guinem miserit, quicquid potuit, detraxerit, mihi tradiderit enectam : προσανατρεφομένην eam a me non libenter videt.' Nec abeunt longe ista Nostri 1. 39. Proinde materiam ingentis publice privatimque decoris omni indulgentia nostra nutriamus.' II. 1. Dissipatæ res nondum adultæ discordia forent: quas fovit tranquilla moderatio imperii, eoque nutriendo perduxit,' &c. Quinctilianus Declam. cccvI. 'Nobis tollendus infans et adversus frigora nutriendus.' Columella IV. 3. Liberos suos nonnulli nuptiis votisque quæsitos avare nutriunt, nec disciplinis aut cæteris corporis excolunt instrumentis.' Intellige igitur utrum fovendum et indulgentia leniendum medicandumque, an plectendum et acerba coër. citione irritandum. Quod posterius etiam Postumo Agrippæ novercæ artibus nocuit, et Claudio, pædagogum 'barbarum et olim superjumentarium ex industria sibi appositum, ut se quibuscumque de caussis quam sævissime coërceret,' jure conquesto, ut refert Suetonius vit. Claudii c. 2. J. F. Gron. Adde quæ Victorius notavit ad locum Cic. a Gronovio landatum ad Att. vI. 1. ubi produxit locum Aristoph. ex Ranis vs. 975. Huc facit, quod canalibus hortos nutrire' dixerit Calpurn. Ecl. 11. 35. ubi vide Burmann. Utrumne, quod Faber reponendum censuit, in nullo est codice: nec caussam etiam video, cur vulgato præferendum sit. Deinde ac casticandum Leid. 1. et Gaertn. an id castigandum Port. an ad castigandum Hav. rò an deficit in Voss. 1. Leid. 2. et Lov. 1. quemadmodum etiam voces ac vexatione insigne faciendum in Voss. 2. et Lov. 3. Sed an vexatione habet fragm. Hav. ad vexatione Flor. hac vexatione Lov. 4. Vide ad xxxv. 26. § 7. vexatione insignem Harl. 2. Port. et Hav. rexatione insigni Leid. 1. Denique fuisse non comparet in Hearnii Oxon. B. fuisset præfert Lov. 4. Ne mutas quidem bestias minus alere ac fovere, si quid ex progenie] Vocula initialis exsulat a Gaertn. vox bestias ab Harl. 2. sequens minus a Leid. 2. Deinde alere, quam fovere Lov. 4. Tum sed quid, pro si quid, est in Hav. § 7 At, Hercule, L. Manlium] Pal. 2. Ac, Hercule. Gebh. Ab Hercule Voss. 1. et Lov. 1. Ac, Hercule Port. Hav. et fragm. Hav. a m. pr. Ad, Hercule Gaertn. Vide modo ad § 5. Præterea Hercle edidit Jac. Gronovius, eumque secuta est ed. Amstelædamensis. At Hercule servant om. nes scripti et editi, quod propterea in contextum revocavi. Vide hoc lib. ad c. 11. § 1. Mox malum malo agere, pro augere, Harl. 1. quomodo alibi sæpe peccarunt librarii. Vide ad xxvII. 9. § 11. Si quid in eo exiguum naturalis vigoris sit] Naturalis ingenii sit Harl. 2. Port. Hav. et Hearnii Oxon. B. Verum librarii hic perperam vocem illam ex præcedentibus verbis repetierunt. Intelligitur autem 'naturalis vigor in eo,' id est, in ingenio. Vigor ingenii' autem, ut apud Ovidium Metam. VIII. 254. 'Sed vigor ingenii quondam velocis in alas Inque pedes abiit:' quomodo et 'ingenium vigere' dicitur vi. 22. 'Vegetum ingenium in vivido pectore vigebat, virebatque integris sensibus.' Animo vigorem' tribuit Livius IX. 3. In corpore tamen adfecto vigebat vis animi consiliique.' c. 16. 'Non animi solum vigore, sed etiam corporis viribus excellens.' x. 13.' Nec corporis nec animi vigorem remanere eumdem.' Ovidius Epist. Heroid. xvI. 51. 'Forma vigorque animi, quamvis de plebe videbar, Indicium tectæ nobilitatis erant:' ubi quemadmodum 'forma' et' vigor animi' junguntur, sic etiam apud Vell. Paterc. II. 41. Forma omnium civium excellentissimus, vigore animi acerrimus.' Apud Cic. quidem ipsa vox' vigor' aut raro, aut numquam obcurrit; at infinitis locis animus dicitur 'vigere.' Et ita etiam apud Liv. vi. 23. Cum corporibus vigere et deflorescere animos.' Ingenii' et 'animi vigorem' jungit Vell. Paterc. II. 18. P. Sulpicius tribunus plebis disertus, acer, opibus, gratia, amicitiis, vigore ingenii atque animi celeberrimus.' Mox vita agresti, cultu et rustico trajectis dictionibus Leid. 1. CAP. V. § 1 Quam ipsius juvenis ir ritatus est animus] Quamquam ipsius juvenis Leid. 2. quomodo alibi peccant scribæ. Exemplum habuimus II. 54. § 9. Contrarium, ubi quam pro quamquam scriptum erat, VIII. 4. 1. Similiter quidquid, pro quid, dabatur v. 52. § 13. Vide quæ his locis notantur. Præterea, irritatus animus est, alio ordine verborum, Hav. irritatus animus, voce expuncta, Harl. 2. et Port. In præcedentibus etiam To his deerat in Lov. 4. et ed. Parm. Quum contra, se quoque parenti caussam invidiæ atque criminum esse, ægre passus] Quin citra Leid. 2. quin ce Lov. 1. quin če Lov. 3. qui contra Harl. 2. Deinde se parentis caussam Voss. 2. et Lov. 1. ac 3. se quoque parentis caussam Leid. 2. Postea criminum ægre esse passus transpositis dictionibus Voss. 2. Sed To agre deest in Harl. 2. esse in Lov. 4. cujus loco esset exhibet Lov. 1. § 2 Se parenti opem latam, quam inimicis ejus, malle] Parenti opem laturum Harl. 2. Port. et Hav. parenti opus laturum Lov. 2. Tum quam inimici ejus Lov. 3. Rudis quidem atque agrestis animi, et quamquam non civilis exempli] Vide Gronov. Observ. ad Script. Eccles. c. XIX. p. 207. Duk. Nimis rudis addita voce in Voss. 2. a m. pr. scriptum fuit; sed postea 7 nimis adjectæ suat notæ, quibus id delendum indicatur. Et sane in nullo alio cod. su perest. Præterea vox quidem in Hav. sequens atque in Port. non conspiciuntur, quas reliqui recte tuentur; nisi quod posterior ex rasura desit in Lov. 5. Paullo post pietate laudabilis, pro laudabile, Lov. 1. §3 Inscientibus cunctis cultro subcinctus] Campani ed. cultro accinctus. Gebh. Ita 'gladio adcinctus' est XL. 13. ‘Volui, quum comissatum gladiis adcincti me secuti sunt, ferro interficere:' et alii scriptores passim. Ve rum nulli codicum Mss. huic lectioni consentiunt, sed uno ore in vulgatum succinctus conspirant, nisi quod succintus sit in Leid. 1. sucinctus in fragm. Hav. Et ita subcinctus ferro' XL. 7. Præcucurrit index ad Persea, ferro subcinctos nuncians cum Demetrio quatuor adolescentes venire.' Suet. in Cæs. cap. 84. Duo quidam gladiis subcineti, ac bina jacula gestantes.' In August. c. 32. Grassa. torum plurimi palam se ferebant, subcincti ferro.' In Vitell. cap. 11. 'Urbem deinde ad classicum introiit paludatus, ferroque subcinctus.' Vox cultro male in uno deficit Harl. 2. Cultrum' memorat mox hoc cap. Sed pro cultro' vocarunt' gladium' Cic. de Offic. 111. 31. et Aurel. Vict. de Vir. Inlustr. c. 28. Primo 'ferrum,' mox 'gladium' Seneca de Benef. 111. 37. Mane in orbem atque a porta domum confestim, &c.] Pall. tres in urbem. Deinde Pall. 1. et 3. atque porta domum. Gebh. In orbem operarum errore datum erat in prioribus Gruteri, qui in postuma ipse in Urbem emendavit. In urbe perperam Gaertn. Tum atque p ortus Lov. 2. atque p or tos Lov. 4. atque porta domum Leid. 1. quæ lectiones, quamvis manifesto scribarum errore vitiatæ sint, tamen indicant, præpositionem a in exemplaribus eorum non exstitisse, quemadmodum neque exstat in Voss. 2. Lov. 3. Gaertn. et fragm. Hav. Malo tamen a porta, quod reliqui codd. de fendunt, servari. Infra XLV. 39. L. Paullus privatus, tamquam rare rediens, a porta domum ibit?' Ad M. Pomponium tribunum pergit] Vet. lib. tribunum plebis pergit. Sigon. Tribunum p. pergit Port. tribunum pl. pergit Hav. tribunum plebis pergit Harl. 2. et Hearnii Oxon. B. Quum tamen optimæ notæ codd. pertinaci ter additam vocem non agnoscant, eam etiam non admittendam existimo. Sæpe enim Livio tribani' simpliciter sunt tribuni plebis. Vide ad ad 11. 56. § 1. Præsertim autem Livius ita loqui solitus est, si jam in præcedentibus tribunum plebis' nominasset. Ita in hac ipsa historia quum cap. anteriore dixisset, diem Manlio dictam esse ‘a M. Pomponio tribuno plebis,' quibusdam interjectis subjungit, Criminique ei tribunus inter cetera dabat.' Quin et mox hoc cap. habemus, Pavidus tribunus adjurat.' Præterea, mutato ordine vocabulorum, ad M. Pomponium pergit tribunum præferunt edd. principes; Aldus primus in eum ordinem digessit, qui nunc vulgo exstat. Aldo autem consentiunt scripti. Insu per ad M. cum Pomponium tribunum Leid. 1. unde Livius dedisse videri potest ad M. eum Pomponium. Nihil enim in scriptis frequentius est, quam voces cum et eum ob ductuum similitudinem confundi. Vide ad Iv. 19. § 2. Verum quum reliqui codd. rò cum non agnoscant, verius videtur, voculam illam inde in contextum inrep sisse, quod olim scriptum fuerit M'cum, pro Marcum. Janitori, opus esse sibi domino ejus convento extemplo, ait] Esse opus sibi domino fragm. Hav. opus esse si domino Hav. Tum vox convento deficit in Klockian. quam reliqui recte servant. Eadem tamen transposita, extemplo convento exhibet Lov. 3. a m. pr. convocato extemplo Lov. 2. Hinc exemplo Leid. 1. solito errore. Vide ad XXXIV. 33. § 8. Deinde rò ait deest in fragm. Hav. sed pro eo agit præferant Leid. 2. et Lov. 1. De hoc lapsu scribarum vide ad VIII. 33. § 23. Nunciaret, T. Manlium L. filium esse] Nunciare Voss. 2. Leid. 1. Lov. 2. 3. Gaertn. et fragm. Hav. Sed ultima litera ejus vocis ab illa, qua sequens prænomen Titum indicatur, absorpta est. Vide ad xxIII. 8. § 9. Deinde T. Mallium Lutium Furium filium esse Gaertn. T. Mallium Lutium Furium esse Luv. 3. T. Manlium L. Furium esse Voss. 2. Vide ad vir. 1. § 2. Similiter erratur hoc lib. cap. 10. § 2. Hinc adesse Leid. 2. et Lov. 1. reliquis scriptis adversantibus. Coripp. de Land. Justini 1. 77. Ante fores domini Calinicum nunciat esse.' § 4 Mox introductus (elenim percitum ira in patrem spes erat] Respuunt Pall. duo rò etenim. Gebh. Scripti duo Pall. et Voss. 2. carent particula etenim. Et potest abesse. Revise ad v. 32. J. F. Gron. Eadem partienla abest insuper a Lov. 2. 3. 4. Gaertn. fragm. Hav. et Hearnii Oxon. L. 1. 2. et C. Eam autem abesse posse, Gronovio consentio. Similes enim abruptas parentheses Livius sæpissime sectatus est; quas librarii, ut oratio rectius connecteretur, passim variis particulis interpositis fulcire conati sunt. Vide ad xxxiv. 56. § 1. Utrum tamen eorum codicum auctoritate hinc expellenda sit, vehementer dubito. Caussa est, quod eam servent optimus Flor. eique bonitate proximi Leid. 1. Harl. 1. Voss. 1. Klockian. et multi alii. Accedit, Livium eadem particula in similibus parenthesibus alibi usum fuisse. Ita III. 24. ‘At illi (etenim extremum anni jam erat) quartum adfectantes tribunatum.' Deinde partitum ira Voss. 2. et Lov. 3. parcitum ira Gaertn. et ed. Parm. Vide ad vi. 38. § 8. Aut consilii ad rem agendam deferre] Referre Gaertn. Sed vulgatum verius est: deferre enim est 'indicare,' 'nunciare. Vide ad xxt. 6. § 5. Mox Tò esse male ejusdem Gaertn. codicis librarius omisit. § 5 Nisi, quæ ipse concepisset verba, juraret] Pall. tres et vetustiores edd. nisi, in quæ ipse conc. verba, jur. Sic mox adjurat, in quæ adactus est verba.' Gebh. A Curione hoc accepeFunt: nam anno ante Gryphius etiam dederat nisi in qua ipse conc., ut in prioribus editis et scriptis constanter habetur. Idque Latinum magis esse scias vel ex illo 'jurare in verba magistri. Moxque ipse Livius adjurat in quæ adactus est verba.' J. F. Gron. Similiter est in omnibus nostris, et Hearnii Oxoniensibus libris scriptis. Ita 111. 20. Nihil delectu opus est, quum omnes in verba jura. verint, conventuros se jussu consulis, nec injussu abituros: Edicimus itaque, omnes, qui in verba jurastis, crastina die adsitis.' VII. 16. ‘Nihil enim non per milites, juratos in consnlis verba, quamvis perniciosum populo, si id liceret, ferri posse.' Jus. tin. XIV. 4. Quater intra hunc an num in mea verba jurejurando obstricti estis.' Petron. in Satyr. cap. 117. In verba Eumolpi sacramentom juravimus.' Ordo autem est, 'nisi juraret in verba, quæ ipse concepisset.' In uno Lov. 3. deest ipse; qui etiam in præcedentibus male præfert ferro contento, pro intento. Vide ad x. 5. § 11. tio quum centuriatim populus citaretur, et reus, &c. Ita prodicta die in Petelinum lucum concilium populi indictum est.' Quamvis tamen, alios inter comitia' et 'concilium' distinxisse, ex Gellio constet xv. 27. Jam autem comitia sive conventum populi cujusque non consilium, sed concilium vocari Gronov. docet ad XLIV. 2. § 5. Mox minaretur, pro minatur, perperam Hav. § 6 Se solum inermem, illum prævalidum juvenem] Pronomen se deficit in Leid. 1. tres voces ultimæ in Harl. 1. et illum prævalidum legunt edd. principes. Voculam autem et omisit primus Aldus, neque in ullo scripto obvia fuit. Paullo ante etiam quippe ferrum, omissa media voce qui, edd, Rom. 1472. et Parm. in verbis seqq. stolidum ferocem, pro stolide fer., legit Lov. 4. Pre se deinde tulit, ea vi subactum se incepto destitisse] Pro se deinde tulit Voss. 2. Leid. 1. et Lov. 3. Male. v. 41. Majestate etiam, quam vultus gravitasque oris præ se ferebat, simillimos Diis.' Librarios autem ita sæpe errasse, monitum est ad vi. 40. § 1. Pra se inde tulit Lov. 4. Præterea posterius se non adparet in Gaertn. At contrario errore id perperam itedratur in Flor. subactum se incepto destitisse se. Verum ultimo loco repetitum est ex syllaba finali vocis præeed. destitisse. Vide ad 11. 15. § 3. Concilium plebis numquam habiturum] Consilium plebis nonnulli ex vetustioribus excusis. Sed recte alii ediderant concilium, ut est in omnibus scriptis. Intelliguntur enim comitia tributa. Supra II. 18. 'Si edoceri se sissent, quæ fraus a tribunis occulta in lege ferretur, se concilium plebis non inpediturum.' vi. 38. Nihil patricium magistratum inseram concilio plebis.' Et eo sensu plebi concilium edicere' est XXXIX. 15. Similiter 'concilium populi' pro comitiis centuriatis dixit vi. 20. In campo Mar §7 Maluisset plebes, sibi suffragii ferendi de tam crudeli et superbo reo potestatem fieri] Pal. 3. de causa crudeli et superbo reo. Gebh. Error in eo codice inde promanavit, quod că, sive caussa, et tā, sive tam, librarius confuderit, ut alibi quoque factum est. Alia exempla vide ad VII. 14. § 1. Ceterum maluisset plebis Lov. 2. maluisset plebs Voss. 2. Leid. 2. Lov. 1.3. 4. 5. Port. Hav. et editi, quos vidi, Aldo priores. Is enim plebes dedit. Vide ad I. 20. § 6. Præterea sui suffragii ferendi Leid. 1. At reo deficit in Lov. 4. et 5. fieri in Lov. 2. Ita ægre habuit, filium id pro parente ausum] Non aliter vetustæ edd. Sed Pall. duo, ita ægre tulit; quod superadditum Pal. 2. Gebh. Quidam libri tulit, vel abstulit: sed Voss. 1. ut editur. Plautus in Bacchid. v. 1. 16. 'Si alibi plus perdiderim, minus ægre habeam, minusque id damni ducam.' Sallustius in Cat. c. 51. in orat. Cæsaris : Neque cuiquam mortalium injuriæ suæ parvæ videntur: multi eas gravius æquo habuere.' Plebes non ægre habuit, fi lium pro parente hoc ausum. J. F. Gron. Ægre abstulit Leid. 1. Lov. 4. Harl. 1. et Hearnii Oxon. L. 2. agre tulit Voss. 2. Lov. 3. Gaertn. fragm. Hav. et apud Hearnium N. At sine dubio lectio illa nata est ex gramma tici glossa, et, tamquam notior et magis obvia, ab inperitis librariis in contextum recepta est. Insuper pro patre ausum Leid. 2. Sed et hæc scriptura ex interpretis expositione profluxit. Similis varietas etiam erat v. 49. § 7. Laudabilius erat, quod animum ejus tanta acerbitas patria nihil a pietate avertisset] Td erat deficit in Leid. 1. Lov. 2. 3. Harl. 1. et fragm. Hav. Dein acerbitas patris Lov. 1. quod pro varia lectione erat in margine Voss. 1. at insuper Leid. 2. acerbitas patris a patria pietate non avertisset. Sed acerbitas patria hic est 'acerbitas patris, ut animus patrius' 11. 5. Eminente animo patrio inter publicæ pœnæ ministerium.' Præterea non iterum est ex scholiastæ expositione. Sæpius nihil eo sensu poni, videbimus ad XXXVII. 54. § 22. A cerbitas patria nulla pietate avertisset Gaertn. nil a pietate avertisset Voss. 2. Leid. 1. et Lov. 2. ac 3. Ita alibi variare librarii consueverunt. Vide ad vi. 40. § 3. Nil a pietate advertisset fragm. Hav. Sed, sæpissime 'avertere' et advertere' perperam in Mss. confundi, dictum est ad vi. 23. § 8. Tò nihil perperam omittitur in Lov. 1. § 8 Remissa caussa dictio est] Venisse caussa dictio est Gaertn. remissæ caussa dictio est Leid. 1. et Harl. 1. cum plerisque antiquissimarum edd. Remissa caussa dictio est Hav. remissa caussa edictio est Flor. Qui idem codex etiam mox scribit adulescenti, pro adolescenti. Vide ad vi. 34. § 11. Tò fuit vero exsulat ab ed. Parm. § 9 Tribunos militum ad legiones suffragio fieri] Eo modo dixit tribu. nos militum ad legiones, quo Cicero de Repub. lib. VI. 'Cum in Africam venissem tribunus militum ad quartam legionem :' (sive in Somn. Scip. in princ.) Sigon. Tribunos pl. ad legiones perperam Leid. 2. Tribuni militum ad legiones' sunt tribuni militum legionarii, ut distinguantur a tribunis militum consulari potestate nuper abrogatis. Ita 'milites ad na. ves,' sunt navales, classiarii, XXII. 19. Delecto milite ad naves inposito, quinque et triginta navium classe ire obviam hosti pergit:' ubi vide Gronov. machinæ ad subdu cendas naves " XXV. 11. Machinæ ad subducendas naves adinotæ, munitumque iter.' Ceterum paullo ante quum anno, omisso medio pronomine eo, Lov. 5. Nam et antea sicut nunc, quos Ruffulos vocant] Festus item: Rufuli appellabantur tribuni militum a consule facti, non a populo, de quorum jure quod Rutilius Rufus legem tulerit, Rufuli, ac post Rutuli sunt appellati.' Sigon. Festus: Rufuli tribuni militum appellabantur, quos consul faciebat, non populus: de quorum jure quod Rutilius Rufus legem tulerat, qua eis cavebatur multis modis (sic enim elevaverant eorum jus, ac tunc elevabant, qui populi suffragio creabantur) Rufuli a cognomine Rutilii, ac post Rutili appellati sunt.' Pal. codex 2. quos refalos vocant; in |