Immagini della pagina
PDF
ePub

currerent; quem Romani deinde vocarunt Inuum. 3 Huic deditis ludicro, quum sollemne notum effet, infidiatos ob iram praedae amiffae latrones, quum Romulus vi se defendiffet, Remum cepiffe; captum 4 regi Amulio tradidiffe, ultro accufantes. Crimini maxime dabant, in Numitoris agros ab his inpetum fieri: inde eos, conlecta juvenum manu, ho

quiffimus, et Fragment. Hav. Lufus lafciviaque junguntur infra 37, 20, 5. Pars in juvenales luJus lafciviamque verfi, pars vefcentes sub umbra, quidam fomno etiam ftrati. et apud Colum. 7, 12. Catulos sex menfibus primis emitti non oportet, nifi ad matrem (p. 35.) lufus ac lafciviae cauffa. lafcivia ac jocus infra 24, 16, 14. Praedam portantes agentesque per lafciviam ac jocum ita ludibundi Beneventum rediere. ludus et lafcivia 39, 15, 7. Alios Deorum aliquem cultum, alios conceffum ludum et lafciviam effe credere. (* ludus ac jocus Plin. 5. Ep. 14, 10.) Eadem forma etiam hoc loco per Irdum atque lafciviam legendum conjecit Cl. Cortius ad Salluft. Jugurt. 66. Quamvis autem parum interfit, et ludus ac lufus in membranis perpetuo commutentur, vide Cel. Burm. ad Phaedri 3. Fab. 14. v. 12. malim ta. men Mftis adhaerere. Ceterum frequentiffime librarii voces lufus et luxus confuderunt. Alia exempla vide infra ad 1, 57, 9. et 5, 6, 3. (* 37, 20, 5.) apud Gronov. ad Senec. Hippol. v. 449. Broekhus. ad Propert. 2. El. 13. v. 79. et viros doctos ad Nemef. Ecl. 4. v. 11. Eosdem etiam paffim literas set x commutaffe infra videbimus ab 26, 19, 4. Vul. gatae olim lectioni per tuxum codices Oxon. B. L. 1. N et C. adhaerere, Hearne teftatur. et forte ca defendi poffet ex Ant. Auguftini 4. Emend. 11. ubi per

luxuriam et per lafciviam apud JCtos et alibi saepius eadem significatione occurrere monuit. per luxum Veith. per usum Helm, i.]

Quem Romani deinde vocarunt Inuum] Non secus Palatinus secundus: primus quoque non abludens niuum habet: Campani editio Imnum. In Palat. tertio exfcalpta legitima lectione minutioribus literis refcriptum eft Lupercal, vitiofissime ac sceleftissime. GEBHARDUS. Inivum in vetuftiffimis Livii libris inveniri teftatur Salmaf. ad Solin. p. 294. quod scriptum docet more antiquo, quo vacivus pro vacuus ponitur. In nullo tamen eorum, quibus ufus sum, id obvium fuit. Nam Vol. 1. Leid. uterque, Harlej. 2. Portugall. Haverk. et Fragment. Hav. nihil mutant. sed pro eo unde eft in Vol. 2. Inunu autem in Harl. antiquiffimo. Praeterea vocaverunt Harl.2. Voff.2. Portug.et Haverk. §. 3. Cum solenne votum effet] Corrige notum effet. LIPSIUS. Hanc lectionem notum ex Lipfii judicio invexere recentiores impreffiones: alias vetuftae et codices Palatini tres, cum solemne votum effet, ut voluit Robortellus 2. 'Emendationum 56. Liv. 5, 17. Ubi neglectas caerimonias intermiffumve solemne Dii arguerent. GEBHARDUS. notum ex noftris servant Florent. Voff. ambo, Leid. prior, uterque Harlej. Portug. et Haverk. a manu sec. eti

ftilem in modum praedas agere. sic Numitori ad supplicium Remus deditur. Jam inde ab initio 5 Fauftulo spes fuerat, regiam stirpem apud se educari; nam et expofitos juffu regis infantes sciebat, et tempus, quo ipfe eos suftuliffet, ad id ipfum congruere; sed rem inmaturam, nifi aut per occa`sionem, aut per neceffitatem, aperiri noluerat. ne- 6

am Latinii cod. Neapol. cum omnibus prifcis editionibus, quibus ufus sum, usque ad Afcensianam anni 1510. in qua operarum errore scriptum eft votum. Hic tamen error per plures sequentes fuit propagatus, donec Modius iterum notum ex Lipfii sententia receperit. votum tantum offendi in Leid. sec. Haverk. a manu pr. et Fragment. Hav. [Veith.] ita autem frequenter librarios peccaffe dixi ad Silii 2. v. 282. (* v. ad 4, 12, 2. 5, 13,7.) pariter voviffe et noviffe infra commutantur hoc lib. 55, 1. Ex his conftat, quam inique Robortellus, nullam quo jure qua inju. ria Sigonium carpendi occafio. nem omittens, eidem exprobraverit, ipfius culpa locum corruptum, et votum τ notum subftitutum effe, quoniam sollemne interdum subftantive poni ignoraret. quam enim sententiam Robortelli Gebhardus notis suis intexuit, ipfius verbis adverfatur. similiter Doujatium oscitanter Robortellum confuluiffe ejus adnotatio evincit, in qua notum, pro votum, emendanti Robor. tellum reclamaffe lectori persuadet. Vide Robortelli Difput. de arte corrig. antiquorum li. bros p. 26. et 2. Obferv. c. ult. Quare recte hujus emendationis culpam a se amolitur Sigon. in Annot. ad Robort. lib. de arte corrig. p. 140. Et sane nihil in hac re commifit, nifi quod erro. rem, typographorum incuria per

plures ante se editiones propa. gatum, emendare, ac veram le. ctionem reftituere neglexerit. Sollemne, ut infra 27, 31, 9. Per haec flagitia sollemni Nemeorum peracto. 38, 57, 6. Quibus ita inter publicum sollemne sponfalibus rite factis. 40, 10, 3. Cui non sollemne luftrati exercitus tui, non decurfus militum, non epulae, non nox, ad quietem data naturae beneficio mortalibus, tuta eft. 42, 35, 3. Latinae Kalendis Juniis fuere; eoque solemni perfecto C. Lucretius praetor Brundifium eft profectus. Quod adtinet autem ad orthographiam vocis sollemnis, quam secutus sum, videri poteft Cl. Cortius ad Salluft. Catilin. 22. et quos ibi laudavit. [ante Huic deditus Helm. 1.]

§. 4. Crimini maxime dabant, in Numitoris agros] dantes Voss. 1. et Leid. 2. Tum agrum, quibus ufus sum, vetuftae editiones usque ad Aldum, qui agros edi. dit: quod servant omnes codices noftri.

Ad supplicium Remus deditur] Remus traditur Voss. 1. et Leid. 2. Remum dedit Voll. 2. Paullo

ante praedam agere, pro praedas, Harlej. 1. et Portug.

§. 5. Sam inde ab initio] Tò inde non agnofcunt Voff. 1. Leid. 2. et Haverk. a manu pr. sed male. vide ad 2, 3. Paullo inferius ad ipfum congruere, pro ad id ipfum, Leid. pr. et Haverk. ipfe, pro is ipfe, alibi poni solet. vide ad 5,

ceffitas prior venit. ita, metu subactus, Romulo rem aperit. Forte et Numitori, quum in cuftodia Remum haberet, audiffetque, geminos effe fratres, comparando et aetatem eorum, et ipsam minime servilem indolem, tetigerat animum memoria nepo

43, 4. Hic tamen nihil muto. [immaturam, ubi aut per Veith.]

(p. 36.) Aut per neceffitatem aperiri noluerat] Pal. secund. et Camp. editio aperire. GEBHAR DUS. aperire Voff. 1. Leidenf. 2. Harlej. 2. Haverk. a manu sec. [Helm. 1.] et editiones ante Aldum, a quo deinceps vulga tum aperiri profluxit. quod in reliquis codd. meis conftanter supereft. Mox, Tum metu subactus, pro Ita metu, Haverk. Paullo poft in cuftodiam Remum haberet, pro in cuftodia, Harlej. sec. quod eodem modo dici potuit, quo in poteftatem effe 2, 14, 4. ubi in cuftodiam habere ex Livii 22, 25, 6. profert Gronovius. Verum unius codicis auctoritati tantua tribuendum non exiftimo, ut ipsi hoc loco credere audeam.

§. 6. Audiffetque geminos effe fratres] Verba sunt Quinctil. 9. Inft. Orat. 4. Quaedam ordine permutato fiunt supervacua, ut, fratres gemini. Nam si praecefferint gemini, fratres addere non eft neceffe. Hanc tamen ejus obfervationem perpetuam non effe, non modo locus hic Livii, sed etiam plura exempla docent, quae Cel. Burmann. ad 1. 1. Quinctil. lar. ga manu congessit. Quibus adde (* Suet. in Caes. 10.) Nason. Ep. 16. Heroïd. v. 271.

O decus, o praefens geminorum gloria fratrum. Epift. 17. Her, v. 249.

[blocks in formation]

qui eodem modo geminas sorores
dixit 4. Met. v. 773.

Cujus in introitu geminas habi-
taffe sorores
Phorcydas.

vidua mulier Terent. in Heaut.
5, 1, 80.

Non, ita me Dii ament, auderet

facere haec viduae mulieri. Quaedam alia exempla similium locutionum obfervat Cl. Cort. ad Sall. Jug. 12. Hac ratione voudδες άνθρωποι, γραύς γυνή, Χή. pa yvvi apud optimos scriptores Graecos occurrunt. Apud Arrian. in Indic. c. 29. "EvSa voμades tivès äveрoño KεOV. Ubi paftores habitabant. Lucian. in Áfin. p. 652. Ed. Bourdel. гpaus de yvvý ěvdov kadíjso. Anus autem intus sedebat. Vide Cl. Elsner. Observ. sacr. ad Lucae Evang. 4, 26.

serit conjunctionem meus codex Comparando aetatem eorum] InLips. Florent. et Mureti codices et aetatem. LIPSIUS.Voff.[prior,] ipfam minime servilem indolem. comparando et aetatem eorum, et Significat Numitorem hos, quos, comparaffe suis, quibus quid fa. qui essent, etiam tum nefciebat, ctum effet, juxta ignorabat, nepotibus, cogitando, et hac illos aetate effe oportuifle, si super

Tu fore tam jussa lentum Mene stites forent, et parem indolis

laon in ira,

spem daturos fuiffe. J. FR. GRO.

tum: scifcitandoque eodem pervenit, ut haud procul effet, quin Remum agnofceret. Ita undique 7 regi dolus nectitur. Romulus, non cum globo juvenum, (nec enim erat ad vim apertam par) sed aliis alio itinere jussis certo tempore ad regiam

NOVIUS. Copulam servant eti. am Leid. 2. et Harlej. antiquior. comparando eorum aetatem habent Vol. 2. Harlej. 2. Portugall. Ha. verk. et Fragment. Hav. [Veith. comparando aetatem Helm. 1.] comparanda aetatem eorum Leid. pr. Mox tetigit, pro tetigerat, Portug. [scifcitando Helm. 1.]

Scifcitandoque eodem pervenit] Malim divisim fcribi eo dein pervenit. LIPSIUS. In Palatino tertio erafa eft ultima virgula in to eodem: hocque modo eoden scriptum. Legendum ergo cum Lip: sio scifcitandoque eo dein pervenit. Campani editio provenit. Perperam. GEBHARDUS. V. infra ad 31, 14. 2. eo demum Florent. (* eo demum Crevier. conjicit, quem v. etiam ad 32, 14, 2. et ita eft in Flor. et Lov. 3. Ita ergo edendum.)

Ut haud procul effet, quin Remum agnofceret] Lectorem admonere volumus, videat, num hic orationi aliquid defit. Nam his verbis continuo annectit, Ita undique regi dolus nectitur, cum de dolo nulla praemiffa fint, quae hanc conclusionem juvent, consilia. In Dionyfio haec omnia pulcherrimo explicantur ordine, ut haec nimia brevitas mihi non poffit non effe fufpecta. GLAREANUS. In oratione Liviana nihil deeffe puto. In praecedentibus narravit Livius, quo casu subactus Fauftulus Romulo generis majeftatem aperuerit, qui. busque conjecturis eo Numitor pervenerit, ut ferme nepotemn Remum agnoverit, id eft, palam ex filia sua natum profeffus sit.

[ocr errors]

Subdit nunc, Ita, sive has ob cauffas, Amulio regi undique in. sidias ftructas effe. deinde vero per partes exfequitur, qua ratione id a Romulo, qua etiam a Remo factum fuerit.

§. 7. Ita undique regi dolus nectitur.] Itaque undique Leid. pr. a manu 1. et Haverk. Sed nihil muto. Elegans eft ufus particu. lae ita, qua eodem fere modo verbis praec. Livius ufus erat. Neceffitas prior venit. Ita metu subactus Romulo rem aperit. Tum regi Amulio dolus Neapol. Latinii, et Fragment. Hav. [Veith.] quod ex margine in contextum inre. pfiffe puto.

Romulus non cum globo juvenum] Romulus vero non cum globo He. arne in cod. B. invenit. et ita Haverk. a manu pr. Sed particula addita videtur ab illis, qui seriem sermonis Liviani sine ca minus apte cohaerere exiftimaverunt. Vide infra ad 21, 13, 2. Praeterea non globo juvenum cod. Neapol. Latinii. vide infra ad 1, 14, 7. Mox ad vim par apertam, (p. 37.) ordine inverfo, Voss. 1. et Leid. 2. nec erat ad vim apertam par Haverk. a manu pr. omiffa vocula enim.

Ad regiam venire paftoribus ] Deerant haec verba in Leid. sec. pervenire habet Harlej. 2. et Portug. a m. 2. Mox impetu facit Harlej. 2. an voluit librarius im. petus facit? Vide Gronov. infra ad 9, 15, 3. et superius dicta ad cap. praec. §. 9. at nihil mutan. dum. Romulus non saepius impetum fecit, sed unico ictu avi materni fratrem evertit.

venire pastoribus, ad regem inpetum facit: et a domo Numitoris alia comparata manu adjuvat Remus. ita regem obtruncant.

VI. Numitor, inter primum tumultum hoftes invafisse urbem atque adortos regiam dictitans, quum pubem Albanam in arcem praefidio armisque obtinendam avocaffet; poftquam juvenes, perpetrata caede, pergere ad se gratulantes vidit, extemplo advocato concilio, scelera in se fratris, originem nepotum, ut geniti, ut educati, ut cogniti effent,

§. 1. Hoftes invafiffe urbem] Una voce addita hoftes jam invafiffe urbem Vol. 2.

Cum pubem Albanam advocaffet] Manifefte scribendum avocaffet. et ita membranae. fruftraque adeo eft Beatus, qui contra eo. rum auctoritatem et libros om. nes editos 1. 3. [16, 6.] Concilium deinde legi perferendae habere, ad. vocato populo ab armis. (* legen. dum exiftimat.) Cum etiam hic avocato in omnibus omnino et scriptis et editis codicibus ha. beatur. Et ita legendum, ifta quae praecedunt, sed vanam imaginem belli, ad avertendos ab legis cura plebis animos, Capitolium infediffe contenderent, Rhenanum commovere potuerint. sic autem et in Epiftola Sulpicii ad Cice. ronem eft [4. ad fam. Ep. 5.] Etiam tu ab hifce rebus animum ad cogitationem tuam avoca. Calliftra. tus J. C. tit. de Nundinis [leg. 2.] Cum avocentur agrorum cultores ab opere ruftico. Usi sexcenti alii eo verbo in ifta significatione. MODIUS Novant. Lect. Ep. 3o. Palatinus primus ac secundus Cum plebem. ut erat in Palatino tertio. Ceterum cum Campani editione magis probo vulgatam lectionem. Feftus. Pube praefen

te eft populo praesente; Ovvekdo. Xines ab iis, qui puberes sunt, omnem populum significans. At Modius ex membranis legit avocaffet. GEBHARDUS. Non sper. nendum, si non solum proban. dum, quod Modii Florentinus. que avocaffet. Duplex ejus verbi vis est huc mire conveniens. Eft enim et sevocare partem populi a magiftratibus seditionis cauffa; et avertere ab agnofcendo vero periculo, ne auxilium, quo ma. xime debebat, ferat; veluti hic regi. 1. 2. [34, 10.] Secedat nunc, avocet plebem. 1. 3. [16, 5.] Ut non bellum, sed vanam imaginem belli, ad avertendos ab legis cura plebis animos, Capitolium infediffe contenderent. 1. 4. [61, 3.] Ea oppugnatio segnior infequenti anno fuit, parte tribunorum exercitusque ad Volscum avocata bellum. I. 43. [16, 9.] Eo facto avocatam a se concionem tribunus queftus, et in ordinem fe coactum. J. FR. GRO. NOVIUS, avocaffet etiam Leidens. prior et Harlej. antiquior, quod similiter sibi in Oxoniensi B. ob. vium fuiffe Hearne docet. Infra 6, 18, 2. Plebi peropportune externa pax data, quod non avocata delectu spem cepit foenoris expugnan di. (* ubi etiam quidam codd. et edd. male advocaia) Saepe autem

« IndietroContinua »