2 Legionibus extemplo Pisas in hibernacula miffis, iratus Patribus, infeftus praetori, Romam rediit: senatuque extemplo ad aedem Bellonae vocato, mul3 tis verbis invectus eft in praetorem: qui, quum ob rem bello bene gestam, uti Diis inmortalibus honos haberetur, referre ad senatum debuisset, adversus se pro hostibus senatusconsultum fecisset, quo victoriam suam ad Ligures transferret, dedique iis prope 4 consulem praetor juberet. Itaque multam ei se di

a Patribus postulare, ut senatusconsultum in 5 se factum tolli juberent: supplicationemque, quam absentes ex literis, de bene gesta republica missis, decernere debuerint, praesentes honoris Deorum primum caussa, deinde et sui aliquo tandem respectu,

mam rediit] Lege praetori. A. enim Atilium intelligit. Itaque addit: Invectus est in praetorem, qui adversus se pro hostibus senatusconsultum fecisset. SIGONIUS..

§. 4. Ob bello rem bene gestam] Ita ultima Gruteri editio, eamque secutae recentiores. Priores legunt ob rem bello bene gestam; quod sine cauffa loco motum reftitui.

§. 1. Qua ferocia animi usus erat in Liguribus] Pro in Ligures, adversus Ligures. Supra 5, 11, 16. Minime convenire, qui §. 5. Quam absentes ex litebus iratos quisque Deos precaris] Lege, quam absenti sibi tus sit, in iis sua potestate non ex literis de bene gesta repuuti. Val. Max. 5, 1, 1. Clementia blica missis decernere debuein Perse usus est. Similiter Sal- rint, praesenti honoris. J. FR. luft. Catil. 52, 3. Cavere ab il- GRON. Pithoeus, tefte Hearnio, lis, quam, quid in illis statua conjecit absente se ex literis, mus, consultare. et §. 12. Sint et mox praesente honoris. Possane liberales ex sociorum for ses etiam quam absentis ex litunis, sint misericordes in fu teris, de bene gesta republica ribus aerarii. ubi vide Cortium, missis, decernere debuerint, et Cel. Burm. ad Ovid. 9. Met. praesenti sibi honoris. Douja274. Adde, quae notavi ad 28, tius vulgatum tuetur, et absen43, 8. tes intelligit, nempe a se consule, sive ab eo loco, ubi ipse

§. 2. Infestus praetoribus, Ro

decernerent. Nihilo lenioribus, quam absens, sena- 6 natorum aliquot orationibus increpitus, neutra impetrata re, in provinciam redit. Alter consul Poftu-7 mius, consumta aeftate in recognoscendis agris, ne visa quidem provincia sua, comitiorum caufla Romam rediit. consules G. Popillium Laenatem, P. Ae- 8 lium Ligurem creavit. Praetores exinde facti C. Licinius Graffus, M. Junius Pennus, Sp. Lucretius, Sp. Cluvius, Cn. Sicinius, C. Memmius iterum.

X. Eo anno luftrum conditum eft. Censores erant Q. Fulvius Flaccus, A. Poftumius Albinus. Poftumius condidit. Censa sunt civium Romanorum 2 capita ducenta sexaginta novem millia et quindecim. Minor aliquanto numerus, quia L. Poftumius consul 3

erat. Nec displicere videtur Crevierio, qui notat, tam abfuiffe senatum a Popillio, quam Popillium ab senatu. Ambo vero non adverterunt, Gronov. etiam praesenti, pro praesentes, emen. daffe.

§.6. In provinciam rediit] Ita Gronov. anno 1665. edidit, et ejus exemplo 'reliqui. Priores omnes redit. Vide ad 36, 35, 2.

§. 8. Praetores deinde facti exinde editiones ante Dan. Hein. sii Elzevirianam, quod reftitui. Supra 31, 4, 4. Praetores exin de facti Q. Minucius Rufus, etc. 37, 47, 8. Praetores exinde facti duo Q. Fabii, etc. 40, 35, 2. Praetores exinde facti Ti. Sempronius Gracchus, etc. M. Junius Poenus] Pennus, ut ante. SIG. V. ad 29, 11, 13. C. Memmius iterum] Primam illius praeturam Pighius ex verosimili conjectura ponit in A. V. 15LXXVIII. cujus anni comitia

pro concione edixerat, qui sociùm Latini nominis ex edicto C. Claudii consulis redire in civitates suas debuiffent, ne quis eorum Romae, sed omnes in suis 4 civitatibus censerentur. Concors et e republica censura fuit. omnes, quos senatu moverunt, quibusque equos ademerunt, aerarios fecerunt, et tribu move5 runt: neque ab altero notatum alter probavit. Fulvius aedem Fortunae Equeftris, quam proconsul in Hispania, dimicans cum Celtiberorum legionibus, voverat, annos sex poft, quam voverat, dedicavit : et scenicos ludos per quatriduum, unum diem in

rem solito fuiffe. Lufro autem priore, ut teftatur auctor Epit. 41. Censa sunt civium capita ducenta septuaginta tria mil. lia ducenta quadraginta quatuor. At mihi dubium eft, uter numerus verior sit: eo enim, quem Epit. libri praecedentis edit, minor eft, non modo quem Epitome hujus libri, sed et ipse Livius hic praefert: neque Livius multo, sed aliquanto mi norem fuisse tradit. Sufficere igitur videtur, quatuor millibus et quod excurrit minorem civium numerum hoc, quam proximo, luftro censum fuiffe.

§. 3. Ne quis eorum. Romae, sed omnes in civitatibus suis censerentur] Ita primus Curio edidit. Et tale quid sensus exigit. Priores typis excusi legunt Romae, et omnes. Solent autem voculae et ac sed in Mis

Hae

confundi. Vide ad 40, 58, 1. For. te tamen minori mutatione legi poteft Romae, at omnes. autem particulae similiter a librariis confunduntur. Vide ad 36, 35, 7.

S. 4. Neque ab altero nota. tum probavit] Corrigo: neque

ab altero notatum alter probavit. Sic lib. 45, [15, 9.] Neque ullius, quem alter notaret, ab altero levata ignominia. Hac de ratione censoria sic Cicero pro Cluent. [43.] Atqui ipsi inter se censores sua judicia tan. ta esse arbitrantur, ut alter alterius judicium non modo reprehendat, sed etiam rescindat; ut alter de senatu movere velit, alter retineat; alter in aerarios referri, aut tribu moveri jubeat, alter vetet. SIG. Vox alter, quam Sigonius addidit, operarum neglegentia in una tantum decft ed. Basil. anni 1554.

§. 5. Annos sex post, quam voverat] Cl. Jac. Perizon. in margine Livii scribendum conjecit

annos octo. Voverat aedem consulibus A. Poftumio Albino Lusco et C. Calpurnio Pisone. V. lib. 40, 40. conlato cap. 35. Illi autem secundum Faftos Capitol. consulatum obtinuerunt Á. V. 1LXXII. nunc vero dedicatur L.

Poftumio Albino et M. Popillio Laenate consulibus, qui in iisdem Faftis eft A. V. 13LXXX. Inter utrumque annum intersunt sex medii anni, et nihil in Livio

circo fecit. L. Cornelius Lentulus decemvir sacro- 6 rum, eo anno mortuus eft. in locum ejus subfectus A. Poftumius Albinus. Locuftarum tantae nubes a 7 mari vento repente in Apuliam inlatae sunt, ut examinibus suis agros late operirent. ad quam peftem 8 frugum tollendam Cn. Sicinius praetor designatus, cum imperio in Apuliam miffus, ingenti agmine hominum ad colligendas eas coacto, aliquantum temporis absumsit. Principium insequentis anni, quo' 9 C. Popillius et P. Aelius fuerunt consules, residuas contentiones ex priore anno habuit. Patres referri 10

mutandum erit, si in numerandis annis omittamus et illum, quo vota, et illum, quo dedicata aedes eft. Ita Livium numerare solitum fuiffe, docet Sigon. ad 25, 15, 19. et 40, 52,4. V. etiam, quae dixi ad 33, 44,2.34, 44, 2. et 38, 52, 7. Sunt tamen etiam exempla, ubi alterum terminum numero comprehendere Livius solet. V. ad 4, 20, 8. et 34, 1, 3. Ad priorem autem Livii locum alii docuerunt, eum interdum utrumque terminum numeraffe; quod etiam exemplis probare conatur Dodwell. de Cyclis Diff. 10. §. 26. pag. 493. ubi docet, tertium annum, diem vocari, licet inter utrumque terminum unus tantum dies medius sit. Exemplis ejus adde alia Livii 44, 3. 4. 5. 45, 1, 6. cap. 9, 3. Video, quid Perizon. in errorem induxerit, ut ita emendaret. Primo enim numeravit alterutrum tantum an num, quo aedes vel vota vel dedicata eft; deinde dedicationem retulit in annum sequentem, quo C. Popillius Laenas et P. Aelius Ligus consules fuere, quia eorum creationem Livius jam cap. praec. memoravit. At pofterius malc.] Cn. Sicinius, qui eodem

tempore praeturam, quo illi consulatum, obtinuit, poftea hoc cap. adhuc praetor designatus vocatur; et ulterius eodem cap. sequitur: Principium insequentis anni, quo C. Popillius et P. Aelius fuerunt consules, residuas contentiones ex priore anno ha. buit. Inde autem demum gesta iftius anni referre incipit.

duum] Voverat ludos Jovi optiEt scenicos ludos per quatri

mo maximo et aedem Fortunae

Equeftri 40, 40. Ludos Jovi fecit in consulatu, 40, 45. Hi, quos tionis aedis Fortunac Equestris: nunc edit, fuerunt ludi dedicanam, dedicationis templorum. cauffa ludos fieri, mos erat. V. 40, 52. DUKER.

§. 6. In locum ejus subfectus A. Postumius Albinus] Non intelligo A. Poftumium virum consularem, hujusque luftri censorem. Vix enim verisimile videtur, sacerdotium illud, licet inter praecipua sacerdotia Romae habitum fuerit, nunc demum in virum provectac aetatis tantae. que dignitatis conferri: sed intel ligi poteft alius, quem Cic. 4. Academ. 45. praetorem fuille re

de Liguribus, renovarique senatusconsultum volebant, et consul Aelius referebat. Popillius et collegam et senatum pro fratre deprecabatur; prae se ferens, si qui decernerent, interceffurum, collegam 11 deterruit. Patres, eo magis utrique pariter consu lum infensi, in coepto perftabant. Itaque, quum 'de provinciis ageretur, et Macedonia, jam inminente Persei bello, peteretur, Ligures ambobus consu 12 libus decernuntur. Macedoniam decreturos negant, ni de M. Popillio referretur. Poftulantibus deinde, ut novos exercitus scribere, aut supplementum ve13 teribus liceret, utrumque negatum eft. Praetoribus quoque in Hispaniam supplementum petentibus negatum: M. Junio in citeriorem, Sp. Lucretio in 14 ulteriorem. C. Licinius Craflus urbanam jurisdictio

fert P. Scipione et M. Marcello consulibus sive A. IOLXXXXVIII. consulem vero cum Lucullo, sive A. V. 19c11.

§. 8. C. Sicinius praetor desi gnatus, cum imperio in Apu liam missus] Sigon. disput. pofter. cum Gruchio pag. 748. hoc non imperium magistratus, sed imperium militare fuiffe contendit, quia Sicinius magiftratum nondum inierat, sed tan. tum practor designatus erat. Re spondit ei Gruchius cap. 33. Re. futat. ad pofter. Sigonii disput. Quae Sigonius cap. ult. de Lege Curiata reponit, non videntur evertere sententiam Gruchii. DUKER. C. Sicinius operarum errore primae exhibuerunt Gru. teri edd. pro quo Hearne et Crevier. recte reftituerunt Cn. Sicinius, ut habent edd. antiquiores. Et ita vocatur cap. praec. et mox hoc ipso cap.

S. 11. Incoepto perstabant] Dividendae voces sunt in coepto. Et lib. 45, [15, 7.] in bene coepto perseverare aït. SIGON. Etiam conjici poteft in incepto. 32, 23. Pertinacius Quintius in incepto perstabat. Adde Jac. Gronov. ad 8, 33, 6. DUK. in coepto, divisis vocibus, ut Sigonius scribendum monuit, omnes edd. ante Basil. anni 1554. quae librariorum lapsu una voce incoepto dedit.

J. 15. Consules, ob ea irati senatui, Latinis feriis] Non moverem, si haec verba caulis irarum ftatim subjicerentur, non interjectis, quae de provinciis praetorum proxime praecedunt. Nunc suspicor ab Livio relictum: Consules obirati senatui. Quo verbo usus et 1. 1, [31, 3.] Aut Romana sacra susceperant,aut fortunae, ut fit, obirati cultum reliquerant Deûm. Seneca de