22*. Plin. n. h. XXXIII 146 Cornelius Nepos tradit ante Sullae uictoriam duo tantum triclinia Romae fuisse argentea.

23. Plin. n. h. XXXV 16 Primus inleuit eas [lineas] colore testae, ut ferunt, tritae Ecphantus Corinthius. hunc eodem nomine 5 alium fuisse, quam tradit Cornelius Nepos secutum in Italiam Damaratum, Tarquinii Prisci regis Romani patrem, fugientem a Corintho tyranni iniurias Cypseli mox docebimus.

24*. Plin. n. h. XXXVI 48 Primum Romae parietes crusta marmoris operuisse totos domuus suae in Caelio monte Cornelius 10 Nepos tradit Mamurram, Formis natum equitem Romanum, praefectum fabrum C. Caesaris in Gallia, ne quid indignitati desit tali auctore inuenta re. hic namque est Mamurra Catulli Veroniensis carminibus proscissus, quem, ut res est, domus ipsius clarius quam Catullus dixit habere quidquid habuisset comata Gallia. 29,3 post Romam conditam Graeci Romanique inlustres uiri floruerint ante secundum bellum Carthaginiensium' inscriptum ex libris chronicis se excerpsisse adserit ipsumque Cornelium ter (§ 3. 8. 24) citauit): Post annum deinde urbis conditae quadringentesimum fere et septuagesimum bellum cum rege Pyrro sumptum est. ea tempestate Epicurus Atheniensis et Zeno Citiensis philosophi celebres erant et q. s. Muenzer p. 325.

22. Respondet huic loco hic in indice libri: Frugalitatis antiquae in argento exempla. quando primum lectis argentum additum. quae secuntur uerba repositoriis argentum addi sua memoria coeptum' uulgo Nepoti adscripta Fenestellae (fr. 25) reddidit Muenzer p. 345 sqq. Cf. Plin. 33, 144 Lectos uero iam pridem mulierum totos operiri argento, quaedam et triclinia, quibus argentum addidisse primus traditur Caruilius Pollio eques Romanus, non ut operiret aut Deliaca specie faceret sed Punicana; eadem et aureos fecit nec multo post argentei Deliacos imitati sunt. quae omnia expiauit bellum ciuile Sullanum. 9, 39 Testudinum putamina secare in laminas lectosque et repositoria his uestire Caruilius Pollio instituit.

23. Hoc fr. Halm p. 124 ex libris de uiris ill. repetit. Significauit Plinius hunc locum eiusdem libri § 152: Sunt qui in Samo primos omnium plasticen inuenisse Rhoecum et Theodorum tradant multo ante Bacchiadas Corintho pulsos, Damaratum uero ex eadem urbe profugum, qui in Etruria Tarquinium regem populi Romani genuit, comitatos fictores Euchira, Diopum, Eugrammum, ab iis Italiae traditam plasticen. Vid. Muenzer Herm. 30, p. 543. Cf. Cic. de re p. II 19, 34.

23, 3. inuenit codd. em. Haupt colores codd. praeter Bamb. 4. tritae] Sillig tristae cod. Bamb.1 Ecphantus O. Jahn eph. Bamb. eleph. alii codd. eundem nomine alio Schultz quem Ian in Italia 5

5. quam

24, 8. frusta Ricc. frustra Voss. 11. fabruum B(amb.)1 indignati codd. praeter B 12. marmura codd. praeter B

catuli B

Hist. Rom. rel. II, ed. Peter.

3

namque adicit idem Nepos primum totis aedibus nullam nisi e marmore columnam habuisse et omnis solidas e Carystio aut Luniensi.

25*. Plin. n. h. XXXVI 59 Onychem in Arabiae tantum montibus nec usquam aliubi nasci putauere nostri ueteres, 5 Sudines in Carmania. potoriis primum uasis inde factis, dein pedibus lectorum sellisque Nepos Cornelius tradit magno fuisse miraculo, cum P. Lentulus Spinther amphoras ex eo Chiorum magnitudine cadorum ostendisset, post quinquennium deinde XXXII pedum longitudinis columnas uidisse se.

26*. Prisc. VIII 17 p. 383 H. Nepos: Aedis Martis est in circo Flaminio architectata ab Hermodoro Salaminio.

DE VITA M. TVLLI CICERONIS

10

1. Gell. XV 28, 1 Cornelius Nepos et rerum memoriae non indiligens et M. Ciceronis ut qui maxime amicus familiaris fuit. atque is tamen in librorum primo, quos de uita illius composuit, 15 errasse uidetur, cum eum scripsit tres et uiginti annos natum 80 primum causam iudicii publici egisse Sextumque Roscium parri

674

689

cidii reum defendisse.

65 2*. Hieron. contra Ioann. Hierosol. c. 12. II p. 419 Vall. Refert enim Cornelius Nepos se praesente ijsdem paene uerbis, 20 quibus edita est, eam pro Cornelio, seditioso tribuno, defensionem peroratam.

EX EPISTVLIS CORNELI NEPOTIS AD CICERONEM

1. Lactant. inst. III 15, 10 Nepos Cornelius ad eundem Ciceronem ita scribit: Tantum abest, ut ego magistram esse putem

26. Est uotum templum a Bruto Callaico cos. 138/616; cf. Muenzer p. 327.

10

uitae philosophiam beataeque uitae perfectricem, ut nullis magis existimem opus esse magistros uiuendi, quam plerisque qui in ea disputanda uersantur. uideo enim magnam partem eorum, qui in schola de pudore (et) continentia praecipiunt argutissime, eosdem 5 in omnium libidinum cupiditatibus uiuere.

DE INLVSTRIBVS VIRIS

1. Charis. II p. 220 K. 'Subinde' Nepos de inlustribus uiris II.

2. Charis. I p. 141 K. Partum. Caesar in analogicis harum 'partum', Cornelius Nepos inlustrium XV *.

3. Charis. I p. 141 K. Cornelius Nepos inlustrium uirorum libro XVI A fratre patruele' inquit, rem necessitudinis, sed etiam personam ostendat.

4. Diomed. I p. 410 K. Prope, prope me est. sed et datiuo casui idem Cicero dixit ad Atticum: 'Propius grammatico 15 accessi', Nepos inlustri ✶ pro✶ Sallustius: 'Proxima Carthagini loca.' 5*. Nep. Dion. 9, 5 Hic [in Dionis morte], sicut ante saepe dictum est, quam inuisa sit singularis potentia et miseranda uita, qui se metui quam amari malunt, cuiuis facile intellectu fuit.

216

6*. Plut. Pelop. et Marc. conp. 1 'Aýttytos ó ávǹg [Avví20 βας] δοκεῖ διαγενέσθαι μέχρι Σκηπίωνος· ἡμεῖς δὲ Λιβίῳ, 538 Καίσαρι καὶ Νέπωτι καὶ τῶν Ἑλληνικῶν τῷ βασιλεῖ Ιόβα πιστεύομεν ἥττας τινὰς καὶ τροπὰς ὑπὸ Μαρκέλλου τῶν σὺν Αννίβα γενέσθαι· μεγάλην δὲ αὗται ῥοπὴν οὐδεμίαν ἐποίη σαν, ἀλλ' ἔοικε ψευδόπτωμά τι γενέσθαι περὶ τὸν Λίβυν ἐν 25 ταῖς συμπλοκαῖς ἐκείναις.

5. Dictum hoc esse in libro de regibus statuit Nipperdey p. xxш. 6. Cf. Marc. 11 Κανταῦθα πρῶτον οἱ σὺν ̓Αννίβᾳ ἐνέδωκαν ὠθούμενοι φόνῳ πολλῷ καὶ τραύμασι πρὸς τὸ στρατόπεδον· λέγονται γὰρ

Pal.

1. uitae putem (om. esse) Par. III Pal.
magistris Bonon. Pal. recte uiuendi Pal.

quod Par. I a. c. 4. et deest in codd.

2. existimem om. 3. qui]

3, 12. ostendens Lindemann, lacunam significauit Keil

4, 15. inlustri codd. Paris. inlustris Mon. aliquam formam cum prope cohaerentem datiuumque inde pendentem intercidisse adparet, potuit Diomedes citare Hann. 8, 3 propius Tiberi quam Thermopylis

5, 18. si qui Fleckeisen

**. Plut. Mare, 30 'Αννίβα δὲ τῶν μὲν ἄλλων ἐλάχιστος τον λίγος, Μάρκελλον δε πεπτωκέναι πυθόμενος αὐτὸς ἐξέδραμὲν ἐπὶ τὴν τόπον καὶ τῷ νεκρῷ παραστες καὶ πολὺν χρόνον τήν τε φώμην τοῦ σώματος καταμαθὼν καὶ τὸ εἶδος οὔτε φωνην ἀφῆκεν ὑπερήφανον οὔτε ἀπ' ὄψεως τὸ χαῖρον, ὡς ἄνε τις εργώδη πολέμιον καὶ βαρὺν ἀπεκτονώς, εξέφηνεν, ἀλλ' ἐπιθαυμάσας το παράλογον τῆς τελευτῆς τὸν μὲν δακτύλιον ἀφείλετο, τὸ δὲ σῶμα κοσμήσας πρέποντι κόσμῳ καὶ περιστεί λας ἐντίμως έκαυσε καὶ τὰ λείψανα συνθεὶς εἰς κάλπιν ἀρ γυρᾶν καὶ χρυσοῦν ἐμβαλὼν στέφανον ἀπέστειλε πρὸς τὸν 10 υίων. τῶν δὲ Νομάδων τινὲς περιτυχόντες τοῖς κομίζουσιν ὥρμησαν ἀφαιρεῖσθαι τὸ τεῦχος, ἀντιλαμβανομένων δ ̓ ἐκείτων ἐκβιαζόμενοι καὶ μαχόμενοι διέρριψαν τὰ ὀστᾶ. πυθόμενος δὲ 'Αννίβας καὶ πρὸς τοὺς παρόντας εἰπὼν Οὐδὲν ἄρα δυνατόν γενέσθαι ἄκοντος θεοῦ τοῖς μὲν Νομάσιν ἐπέθηκεν 15 δίκην, οὐκέτι δὲ κομιδῆς ἢ συλλογῆς τῶν λειψάνων ἐφρόντισεν, ὡς δὴ κατὰ θεόν τινα καὶ τῆς τελευτῆς καὶ τῆς ἀταφίας παραλόγως οὕτω τῷ Μαρκέλλῳ γενομένης. Ταῦτα μὲν οὖν οἱ περὶ Κορνήλιον Νέπωτα καὶ Οὐαλέριον Μάξιμον ἱστορήκασιν.

8. Seru. ad Verg. Aen. I 368 Carthago enim antea speciem habuit duplicis oppidi, quasi aliud alterum amplecteretur, cuius interior pars Byrsa dicebatur, exterior Magalia. huius rei testis est Cornelius Nepos in eo libro, qui uita illustrium inscribitur.

ὑπὲρ πεντακισχιλίους ἀποθανεῖν, ἀποκτεῖναι δὲ Ῥωμαίων οὐ πλείονας ἢ πεντακοσίους. ὁ δὲ Λίβιος οὕτω μὲν οὐ διαβεβαιοῦται γενέσθαι μεγά λην ήτταν κτλ. et de alia eiusdem ad Nolam uictoria c. 12 Διὸ καὶ δοκοῦσι τότε δεῖξαι τὰ νῶτα Ῥωμαίοις ὅσοι συνέβαλον καὶ φυγὴν ἀποφρά σιστον φυγεῖν ἀποβαλόντες ἐξ ἑαυτῶν νεκροὺς μὲν γενομένους πεντακισχιλίους καὶ τῶν ἐλεφάντων τέσσαρας μὲν πεσόντας, δύο δὲ ζωοὺς αλόντας κτλ. Liu. XXIII 16. 46 XXIV 17. Quod Nepos in uita Hannibalis contrarium praedicauerat (1, 2 quotiescumque cum eo [populo Romano] congressus est in Italia, semper discessit superior, 6, 1 hine inuictus patriam defensum reuocatus, 5, 4 quamdiu in Italia fuit, nemo ei in acie restitit, nemo aduersus eum post Cannensem pugnam in campo castra posuit), ex nimio laudationis eius quem tractat ducis studio satis explicatur; uid. p. xxxxш. Die Quellen des Plut. p. 75 sqq.

7. Sequitur Liui testimonium Caesarisque, sed nec hoc cum ipso Liuio concinit (XXVII 28) nec Valerii Maximi (V 1 ext. 6); wid Die Quellen des Plut. p. 75 sq.

8. Vid. Meltzer, Carth. hist. I p. 442.

8, 21. Hoe fr. deest in ceteris Thilonis codd., soli exhibent Dresd. et Guelferb. 1

20

9*. Plut. Tib. Gracch. 21 Θυγατὴρ γὰρ αὐτοῦ [P. Crassi] Δικιννία Γαΐῳ Γράγχῳ συνῴκει· καίτοι Νέπως ὁ Κορνήλιος φησὶν οὐ Κράσσου, Βρούτου δὲ τοῦ θριαμβεύσαντος ἀπὸ Λυσιτανῶν θυγατέρα γῆμαι Γάιον· ἀλλὰ οἱ πλείους ὡς ἡμεῖς 5 γράφομεν ἱστοροῦσιν.

10*. Plut. Luc. 43 Και πρό γε τῆς τελευτῆς λέγεται νοσῆσαι τὴν διάνοιαν αὐτῷ κατὰ μικρὸν ἀπομαραινομένην. Νέπως δὲ Κορνήλιος οὐχ ὑπὸ γήρως φησὶν οὐδὲ νόσου παραλλάξαι τον Λούκουλλον, ἀλλὰ φαρμάκοις ὑπό τινος τῶν 10 ἀπελευθέρων Καλλισθένους διαφθαρέντα τὰ δὲ φάρμακα δοθῆναι μέν, ὡς ἀγαπῶτο μᾶλλον ὁ Καλλισθένης ὑπ' αὐτοῦ, τοιαύτην ἔχειν δοκοῦντα τὴν δύναμιν, ἐκστῆσαι δὲ καὶ κατακλύσαι τὸν λογισμόν, ὥστ ̓ ἔτι ζῶντος αὐτοῦ τὴν οὐσίαν διοικεῖν τὸν ἀδελφόν.

15

56

698

11*. Sueton. de poet. 6, 1 Hic [Terentius] cum multis nobilibus familiariter uixit, sed maxime cum Scipione Africano et C. Laelio, quibus etiam corporis gratia conciliatus existimatur. quod et ipsum Fenestella arguit, contendens utroque maiorem natu fuisse. fr. 9. quamuis et Nepos aequales omnes fuisse tradat.

20 12*. Sueton. de poet. 6, 3 Nepos auctore certo comperisse se ait C. Laelium quondam in Puteolano kalendis Martiis admonitum ab uxore, temperius ut discumberet, petisse ab ea ne (se) interpellaret, seroque tandem ingressum triclinium dixisse non

9. Cf. Ampel. 19, 4 D. Brutus Callaicus, qui C. Gracchum generum cum Opimio consule oppressit.

10. Cf. Plin. n. h. 25, 25 ego nec abortiua dico ac ne amatoria quidem, memor Lucullum imperatorem clarissimum amatorio perisse. [Aur. Vict.] de uir. ill. 74, 8 Post cum alienata mente desipere coepit, tutela eius M. Lucullo fratri permissa est.

12. Cf. Ritschelii comment. apud Reifferscheid. p. 513 sqq. III 250 sqq.

=

Opusc.

10, 12. 13. κατακλύσαι Reiske καταλύσαι uolg. καταλῦσαι Schaefer

11, 19. et] Regin. Neap. ex Par. A cor. Par. B Leid. Dresd. cornelius Vrb. ed. pr.

12, 20. a Reorecio Neap. a reore cerio Leid. Dresd. a reore cer**io B auctore cerio (io in ras. alt. man.) Regin. dam B quodam Vrb. inputet lano A parius B' Leid. Dresd. temporius Reg. terpellaret A interpollaretur Reg. interpellaretur cett. codd. seroque A seruius B seruis Leid. Dresd. serius cett. codd.

21. quo

martis A

22. tem

se add. Ritschl

23. in

in