Immagini della pagina
PDF
ePub

1. 3.

h

[ocr errors]

Nihil

Sed recte monet Goer. litem de genere eius vocis dirimi voce pecudum, quae supra legitur. De quo autem nihil monuit Or., hoc est: esse in Edd. vett. fere omnibus aliquid (pro aliquam) praeter Vict. Rob. Steph. Cam.; et est illud aliquid in Codd. Drsd. 3. Crz. Ad quam lectionem Frc. Sylv. haec: aliquid, ut saepius dicitur nihil quicquam. Sed Hier. Wolfius: Sic omnes, quos viderim, Codd. habent, ut nihil et aliquid pleonasmo coniungantur. Sed unus tantum habet inter quadrupedem aliquam interesse: quam ego lectionem probo: etsi aliquam facile abesse patior, ut Lambinus edidit. In solo Crz. 2. est aliquam interesse putes. Mr.

7) 201

[ocr errors]

Quicquamne bonum est,] „An quidquam bonum est, unus. Sunt, qui legant: Quidnamne bonum est.“ Ald. Manut. Sic Codd. Oxx. 1. N. U. 4. Crz. 1. 3. Gud. B. Bas. Edd. Crat. Man. Magn. Ed. ap. Meus. Hdlb. (s. 1, et a.) Arg, 1515, Par. 1507. 1512. 1543. Asc. 1511. Ald. 1517. 1548. 1552. Ven. 1487. 1492. 1514. Boul. Crat. H. Wolf. Herw. Lamb. Colon. 1577. Goth. Huber. Gernh. Nobb. Reliqui quicquam; nisi quod Codd. Ox. E. Drsd. 2. exhibent an quicquam, Suerin, quicquid ne, ex perperam lecto compendio; Drsd. 1. 3, quicquamne est bonum. Ad rem laudat Graevius Basilium Magnum in Psalmum 1. ubi est; voúrov ovdév ¿otiv ἀγαθὸν τῇ ἑαυτοῦ φύσει, οὐ μόνον καθότι ῥᾳδίαν ἔχει τὴν πρὸς τὰ ἐναντία περιτροπὴν, ἀλλ' ὅτι μηδὲ ἀγαθοὺς δύναται τοὺς κεκτημένους ἀποτελεῖν. Mr.

Quicquamne bonum],,Alii omittunt particulam ne et infra legunt facit pro faciat. Hanc ipsam rationem praeclare exponit Seneca Epist. 87." Facciol. Senecae verba haec sunt: quod bonum est, bonos facit: fortuita bonum non faciunt: ergo non sunt bona. Post qui excidit id in decem Aldi Man. Drsd. 1. 3. et in Edd. vett. fere omnibus. Habent Edd. Vict. Suffr. Petr. Rob. Steph. Cam. et post Grut. omnes. Cod, Gud. A. possidet id. In Drsd. facit ,,Tres Manut. et Anemoec. faciat, recte, si subiectum est quicquam bonum. Habendum autem bonum est pro praedicato, ut quod facit ad quicquam pertineat." Gernh. Faciat habent ex nostris Cod. Gud. B. Edd. Car. Steph. et Ald. 1552; fecit Ed. Herw. Mr.

meliorem.

Ut enim quisque] Bentl, Etenim ut quisque. Cod. Drsd. 4. ut enim est quisque boni particeps maxime, Drsd. 5. quisque maxime est b. p., cum Suerin., Gud. B. Drsd. 1. 2. quisque maxime boni part. est, Ox. o. 4. omittunt est; Ox. E. habet ut enim quisque si maxime est bonus, Gud. A. ut enim est quisque m. b. p. Mr.

de

is

quo

ita etiam laudabilis maxime] Ita dedi cum Or. pro ita et ex uno Cod. Guelf., cum ex usu Ciceronis, tum quia vocum et et etiam compendia sunt in Codd. ita similia, ut utriusque confusio et legentibus et scribentibus sit frequentissima. In Drsd. 5. legitur ita laudabilis maxime, in Drsd. 4. Gud. B. ita et laudabilis est maxime. Pergunt Codd. Crz. 1. Gud. A. B. Oxx. E. I. 7. 4. Drsd. 2. 3. neque enim est ullum bonum, Drsd. 4. neque enim ullum bonum est. In seqq. Gud. A. de is habeat non possit honeste gloriari. Gud. B. de quo non is qui id habeat non possit hon. gloriari. Suerin. de quo item is qui id habeat non possit hon. glor. Drsd. 1. de is quo hon. non possit glor. Crz. 1. quo non hon. p. gl.; Crz. 2. 'de quo is 'qui habet id, hon. non possit gloriari; Drsd. 4. de quo quis non poss. hon. gloriari; Drsd. 5. de quo is qui habeat non possit hon. gloriari. ,,Sensus disputationis et notionum hic est: Nihil bonum est, nisi eum, qui id possidet, meliorem facit: atqui voluptas non meliores facit homines; ergo voluptas non est bonum. Si voluptas non est bonum, reliquae res corporeae et externae minus etiam sunt bonae, et sola virtus bonum iudicandum `est.' Atqui reliquae res corporeae et externae minus etiam sunt bonae, quam voluptas: ergo sola virtus bonum iudicandum. Stoicorum haec erat ratio, vera bona eiusmodi esse, de quibus quis gloriari possit: de sola autem virtute hominem posse gloriari: ergo solam virtutem esse vere bonam." Wyttenb.

-

Quid autem est horum in voluptate?],,Haec est oratoria disputatio, in qua interrogationes vim habent enuntiationum negantium, quasi dicatur: nihil horum est in voluptate: voluptas nec meliorem nec laudabiliorem virum efficit." Wyttenb. Cod. Crz. 1. quid autem horum ipsorum est; Suerin. Drsd. 4. horum est; Gud. A. B. quod autem est. Verba melioremne virum desunt in Gud. A. Pro melioremne Drsd. 1. habet melioresne. Crz. 1. Suerin. Duisb. an pro aut. Tum Crz. 1. laudabilem. Drsd. 5. aut quisquam, Gud. A. aut aliquis. Crz. 2. Gud. A. potiendis, Suerin. potiendas, Mr.

Gloriando sese et praedicatione effert?] „Gloriando se, decem et septem. Gloria, unus." Ald. Manut.

gloriatione se et praedicatione extollit?],,Nonnulli libri habent effert?" Lambin. „Antiquus liber habet: gloriando se etiam praedicatione effert." Fulv. Ursinus. H. Wolf. in contextis ut Lambinus. In lemmate annotationis habet: Gloriando se et praedicatione: Annotatio autem haec est:,,Alii: gloria sese et praedicatione effert. Frc. Sylvius sic se scriptum reperisse in vetusto

codice: in potiundis voluptatibus gloriando se e a praedicatione effert?" Recte Langius ex suis Codd. edidit gloriando se et praedicatione extollit? Gruterus et Ald. Manutius: Gloria sese et praedicatione effert: cum tamen Aldus testatur in uno tantum se gloria reperisse, sed gloriando in septendecim codicibus. Graev.

Et],,Sic omnes mei. Etiam Fulvii liber." „Et praedicatione effert? quattuordecim. Et praedicando effert? duo. Effert in praedicationem, unus. Et in praedicationem extollit, unus." Ald. Manut.

gloriando sese et praedicatione effert?] Ita 1. N. 7. . (reliqui tres se), et inde a Graevio Edd. omnes. Gud. A. B. omittunt et. Eius loco habent etiam Codd. Suerin. Crz. 1. 2. 3. Drsd. 5. in pro et; Duisb. Gloriando se et praedicando effertur. Quod habet Grut. gloria, habent etiam Edd. Manut. Magn. Car. Steph. Crat. Asc. 1511. In Ald. 1517. est gloria de se; in Ald. 1548. gloriando se et praedicationem effert, in Ald. 1552. gloria sese

effert; Gloriando se Codd. Bas. Bern. Ed. prc. Vict. Rob. Steph. Cam. In Ven. 1492. 1514. Hdlb. (s. 1. et a.) Lugd. 1515. Arg. 1515. Par. 1507. 1512. 1553. Boul. est glossa extollit, pro effert. Mr.

gloriando sese et praedicatione] Cum sint, qui locum ita correxerint, ut vel duo Substantiva vel duo Gerundia Ciceroni obtruderent, bene monuit Borg.: librorum lectionem, qua Gerundium ̧ cum Substantivo iungitur, ex usu Ciceronis esse: v. c. Lael. 17: quam blanditiis et assentando colligere turpe est; de Rep. I, 16: quod cum disputando rationibusque docuisset. Ad structuram in potiundis voluptatibus idem confert eandem formam in verbo uti, Verr. II, 18; in verbo fungi, de Rep. I, 17; Nepos Datam. 1. coll. Donat. ad Terent. Phorm. II, 1, 51, et ad Adelph. V, 4, 17. Mr.

Atqui si voluptas, quae ] Codd. Crz. 1. et Drsd. 3. Atque. Prior vocem quae non habet nisi a sec. m. adiectam. Cod. Drsd. 5. post defenditur habet mo, quod est compendium vocis modo. Ox. y. pro bonis exhibet bonorum; mox Crz. 1. quo aor est, Crz. 2. Gud. B. Drsd. 4. 5. Ed. Dav. 1515. quo maior est; Crz. 2. eo mentem magis. Drsd. 4. mentem tandem. Scribitur ex pro e in multis libris; sed e est in Codd. Oxx. I. N. 7. o. Duisb. Edd. Par. 1512. Arg. 1515. Ald. 1548. Vict. Rob. Steph. Cam. Grut. et seqq.; sola Par. 1512. habet mente sua, Cod. Ox. 4. mentem et sua. Ad locutionem confert Borg. de Rep. II, 14: quorum patrocinio cultus agrorum defenditur; de Or. III, 17: ea philosophia, quae suscepit patrocinium voluptatis, de Fin. III, 1: Si [voluptas] non tam pertinaces habeat patronos. Cod. Suerin, ex suo statu et Ad haec verba Wytt. in scholis:,,sunt metaphoricae dictio

sede.

nes sumptae a rebus corporis: sedes significat quietem et tranquillitatem; status autem firmitatem, constantiam, fortitudinem." Mr.

demovet ;] Ita dedi cum Gernh. Nobb. Or. ex Codd. uno Aldi Man. Crz. 3. Gud. B. Edd. Lamb. H. Wolf. Col. 1576. Reliqui fere omnes dimovet, duo Ald. Man. movet. Borgersium, ut servaret dimovet, (quamquam pro lectione demovet laudavit Or. pro Caec. 17; Phil. II, 21; IV, 5; de Finn. IV, 21.) movit auctoritas Forcellini (non Facciolati, ut scribit), qui ita in Lexico:,,Huiusmodi locis illud est advertendum, ut quoties deorsum movendi ratio aliqua significatur, per de: quoties vero in aliam vel diversas partes, per di scribatur: quod ante nos adnotaverat P. Burmannus ad illud Cic. Caecin. 15. apud Quinctil. VII, 3: [p. 618.] Vis, quae, periculo mortis iniecto, formidine animum perterritum loco saepe et certo de statu demovet." Hoc nimirum loco Burm. et ideo de movet volebat legi, quia demovere sit i. q. deiicere vel deturbare e superiore loco, et quod optimi quique scriptores saepe praepositiones addere solent verbis ex iisdem compositis, ut illo Orationis pro Caecina loco, quem laudavit Quinctilianus, de statu de movere. Qua in disputatione illud verum est, ut demovere de statu fere idem sit, quod deiicere: falsum autem illud, non dici demovere, nisi sermo sit de re deorsum movenda. Non enim solum significat demovere i. q. deorsum movere, sed etiam universe loco movere (von Etwas weg bewegen). Quare recte scribitur in Verr. I, 2, 17: ne quis te possit de vera sententia de movere. Or. II, 51: Odium a nobis demo vere; Verr. 1, 17: ne quis te de vera et certa sententia possit de movere. Idem error, quo nuper etiam Schützius nostro loco toleravit dimovet, nobis etiam diversoria peperit et diminutiva, pro deversoriis et deminutivis. Ceterum ego nostro quoque loco malim legi de statu demovet. De verbo demovere vid. C. D. Beckium ad Or. pro Caecin. 1. c. p. 272. et Ernestum ad Or. pro Sest. 47. et ad Cic. de Inv. II, 29, 86. ubi (quod saepius, quam par est, accidit viro doctissimo) verum vidit, quod idem aliis locis a se visum esse non cordabatur, perperam scripta relinquens intacta. Mr.

re

Profecto nihil est aliud bene-] Ox. 4. mihi pro nihil. Drsd. 1. 3. 4. Suerin. profecto nihil aliud est, cum Bern. et Guelf.; Gud. A. nihil aliud est profecto; pro bene idem habet bonum: in var. lect. Magnoli omissum est aliud; in Drsd. 3. desunt verba ultima nisi honeste et recte vivere; Drsd. 4. habet honeste et beate recte vivere. Ad v. honeste Wyttenb. haec: hodie loquuntur: secundum moralem pulchritudinem, qua ita nos actiones nostras gubernamus, ut cum specie et natura verae pulchritudinis conve

niant." Tum: „recte, graece ¿yos, sumptum est tam e vita communi, quam ex rationibus mathematicis, ubi recta linea dicitur brevissima, quae duci potest inter duas lineas; itaque recta via est via virtutis, a qua si in alterutram partem declinatur, exstat peccatum, ut videbimus Paradoxo III.“ Periodum similiter numerose cadentem comparat Borgers. ex Cic. Or. 68: Nihil enim est aliud, Brute, (quod quidem tu minime omnium ignoras) pulchre et oratorie dicere, nisi optimis sententiis verbisque lectissimis dicere, Mr.

PARADOXON II.

Ὅτι αὐτάρκης ἡ ἀρετὴ πρὸς εὐδαιμονίαν.
[In quo virtus sit, ei nihil deesse ad beate

vivendum]

Nec vero ego M. Regulum aerumnosum, nec infelicem, nec miserum unquam putavi. Non enim magnitudo animi eius cruciabatur a Poenis, non gravitas, non fides, non constantia, non ulla virtus, non denique animus ipse: qui tot virtutum praesidio tantoque comitatu, cum corpus eius caperetur, capi certe ipse non potuit. C. vero Marium vidimus, qui mihi secundis rebus unus ex fortunatis hominibus; adversis, unus ex summis viris videbatur: quo beatius esse mortali nihil potest. Nescis, insane, nescis, quantas vires virtus habeat; nomen tantum virtutis usurpas: quid ipsa valeat, ignoras. Nemo potest non beatissimus esse, qui est totus aptus ex sese, quique in se uno sua ponit omnia. Cui spes omnis, et ratio et cogitatio pendet ex fortuna, huic nihil potest esse certi, nihil, quod exploratum habeat permansurum sibi unum diem. Eum tu hominem terreto, si quem

« IndietroContinua »