Immagini della pagina
PDF
ePub

9. FRAGMENTS FROM COMEDies.

Ego sémper pluris féci

Potioremque habui líbertatem múlto quam pecuniam. Agitatoria; ap. Charis., II, p. 188, P.

Cedo quí vestram rempublicam tantam ámisistis tám cito? Provéniebant orátores noví, stulti adulescéntuli.

Ludus; ap. Cic., Cat. Mai., vi, 20.

Quae ego ín theatro hic meís probavi plaúsibus,
Ea nón audere quémquam regem rúmpere:
Quantó libertatem hánc hic superat sérvitus!

Tarentilla; ap. Charis., II, p. 192, P.

Si cúmquam quicquam fílium rescívero
Argéntum amoris caúsa sumpse mútuum,
Extémplo illo té dúcam, ubi non déspuas.

Triphallus; ap. Gell., II, xix, 6.

Theodótum compíles, qui [pingens] áras Compitálibus
Sedéns in cella círcumtectus tégetibus

Larés ludentis péni pinxit búbulo.

Tunicularia; ap. Fest., s. v. penem.

Description of a Coquette.

Quáse pila

In choro ludéns datatim dát se et communém facit,
Álii adnutat, álii adnictat, álium amat, aliúm tenet.
Álibi manus est óccupata, álii percellít pedem,
Ánulum alii dát spectandum, á labris alium ínvocat,
Cum álio cantat, át tamen alii suó dat digito lítteras.
Tarentilla; ap. Isidor., Orig., I, 25.

66

10. FRAGMENTS FROM THE PUNIC WAR,"

Postquámde avés aspéxit ín templó Ánchísa,
Sacra ín mensá Penátium órdiné ponúntur :
Tum víctimam ímmolábat aúreám púlchram.

Lib. I., ap. Prob. in Verg. Ecl. vi, 31.

Ámborum úxóres

Noctú Troiád exíbant cápitibús opértis,
Flentés ambaé, abeúntes lácrimis cúm múltis.

Id., ap. Serv. in Very. Aen. iii, 10.

Senéx fretús pietátei tum ádlocútus súmmi
Deúm regís frátrem Neptúnum régnatórem
Marúm.

Id., ap. Prisc., vii, p. 352 H. (p. 770 P.).

Blánde ét dócte pércóntat,

Aenéa quó pácto Tróiam urbém líquísset.

Ineránt expréssa signa quó modó Titáni,
Bicórporés Gigántes mágniqué Atlántes,
Runcús atqué Purpúreus, fílií térras.

Id., ap. Non., 474, 6.

Incert. lib., ap. Prisc., vi, p. 198 H. (p. 679 P.).

Manúsque súsum ad caélum sústulít suás rex
Amúliús divísque gratulábátur.

Lib. I, ap. Non., p. 116.

Deindé polléns sagíttis, ínclutús arquítenens,
Sanctus Delphís prognátus Pýthiús Apollo.

Lib. II, ap. Macrob., Sat. vi, 5, 8.

Seséque eí períre mávolúnt ibídem

Quam cúm stupró redíre ád suós populáres.

Lib. IV, ap. Fest., s. v. stuprum.

Sin íllos déseránt fortíssimós virórum,
Magnúm stuprúm pópulo fíeri pér géntis.

Id., ap. Fest., ibid.

Transít Melitám Románus, ínsulam íntegram; óram
Urít, populátur, vástat; rem hóstiúm concínnat.

Id., ap. Non., p. 90.

Conferreque aut ratem aeratam, qui perit et
Qui dum mare sudantes eunt atque sedantes.

Id., ap. Varr., L. L., vii, 23.

11. HIS OWN EPITAPH.

Inmórtalés mortáles sí forét fas flére,
Flerént divaé Caménae Naéviúm poétam.
Itaqué postquám est Órchi tráditús thesauro,
Oblíti súnt Romaé loquiér linguá Latína.

Ap. Gell., I, xxiv, 2.

T. MACCIUS PLAUTUS, 254-184 B. C.

12. A BATTLE SCENE.

Póstquam utrimque éxitum est máxuma cópia,
Díspertití viri, díspertiti órdines,

Nós nostros móre nostro ét modo instrúximus ;
Hóstes contrá suas légiones ínstruont.

Deinde uterque ímperatór in medium éxeunt
Éxtra turbam ordinum, cónlocuntúr simul.

Cónvenit, vícti utri sínt eo proélio,

Úrbem, agrum, arás, focos séque uti déderent.

Póstquam id actúm est, tubae cóntra utrímque óccanunt.

Cónsonat térra; clamórem utrimque écferunt;

Ímperatór uterque hinc et illíne Iovi

Vóta suscipere, uterque hórtari exércitum ;

Pró se quisque id, quod quisque ét potest ét valet,

Edit, ferró ferit. Téla frangúnt; boat

Caélum fremitú virum. Ex spíritu atque hálitu

Nébula constát; cadunt vólnerum ví viri.

Dénique, ut vóluimus, nóstra superát manus ;
Vícimus ví feroces.

Hóstes crebrí cadunt; nóstri contra íngruont,
Ín fugam sed tamen némo convórtitur,
Néc recedít loco, quín statim rém gerat.

Ánimam omittunt prius, quám loco démigrent.
Quísquè, ut steterát, iacet óbtinetque ordinem.
Hóc ubi Amphitruo erus cónspicatú'st meus,
Ílico equités iubet déxtera invádere.
Équites parént citi; ab déxtera máxumo
Cúm clamore involant, ínpetu alacrí ruont,
Foédant et próterunt hóstium cópias

Iúre iniustas.

Amph., I, i, 64-92.

13. AN HONEST OLD SERVANT IS CONVINCED THAT HE IS

NOT HIMSELF.

(Sosia, Servus; Mercurius.)

So. Sí tu Sosia és, legiones quóm pugnabant máxume,
Quíd in tabernacló fecisti? Víctus sum, si díxeris.
Me. Cádus erat ibi víni; índe inplevi hírneam

gressúst viam!

So. In

Me. Éam ego vini, ut mátre natum fúerat, eduxí meri.
So. Míra sunt, nisi látuit intus íllic in illac hírnea !
Fáctum est illud, út ego illic vini hírneam ebiberím meri.
Me. Quíd nunc? vincon' árgumentis, té non esse Sósiam?

So. Tú negas med ésse? Me. Quid ego ní negem, qui egomét siem?

So. Quís ego sum saltém, si non sum Sósia? te intérrogo.
Me. Úbi ego Sosiá nolim esse, tu ésto sane Sósia;

Núnc, quando ego sum, vápulabis, ni hínc abis, ignobilis !

So. Cérte edepol, quom illúm contemplo et fórmam cognoscó

meam,

Quemádmodum ego sum (saépe in speculum inspéxi), nimis similést mei;

Ítidem habet petasum ác vestitum; tám consimilest átque ego,
Súra, pes, statúra, tonsus, óculi, nasum, vél labra,

Málae, mentum, bárba, collus: tótus quid verbís opust?
Sí tergum cicátricosum, níhil hoc simili est símilius.
Séd quom cogito, équidem certo idém sum, qui sempér fui.
Nóvi erum, novi aédis nostras; sáne sapio et séntio.
Nón ego illi obtémpero, quod loquitur; pultabó foris.

Me. Quó agis te? So. Domúm. Me. Quadrigas sí nunc inscendás Iovis,

Átque hinc fugias, íta vix poteris éffugere infortunium.

So. Nón erae meae núntiare, quód erus meus iussít, licet?
Me. Tuaé si quid vis nuntiare; hanc nóstram adire nón sinam.
Nám si me irritássis, hodie lúmbifragium hinc aúferes.
So. Ábeo potius. Di ínmortales, óbsecro vostrám fidem,

Úbi
ego perii? ubi ínmutatus sum? úbi ego formam pérdidi?
Án egomet me illíc reliqui, sí forte oblitús fui?

Nam híc quidem omnem imáginem meam, quae antehac fuerat,

póssidet.

Vívo fit, quod numquam quisquam mórtuo faciét mihi.

Amph., I, i, 271-279, 282-303.

14. A CLEVER SLAVE DEBATES HOW TO GET MONEY FOR HIS MASTER.

Hércle vero, Líbane, nunc te méliust expergíscier!
Átque argento cónparando fíngere falláciam.

Iám diust factúm, quóm discesti áb ero atque abiisti ád forum ;
Ígitur inveniúndo argento ut fingeres falláciam,

ĺbi tu ad hoc diéi tempus dórmitasti in ótio.

Quín tu abs te socórdiam omnem réicis, segnitiem ámoves,
Atque ad ingenium vetus vorsútum te recipís tuom?

Sérva erum; cave tú idem faxis, álii quod serví solent,
Quí ad eri fraudátionem cállidum ingenium gerunt.

Únde sumam ? quem íutervortam? quo hánc celocem cón

feram?

Ínpetritum, inauguratum est; quóvis admittúnt aves.

Pícus et corníx ab laeva, córvos, parra ab déxtera

Cónsuadent. Certum hércle est, vostram cónsequi senténtiam. Séd quid hoc, quod pícus ulmum túndit? Haud temerárium

est.

Cérte hercle, ego quantum éx augurio aúspicii intéllego,
Aút mihi in mundó sunt virgae, aut átriensi Saúreae.
Séd quid illuc, quod éxanimatus cúrrit huc Leónida ?
Métuo, quod illic óbscaevavit méae falsae falláciae.

Asin., II, i.

« IndietroContinua »