the wildly extravagant narrative of the Alexander myth, which more fully satisfied the wonder-loving and romantic spirit of the time.

The best estimate of Curtius's work will be found in Dosson, Etude sur Quinte Curce, sa vie et son œuvre, Paris, 1887.

CVRTIVS RVFVS.

Book VI., 2: Alexander's Speech to his mutinous soldiers.

Rumor, otiosi militis vitium, sine auctore percrebruit, regem contentum rebus quas gessisset in Macedoniam protinus redire statuisse. Discurrunt lymphatis similes 16 in tabernacula et itineri sarcinas aptant: signum datum 5 crederes, ut vasa conligerent totis castris. Tumultus hinc contubernales suos requirentium, hinc onerantium plaustra perfertur ad regem. Fecerant fidem rumori temere vulga- 17 to Graeci milites redire iussi domos quorum equitibus singulis denarium sena milia, peditibus singula dederat 10 milia: ipsis quoque finem militiae adesse credebant. Haud 18 secus quam par erat territus, qui Indos atque ultima Orientis peragrare statuisset, praefectos copiarum in praetorium contrahit obortisque lacrimis ex medio gloriae spatio revocari se victi magis quam victoris fortunam in patriam 15 relaturum conquestus est: nec sibi ignaviam militum obstare, sed deum invidiam, qui fortissimis viris subitum pa- 19 triae desiderium admovissent, paulo post in eandem cum maiore laude famaque redituris. Tum vero pro se quisque 20 operam suam offerre, difficillima quaeque poscere, polliceri 20 militum quoque obsequium, si animos eorum leni et apta oratione permulcere voluisset: numquam infractos et ab- 21 iectos recessisse, quotiens ipsius alacritatem et tanti animi spiritus haurire potuissent. Ita se facturum esse re

spondit: illi modo vulgi aures praepararent sibi. Satisque omnibus quae in rem videbantur esse compositis vocari ad contionem exercitum iussit, apud quem talem orationem habuit:

1 3. 'Magnitudinem rerum quas gessimus, milites, in-5 tuentibus vobis minime mirum est et desiderium quietis et 2 satietatem gloriae occurrere. Vt omittam Illyrios, Triballos, Boeotiam, Thraciam, Spartam, Achaeos, Peloponnesum, 3 quorum alia ductu meo, alia imperio auspicioque perdomui, ecce, orsi bellum ab Hellesponto, Ionas, Aeolidem servitio 10. barbariae impotentis exemimus, Cariam, Lydiam, Cappadociam, Phrygiam, Paphlagoniam, Pamphyliam, Pisidas, Ciliciam, Syriam, Phoenicen, Armeniam, Persiden, Medos, 4 Parthienen habemus in potestate: pluris provincias conplexus sum quam alii urbes ceperunt, et nescio an enume-15 ranti mihi quaedam ipsarum rerum multitudo subduxerit. 5 Itaque si crederem satis certam esse possessionem terrarum quas tanta velocitate domuimus, ego vero, milites, ad penates meos, ad parentem sororesque et ceteros civis vel retinentibus vobis erumperem, ut ibi potissimum parta vo- 20 biscum laude et gloria fruerer, ubi nos uberrima victoriae praemia expectant, liberum, coniugum parentumque laetitia, pax, quies, rerum per virtutem partarum secura pos6 sessio. Sed in novo et, si verum fateri volumus, precario imperio adhuc iugum eius rigida cervice subeuntibus 25 barbaris tempore, milites, opus est, dum mitioribus ingeniis imbuuntur et efferatos melior consuetudo permulcet. 7 Fruges quoque maturitatem stato tempore expectant: adeo etiam illa sensus omnis expertia tamen sua lege mitescunt. 8 Quid? creditis tot gentis, alterius imperio ac nomine ad- 30 suetas, non sacris, non moribus, non conmercio linguae nobiscum cohaerentis eodem proelio domitas esse quo victae sunt? Vestris armis continentur, non suis moribus, et qui praesentes metuunt, in absentia hostes erunt. Cum

feris bestiis res est, quas captas et inclusas, quia ipsarum natura non potest, longior dies mitigat. Et adhuc sic ago, 9 tamquam omnia subacta sint armis quae fuerunt in dicione Darei. Hyrcaniam Narbazanes occupavit: Bactra 5 non possidet solum parricida Bessus, sed etiam inde minatur: Sogdiani, Dahae, Massagetae, Sacae, Indi sui iuris sunt. Omnes hi, simul terga nostra viderint, illos se-10 quentur: illi enim eiusdem nationis sunt, nos alienigenae et externi. Suis quisque autem placidius paret, etiam 10 cum is praeest qui magis timeri potest. Proinde aut 11 quae cepimus omittenda sunt aut quae non habemus occupanda. Sicut in corporibus aegris, milites, nihil quod nociturum est medici relinquunt, sic nos quidquid obstat imperio recidamus. Parva saepe scintilla contempta mag15 num excitavit incendium. Nil tuto in hoste despicitur: quem spreveris, valentiorem neglegentia facias. Ne Da- 12 reus quidem hereditarium Persarum accepit imperium, sed in sedem Cyri beneficio Bagoae, castrati hominis, admissus: ne vos magno labore credatis Bessum vacuum 20 regnum occupaturum. Nos vero peccavimus, milites, si 13 Dareum ob hoc vicimus, ut servo eius traderemus imperium, qui ultimum ausus scelus regem suum etiam externae opis egentem, certe cui nos victores pepercissemus, quasi captivum in vinculis habuit, ad ultimum, ne a nobis 25 conservari posset, occidit. Hunc vos regnare patiemini? 14 quem equidem cruci adfixum videre festino, omnibus regibus gentibusque et Fidei quam violavit meritas poenas solventem! At hercule, si mox eundem Graecorum urbis 15 aut Hellespontum vastare nuntiatum erit vobis, quo do30 lore adficiemini, Bessum praemia vestrae occupasse victoriae? Tunc ad repetendas res festinabitis, tunc arma capietis. Quanto autem praestat, territum adhuc et vix 16. mentis suae compotem opprimere! Quadridui nobis iter superest qui tot proculcavimus nivis, tot amnis superavi

mus, tot montium iuga transcucurrimus. Non mare illud, quod exaestuans iter fluctibus occupat, euntis nos moratur, non Ciliciae fauces et angustiae includunt: plana omnia et prona sunt. In ipso limine victoriae stamus. 17 Pauci nobis fugitivi et domini sui interfectores supersunt. 5 Egregium, mehercule, opus et inter prima gloriae vestrae numerandum posteritati famaeque tradetis, Darei quoque hostis finito post mortem illius odio parricidas esse vos 18 ultos, neminem impium effugisse vestras manus. Hoc perpetrato, quanto creditis Persas obsequentiores fore, cum 10 intellexerint vos pia bella suscipere et Bessi sceleri, non nomini suo irasci ?'

1

Summa militum alacritate iubentium, quocunque vellet duceret, oratio excepta est.

Book VII., 8: The Speech of the Scythians.

15

Ceterum cum animo disparem vultum diutius ferre non posset, in tabernaculum super ripam fluminis de industria 2 locatum secessit. Ibi sine arbitris singula animi consulta pensando noctem vigiliis extraxit saepe pellibus tabernaculi adlevatis, ut conspiceret hostium ignis e quibus 20 coniectare poterat, quanta hominum multitudo esset. 3 Iamque lux adpetebat, cum thoracem indutus procedit ad milites, tum primum post vulnus proxime acceptum. 4 Tanta erat apud eos veneratio regis, ut facile periculi quod horrebant cogitationem praesentia eius excuteret. 25 5 Laeti ergo et manantibus gaudio lacrimis consalutant eum et quod ante recusaverant bellum feroces deposcunt. 6 Ille se ratibus equitem phalangemque transportaturum esse pronuntiat, super utres iubet nare levius armatos. 7 Plura nec dici res desideravit nec rex dicere per valitudi- 30 8 nem potuit. Ceterum tanta alacritate militum rates iunc