritis Zeuxippo et Pisistrato, societatis Rom. auc. toribus. 28. Horum instinctu ille occiditur, et Zeuxippus, suam magis conscientiam, quam indicium hominui metuens, Thebis nocte perfugit Tanagram; de Pisistrato, quem servus prodit, sumitur supplicium. 29. Neque eo contenti Bæoti, sed ad execrabile odium Romanorum efferati, horum milites in Bæotia hybernantes obtruncant. Quod scelus vehemen. ter vindicasset Quintius, nisi Achæi deprecantes leviorem pænam impe.

trassent Bæotis. 30. Leges pacis Philippo datæ ex consilio decem legatorum. 31. Omnes

Græcorum civitates, in Macedonum ditionem redactæ, liberantur, præter Acrocorinthum, Chalcidem, et Demetriadem, in quibus præsidia esse placet, donec cura decedat de Antiocho: quod Æloli clam mussantes care punt. 32. Isthmiis ludis Græciæ libertas voce præconis promulgatur. 33. Effusa Græcorum la titia. 34. Legati andiuntur Antiochi, et aliæ gentes civitatesque liberæ pronuntiantur. 35. Decem legati ad liberan. das suæ quisque regionis civitates discedunt; et Philippus Ætolique le. gatos Romam mittere jubentur, 36. Conjuralio servorum in Etruria opprimitur a M'. Acilio prætore. Clades Marcello consuli a Corolamo, regulo Boiorum, illata obliteratur victoria, ab Insubribus Comensibusque reportata. 37. Consules junctis exercitibus Boiorum Ligurumque agrum

alias Hellesponti Chersonesique urbes Lysimachiam, a Thracibas deletam, capit. 39. Eo conveniunt legati Romanorum, et restitui Ptolemæo civi. tates omnes, quæ ditionis ejus fuerint, postulant. 40. Quibus ferociter respondet rex. 41. Mox falso de morte Ptolemæi rumore allato, Antio. chus navigandi in Ægyptum capit consilium : sed Pataris cognito, vivere Ptolemæuin, tendit Cyprum, et, plerisqne navibus fæda tempestate amis.

sis, Seleuciam et inde Antiochiam redit. 42. Triumviri epulones primum fiunt ; et quæstores a sacerdotibus exigunt

stipendium, per belli tempus non collatum. Creantur consules (L. Vale. rius Flaccus, M. Porcius Cato) et inde prætores. Frumentum ab ædili. bus curul. populo dividitur, et pecuarii condemnantur ab ædilibus plebis. Ludi Romani et plebeii. 43. Consules prætoresqne sortiuptnr provincias, et T. Quintio prorogatur imperium, suspectis Antiocho, Ætolis et Nabide. 44. Ver sacrum olim votum ex pontificum jussu faci. unt consales. Ab Hispanis jam minus terroris est, laureatis Q. Minucii literis allatis : et omnes curæ, post adventum præcipue decem legatorum, in Antiochum regem convertuntur, et in Nabin, nunc Lacedæmoniorum, mox, si liceat, universæ Græciæ futurum tyrannum. 45. T. Quintio, quod ad Nabin attineat, facere, quæ e re publica censeat esse, permitti. tor; sed magis jubetur animadvertere, quid acturi sint et Antiochus et Hannibal, qui ad regem illum nuntios literasque mittere dicatur. 46. Idem Hannibal, sufes factus, potentiam ordinis judicum coërcendo exigendoque pecunias residuas multorum potentium animos offenderat. 47. Hi iraque infepsi Romanis principibus, amicis quisque suis, scribunt, Hannibalem cum Antiocho consilia belli faciendi inire : eamqne ob causam legati Carthaginem mittuntur, nequicquam repognante Scipione Afri.

48. Sed Hannibal, upum se peti sentiens, reliuquit patriam, et in Cercinam insulam trajicit. 19. Inde Tyrum Antiochiamque pervenit ; et mox Ephesi consequitur Antiochum.

:

cano.

1. Hæc per hyemem gesta."* Initio autem veris Quintius, Attalo Elatiam excito, Boeotorum gentem, incertis ad eam diem animis fluctuantem, ditionis suæ facere cupiens, profectus per Phocidem, quinque millia ab Thebis, quod caput est Bæotiæ, posuit castra. Inde postero die cum unius

2

signi militibus b et Attalo legationibusque, quæ frequentes undique convenerant, pergit ire ad urbem, jussis legionis ? hastatis (ea duo milliad militum erant) sequi se, mille passuum intervallo distantes. Ad medium ferme viæ Boeotorum prætor Antiphilus obvius fuit: cetera multitudo e muris adventum imperatoris Romani regisque prospeculabatur. Rara arma paucique milites circa eos apparebant : hastatos, sequentes procul, anfractus viarum vallesque interjectæ occulebant. Cum jam appropinquaret urbi, velut obviam egredientem turbam salutaret, tardius incedebat. Causa erat moræ, ut bastati consequerentur. Oppidani, ante lictorem turba acta, 4 e insecutum confestim agmen

1 Vid. Not. Delph. inf.—2 Legionariis Kreyssig. Vel in numero hastatorum vitium esse, vel in numero levis armaturæ post institutionem velituni proprie dictorum aliquid mutatum fuisse, putabat Duk. jussis legiorum has. tatis, vel ii mille quingenti milites erant (at pro ii colɔ mil. erant scriptum fue. rit ea o co mil. erant) conj. Drak.' Rupert. Crev. legendum esse censet duarum legionum.—3 ‘J. F. Gron. orationem distantibus requirere ait. Jac. Gron, conjicit intervallo distante. Sed Dukerns intercallum ipsum distare dici posse negat. At Drak, locutionis intervallo distante Latinitatem duobus Ovi. dii exemplis Met. xi. 715. et in Nuce 85. probat.' Doering. Unicus Ms. distantis.—4 Lictores Kreyssig. Vid. Not. Delph. inf. • Oppidani autem

non

NOTÆ b Unius signi militibus] An centu- pro legatis diversarum Græciæ civiriam intelligit signi nomine, an mani- tatum, ad Quintium missis. Sic jupulum, qui duabus centuriis consta- risc. custodias appellant reos, qui in bat? Hoc posterius Lipsio placet custodia detinentur. Milit. Rom. lib. ii. dial. 8. quanquam

Ea duo millia] In legione quatuor suum cuique centuriæ, id est, dimi. ferme millia peditum erant, quorum dio manipulo vexillum fuisse agnos- sexcenti triarii; reliqui in hastatos cit, non Vegetio tantum, sed Polybio et principes divisi. Hac ratione has. ipsoque Livio auctoribus : sed nec tatorum numerus

excedebat signa peditum proprie vexilla tempo- mille septingentos : sed aliquando ribus istis; et quemadmodum duo augebatur numerus

armatorum non ante, quam ad hospitium imperatoris ventum est, conspexere. Tum, velut prodita dolo Antiphili prætoris urbe captaque, obstupuerunt omnes. Et apparebat, nihil liberæ consultationis concilio, quod in diem posterum indictum erat Bootis, relictum. Texerunt tamen dolorem,6' quem et nequicquam, et non sine periculo ostendissent.

2. In concilio Attalus primus verba fecit. Orsus a majorum suorum suisque, et communibus in omnem Græciam, et propriis in Bootorum gentem, meritis, segnior jam 78 et infirmior, quam ut contentionem dicendi sustineret, obmutuit et concidit. Et, dum regem auferunt perferuntque 8

. , parte membrorum captum, paulisper concio intermissa est. Aristænus inde, Achæorum prætor, eo cum majore 9 auctoritate auditus, quod non alia, quam quæ Achæis suaserat, Bæotis suadebat. Pauca ab ipso Quintio adjecta, fidem magis Romanam, quam arma aut opes, extollente verbis. Rogatio inde, a Platæensi Dicæarcho- lata recitataque, de

8

societate cum Romanis jungenda, nullo contra dicere audente, omnium Boeotiæ civitatium suffragiis accipitur jubeturque. Concilio dimisso, Quintius tantum Thebis moratus, quantum Attali repens casus coëgit, postquam non vitæ præsens periculum vis morbi attulisse, sed membrorum debilitatem visa est, relicto eo ad curationem necessariam corporis, Elatiam, unde profectus erat, redit; Bæotis quoque, sicut prius Achæis, ad societatem ascitis, et, quando 10 tuta ea pacataque ab tergo relinquebantur, omnibus jam cogitationibus in Philippum, et quod reliquum belli erat, conversis.

3. Philippus quoque primo vere, postquam legati ab Roma nihil pacati retulerant, delectum per omnia oppida regni babere instituit in magna inopia juniorum. Absumserant enim per multas jam ætates continua bella Macedonas; ipso quoque regnante, et" navalibus bellis adversus Rhodios Attalumque, et terrestribus adversus Romanos, ceciderat magnus numerus. Ita et tirones ab sedecim annis milites scribebat, et emeritis quidam stipendiis, quibus modo quicquam reliqui roboris erat, ad signa revocabantur. Ita suppleto exercitu, secundum vernum æquinoctium omnes copias Diumi contraxit; ibique stativis positis, exercendo quotidie milite,' hostem opperiebatur. Et Quintius per cosdem ferme dies, ab Elatia profectus, præter Thronium et Scarpheam 13k ad Thermopylas pervenit. Ibi concilium Atolorum, Heracleam indictum, tenuit,14 consul

2