duplicari; de qua elegantia, sæpius apud Livium obvia, vide ad XXII. 11. § 4. Mox vocula quam exsulat a Voss. particula et ab eodem Voss. Lov. 6. et Harl. Tum comprobatis legunt Voss. et Lov. 1. Hinc id est, unam tollendo, omissa media particula ut, Lov. 1. et Mead. 2. § 5 Et in summam prodest] Ms. Mogunt. et in summa prodest: ac statim quid attinet, pro quid attinebit: iterumque matronæ consternatæ procurrerunt, pro m. c. procurrant. Modius. In summam omnes mei, quod hic præfero. Quinctil. Inst. 1. 1. Hoc per singulos annos prorogatum in summam proficit.' Vide ad 111. 61. § 12. Mox § seq. membranæ Mog. non tantum procurrerunt, ut Modius monuit, sed etiam abstinent, pro abstineant: quod utrumque, auctoritate optimi cod. motus, recepi. Tum foro et concione, sine pronomine se, Lov. 5. et edd. Camp. Rom. 1472. ac Parm. ་ læserunt:' ubi Henricus Stephanus conjectat inquis. Infinitis sic locis Seneca : nos paucula notabimus, quæ Gruterus et Stephanus, aut alteruter, mutari perperam censuere. De Ira II. 15. Ut scias, inquit, iram habere in se generosi aliquid, videbis liberas gentes, quæ iracundissimæ sunt.' De Benef. 11. 34. Quid ergo? inquit, retulit gratiam, qui nihil fecit.'. 111. 29. Quicquid, inquit, est, quod dat patri filins, utique minus est.' iv. 2. Quid, inquit, tua refert? Et ego sine virtute nego beatam vitam posse constare.' Eodem lib. c. 7. ' Natura, inquit, hæc mihi præstat.' Eodem lib. c. 39. Quare ergo, inquit, Zeno ves. ter, quum quingentos denarios mutuos cuidam promisisset,' &c. Itaque et restituendum ex melioribus Mss. v. 18. In infinitum, inquit, me obligas: ubi vulgati ante nostram inquis. VII. 4. Non ideo, quod habeo, meum non est, si tuum est: potest enim idem esse meum et tuum. Is, inquit, cujus prostitutæ sunt, leno est: sic optimus Nazarianus comite uno ex Pall. sic et codd. Erasmi : non inquis, ut vulgo. Sic de Vita Beata c. 18. Aliter, inquit, loqueris, aliter vivis:' quum tamen, et quæ præcedunt, et quæ sequuntur, ad plures dirigantur. Valerius Max. v. 3. At, inquit, ærario abesse tribunus plebis querebatur quindecim millia æris' ubi par offensio Lipsii. J. F. Gron. Non prima est Mogunt. quæ inquiunt vulgavit; sed ea quinquennio antiquior Ascens. 1513. At recte Gronov. inquit revocavit ex edd. § 9 Ut auro et purpura fulgeamus, prioribus et libris scriptis, quibuscum inquiunt] Scripti et editi ante Mogunt. faciunt mei omnes, et Hearnii L. 1. Ut auro et purpura fulgeamus, inquit. Præter Senecam et Valer. Max. simiObservavimus scriptoribus antiquis, liter loquitur Liv. vi. 40. 'Sub conante alios Senecæ, perpetuam formu ditione, inquit, nos reficietis decimum lam proponendæ adversationis esse, tribunos. Quid est aliud dicere, inquit, sic absolute, ut intelligere vi- quod petunt alii, nos adeo fastidimus, deantur, aliquis ex isto numero, ali- ut sine mercede magna non accipiaquis contradicturus. Sic de Ira 1. 3. mus. Sed quæ tandem ista merces 'Irascimur, inquit, sæpe non illis qui est, qua vos semper tribunos plebis §8 Non pietas, nec sollicitudo pro suis] Non pietas, non sollicitudo Harl. quod verum videtur; certe stilum Livii redolet. Supra VIII. 34. Non signa, non ordines servent :' ubi vide quæ notantur; et ad XL. 15. § 5. Matrem Idæam Pessinunte ex Phrygia venientem] Ms. a Pessinunte. Mo. dius. Mog. a Pessinunte. Ut etiam e Pat. restituimus XXIX. 10. 'Si ma ter Idæa a Pessinunte Romam advecta foret.' J. F. Gronov. Eadem lectio fuisse videtur in Lov. 3. et Gaertn. Certe ex codd. his, cum ed. lectionem illam præferente conlatis, nihil notatur. habeamus? ut rogationes, inquit, nostras, &c. omnes conjunctim accipiatis.' Et ita VIII. 23. quum de Samnitibus numero plurali locutus esset, eorum nomine subjungit, 'Quid perplexe agimus? inquit.' Cic. de Finib. 1. 2. 'Synephebos ego, inquit, potius Cæcilii, &c. legam? a quibus tantum dissentio.' Phædr. Præfat. 1. III. vs. 4. Verum, inquit, tanti non est ingenium tuum:' ubi vide Burm. Ovid. Art. Am. 111. 95. ‘Det tamen ulla viro mulier, non expedit, inquit:' ubi Heinsio Et in Det mutanti subscribo, non item inquis, pro inquit, reponenti. Ceterum, licet codd. omnes inquit hoc loco servent, non tamen omnes librarios locutionem illam intellexisse inde patet, quod fulgeam legant Voss. et Hearnii L. 1. fulgeant Lov. 1. 2. 3. 6. Harl. Mead. 1. et Gaertn. Ut carpentis, profestis quoque diebus] Vet. lib. ut carpentis festis profestisque diebus. Quod venustius et gravius est. Sigon. Ita non tantum omnes codd. quibus utor, legunt, sed etiam typis excusi usque ad Froben. qui lectionem a Sigonio damnatam a. 1535. recepit. Per urbem vectemur] Nectentur Mead. 1. vectentur Lov. 2. 4. Harl. Mead. 2. et Gaertn. veheremur Voss. vehentur Lov. 6. Nihil mutandum. Verbum 'vectare' inlustravit Gronov. pr. ed. notarum ad Livii xxxvi. 17. Ovid. Met. VIII. 273. Ambo conspicui, nive candidioribus ambo Vectabantur equis.' Justin. XLI. 3. Equis omni tempore vectantur.' Gell. XI. 3. 'Motandi corporis gratia aut spatiamur, aut vectamur.' Ne ullus modus sumtibus nec luxuriæ sit] Ne ullus modus sumptibus, ne luxuria sit Pall. et antiq. ed. Gebh. Thuan. ne nullus modus sumptui, ne luxuriæ. Quod est egregium, nisi quod Ms. habebat sumptus. Etiam prima ed. ne ullus modus sumptibus, ne luxuriæ. Jac. Gron. Nec ullus modus sumtibus luxu riæve sit Lov. 3. nec ullus modus sumtibus luxuriæ sit Lov. 6. ne ullus modus sumtibusve luxuriæ sit Gaertn. ne ullus modus sumtibus, ne luxuriæ sit Voss. Lovel. 4. 5. Hearnii L. 1. et edd. Camp. Rom. 1472. ac Parm. quod recepi. Supra 111. 17. 'Ne Sabini, ne Veiens hostis moveretur.' iv. 2. Ne quid sinceri, ne quid incontaminati sit.' XLI. 23. Ne legatos, ne nuncios admitteremus regum.' Plin. Ep. 111. 9. ‘Verebamur, ne nos dies, ne vox, ne latera deficerent.' Similes locutiones Livium amare, vidimus ad v. 35. § 4. CAP. IV. 3 Quo magis imperium crescit] Ita Ms. Sed cusus tamen Moguntinus aliique veteres libri imperiumque crescit. Modius. Ex uno Moguntino admissum. Prius edebatur, ut omnes, quos vidimus, scripti, quo melior latiorque indies fortuna reip. est, imperiumque crescit. Quod mutarunt, qui non crederent và quo melior lætiorque dividenda esse hoc modo, quo magis bona lætaque: atque duas inde particulas ad eam, qua sequens membrum adnectitur, subaudiendas, perinde ac si dictum quoque esset, et quo magis imperium crescit. De quo compendio et arcana elegantia diximus ad 1. 25. Eo majore cum gandio, quo prope metum res fuerat.' J. F. Gron. Codicis Mog. lectionem primus in contextum Froben. 1535. admisit. Sed illud, quod editi priores ostentant, imperiumque crescit, superest in omnibus scriptis meis, et Hearnii L. 1. ac N. quod recte Gronovius probavit, et, quo sensu acci. piendum sit, docuit. Ita 11. 35. 'Quo major ira in suos eminebat, crebræ que nunc querelæ, nunc minæ percipiebantur.' Et jam in Graciam Asiamque] Etiam in Græciam Lov. 1. 2. 6. Harl. Mead. 1. et Gaertn. Vide ad xxxix. 10. § 6. Et in Græciam Lov. 2. et Mead. 2. Mox voculam etiam omittunt Lov. 2. et Harl. Tum attracta mus Lov. 2. 5. et Gaertn. cum edd. antiquis. Aldus attrectamus dedit ex Msto Mog. Vide ad v. 22. § 5. § 4 Ante fixa fictilia Deorum Romanorum] Antefixa scribendum est, ut una vox sit tantum. Sic enim Festus: 'Antefixa, quæ ex opere figulino tectis affiguntur sub stillicidio.' Sigon. Vide ad xxvI. 23. § 4. Paullo ante nam nimis multos Lov. 2. 3. 6. Harl. et Mead. 1. Vide ad x. 17. § 5. § 5 Ego hos malo propitios Deos, et ita spero futuros] Hos ego malo Lov. 2. 5. et edd. Frobeniana 1535. priores. Sed ordo, qui vulgo exstat, pla § 6 Tamen nulla accepit] Hanc sententiam sic expressit Varro de vita Populi Romani II. auctore Nonio voce Negativas duas :''Qua abstinentia viri mulieresque Romanæ fuerint, apparet, quod a rege munera eorum noluerit nemo accipere.' Sigon. Tum nulla accepit Harl. librarii errore. Vide ad xxII. 17. § 5. Paullo ante ad coërcendum luxuriam Voss. et Harl. Vide ad XL. 49. § 1. §7 Nihil de hac re lege sanciendi] Legem sanciendi Lovel. 4. Harl. et Mead. ambo. Utrumque dici, 'sancire legem,' et 'lege,' vidimus ad 11. 55. 5. hic tamen librarios perperam lapsos esse, evincit Tò nihil. Mog. codex lege sanciundi. Paullo ante fuisse consentis Harl. fuisse censeas Gaertn. Tum Tandem fuit Lov. 3. a m. pr. Vide ad VII. 35. § 12. To fuit omittitur in Lov. 1. Deinde majoribus uris, id est, vestris, pro nris, id est, nostris, Lov. 1. 4. et Mead. ambo. Vide ad c. 2. § 2. § 8 Cupiditates prius natæ sunt, quam leges] Cupiditates private sunt Voss. cupiditates primitus sunt Lov. 1. cupiditates priores sunt Lov. 3. a m. pr. Lov. 6. et Gaertn. Mox modum fecerunt codex Mog. 9 Quid legem Liciniam excitavit de quingentis jugeribus] Stolonis legem, VI. 35. et VII. 16. Sigon. Se in Livio de D. jugeribus scribere, quum inmani errore de L. jugeribus ederetur, jactat Dausqueius ad Silii VII. 261. sive p. 303. Sciendum tamen, errorem hunc, tantum in duabus tribusque edd. obvium, jam sponte a viris doctis, antequam Dausq. mone. ret, emendatum esse. Quia vectigalis jam et stipendiaria plebes esse senatui cœperat] Vide Brum. mer. ad 1. Cinciam cap. 2. § 15. Duk. Plebs Mog. Lov. 1. 2. 3. 4. 6. Voss. Harl. Mead. ambo, Gaertn. et Hearnii L. 1. plebis Lov. 5. et ed. Camp. Mox seq. vox aliam omittitur in Lov. 3. et Hearnii L. 1. vox ullam in Voss. et Lov. 1. ac 6. vox tum in Lov. 6. quas tres alio ordine ullam tum aliam exhibet Gaertn. Deinde datam et oblatam legunt edd. antiqq. pro quo Moguntini ex membranis suis dederunt data et oblata, consentientibus codd. § 11 Stantes in publico invenisset eas, quæ acciperent] Eas redundat. Gelen. Pall. invenisset et quæ accipe. rent. Hinc factum in ed. prisca invenisset eas, quæ acciperent. Gebh. Et quæ acciperent Voss. Lov. 1. 3. 4. 6. et Mead. 2. et stantes in publico invenisset, quæ acciperent Gaertn. Verum utroque loco rò et natum videtur ex ultimis literis vocis præced. Vide ad XXXIX. 18. § 8. Invenisset eas, quæ acciperent Lov. 5. Ne caussam quidem aut rationem inire possum] Ed. vetus Moguntina invenire possum. Modius. Causa 'inveniri' dicitur, non iniri;' ratio 'iniri'et' inveniri.' Itaque videri queat, scribendum esse invenire possum, quod hic in aliis legi adnotant Modius et Hearnius. Sed fortassis tutius est nihil tentare. Sæpe enim observatum est, pluribus nominibus unum verbum, quod non omnibus illis, sed uni tantum conveniat, adponi. Duk. In. venire per errorem ed. veterem Mog. præferre inde colligo, quod codex Mog. omnes codd. reliqui, quibus usus sum, ac tandem omnes, præter unam illam, edd. inire tueantur. Et quidem lectio illa ita exponenda est, ut fecit Dukerus. De illo autem loquendi genere videbimus ad XL. 42. § 12. § 12 Æquato omnium cultu, quid unaquæque vestrum veretur] Moguntini ex cod. suo ediderunt æquato omnium cultu, quid unaquæque vestrum vereretur. Frobenius deinde veretur, pro vereretur, a. 1535. recte substituit. Crediderat librarius scriptum fuisse ver'etur; de quo errore vide ad xxxIx. 52.6. Typis descripti priores præferunt aquat omnium cultum, quod unaquæque. Et ita etiam Harl. in marg. sed æquat omnium cultum, quid unaquæque Voss. Lov. sex, et Mead. 2. æquat omnem cultum, quid unaquæque Gaertn. Prima erroris origo fuit, quod ultima roû æquato litera a prima vocis seq. intercepta sit. Certe aquat omnium cultu in Mead. 1. superesse dicitur. Mox seq. Pessimus pudor est vel parsimoniæ Lov. 2. et Harl. Pessimus quidem est pudor vel parsimonia Lov. 5. et edd. ante Froben. a. 1535. Tò est exsulat a Lov. 4. Tum habeatis Lov. 1. 2. et 3. 14 Ut, quod habere non possunt, habituræ, si liceret, fuisse videantur] Et quod habere Voss. Lov. 1. 2. 4. 6. Harl. Mead. uterque, et Gaertn. Quod si probandum, insuper videantur mutandum in videntur. Sed vulgatum malo et atque ut sæpe in Mss. confunduntur. Vide ad xxI. 28. § 8. § 16 Næ, simul pudere] Prima vocula non adparet in Lov. 4. et Mead. 2. 18 Et a quibusdam impetrant] Ms. et id a quibusdam imp. Modius. Incertum est utrum et id a quibusdam, ut Modius monet, an id a quibusdam in Msto Mog. fuerit. Mox si lex modum sumtibus uxoris tuæ Lov. 2. 3. et Harl. si lex modum sumtibus tuis Gaertn. simul lex modum sumtibus uxori tuæ Voss. et Lov. 1. Adversus te, et rem tuam, et liberos tuos inexorabiles] Dubium, ex prioribusne pendeant hæc verba, an ex sequentibus. Quidam etiam de solis puellis, non pueris, intelligi conten. dunt, quod equidem nescio. Glar. Ex sequentibus pendere nequeunt. Consequens igitur, ut referantur ad priora. §19 Nolite eodem loco existimare, Quirites, futuram rem, quo fuit] Vocem Quirites non agnoscunt Lov. 1. 2. 3. 4. 6. Harl. Mead. 2. et Gaertn. quorum ultimus etiam præfert fu'it, id est fuerit, sollemni scribarum errore. Vide ad XL. 14. § 10. § 20 Luxuria non mota tolerabilior esset] Tutior est Harl. tolerabilior est Voss. Lov. 2. Mead. 1. et Gaertn. Ipsis vinculis solutis, sicut feræ bestiæ irritatæ, deinde emissæ] Legendum ipsis vinculis sicut fera bestia irritata, deinde emissa : ubi aliquis participium vinculis solutis addidit, cum nihil opus esset. Gelen. Ed. Moguntina ipsis vinculis solutis, sicut feræ bestiæ irrita. tæ, deinde emissæ. Videat lector quid velit, quid ne velit. Modius. Pall. multitudinis numero fera bestia irritatæ, deinde emissæ. Prisca ed. nunc ipsis vinculis solutis, sicut fera bestia irritare, deinde emissæ. Gebh. [Vulgatum] ab Gelenio est, qui recte delevit rò solutis, quod adjecerant in edd. Sed scripti, ipsis vinculis, sicut fera bestia irritatæ, deinde emissæ. Forsan erit, cui placeat: tamen esse durius judico, et legendum ipsis vinculis, sicut fera bestiæ, irritata, deinde emissa. Nihil impedit, quo minus luxuria cum multis feris recte comparetur. Lib. xxxv. c. 18. de Philippo : 'Nosse se spiritus ejus, nosse animum: ferarum modo, quæ claustris aut vinculis teneantur, ingentes jam diu iras eum in pectore volvere.' XXXVI. 7. 'Ille quidem feræ bestiæ vinctæ aut clausæ, et refringere claustra cupienti regis iram verbis æquabat.' J. F. Gron. Td solutis neque Hearnius in L. 1. et N. neque ego in ullo cod. invenimus, nisi in solo Lov. 5. qui, ut alibi semper, ita bic etiam veterrimis edd. consentit. Deinde omnia numero plurali efferunt et Hearnii codd. et mei. Verum omissa legunt Lov. 1. 6. et Gaertn. obnixa Lov. 3. 21 Ego nullo modo abrogandam legem Oppiam censeo: vos quod faxitis, Deos omnes fortunare velim] Nota egregiam claudendæ suasionis formulam: et cui gemina germana illa sit P. Decii Muris, ubi ait x. 8. Ego hanc le gem, quod bonum, faustum, felixque sit vobis, ac reipublicæ, uti rogastis, jubendam censeo:'imo germanior adhuc illa, qua utitur in dissuasione sua libro VII. finiens ita: 'Omnium rerum causa vobis antiquandas censeo istas rogationes. Quod faxitis, Deos velim fortunare.' Modius. U trumque Livii exemplum Modium hausisse ex Brisson. de Formul. 11. 132. inde colligo; quod, quum Bris son. alterum eorum lib. VII. exstare dixisset, licet tamen vi. 41. reperiatur, eumdem errorem etiam Modius hic commiserit. Ceterum vos quod facitis perperam Voss. Lov. 1. 2. 3. 4. 6. Mead. ambo, Gaertn. Hearnii L. 1. et edd. Camp. Rom. a. 1472. ac Parm. CAP. v. 1 Post hæc tribuni quoque plebis] Ms. Post hæc tribuni plebei. Modius. Pall. tribuni quoque plebei. Gebh. Plebei etiam omnes mei, idque Gronov. recepit. Vide ad 11. 33. § 2. Mox Si privatim tantummodo Lov. 1. et 3. Si privati modo Lov. 6. § 2 Nunc, quum vir gravissimus consul M. Porcius] Ms. vir clarissimus consul M. Porcius: et posset sane ita legi commode: nam licet haud ulla fere re alia, quam gravitate, commendetur prolixius, quis tamen peccet eum clarissimum virum' nominando, qui in sua civitate elogium hoc tulerit, ut uno omnium ore' optimus orator, optimus imperator, et optimus quoque senator' salutaretur? Modius. Pal. alter vir grandissimus. Modius ex aliquo vir clarissimus: quod nolim cum ipso tam sollicite asserere. Gebh. Codd. nostri nihil mutant, nisi quod vir gratissimus legant Lov. 1. et Voss. Ita autem librarios interdum errasse, vidimus ad xxx. 10. § 20. Utrumque epitheton' gravissimus' et 'clarissimus' Catoni competit : ' gravissimus ' propter auctoritatem, qua in republica floruit; ' clarissimus' ob gloriam pacis bellique artibus partam: qui enim auctoritate præstant,' graves;' qui gloria, 'clari' vocantur. Cic. de Orat. 11. 37. Certe non tulit ullos hæc civitas aut gloria clariores, aut auctoritate graviores, aut humanitate politiores P. Africano, C. Lælio, L. Furio.' Jam vero auctoritatem' Catonis perpetuo tenore vitæ partam ' memorat Liv. xxxvII. 57. ejusque ' auctoritatem tacitam satis momenti habere' verbis seqq. hoc loco additur. Neminem etiam Catone 'graviorem' in laudando fuisse, indicat Cic. de Clar. Orat. c. 17. Præterea, Catonem belli pacisque artibus excelluisse, constat ex Livii XXXIX. 40. Accedit eum hoc tempore consulem fuisse; consulibus autem 'clarissimi' titulum convenire. Vide Corte ad Sall. Catil. c. 51. § 19. Ceterum cod. Mog. non tantum clarissimus, ut viri docti monuerunt, sed insuper nunc ut vir clarissimus consul præfert : in qua lectione rò ut non alio sensu, quam pro postquam' accipi posse videtur. Sed, quo minus lectio illa placere possit, illud obstat, quod T ut jungendum sit insectatus sit, atque huic voculæ eo sensu non subjuncti |