U. c. 472. dine quidam, ad hoc praeparati, succlamant, armis expediendam falutem, et exitium, ipfis deftinarum, in auctorum capita vertendum effe: adeft etiam ex compacto, qui nunciet, in Rhegino litore claffem Pyrrhi confpectam effe, et feci eta colloquia habita. Miles, supra priorem animi cupiditatem, etiam perfidia hoftium et periculi metu accenditur. Confensu omnium in hanc sententiam disceditur, ut ignari imparatique oppidani opprimantur: caede virorum facta, fortunae publicae privataeque omnes legioni cedant. Fit facinus indignum et atrox. Decius quosdam ex principibus ad coenam vocatos inter sacra hospitalis menfae obtruncat: alii paffim in domibus suis trucidantur: majori parte Rheginorum interfecta, ceteri patria ejiciuntur ab iisdem illis, quos paullo ante, ut cum patria servarentur, amicorum atque sociorum

Nova rei

nomine in eam acceperant.

XXX. His patratis, nova fit publica rei forma: publicae aedes atque facultates miserorum tamquam hoftilis forma Rhepraeda inter latrones dividuntur: caede adhuc recenti, gii. matronae virginesque maritorum atque parentum suorum interfectoribus nubere coguntur: jura nomenque Rheginae civitatis crudelis et perfidiofa legio sibi vindicat. Sed bene confuluit mortalium generi Deus, quod plerumque scelerum insignium exempla, eadem et vindictae illuftris documenta sunt: ne quis magis succeffu maleficiorum animari ad paria consilia possit, quam exitu eventuque deterreri. Adeo verae felicitati cum facinorosis non convenit; neque ulla certior eft insania, quam exiftimare, scelere quemquam fieri beatiorem. Ut enim, quae poft hanc vitam manent supplicia, quae maxima sapientes effe sciunt, Hominum nulla putentur, (solet enim hominum incredibilis ftultitia vix iis habere fidem, quae vident, nedum ut inexpertis moveantur) attamen etiam quum profperrime procedunt omnia, interno vulnere lacerat animum delictorum confcientia: viventium nomen, mortuorum memoria, apud homines in odio et deteftatione eft: ac plerumque id ipfum quoque, quod foediffime partum, laboriosiffime retentum eft, non Deo, non hominibus inulta scelera diu patientibus, ingenti cum dolore eripitur.

incredibi

lis ftulti

tia.

Cap. XXIX. Strabo 1.6. p. 258. Cap. XXX. Diodor. apud Vales. 1. 22. Oros. 4, 3. Diodor.

XXXI. Juvat hic referre breviter Decii Jubellii U.c.472.
Decii cete-

perfidorum

ceterorumque furoris ejus participum poenas, quae rorumque quidem earum temporibus his connexa sunt: nam extremum exitium, interea variis casibus torti, deci- роспа. mum in annum distulerunt, ut in tempore memorabimus. Igitur praedonibus iftis non diu laetae, aut etiam inter ipfos tranquillae res fuere. Metum a Romanis et Pyrrho utcumque, praeter occasionem temporum, Mamertina societate propellebant, et consilio neutros laceffendi. Hoc enim tutiffimum vifum ex praefentibus, inter initia sua, dum ex violenta et subita origine nova civitas coalescit, abftinere bello: quod neque adverfus regem se tuto sumpturos effe videbant; et promptiorem sperabant a Romanis veniam, si contra ipfos arma non tuliffent. Prima dissensionis cauffa, ut inter latrones oportuit, ex iniqua divifione raptarum rerum orta eft. Ejectus per seditionem Decius Meffanam confugit: qui Rhegii erant milites, scribam ejus M. Caesium imperatorem legerunt. Eodem honore Decius, quum pecuniam secum grandem adtuliffet, a Mamertinis auctus eft; neque laeta sibi, neque diuturna fortuna.

fatum.

XXXII. Nam evenit, ut, oculorum gravi aegritudine correptus, medicum infignem acciendum curaret; ultione divina jam ad plures acerbioresque poe- Decii nas nefarium hominem rapiente. Adductus ergo medicus eft Rheginus domo, sed, quia multis ab annis Mellanae habitaverat, origine non Decio tantum, numquam ulli Rheginorum se commiffuro, sed plerisque ejusdem urbis incolis incomperta. Ille memor patriae, et injurias ejus ulcisci certus, perfuadet homini, se ftrenuum quidem adferre remedium, sed eventus tuti, celerrimaeque efficaciae. Sic admoto medicamento, Medicus quod cantharidum succo temperaverat, vetitoque tolli, canthari. priusquam ipfe reverfus ad aegrum effet, sine mora confcenso navigio, ex urbe Meffana profugit. Decius, nit oculis cum impoincredibili dolore satis diu tolerato, poftquam medi- Decii pro cus non redit, amoveri collyrium jubet: eo diluto, collyrio. luminibus orbatum se reperit. Ita infamis, exul, contemptus, caecus, animo et corpore aegro, tamquam vinculis conftrictus, ad poenam servatur: miro quo

Cap. XXXI. Liv. 28, 28. Appian. Liv. Diodor. Val. Max. 2, 7, 15. Diodor. Eclog. ex l. 22. Cap. XXXII. Appian. apud Vales. Diod. Appian.

dum suc.

46 FREINSH. SUPPL. L. II. IN LOCUM. L. XII. LIVII.

U. c. 472. dam divinae ultionis ingenio, ut ab eo, cui salutem suam crediderat, cladem iftam pateretur, qui prius ipse, quos tueri debuerat, immanitate perfidiaque circumveniffet. Quae documenta hiftoriis confignari tradique generis humani intereft, cui numquam satis Per calli perfuadetur, quantum a recta prudentiae ratione abditatem ob sit ea calliditas, per quam, ob falsa quaedam bona in vera ma- virtute fideque spretis, per foedas et iniquas libidines la ruitur. in vera mala ruitur.

falsa bona

47

EPITOME

LIBRI TERTII DECIM I.

Valerius Laevinus consul parum prospere adversus Pyrrhum pugnavit, elephantorum maxime inusitata facie territis militibus. Post id proelium cum corpora Romanorum, qui in acie ceciderant, Pýrrhus inspiceret, omnia versa in hostem invenit, populabundusque ad urbem Romam processit. C. Fabricius, missus ad eum a senatu, ut de redimendis captivis ageret, frustra, ut patriam desereret, a rege

Valerius Levinus consul] Laevinus ex Capitolinis lapidibus a Laevo, ut Crassinus a Crasso, Albinus ab Albo. Plutarchus in Pyrrho [p. 392.] mendose Aẞivos habet, pro Anißivos. SIG. Similia v. apud Pighium in Annal. ad ann. CDLXXIII. p. 431. ubi insuper notat, Zonaram [8, 3.] male eum Aaoviviov, sive Lavinium, vocaffe; quomodo etiam hoc loco per errorem praefert Boend. Vox consul deeft in Leid.

Elephantorum maxime inusitata facie ] Codices nihil mutant. At Salmasius ad Flori 1, 18, 6. invisitata facie scribendum conjecit. De ea voce late supra v. ad Livii 5, 35, 4.

Post proelium quum corpora Romanorum] Ita edidit Gruter. anno 1628. itaque eft in Lovel. Antea edebatur Post id proelium, quod servant Leid. Voss.

a

Berg. Boend. et Hearnii N. quorum auctoritatem secutus sum. Clericus etiam pronomen, Freinshem. et Doujat. reftitutum, servavit, licet Gronovii, ex sententia Gruteri, ex contextu ejeciffent. Paullo poft quae in acie ceciderant, pro qui, quasi ad corpora referendum foret, Berg. qui in acie exciderant Voss. Idem etiam codex venit, pro invenit, oftentat. Sed prima syllaba excidit ob praecedentis vocis literam finalem. V. ad 5, 27, 6,

Populabundusque ad urbem Romam processit] populabundus, omiffa conjunctione que, Voss. Tum ad urbem Romanam Berg. Lovel. Boend. Hear nii N. et Exc. Pithoei. V. infra ad Epit. Liv. 49. Deinde praecessit Exc. Pithoei. V. infra ad Livii 44, 5, 6.

Missus ad eum, ut de redimendis captivis ageret] Vet.

tentatus est. captivi sine pretio remissi sunt. Cineas, legatus a Pyrrho ad senatum missus, petiit, ut componendae pacis caussa rex in urbem reciperetur. de qua re quum ad frequentiorem senatum referri placuisset, Ap. Claudius, qui propter valetudinem eculorum jamdiu consiliis publicis se abstinuerat, venit