quidam auctores sunt: primo concursu Poenum usque ad castra fusum ; inde eruptione facta repente versum terrorem in Romanos ; Numeri Decimi Samnitis deinde interventu proelium restitutum. · Hunc principem genere ac divitiis non Boviani modo, unde 5 erat, sed toto Samnio, jussu dictatoris octo milia peditum et equites quingentos ducentem in castra, ab tergo cum apparuisset Hannibali, speciem parti utrique praebuisse novi praesidii cum Q. Fabio ab Roma venientis. Hannibalem, insidiarum quoque 10 aliquid timentem, recepisse suos; Romanum insecutum adjuvante Samnite duo castella eo die expugnasse. Sex milia hostium caesa, quinque admodum Romanorum ; tamen, in tam pari prope clade, famam egregiae victoriae cum vanioribus litteris 15 magistri equitum Romam perlatam. XXV. De his rebus persaepe et in senatu et in contione actum est. Cum, laeta civitate, dictator unus nihil nec famae nec litteris crederet, et, ut vera omnia essent, secunda se magis quam adversa timere 20 diceret, tum M. Metilius tribunus plebis id enimvero ferendum esse' negat: 'non praesentem solum dictatorem obstitisse rei bene gerendae, sed absentem etiam gestae obstare, et in ducendo bello sedulo tempus terere, quo diutius in magistratu sit, solusque 25 et Romae et in exercitu imperium habeat. Quippe consulum alterum in acie cecidisse, alterum specie classis Punicae persequendae procul ab Italia ablegatum ; duos praetores Sicilia atque Sardinia occupatos, quarum neutra hoc tempore provincia praetore 30 egeat; M. Minucium magistrum equitum, ne hostem videret, ne quid rei bellicae gereret, prope in custodia habitum. Itaque hercule non Samnium modo, quo jam tamquam trans Hiberum agro Poenis concessum sit, set Campanum Calenumque et Falernum agrum 35 pervastatos esse, sedente Casilini dictatore et legionibus populi Romani agrum suum tutante. Exercitum cupientem pugnare et magistrum equitum clausos prope intra vallum retentos; tamquam hostibus utriqu lisemt toeta, in stativis erat. Inde frumentatumi duas exercitus partes mittebat; cum tertia ipse ese is in statione emt, simul castris praesidio, eti cesamsheetsus meeunde impetus in frumentatores Semes Cumanus tune exereitus in agro Laris se preras Vinucius magister equitum, proSee seus ante dictum est, ad urbem dietatore Catermasens. quae in monte alto ae tuto Teo bamos ingenio ducis censilia calidiora, ut feelit can see mutatam esse belli rationem, et at de samme quis crederes, cum hestis propius hoste te demersa Geeeemmmin tumue- mestatozeseres tomos. Popros indee e stane isis nameess Lounasom assistemulus apparuit ad mama ceapesirms selleee maitasuna Teine quia Taani muunge lasets bevine VEREERS tertentis camisettemyota pancitate Blomsuste al prin totum grape compleverat Rooms cum Iesnii armsttura cemists in frumentators tilaumbil ustis, quia tanta paucitate berat jam famel reoni moenibus aguasse quidam auctores sunt: primo concursu loomum XXV. De his rebus persaepe et in menatu et in Min magistrum Guih, but with DESC-rei ar gereput, p?*, , ,utid, Bize basse Donna SA, sro js 23 1722. Hrim 27 P 27.* ¢1,667%), it EL 22:9 (2.6175 12.6L hig', PEITETET E 320 C22575, 4, 1r.. - E23:27.2.2017 1.1.5, EL EL ****.1 os, o, 11 T***, dam esse. captivis arma adempta. Tandem, ut abscesserit inde dictator, ut obsidione liberatos, extra vallum egressos fudisse ac fugasse hostis. Quas ob res, si antiquus animus plebei Romanae esset, audaciter se laturum 5 fuisse de abrogando Q. Fabi imperio; nunc modicam rogationem promulgaturum de aequando magistri equitum et dictatoris jure. Nec tamen ne ita quidein prius mittendum ad exercitum Q. Fabium, quam consulem in locum C. Flamini suffecisset.' 10 Dictator contionibus se abstinuit in actione minime populari. Ne in senatu quidem satis aequis auribus audiebatur, cum hostem verbis extolleret biennique clades per temeritatem atque inscientiam ducum ac ceptas referret, et 'magistro equitum, quod contra 15 dictum suum pugnasset, rationem diceret ‘redden Si penes se summa imperii consiliique sit, prope diem effecturum, ut sciant homines, bono imperatore haut magni fortunam momenti esse, mentem rationemque dominari, et in tempore et sine igno20 minia servasse exercitum, quam multa milia hostium occidisse, majorem gloriam esse.' Hujus generis orationibus frustra habitis, et consule creato M. Atilio Regulo, ne praesens de jure imperii dimicaret, pridie quam rogationis ferendae dies adesset, nocte ad exer25 citum abiit. Luce orta cum plebis concilium esset, magis tacita invidia dictatoris favorque magistri equitum animos versabat, quam satis audebant homines ad suadendum quod vulgo placebat prodire, et, favore superante, auctoritas tamen rogationi 30 deerat. Unus inventus est suasor legis C. Terentius Varro, qui priore anno praetor fuerat, loco non humili solum, sed etiam sordido, ortus. Patrem lanium fuisse ferunt, ipsum institorem mercis, filio que hoc ipso in servilia ejus artis ministeria usum. 35 XXVI. Is juvenis, ut primum ex eo genere quae stus pecunia a patre relicta animos ad spem liberalioris fortunae fecit, togaque et forum placuere, proclamando pro sordidis hominibus causisque adversus 'm et famam bonorum primum in notitiam populi, deinde ad honores pervenit; quaesturaque et duabus aedilitatibus, plebeia et curuli, postremo et praetura perfunctus, jam ad consulatus spem cum adtolleret animos, haud parum callide auram favoris popularis ex dictatoris invidia petiit, scitique plebis unus gra- 5 tiam tulit. Omnes eam rogationem, quique Romae quique in exercitu erant, aequi atque iniqui, praeter ipsum dictatorem, in contumeliam ejus latam acceperunt. Ipse, qua gravitate animi criminantes se ad multitu- 10 dinem inimicos tulerat, eadem et populi in se saevientis injuriam tulit; acceptisque in ipso itinere litteris senatus de aequato imperio, satis fidens hautquaquam cum imperii jure artem imperandi aequatam, cum aeque invicto a civibus hostibusque animo, 15 ad exercitum rediit. XXVII. Minucius vero, cum jam ante vix tolerabilis fuisset secundis rebus ac favore volgi, tum utique inmodice in modesteque non Hannibale magis victo ab se quam Q. Fabio gloriari. • Illum in re- 20 bus asperis unicum ducem ac parem quaesitum Hannibali, majorem minori, dictatorem magistro equitum, quod nulla memoria habeat annalium, jussu populi aequatum in eadem civitate, in qua magistri equitum virgas ac secures dictatoris tremere atque horrere 25 soliti sint; tantum suam felicitatem virtutemque enituisse. Ergo secuturum se fortunam suam, si dictator in cunctatione ac segnitie, deorum hominumque judicio damnata, perstaret. Itaque, quo die primum congressus est cum Q. Fabio, 'statuendum omnium 30 primum'ait esse, quem ad modum imperio aequato utantur: se optumum ducere, aut diebus alternis, aut, si majora intervalla placerent, partitis temporibus, alterius summum jus imperiumque esse, ut par hosti non solum consilio, sed viribus etiam esset, si 95 quam occasionem rei gerendae habuisset.' Q. Fabio haudquaquam id placere: omnia fortunam eam habitura, quamcumque temeritas conlegae habuisset ; sibi communicatum cum illo, non ademptum, im |