ademit, & de montibus in campos multitu- U.c.6. dinem deduxit. Pacatis Liguribus, in agrum' a. C.187 Gallicum exercitum duxit: 3 viamque ab Placentia, ut Flaminia committeret, Ariminum perduxit. Prælio ultimo, quo cum Liguribus fignis collatis conflixit, ædem Junoni Reginæ vovit. Hæc in Liguribus eo anno gefta. nis arma III. In Gallia M. Furius prætor infontibus Cenoma Cenomanis, in pace fpeciem belli quærens, adempta ademerat arma. Id Cenomani conquefti Romæ & reddi apud fenatum, rejectique ad confulem Emi-a. lium, cui ut cognofceret ftatueretque fenatus permiferat, magno certamine cum prætore habito, tenuerunt caufam. arma reddita Cenomanis; decedere provinciâ prætor juffus. Legatis deinde fociorum Latini nominis, qui toto undique ex Latio frequentes convenerant, fenatus datus eft. his querentibus, magnam multitudinem civium fuorum Romam commigraffe, & ibi cenfos effe ; Q. Terentio Culleoni. prætori negotium datum eft, ut eos conquire ret, & quem C.. Claudio, M. Livio cenforibus, poftve eos cenfores, ipfum parentemve ejus apud fe cenfum effe probaffent focii, ut redire eò cogeret, ubi cenfi effent. Hac conquifitione duodecim millia Latinorum domos redierunt: jam tum multitudine alienigenarum urbem onerante. Fulvius trium IV. Priufquam confules redirent Romam, M. Fulvius proconful ex Ætolia rediit. itaque petit ad ædem Apollinis in fenatu quum de rebus in phunde Etolia Cephalleniaque ab fe geftis differuiffet, 3 iamque ab Placentia, niam viam, quæ mox meut Flaminia committeret Ariminum perduxit] Hæc eft via Emilia, quæ etiam regioni nomen dedit. Flami moratur, intellige eam cu- 1 .c.6. petiit à Patribus, ut æquum cenferent, ob a.C. 187. rempublicam bene ac feliciter geftam, & diis immortalibus honorem haberi jubere, & fibi triumphum decernere. M. Aburius tribunus plebis, fi quid de ea re ante M. Æmilii confulis adventum decerneretur, interceffurum fe oftendit: eum contradicere velle, proficifcentemque in provinciam ita fibi mandasse, ut ea difceptatio integra in adventum fuum fervaretur. 1 Fulvium temporis jacturam facere. fenatum etiam præfente confule quod vellet decreturum. M. Fulvius: Si aut fimultas M. Æmilii fecum ignota hominibus effet, aut quàm is eas inimicitias impotenti ac prope regia irá exerceret ; tamen non fuiffe ferendum, abfentem confulem, & deorum immortalium honori obftare, & meritum debitumque triumphum morari: imperatorem rebus egregiè geftis, victoremque exercitum cum præda ac captivis ante portas ftare, donec confuli, ob hoc ipfum moranti, redire Romam libitum effet. Verum enimvero, quum fint 3 nobiliffimæ fibi cum confule inimicitia, quid ab eo quemquam poffe aqui exfpectare, qui per infrequentiam furtim 4. fenatufconfultum factum ad ærarium detulerit : Ambraciam non videri vi captam: quæ aggere 2 a. C. 187. ac vineis oppugnata fit ; ubi incenfis operibus, U.c.6r. alia de integro facta fint; ubi circa muros fupra fubterque terram per dies quindecim pugnatum; 5 ubi à prima luce, quum jam tranffcendisset muros miles, ufque ad noctem diu anceps prælium tenuerit; ubi plus tria millia hoftium fint cafa? Jam de deorum immortalium templis fpoliatis in capta urbe, qualem calumniam ad pontifices attulerit? Nifi Syracufarum ceterarumque captarum civitatum ornamentis urbem exornari fas fuerit, in Ambraciam unam captam non valuerit belli jus. Se & Patres Confcriptos orare & ab tribuno petere, ne fe fuperbiffimo inimico ludibrio effe finant. V. Undique omnes, alii deprecari tribunum, alii caftigare. Ti. Gracchi collegæ plurimùm oratio movit: Ne fuas quidem fimultates pro magiftratu exercere boni exempli effe: alienarum verò fimultatum tribunum plebis cognitorem fieri, turpe, & indignum collegii ejus poteftate & facratis legibus effe. Suo quemque judicio & homines odiffe aut diligere, & res probare aut improbare debere, non pendere ex alterius vultu ac nutu, nec alieni momentis animi circumagi, adftipularique irato confuli tribunum plebei: &, quid privatim M. Æmilius mandaverit, memi cuit ac tum demum rata habebantur. De ipfa re, de qua queritur hîc Fulvius, vid. fuprà XXXVIII. 44. 5 Vbi à prima luce, quum jam tranfcendiffet muros mi les] Hæc viderentur denotare ultimum aliquod ad Ambraciam prælium, quo ad extremum urbs expugnata fuiffet. Sed conftat ex I. XXXVIII. c. 9. Ambrasienfes fefe confuli, poft. Tom. VI. quam aliquamdiu obfidio- 1 Alienarum... fimulta- phus de cernitur Fulvio. U.c.65. niffe; tribunatum fibi à populo Romano mandatum a.C.187. oblivifci, & mandatum pro auxilio ac libertate privatorum, non pro confulari regno. Ne hoc quidem cernere eum, fore ut memoriæ ac pofteritati mandetur, ejufdem collegii alterum è duobus tribunis plebis fuas inimicitias remififfe reipubli cæ, alterum alienas & mandatas exercuiffe. His victus caftigationibus tribunus quum templo exceffiffet, referente Ser. Sulpicio prætore, Trium triumphus M. Fulvio eft decretus. Is quum gratias Patribus Confcriptis egiffet, adjecit, Lados magnos fe Jovi Optimo maximo eo die, quo Ambraciam cepiffet, voviffe. in eam rem fibi 2 centum decem pondo auri à civitatibus collatum. Petere ut ex ea pecunia, quam in triumpho latam in arario pofiturus effet, id aurum fecerni juberent. Senatus pontificum collegium confuli juffit, num omne id aurum in ludos confumi neceffum effet. Quum pontifices negaffent ad religionem pertinere, quanta impenfa in ludos fieret; fenatus Fulvio, quantum vellet impenderet, permifit, dum ne fummam 3 octoginta millium excederet. Triumphare menfe Januario ftatuerat, fed quum audiffet confulem Æmilium litteris Aburii tribuni plebis acceptis de remiffa interceffione, ipfum ad impediendum triumphum Romam venientem, ægrum in via fubftitiffe, ne plus in triumpho certaminum quàm in bello haberet, prætulit trium 2 Centum decem pondo auri] Marcas noftrates 171. uncias 7. 3 Octoginta millium ] Supple, æris. In his enim numeris, quando nihil adjicitur, videmur annotaffe intelligendos effe affes non feftertios. Non offendere debet fummæ exiguitas, quæ quadruplo etiam major eft câ quæ M. Æmilio cenfori ad ludos itidem decernitur infrà 1. XL. c. 52. Octoginta millia æris gravis paria funt marcis argenti noftratibus 125. phi diem. triumphavit ante diem decimum Ka- U.c.es. lendas Januarias de Ætolis, & de Cephalle-a.C. 187. nia. 4 Aureæ coronæ centum, duodecim pon do ante currum latæ funt: Sargenti pondo millia octoginta tria: auri pondo CCXLIII: tetradrachmum Atticûm centum octodecim inillia: 7 Philippei nummi duodecim millia quadringenti viginti duo: figna ænea ducenta octoginta quinque: figna marmorea ducenta triginta: arma, tela, cetera fpolia hoftium, magnus numerus ad hæc catapultæ, ballistæ, tormenta omnis generis: duces aut Ætoli & Cephallenes, aut regii ab Antiocho ibi relicti, ad feptem & viginti. Multos eo die, priufquam in urbem inveheretur, in circo Flaminio tribunos, præfectos, equites, centuriones, Romanos fociofque, donis militaribus donavit: militibus ex præda vicenos quinos denarios divifit: duplex centurioni, triplex equiti. 8 coronarum erit marcatum Parifienfium 1875. 5 Argenti pondo millia octoginta tria] Marcæ noftrates 129687. unciæ 4. Auri pondo ducenta quadraginta tria. Marcæ 379. unciæ 5. femuncia 1. 6 Tetradrachmûm Atticûm centum octodecim millia] Marcæ argenti nostrates 7375. 7 Philippei nummi ] Au- 12422. pondere æquiparan- 8 Vicenos quinos denarios] |
