QVÆSTIO 11. 1. Exemptiones, aliareales, alia personales, 15. Communiter tantum corporalis. 4. Differentia inter utrasque: 2.3.55 16. Exemptiones alia perpetua, alia tempo-- 6. In dubio cenfenda exemptio realis. 17. Alia limitata, alia illimitate sen inde- 7. Exemptiones funt stricli juris. terminatas. 8. Iudicande reales, etiamfi fint plena & 18. Limes qualiter confideretur. ampla. 19. Qualitas exemptionis pendet ex teno 9. Infpiciendus privilegij tenor.. re privilegii.. 10. Confideranda privilegia ex mente prin- 20. Pracipua divisio eft in reales, & perfo Xemptionum aptissima divisio fit in duas species, Reales && Personales. Ab- 1. Reales funt quæ ratione rerum leu locorum perfonis competunt.tex, d. 2. cap. volentes ubi DD.cap.cumcapella.cod.in decretal.ubi DD.. Personales vero quæ contemplatione perfonarum conceffæ, personas ubicunque 3.. comitantur atque afficiunt.cap.privilegium personale ubi Dyn.&DD.de Reg.lud.n.6 Francus cap. 1. §.in cos antem num.2.de Privileg.in 6.1.fi non speciali C. de teftament.ubi DD.Collectarius cap.cum & plantare num. 7. & feq de privileg. Ang, de verb.exemptus num.8. Alber.& Barth.l. Beneficium ff. de conft.princip.. Has inter utrafq; folemnis est differentia, quod exemptio realis non extendatur ad alias res, nec ad delicta vel contractus extra loca seu rem exemptam gestos, fed eatenus exempti omnimodo ordinario subjiciuntur.tex.d.cap.volentes.ubi omnes, & dicap. Cum capella.dixitate lib.2.cap.45.num.1. multis feqq.. At vero personalis, persone osfibus adhærens, eandem ubicumque comitatur & eximit.dixifup.n.3 quibus addo Felin.cap.fuinu.16.verf. & vide omnino. Abbas ibidem 11.verf.quoddam est privilegium de foro compet, Dixsinfralib.2.cap. 45.n.6.&feqq.. Ejul A3 : 715. Pontifex no potest eximere à Rom.curia. excommunicetur. Ejufmodi enim privilegium sequitur personam in solidum, diciturque individuum, & pro parte valere, pro parte convelli non poteft. Amyo Conf.239.nu.4.lib.2.ad exemplum fententiæ unicum caput continentæ, inquit Peckius cap. privilegium num. 5. vers.ampl, 2.de Reg.juris in 6. Præterea illud apud omnes receptum est, quod in dubio exemptio præfumi potius debeat realis, quam personalis. Navar.Conf.4.de privileg. Menoch 1.3. prafumpt. 103. Franc.d.cap.privilegium.nu.4.1.forma §.quanquam ubifcribentes.ff. Censibus. Ioannes le Cirier tract.de Iure primogenit.qu.1,tertiu libri, nu.3. Tum quod exemptiones sint strictiffimi Iuris, Ideoque restringenda. Franc.cap. volentes in pr.n.2, de privileg.in 6.in cap.ne aliqui.in cap.per exemptionem num. 5. Eod. eit.laf.l.1.ff.de conft.dixilateinf.cap.4. & ad litteram intelligendæ. Cavalcanus decif.31.n. 18. &feq.par.1. Tum quod ita præsumendo minus præjudicatur Ordinariæ potestati, quæ eft perquam favorabilis, minusque difcedatur à jure communi, Menoch.de presumpt.l.2.praf.16.n.12.21.&feqq.l. fi unus §. pactus ne peteret ubi DD. 8 ff.de pact. Idque quantumvis plena & ampla exemptio conceffa fit: nifi, ut cenfet Francus, specifice derogatum fit Innocentianæ constitutioni capituli volentes, de privilegiis in fexto DD.cap, volentes ubi Franc.n.1.5.2. quæ dijudicatio, ut arbitror, pendet ex matura inspectione privilegii, cujus mens tenove, ut scripfit Leo Papa Episcopo Ambianensi, ad amussim spectandus eft.cap.porro cap.recepimus, cap. cum plantare cum glossis de privileg. Clement.1. de probat.Franc.d.cap.privilegium n. 4. Ana nia & Abb.cap.adabolendam de hareticis. to Privilegia enim semper confideranda sunt ex mente concedentis. Rom. conf. 29. .r.etiamfi verba sensu improprio sumi atque contorqueri deberent 1. fcire oportet 9.fufficit ff. de excufat intor. l,credendum.ff.quipetanttutores. Roma.conf.180.n.10.lats Franc.c.I.S.ex parte n.2.Cum addit de concess. prabend, in 6. Unde ortæ apud plerofque hæ inspectiones, an privilegium,ne clerici alicujus ecclefiæ excommunicati ab Ordinario posfint, fit reale, vel personale? Rofellis tract. de Indulgentiis nu. 284. ubi dicit effe reale.Item quid fi in privilegio exemptionis exprimatut nomen prælati, non dignitas, cujus tamen tenor refpiciat ecclefiameace contra si exprimatur dignitas prælati, non tamen ejus nomen, tenor vero refpiciat ejus personam?qua dere videatur Ioannes Andreæ in cap.privileg.ubi Franc.n.4.de Reg. Iuris in 6. Abb. c. quoniam nu.8.& 16.de offic.deleg.late Menoch.prafumpt.13.per tot. lib.3. Dividi quoque aliter, & plurifariam subdividi folent exemptiones: nempe in generales, & fpeciales. Generales funt,cuin conceduntur pluribus perfonis, vel rationeplurium personarum, aut rerum : feu quando generalitate sua complectuntur multos articulos.cap.cum & plantare de privileg.ca. veniens, cap, anditis de prescripe. c.ex tua de filus presbit.Speciales vero, quando uni loco vel uni persone unus exemprionis articulus conceditur. Hoftienfis in fumma de rescript. §. quod continet jus com mune d mune, &§.quod gratia fpeciales. Utraque species subdividitur.in Reales, fingulariter communiter Personales, & communiter tantum Corporales. De Realibus dixi fatis fupra num.4. quibus tantum addo ejufmodi exemptionem 12 effe perpetuam, quia rei adhæret: ideoque femper durat, nifi res perimatur vel deAruatur.l.cum res §.fin.ff.de leg.1.cap.cum accessissent de conftit.c. 1.2.8 3.25. quaft. 2. dixilate infra lib.3.cap.19.&feqq. aut proparte revocetur seu eidem detrahatur per sequens privi'egium, quo ad partem tamen tantum revocatam, ca, duo de offic. Ordin. dixi infra lib.2.cap.18. vel in totum revocetur. cap.itanos 25.quast.2.dixi late lib. 3.per tot. Singulariter personalis exemptio eft, quæ alicui vel aliquibus petsonis propriis 13 expressis nominibus perfonaliter conceditur.dixi fup.num.3.& feqq. ea perfonam cui concessa est non egreditur, etiamfi fuisset conceffa prætextu dignitatis. arg. cap. ad hoc de ufu pallii, cap.bona 2.§.fui de postulat.pralat.tale enim privilegium fingulariter personale ad fuccefforem non transfertur, nisi specialiter ita concedatur, fed cum persona ipfa intermoritur.cap. 1.ubilite pend.cap.petistis 7.qu.1.cap. conftitutus de conceff.prabenda §.fed & quod principi vers.Plane ex his quadam ubi DD.Inftit.de lure scripto & non fcripto l. privilegia ff.de Reg. Iuris, Nifi inquam fpecialiter difpofitum aliter reperiatur.cap.quoniam §.pen. & fin.de offic.deleg. Es d.cap.1. Communiter perfona. le privilegium est, quod communiter certis perfonis certis ex caufis, & incertis articulis conceditur propriis nominibus non expressis, exemplum poni potest in privilegio minorum, absentium causa reip.in S.c. Veilleiano, Macedoniano, quod non eftproprie hujus instituti. Singulariter autem & communiter corporale est, quodali - 14 cui univerfitati, corpori vel collegio sic conceditur, quod quilibet singularis de univerfitate potest de tali privilegio fingulariter se juvare, arg. cap. contingit de fententia excom.cap.fidiligenti de foro compet. & dixi affatim infreeod.lib.cap.2.3. Communiter vero corporale tantum eft, quod competit quidem collegio vel univerfitati, non autem fingulis in particulari.arg.cap. quia manumittitur 12. quest. 2. 1. fed si bao §.qui manumittitur ff.de in lus vocando, & dci infra d. c.23. quale privilegium perit cum ipso Collegio, ut notat Hoftienfis in fumma de Privilegiis §. quot fins Sub.verf.ergocorporalia, ES nos late sufra lib.3.cap.19. 21. ις Adhæc dividuntur iterum exemptionesin Temporales & Perpetuas. Illæ ad tem- 16 pus durant,& cum perfona deficiunt; hæ vero ad successores tranfeunt: quæ tamen divisio magis concernit exemptiones civiles quam has canonicas, de quibus est sermo, arg.l.neque Dorotheum C.de decurionsb.lib. 10. 1. privilegia.ff.de Reg. Iuris. Poftremo exemptiones aliæ sunnt Limitata, aliæ Indeterminate,feu illimitate Limitate nullas habent vires extra fuos limites,ut fupra notavimus, num.2.5 4.arg.d. cap. volentes & cap.1.ut lite pendente cap.1. de ufu palliicap, mandate de prafump.l. fin. ff.de Iurifd.om,lud. 17 Limes 18. Limes autem confideratur ex quatuor circumftantiis, ex persona, caufa, loco five re, & ex temporecap I. & 2.dift.29. Inde terminata autem semper & ubiquelocum habent, quales merito fupra adnotavimus esse personales num.3.& 5. 19. Paucis, quæ species exemptionum concessa sit, non aliter dijudicari potest quam ex tenore privilegii ad quem tanquam ad scopum in hoc judicio collimandum eft, cap.porro de privileg. cap.fin.de usu pallii arg. l.de his ff.de tranfact.cap.cum jure de offic. deleg. L.unica C.de mandat, princip. 20. Et quidem divisiones hæ accidentales funt, excepta prima divisione, in reales, & personales,quæ penitius rem atquesubstantiam exemptionum concernit. 21. Rurfusexemptio alia eft, cui renunciare non licet, ut est ea quam Papa conceffit cap. cum tempore de arbitris cap. fi deterra de Privilegus. Alia cui renunciare licet, qualis est ea, quam Ordinarius conceffit certis in casibus, quos infra capite sequenti exprimemus, Io. Andr.cap.fcienti de Reg. Iur.in 6, Fcl. cap.P.&G.Col.3.de offic. deleg. 22. Postremo alia est Pura & Absoluta, ut eft quæ ab omnibus eximit subjicitq; im mediate sanctæ Sedi;alia verò non pura Es absoluta sed mediata, exemplum in Abbatia Clarmonensi Ordinis Ciftercienfis, quæ fubjicitur Abbatiæ Clarevallensi, utraque enim exempta est, sed diverfimode: una enim immediate, altera mediatè glo. fing. Clem.attendentes de statu Monach.Card.Clem. 1. quoft.4.de fuppl.neglig.pralat à legat. 23 text. Clem.1.de Refcript. Prima divisionis species propria est, cæteræ impropriæ, tefte Peckiocap.privileg. num.4. ad verb. personale de Reg. Iuris in 6. VASTIO III, SUMMARIUM. 1.Princeps concedit exemptiones civiles. 7. item patiendo prafcriptionem aut Sen 2. An Epifcopus eximere poffit. 3.Regulariter non poteft. 4. A vifitatione, procuratione, correctione eximere non potest, neg à Cathedratico Iure reverentia, Charitativo fubfidio. 5.Eximeretamen poteft initio fundationis Ecclefia. Repudiatio futuri juris non est alienatio. 6. Eximere poteft per modum Vicaria perpetna. tentiam. 16. An ua quis eximi possit ne à Pontifice 17. Pontifex non potest sibi manus ligare. PR Principem seu Imperatorem in civilibus exemptionem poffe concedere, certius r. eft, quam fit necesse probare. C de his quia principe vacat muner acceperunt lib.10. Petrus Anuboli tract. de munerib §.4.num.3.&feqq. Hoc autem intra suos carceres coerceri debet. Nam Ecclesiasticas exemptiones aliqua ratione ei concedere non liceret. cap dudum de decimis cap.bene quidem dift. 96. cap. Ecclefia Sancta Maria de Conftit.Abb. DD.cap.auditisnum.9. de Rest in integrum, Innoc. Abb.Hoft.cap.auditis de integreft, Alber.l.bene à Zenone C.de quadr.prafcript. Sed præcipuæ difficultatis eft, an Epifcopus poffit? Poffe cenfuit Caldeus Conf. 5. de Reb.eecl.non alien Oldra.conf.172.Col.3. & conf 254 ad objectas Col. 2. hisce præcipuis rationibus, quod præfcriptione ac fententia epifcopali juri præjudicetur, ac adversus eum his titulis exemptio acquiratur.cap.auditis, de Prafcript.cap.cuminter.de Re judicat 2. Regula tamen communis est, non posse in totum eximere.glof.cap. 1. inpr. de pri- 30 vileg.in 6.ubi Philipp. Franc. num. 4. verf. In glo.2. Abb. cum olim num 4. de privileg.d. cap.conftitutus cum glo.de religiof.domibus in cap.cum venerabilis de cenfibus cap.cum inter ubi etiam Felin.de Re jud.n.3.& 4 glo.folemnis cap. vifis 16. quaft. 2. Felin.in fuorepert.vers.Epifcopuscum confenfu capituli. Quare specifico octomodis. Imprimis ut à visitatione, 2. â procuratione, 3.à cor- 46 rectione eximere non poffit,cap.visis 16. quast. 2. Ne quidem ulla præfcriptione, c. cum ex officii de prafcript. Io. Francis, Pavinus auditor Rotatractat. de vifitatione prima part.quast.4.num. 22. ES 24. Molina de Instit. & lure to. 1, tract.2.diffut.85.fol.38.A. in fine & difp.79.fol.326.E.verf.obedientia, Nifi tamen detur de alio prælato, ut infra dicetur. Quarto neque à Cathedratico, cap. paftoralis cum glo.ubi etiam Hoftienf. de donat. glo.cap.gr glo.cap.quicunque recognoverit 16.9.7.quod ita appellatur, quod detur Epifcopo pro honore Cathedræ cap.placnit 10.quast. 3. idem quod fynodaticum, quia in fynodo folvitur.cap.olim de cenf. 10. Hugo de officio quathor pralatorum part. 12 tit.de exalt.Epifcopi.lo.Francifc.tract de visit.quast.s.prima partis num. 12. & feqq. quod adeo verum eft, ut pro libertate Cathedratici seu synodalici non currat præfcriptio contra Epifcopum.Card. Clem.1.in 3.qu.1.de Iur.patr. Balbus de prescript, in 5. part. quaft. 16. Henricus Rottenstract.desynodo part.3.nu.87. Quintò fimiliter neque à jure reverentiæ eximere poteft.Bald.l. fin. C. de bon. lib. Angst. Lud.l fed fi hac §.patronum ff. fol.matr, vide Felin.cap.cum inter num.3.de Rejudicat Jacob. Puteum lib.3.decif. 115. Sexto nec à charitativo fubfidio,cap.cum apoftolus de cenfibus, late Bartholom. Bellencinus |