66

"confilio habeant, eodem ad impetrandam veni"am utantur? fimul ac Romanum exercitum in "Graecia viderint, ad confuetum imperium fe "avertant? nec iis noxae futurum fit, quod, quum Romani procul abeffent, vim tuam prae"fentis exercitufque tui experiri noluerint? Quanto igitur prius potiufque eft, Philippum "nobis conjungere, quam hos? cui, fi femel in "cauffam defcenderit, nihil integri futurum fit, Iquique eas vires adferat, quae non acceffio tan"tum ad Romanum effe bellum, fed per fe ipfae

66

66

nuper fuftinere potuerint Romanos. Hoc ego adjuncto (abfit verbo invidia) qui dubitare de " eventu poffim? quum, quibus adverfus Philippum valuerint Romani, iis nunc fore videam "ut ipfi obpugnentur. Aetoli, qui Philippum

ઃઃ

66

(quod inter omnes conftat) vicerunt, cum Philippo adverfus Romanos pugnabunt. Amynan"der atque Athamanum gens, quorum fecundum "Aetolos plurima fuit opera in eo bello, nobifcum "ftabunt. Philippus tum, te quieto, totam mo"lem fuftinebat belli: nunc duo maximi reges, Afiae Europaeque viribus, adverfus unum populum, (ut meam utramque fortunam taceam) patrum certe aetate ne uni quidem Epirotarum "regi parem, (quid tandem erit vobifcum com"paratus?) geretis bellum. Quae igitur res mihi "fiduciam praebet, conjungi nobis Philippum

66

66

poffe? Una, communis utilitas, quae focieta"tis maximum vinculum eft: altera, auctores vos "Aetoli. Vefter enim legatus hic Thoas inter

66

cetera, quae ad exciendum in Graeciam Anti"ochum dicere eft folitus, ante omnia hoc femper adfirmavit; fremere Philippum, & aegre pati, fub fpecie pacis leges fervitutis fibi inpofiIlle quidem ferae bestiae vinctae aut clau"fae, & refringere clauftra cupienti, regis iram "verbis aequabat. Cujus fi talis animus eft, fol"vamus nos ejus vincula, & clauftra refringamus, "ut erumpere diu coërcitam iram in hoftes com

66

tas.

munes poffit. Quod fi nihil eum legatio noftra "moverit, at nos, quoniam nobis eum adjungere "non poffumus, ne hoftibus noftris ille adjungi "poffit, caveamus. Seleucus filius tuus Lyfima“chiae eft: qui fi eo exercitu, quem fecum ha“bet, per Thraciam proxima Macedoniae coepe"rit depopulari; facile ab auxilio ferendo Roma"nis Philippum ad fua potiffimum tuenda avertet. "De Philippo meam fententiam habes. De ra❝tione univerfi belli quid fentirem, jam ab initio "non ignorafti. Quod fi tum auditus forem, non "in Euboea Chalcidem captam, & caftellum Eu

ripi expugnatum Romani, fed Etruriam Ligu

rumque & Galliae Cifalpinae oram bello ardere, “&, qui maximus iis terror eft, Hannibalem in "Italia effe audirent. Nunc quoque arceffas cen

"feo omnes navales terreftrefque copias. Se

quantur claffem onerariae cum commeatibus. "Nam hic ficut ad belli munera pauci fumus, fic "nimis multi pro inopia commeatuum. Quum omnes tuas contraxeris vires, divifam claffem

partim Corcyrae in ftatione habebis, ne tranfitus "Romanis liber ac tutus pateat: partim ad litus Italiae, quod Sardiniam Africamque fpectat,

trajicies: ipfe cum omnibus terreftribus copiis "in Byllinum agrum procedes. Inde Graeciae "praefidebis, & fpeciem Romanis trajecturum "te praebens, &, fi res popofcerit, trajecturus. "Haec fuadeo, qui, ut non omnis peritiffimus. "fim belli, cum Romanis certe bellare bonis ma

lifque meis didici. In quae confilium dedi, in "eadem nec infidelem, nec fegnem operam polli"ceor. Dii adprobent eam fententiam, quae tibi optima vifa fuerit."

VIII. Haec ferme Hannibalis oratio fuit; quam laudarunt magis in praefentia, qui aderant, quam rebus ipfis exfecuti funt. Nihil enim eorum eft factum, nifi quod ad claffem copiafque arceffendas ex Afia Polyxenidam mifit. Legati Lariffam ad concilium Theffalorum funt miffi, & Aetolis Amynandroque dies ad conveniendum exercitui Pheras eft dictus. Eodem & rex cum fuis copiis confeftim venit. Ibi dum opperitur Amynandrum atque Aetolos, Philippum Megalo

politanum cum duobus millibus hominum ad legenda offa Macedonum circa Cynofcephalas, ubi debellatum erat cum Philippo, mifit; five ab ipfo, quaerente fibi commendationem ad Macedonum gentem & invidiam regi, quod infepultos milites reliquiffet, monitus; five ab infita regibus vanitate ad confilium fpecie amplum, re inane, animo adjecto. Tumulus eft, in unum offibus, quae paffim ftrata erant, coacervatis, factus; qui nullam gratiam ad Macedonas, odium ingens ad Philippum movit. Itaque, qui ad id tempus fortunam effet in confilio habiturus, is extemplo ad M. Baebium propraetorem mifit, " Antiochum in Thef"faliam inpetum feciffe. Si videretur ei, move"ret ex hibernis: fe obviam proceffurum, ut, quid agendum effet, confultarent."

66

IX. Antiocho, ad Pheras jam caftra habenti, ubi conjunxerant ei fe Aetoli & Amynander, legati ab Lariffa venerunt, quaerentes, quod ob factum dictumve Theffalorum bello lacefferet eos? fimul orantes, ut, remoto exercitu, per legatos, fi quid ei videretur, fecum difceptaret. Eodem tempore quingentos armatos, duce Hippolocho, Pheras in praefidium miferunt: hi, exclusi aditu, jam omnia itinera obfidentibus regiis, Scotuffam fe receperunt. Legatis Lariffaeorum rex clementer refpondit, "Non belli faciendi, fed tuendae " & ftabiliendae libertatis Theffalorum cauffa, se

"Theffaliam intraffe." Similia his qui cum Pheraeis ageret, miffus. Cui nullo dato refponfo, Pheraei ipfi legatum ad regem, principem civitatis Paufaniam, miferunt. Qui quum haud diffimilia his, ut in cauffa pari, quae pro Chalcidenfibus in conloquio ad Euripi fretum dicta erant, quaedam etiam ferocius, egiffet; rex etiam atque etiam deliberare eos juffos, ne id confilii caperent, cujus, dum in futurum nimis cauti & providi effent, extemplo poeniteret, dimifit. Haec renunciata Pheras legatio quum effet, ne paullum quidem dubitarunt, quin pro fide erga Romanos, quidquid fors belli tuliffet, paterentur. Itaque & hi fumma ope parabant fe ad urbem defendendam: & rex ab omni parte fimul obpugnare moenia eft adgreffus; &, ut qui fatis intelligeret, (neque enim dubium erat) in eventu ejus urbis pofitum effe, quam primam adgreffus effet, aut fperni deinde ab univerfa gente Theffalorum, aut timeri fe, omnem undique terrorem obfeffis injecit. Primum inpetum obpugnationis fatis conftanter fuftinuerunt: dein, quum multi propugnantes caderent, aut vulnerarentur, labare animi coepere. Revocati deinde caftigationibus principum ad perfeverandum in propofito, relicto exteriore circulo muri, deficientibus jam copiis, in interiorem partem urbis concefferunt; cui brevior orbis munitionis circumjectus erat. Poftremo