Sigon. Vet. ed. per Phocidem Cheroneam. Pall. per Phocidem Caroneam. Gebh. Per Phocidem Caroneam Voss. Lov. 3. 6. per Phocidem Caronea Gaertn. per Phocidem Coroneam Mead. uterque: per Phocidem Charoneam Lov. 1. 2. 4. per Phocidem Cherone Harl. per Phocidem Cheroneam Lov. 5. Sigonii conjecturam Dan. Heins. in contextum ed. Elzevir. recepit, quam recentiores servarunt usque ad Crevier. qui priscam scripturam revocavit, et docuit ex Strab. ix. 416. antiquitus Phocidem non tantum ab altera parte sinum Corinthiacum, sed etiam ab altera sinum Maliacum et

mare

Euboicum attigisse. Adde Strab. ibid. p. 424. et Palmer. Græc. Ant. vi. 1. Non necesse igitur fuisse Baotiam intrare trajecturo ab Euboea in Phocidem ; quemadmodum etiam cap. sequenti Antiochus per Ætoliæ et Phocidis urbes Chalcidem rediit,' non facta Bootiæ mentione. Ejus itaque exemplum secutus sum. Livium enim alibi etiam iisdem terminis Phocidem innuisse, videbimus h. lib. ad c. 20. § 1. Mox rò undique Ideest in Lov. 6. Deest nihilominus severiore disciplina Voss. et Gaertn. nihilo seriore Harl. Vide ad Epit. Liv. 1. LVII. nihilo segniore Lov. 5. et edd. principes. Tum hiberne Gaertn. hibernare Lov. 5.

§ 6 Inde Acarnanem et Menippum Macedonem, magistratum Ætoliæ] Stratum nescio quis in magistratum depravavit. Gelenius. Stephanus Stratum Acarnaniæ esse ait. Sigon. Acarnanum Harl. Acarnanam Voss. Lov. sex, et Mead. ambo. Acarnana Gaertn. quem secutus sum. Vide ad XXXVII. 45.

17. Tum magistratum Ætolia Lov. 3. 4. 5. 6. Mead. ambo, et Harl. magim Ætolia Lov. 1. et magistratum Etolia Voss. et Gaertn. Macedonem Ætolia, media voce neglecta, Lov. 1. Ceterum non Stephanus tantum Straton urbem Acarnaniæ vocat, sed etiam Thucyd. lib. 11. capp. 80. et

102. Nec tamen, vel Livium errasse, vel locum ejus mendosum esse, existimandum est. Nam et id repetit XLIII. 21. idemque non obscure colligitur ex XXXVIII. 4. Id etiam innuit Polyb. v. 96. Potius videtur aliud tempore Thucydidis, quem Steph. secutus est, aliud tempore Philippi Macedonis obtinuisse, ut etiam observant Palmer. Græc. Ant. 111. 5. p. 386. et Cell. Geogr. Ant. n. 13. p. 707. Mox ducere jubet Lov. 5. et edd. vett. Primus Aldus ex cod. Mog. vulgavit jussit, quod in reliquis meis superest. Deinde sacrificio Apollinis facto omnes scripti nostri, Hearnii L. 1. et edd. vett. Idem Aldus ex eodem cod. recte Apollini substituit. Ultima litera voci Apollinis adbæserat ex similitudine initialis literæ vocis seq. Vide ad iv. 33. § 10.

§7 Consilio principum Etoliæ ha bito] Ita Jac. Gronovius edidit, quem Clericus secutus est. Antea edebatur concilio, quod postea etiam servarunt Doujatius, Hearnius, et Crevierius: neque aliter fuisse video in Voss. Lov. 1. 2.4. 5. et Gaertn. Gronovii tamen lectionem, quæ in reliquis codd. unde nihil notatur, exstitisse videtur, veriorem esse puto. Non enim universi Ætolorum populi comitia vel conventus indicatur, quod concilium vocari solet, teste Gronov. ad XLIV. 2. § 5. sed tantum conventus principum Ætoliæ, qui quasi gentis senatores erant, quod consilium dici Gronov. ibid. docuit; videntur itaque indicari Ætolorum apocleti, quod 'sanctius gentis non concilium, sed consilium, adpellari vidimus ad xxxv. 34. § 2.

Via, quæ præter Chalcidem et Lysimachiam fert ad Stratum] Nescio quis Calidonem in Chalcidem depravavit. Gelen. Hujus Chalcidis' in Ætolia omnes meminerunt; Lysimachiæ ' etiam Strabo x. 460. ubi de Oleno : nam utraque deserta erat illius tem

pore. 'Stratus' autem Acarnaniæ maxima urbs super Acheloo, cui Livius more suo adjecit præpositionem. Ideo autem a nobis hæc notantur, ne, quæ bene habent, temere ab aliquo mutentur. Nam pro Chalcide quidam ita Calydonem substituerunt. Glarean. Primarum edd. lectionem Chalcidem, quam, a Froben. 1535. ex emendatione Gelenii mutatam, Vascosanus auctore, ut videtur, Glareano revocavit, in uno tantum meorum Lov. 5. superest. Chalcidonem legunt Harl. et Mead. 1. Calchidonem Lov. 3. Chulodonem Lov. 1. Chalidonem Voss. et Lov. 4. Callidonem Lov. 6. Calidonem Lov. 2. Mead. 2. et Gaertn. Chalcidem et Calydonem Ætoliæ vicinas urbes esse verum est. Malui tamen Calydonem, quam Chalcidem, partim quia vel multi codd. id volunt, vel eorum vestigia eo ducunt: partim quia verisimilius est Calydonem, librariis minus notæ, in Chalcidem, notissimæ urbis nomen, quam contra, mutatum esse: partim denique quia Calydon itineri a Naupacto Stratum instituto magis convenire videtur, quam Chalcis; quæ urbs ab hoc itinere remotius versus mare sita erat. Ceterum viam legunt Voss. Lov. 2. 4. 5. 6. Harl. Mead. ambo, Gaertn. et edd. priscæ, pro quo Moguntini ex cod. suo substituerunt via. Deinde propter Mead. 1. sollemni scribarum errore. Vide ad Iv. 61. § 10. Per Mog. cod. cujus auctoritatem licet plerumque sequi malim, hic tamen præferendum puto vulgatum præter. Vide ad XXVIII. 42. § 3. Denique fert Ascratum Voss. fert Astratum Lov. 1. 2. Harl. et Mead. uterque: fert Astractum Lov. 3. 4. fert Abstractum Lov. 6.

§ 8 Mnesilochus princeps Acarnanum] Ita Moguntini ex cod. suo ediderunt. Antea legebatur Mansilochus, quod servant Voss. Lov. 5. Mead. ambo, Gaertn. et Hearnii L. 1. Munsilocus Lov. 1.2.4. Masilochus Lov. 6. Marsi

liochus Harl. Marsilochus Hearnii L. 1. Marsilogicus Lov. 3. Mnasimachum Acarnana' memorat Livius XXXVII. 45. Mvаolλoxov 'Аkaрvâva Polyb. in Exc. Legat. num. XXIV. et xxxv. Ad priorem autem Polyb. locum Ursinus incertus hæret, utrum posteriori Livii loco Mnasilochum' ex Polybio, an vero utroque Polybii Μνασίμαχον ex Livio emendandum sit: quorum illud verius videtur, quia etiam hoc loco, et cap. seq. Mnasilochus scribendum esse omnium codicum et edd. vestigia suadent. Mox non ipse solus Voss. et Gaertn. Tum regi conciliat Lov. 1. 3. et 6. Hinc Clytum et prætorem, penes quem tota potestas erat Voss.

9 Quæ cum Attalo, quæve circa Cephaleniam erat, arte eos est adgressus] Lege Attilio. Est enim A. Attilius classis Romanæ præfectus. Sigon. Vet. ed. cum Attilio, quod idem e suo monenti Sigonio miror non obtemperatum a novitiis correctoribus. Gebh. Quæ cum Attalo Frob. demum dedit a. 1535. Ea vero lectio in nullo cod. obvia fuit. Præferunt enim vel Accilio, vel Acilio, vel Actilio, vel Attilio, quod etiam exhibent edd. principes, vel Atilio, quod etiam Sigonius in contextu restituit, et post eum reliqui editores servarunt. Quod autem hic Attilio legi jubeat, calami aberratione accidisse existimo, quum ipse gentis Atilia' nomen uno t scribi oportere doceat ad v. 13. § 3. Deinde circa Phaleniam erant Mead. 1. circa Phaloniam erat Harl. circa Phalaneam erat Lov. 3. circa Phallaniam erat Lov. 6. in quibus omnibus vox quæve deficit : ut velle videantur, classem Romanam cum Atilio circa Cephaleniam fuisse: quum tamen constet ex cap. seq. A. Postumium partem classis, paucas naves, et præsidium accepisse, quo Cephaleniam obtineret: qui circa Phalaniam erat Lov. 1. quo circa Phalaniam erat Voss. quæ circa Phalaniam erat Gaertn. quæ

circa Phalaniam erant Lov. 4. quæ circa Phaloniam erant Mead. 2. quæve circa Phalaniam erat Lov. 2. Vulgatam lectionem unus Lov. 5. firmat, quæ etiam vera est: prima syllaba vocis Cephaleniam ab ultima præcedentis elisa videtur: quemadmodum etiam in plerisque ultimæ literæ Toû quævé interceptæ sunt a proximis; quod facile accidere potuit, præsertim si librarii, ut soliti sunt, scripsere queue. Hinc arte in solo iterum Lov. 5. superest, reliqui male substituunt ante: quas voces librarii interdum confuderunt. Vide Broukh. ad Prop. 11. x. § 8. Tum eos aggressus, omissa media voce, Gaertn. eos aggressus est Lov. 1. eos egressus est Voss. et Lov. 3. ac 6. eos est egressus Lov. 4. et Mead. 2. Paullo ante non facile deest in Voss. sed ad defectionem non facile legit Gaertn.

§ 10 Ad Medeonem et Pyrrheum} Nescio quis hic et paulo post non semel Tyrrheum depravavit in Pyr. rheum. Gelen. Strabo IX. 410. duos facit Medeones,' alterum in sinu Crissæo, de quo hoc loco Livius, ut opinor, intelligit, alterum Bootium, qui ab illo sit denominatus. Pyrrheum vero nescio his locis. Pyrrham multi nominant. Vetustiores libri habent Tyrrheum. Glar. Medionem habent libri veteres: et recte. Est enim 'Medion' oppidum ad Ætoliam, auctore Stephano: (qui præterea et Μεδεώνα, tam Βοιωτικὴν πόλιν, quam Φωκικὴν ἑτέραν, agnoscit) Μεδίων πόλις πρὸς τῇ Αἰτωλίᾳ. Τὸ ἐθνικὸν Μεδιώνιος, Item Thyrium scribendum est, quod est Acarnaniæ oppidum, eodem teste: Ἔστι καὶ Θύριον Ακαρνανίας, διὰ τοῦ Ι, τὸ dè ¿0vikdv Ovpieús. Sigonius. Medeonem primi ediderunt Moguntini. Priores legunt recte Medionem: neque aliter Mss. nisi quod Medione sit in Lov. 4. et Mead. 2. Cum hac urbe perpe ram Medeonem Labeatidis terræ ' confundere videtur Sigonius ad XLIV. 23. § 3. ubi vide. Prima etiam ed.

Mog. ejusque exemplo paucæ aliæ Pyrrheum exhibuerunt. Froben. 1535. Tyrrheum, quod erat in edd. principibus, revocavit. Et ita Lovel. 5. Tyrreum Lov. 3. Turreum Lov. 1. 4. et Mead. 2. Tirreum Lovel. 2. 6. et Mead. 1. Tireum Harleian. Tureum Vossian. et Gaertn. Urbs hæc uppelov vocatur in epigrammate Antipatri, quod edidit Holsten. ad Steph. de Urb. voc. Nikówoλis, quod metri caussa factum esse potuit. Certe apud Polyb. Θύρεον vel Θούριον, ejusque gentile Oupieùs effertur; quo etiam usus est Xenoph. Hist. Græc. vr. 585. Harduinus et nummum ex Goltzii Græcia p. 23. laudat cum in⚫ scriptione OTPIEON. At in ipso Goltz. tab. vi. binos reperio num. mos, quibus inscriptum est OTPPHQN. Ceterum quum Livius sua circa hæc tempora potissimum ex Polyb. hauserit, præstare videtur, ut ex eo Thyreum vel Thurium, quam cum Sigonio ex Steph. Byz. Thyrium legamus. Nihil tamen in contextu mutavi. Thyreum editur etiam apud Cic. ad Fam. XVI. 5. Vide Ursin. ad Polyb. Exc. Leg. num. LXXV. Cellar. Geogr. Ant. 11. 13. p. 707. et quæ notantur ad xxxvii. 9. § 2.

§ 11 Nihil adtineri omnes tumultuose concitari] Libri omnes omnis tumultus concitari. Gebh. Ita et Lov. 2. 4. 5. Harl. Mead. ambo, et edd. vett. tu multus omnes concitari Voss. Lov. 1. 3. 6. et Gaertn. Vulgatum Aldus ex cod. Mog. recepit. Mox tum, pro Thyrii, Mead. 1. et Gaertn. Turi Lov. 1. Turri Lov. 4. et Mead. 2. Tirei Lovel. 2. et Harl. Tyrei Lovel. 3. Thyrrei Lov. 5. Tyreis Lov. 6.

CAP. XII. § 1 Quibus auditis, quum in concione] Ut in concione Voss. et Gaertn. Mox § seq. consererent, pro censerent, Gaertn.

§ 3 Media visa est Clyti sententia, eaque accepta est] Pall. et vet. ed. media visa est Clyti sententia, eoque accep ta. Gebh. Est ultimo loco abest a

quibusdam libris apud Hearnium. Nec placebat mihi ante visam illius ed. Plane alterutro loco tolli potest. Duker. To est utroque loco delet Mead. 1. sed solo posteriori reliqui nostri, Hearnii L. 1. et editi ante Moguntinos, qui ex cod. suo adjecerunt. Vide ad xxxv. 1. § 12. et c. 14. § 4. Tum eque accepta Mead. 1. eaque accepta Lov. 3. 6. et edd. Francof. 1578. ac proximæ usque ad Gronov. qui eoque restituit, ut non tantum priores typis excusi, sed et reliqui omnes Mss. legunt. Vide ad v. 16. § 3.

Ut Medeonios super tanta re consultare, &c. pateretur] Vet. lib. Medios habent. Aperte tamen legendum est Medionios: inquit enim Stephanus, cives Medionis oppidi esse Μεδιωνίους. Sigon. Mediones Lov. 3. et Hearnii L. 1. Medios reliqui mei, Hearnii N. et edd. principes. Medionios ætate proximæ usque ad Moguntinos, qui Medeonios dederunt. Utrum tamen ex cod. suo, incertum est. Saltem in excerptis ejus hanc lectionem non

memorant.

§ 4 In eam legationem Mnesilochus, &c. conlecti] Vet. lib. conjecti: egregie. Sic est locutus XLV. 15. Tri bum sortirentur, in quam omnes, qui servitutem servissent, conjicerent.' Eodem modo legendum est apud Ciceronem in Philipp. v. 6. Totum denique comessationis Antonianæ chorum in tertiam decuriam judicum scitote esse conjectum:' non collectum, ut vulgo legitur. Sigon. Ms. de industria collecti. Sed malo vulgatum conjecti. Modius. Omnes nostri libri scribunt Mansilocus, sen Mansilochus, pro Mnesilochus. Gebh. Om nes etiam et edd. vett. et scripti nostri Mansilocus, vel Mansilochus, nisi quod Marsilocus sit in Lov. 3. Massiliochus in Harleian. Mnesilochus Moguntini ex cod. suo reposuerunt. Vide ad cap. præc. § 8. Collecti ex cod. suo receperunt Moguntini. Ad,

sentior tamen viris doctis, conjecti, quod est in prioribus excusis, omnibusque codd. nostris, et Hearnii, alteri lectioni præferentibus. Supra xxxv. 28. 'Eo inpedimenta omnia et calonum turbam conjectam armatis circumdedit:' ubi vide Gronov. Codicis Moguntini collecti natum est ex scribarum aberratione, qui passim has voces commutarunt. Exempla vide ad x. 29. § 18. xxx. 5. § 4. c. 28. § 3. XXXI. 37. § 8. xxxv. 28. § 9. et quæ notavi ad Silii XVII. 93. Confundi eodem modo alia horum verborum composita, vidimus ad XXVIII. 36. § 7. Mox et ipsi terebant Lov. 3. Sed rò et perperam adscitum est ex ultimis literis vocis prox. imæ. Vide ad 11. 30. § 13.

§ 5 Vixdum iis egressis legatis, Antiochus in finibus, et mox ad portas erat] Pal. 1. vixdum his gressis. Alter, vixdum digressis legatis, Antiochus in finibus, mox ad portas erat. Gebh. E Mog. est rò et. Priores eo carebant. Nec male, ut puto. J. F. Gron. Vocem legatis omisit ed. Gronov. 1665. ejusque exemplo reliquæ recentiores. Utrum tamen Gronovius ita edi voluerit, admodum dubito; partim quia de voce ejecta nihil in notis monuit, partim quia omnes codd. mei, et Hearnii L. 1. eamdem servant: quare contextui reddidi. Ceterum his gressis legatis Lov. 4. ipsis egressis legatis Lov. 6. vixdum digressis legatis Mead. 2. Præterea voculam et, quam Mog. ex cod. suo interposuerunt, omittunt omnes nos tri, et Victor. Crevierii; quorum fide delevi. Paullo post ab Exaclito Voss. Lov. 1. 2. 4. Harl. Mead. ambo, et Gaertn. ab Eraclito Lov. 3. et 6. Solus Lov. 5. recte vulgatum ab Clyto defendit.

§ 6 Aliquot populi Acarnaniæ defecerunt] Prima vox deest in Mead. 1. aliqui populi legunt Lov. 1. 6. et Harl. Vide ad Livii xxxI. 10. § 12.

§7 Non timidiores Thyrenses fecit]

Thyrienses a Thyrio. Nam Stephan. ait, gentem Ovpléas appellari. Sigon. Vide ad cap. præc. § 10.

§8 Dato ei haud perplexo responso] Pall. dato enim haud perpl, resp. Gebh. Similiter Voss. Lov. 1. 2. 4. 6. Harl. Mead. 1. et Gaertn. dato enim perplexo resp. Lov. 3. dato enim haud perplexe resp. Mead. 2. Sæpe ei et e, sive enim, in Mss. confundi, vidimus ad IX. 19. § 5. Adde alia exempla XXX. 30. § 9. et xxxI. 14. § 4.

Nisi ex auctoritate Romanorum imperatorum] Tanti hic facio 'imperatores,' quanti superius hoc libro c. 5. 'exercitus' Romanos. Possis tamen Acilium, Livium, Quintium intelligere. J. F. Gron. Gronovii conjecturam Crevierius probavit. An ei firmandæ inservire potest, quod transpositis vocibus imperatorum Romanorum legant Lov. 2. 4. Harl. Mead. ambo, et edd. ante Aldum? Mox portis clausis Lovel. 2. portis quoque clausis Lov. 5. et typis excusi ante Froben. 1535.

§ 9 Cn. Octavius missus a Quinctio] M. Octavius Voss. Lov. 1. 6. Gaertn. et Hearnii L. 1. Vide ad vII. 12. § 1. Mox præsidium ad paucas naves Lov. 1. præsidium ac paucas naves Lov. 6.

A. Postumio, qui ab Atilio legato Cephalenia præpositus] Atilius non lega. tus, sed ipse prætor fuit, cui classis et Macedonia decreta erat. Supra lib. xxxv. capp. 20. 21. et 37. Credibile est igitur, fuisse Postumium legatum Atilii, legendumque legatus; quo nomine appellantur non ipsi, qui in magistratu et cum imperio in provincia sunt, sed qui in exercitu vel classe illis dignitate sunt proximi. J. Periz. Ab Quillio Voss, ab Aquilio Gaertn. Mox implevit spei Voss. Lov. 3. 6. et Gaertn. Deinde § seq. jam legionibus mare trajecisse, pro jam cum legionibus, Lov. 3. Vide ad xxxv. 23. § 10. Reliqui tamen vulgatum tuentur. Et potuit præpositio cum excidisse ob similitudinem præceden

tis iam. Certe contra iam excidit ob præcedens quum vel cum. Vide ad VI. 14. § 9. Deinde § ult. Td rex non adparet in Lov. 1.

CAP. XIII. § 1 In Dassaretis congressi] Dassaritis: quippe qui, auctore Stephano, aut Aaocapíτioi, aut Aaoσapîral vocantur. Sigon. Dasseretis Lov. 3. et Harl. Dassaretis reliqui, nisi quod Classaretis sit in Lov. 1. et 5. quibus consentiunt edd. principes. Dasserelis Ascens. ed. 1513. Dassaretiis Mog. Dassaretis Aldus. Dassaritiis J. F. Gron. Dassaretiis Jac. Gronov. omnesque recentiores. Vide ad XXVII. 32. § 9.

§2 Quia id tempus rebus gerendis inmaturum erat] Idem tempus Voss. et Gaertn. Vide ad x. 10. § 6. Tum vox gerendis deest in Lov. 6. gerendis rebus legit Gaertn. rebus agendis Lov. 5. et edd. antiqq. usque ad Aldum, qui vulgatum fide cod. Mog. recepit: idem vero firmant reliqui nostri. Vide ad XXII. 28. § 1. Tum aptum, pro inmaturum, Lov. 3. Mox in hi berna ingressi Voss. et Lov. 1. et in principio veris Lov. 6. reliquis invitis. Vide ad II. 30. § 14.

§ 3 Mallaam Perrhæbia, Babius Philacium] Alii libri Maleam habe. bant, sed æque obscurum in Perthœbis. Pro Philacium, quidam Phacium restituerunt, ut quoque XXXII. 13. § 9. admonuimus: nomen æque, atque prius, obscurum. Glar. Ante Philacium legebatur. Est autem in vet. lib. Phacium, quod non probat Glareanus, quia nomen sit æque, ac prius, obscurum; Stephanum enim non legit, apud quem est ita: Þákov wóλioμα Θεσσαλίας. Θουκυδίδης δ'. Τὸ ἐθνικὸν, pakieús. Sigon. Maleam Lov. 1. 2. 3. 5. 6. Harl. Mead. 2. Hearnii L. 1. et edd. ante Frob. 1531. quomodo fere iidem, aliique libri præferunt etiam § seq. Mallææ meminit Livius xxxI. 41. XXXVI. 10. XXXIX. 25. et XLII. 67. Tum Fastigium Hearnii L. 1. Phastium Lov. 3. Phatium Lov. 1. 2.