Omnis homines, qui sese student præstare ceteris animalibus, summa ope niti decet, ne vitam silentio transeant, veluti pecora, quae natura prona atque ventri obedientia finxit. Sed nostra omnis vis in animo et corpore sita est: animi imperio, corporis servitio magis utimur; alterum nobis cum dis, alterum cum belluis commune est. Quo mihi rectius videtur, ingenii quam virium opibus gloriam quærere, et, quoniam vita ipsa, qua fruimur, brevis est, memoriam nostri quam maxume longam efficere. Nam divitiarum et formæ gloria fluxa atque fragilis est; virtus clara æternaque habetur. Sed diu magnum inter mortalis certamen fuit, vine corporis an virtute animi res militaris magis procederet. Nam et, prius quam incipias, consulto, et, ubi consulueris, mature facto opus est. Ita utrumque per se indigens, alterum alterius auxilio eget. Igitur initio Reges (nam in terris no- 2 men imperii id primum fuit), divorsi, pars ingenium, alii corpus exercebant: etiam tum vita hominum sine cupiditate agitabatur, sua cuique satis placebant. Postea vero quam in Asia Cap. 1. animantibus. Bas. 4. Leid. k. aliquot Paris. Guelf. 7. 9. 12. uterque Remens. inc. 1. unus Wassii. ne vitam. omnes Bas. Bern. Turic. Leid.-Cortii lectio ex Guelf. 5. expressa, quam nescio an Erlang. Tegern. et Parisin, confirment. transigant. Markii r. m. pr. mscrpt. Rivii et Beroald. nostra vis omnis. Lib. II. Reg. Pemb. sila est. omnes libri, diis. omnes lib. beluis. Leid. a. b. c. d. g. i. k. l. Bas. 1. Bern. 1. rectius videtur. Bas. 3. Gueif. 6. uterque Rem. inc. 1. Regius. rectius. abest a mspt. Putschii, melius habet Colon. Palmerius legi jussit: quo mihi videtur. Esse videtur. Parisini, quantum licet conjectare. Tur. 1. 2. Bern. 1. 2. 3. Bas. 2. 4. Martin. videtur esse. Leid. d. f. g. h. i. k. 1. Bas. 1. Mark. r. Guelf. 2. 3. 4. 10. 12. inc. 2. Vinar. uterq. Eccard. Fabr. 1. Acad. Erl. Teg. fragilis cst. est omittunt Bas. 1. 2. et Fabr. Rivii. retinent Bas. 3. 4. omnes Leid. Paris. Erl. Teg. Turic. 1. 2. Bern. 1. 2. 3. indiget. Leid. f. i. k. Erl. Paris. e. indeget. Leid. m. augetur. Leid. e, veget. in V. lib. legi animadvertit Palmer. quibus accedere videntur Leid. 1. e. f. sed ceteri omnes Leid. Bas. Bern. Turic. Guelf. Wassii eget. Cap. 2. etiam tum. ita opt. codd. omnes Leid. Bas. Bern. 2. 3. Turic. 1. m. pr. Turic 2. Augustin. C. D. III. 10. urbes nationes. Bas. 1. atque, a. m. sec. expunctum. * Cyrus, in Graecia Lacedaemonii et Athenienses cœpere urbes atque nationes subigere, lubidinem dominandi caussam belli habere, maxumam gloriam in maxumo imperio putare: tum demum periculo atque negotiis compertum est, in bello plurimum ingenium posse. Quod si regum atque imperatorum animi virtus in pace ita, uti in bello, valeret, æquabilius atque constantius sese res humanæ haberent; neque aliud alio ferri, neque mutari ac misceri omnia cerneres. Nam imperium facile his artibus retinetur, quibus initio partum est. Verum ubi pro labore desidia, pro continentia et æquitate lubido atque superbia inuasere; fortuna simul cum moribus immutatur. Ita imperium semper ad optumum quemque a minus bono transfertur. Quæ homines arant, nauigant, ædificant, virtuti omnia parent. Sed multi mortales dediti ventri atque somno, indocti incultique vitam, sicuti peregrinantes, transegere: quibus, profecto contra naturam, corpus voluptati, anima oneri fuit: eorum ego vitam mortemque iuxta æstumo, quoniam de utraque siletur. Verum enim vero is demum mihi vivere atque frui anima videtur, qui aliquo nego compertum in bello. Leid, e, est comp. Leid. i. in pace uti. Bas. 2. 4. Acad. sicuti. Turic, 2. ita ut. Erl, Teg, Tur, 1. Bern. 1. 5, ita în pace ut. Bern, 2. multi præterea verborum ordinem mutant, fortuna cum moribus. Leid, h, simul fortuna. Bas. 3. transegere. Leid, a. c. d. e, i, k, l, n. plures Oxon. Fabr, uterq. Senat, duo. Bas. 1. 2. 4. Heuss, Vinar. Eccard. Acad. Guelf, 1. 2. 3. 4. 9. et 12. m. sec. Tur. 1. Erl. Teg. Bern. 1. 3. transigere, Guelf. 5. 10. Bas. 3. Leid. f. g. m. plurimi Gruteri et Wassii libri, transiere, Guelf. 6. 7. Leid, b. h. plures Rivii miscrpt. Turic. 2. Bern. 2. Rem. Inc, duo Stray. Serv, ad Virg, Georg, 1. 3. horten ego. Priscian. 14. 5. 601. Ed. Krehl, gown Leid, k, estimo. Bas. 1, Bern, 1. Tur, 1. Erl. Teg. aestumo, ediderunt Gruter, et Wassius. Leidenses excepto m, erdino. Bas. 5. extimo. Martin. Bas, 4. eristimo, Beru, 2. 3. Bas. 2. Tur, 2. Escard. Strux, Guelf, 1. 4. 6. 7. 9. 10. 12. Leid. m. Wassii lib. 1. et ils et Mark, A. eristime, Pewb, Liroque. Leid. 1. b. C e. f. k. Fabr. 2. Cap. 3. alsterdum (omisso est) Leid, h, at miði, Leid, a. Vinar, 2, Senat. 2. incert, uterque. Focard. Re n. 2.Guel f. 7. 8. 9. 10. tametsi, om tio intentus præclari facinoris aut artis bonae famam quaerit. 3 Sed in magna copia rerum aliud alii natura iter ostendit. Pulchrum est bene facere reipublicae : etiam bene dicere haud absurdum est: vel pace, vel bello clarum fieri licet: et qui fecere, et qui facta aliorum scripsere, multi laudantur. Ac mihi quidem, tametsi haudquaquam par gloria sequatur scriptorem et auctorem rerum; tamen in primis arduum videtur res gestas scribere: primum quod facta dictis sunt exæquanda: dehinc quia plerique, quae delicta reprehenderis, malivolentia et invidia dicta putant: ubi de magna virtute et gloria bonorum memores, quae sibi quisque facilia factu putat, æquo animo accipit; supra ea, veluti ficta, pro falsis ducit. Sed ego adulescentulus initio, sicuti plerique, studio ad rempublicam latus sum, ibique mihi multa advorsa fuere. Nam pro pudore, pro abstinentia, pro virtute; audacia, largitio, avaritia vigebant. Quæ tametsi animus aspernabatur, insolens malarum artium; tamen inter tanta vitia imbecilla ætas ambitione corrupta tenebatur: ac me, quum ab reliquorum malis moribus dissentirem, nihilo minus honoris cupido, nes credo libri. tam et si. Mark. A. actorem. Basil. 2. 3. et 1. m. sec. Turic. 1. 2. Teg. Paris. c. m. sec. Bern. 3. Fabric. Rivii Pemb. B. Pub. Bod. Mark. г. A. credo et alii mscpt. quos editores laudare omiserunt. sequitur, Leid. 1. Guelf. 1. 2. 3. 4. 5. Turic. 1. m. pr. Charis. pag. 192. Ed. Putsch. exæquanda sint. Leid. a. b. k. 1. exæquanda sunt. Basil. 1. 4. Turic. 1. ceteri quoque Codd. in ordine verborum quam maxime variant. dicta putant, plurimi et opt. Codd. dicta omittunt. Leid. b. Inc. 1. dictum. Fabr. 1. Leid. i. ducta Acad. neque in ceteris Codd. constans est lectio. quare Cort. expunxit. adulescentulus, Bas. 2. 4. Teg. Bern. 1. initio apud Cort. omissum, incuria librariorum credo. tu memores. Leid. k. Basil. 4. a studio. Leid. b. c. d. e. 3. 4. Bern. 2. 3. uterq. Remens. Guelf. 4. 6. 7. 8. 10. 11. 12. Vinar. 2. Inc. uterq. Struv. et Acad. Leid. 1. m. sec. a studio litterali. Leid. h. Tus. 2. a studio litterarum. Guelf. 9. et aliquot Wassii sed plures meliorem lectionem confirmant. litterarum etiam. Basil. 1. glossa adscripta. præpos. a omiserunt Turic. 1. Bern. 1. Paris. c. d. Bas. 2. Leid. a. i. n. et l. m. pr. fragm. Colon. et Thosan. quos Palm. laudat, Commel. Naz. Palat. 2. 6. 9. Guelf. 1. 2. 3. 5. Fa f. g. Bas. 1. |