Primus vere rosam atque auctumno carpere poma;
Et quum tristis hiems etiamnum frigore saxa
Rumperet, et glacie cursus frænaret aquarum,
Ille comam mollis jam tondebat hyacinthi,
Estatem increpitans seram Zephyrosque morantes.
Ergo apibus fœtis idem atque examine multo
Primus abundare, et spumantia cogere pressis
Mella favis; illi tiliæ atque uberrima pinus;
Quotque in flore novo pomis se fertilis arbos
Induerat, totidem auctumno matura tenebat.
Ille etiam seras in versum distulit ulmos,
Eduramque pirum et spinos jam pruna ferentes,
Jamque ministrantem platanum potantibus umbras.
Verùm hæc ipse equidem spatiis exclusus iniquis
Prætereo, atque aliis post me memoranda relinquo.
Ac veluti, lentis Cyclopes fulmina massis
Quum properant, alii taurinis follibus auras
Accipiunt redduntque, alii stridentia tinguunt
Æra lacu-gemit impositis incudibus Ætna;
Illi inter sese magnâ vi brachia tollunt
In numerum, versantque tenaci forcipe ferrum :-
Non aliter, si parva licet componere magnis,
Cecropias innatus apes amor urget habendi,
Munere quamque suo. Grandævis oppida curæ,
Et munire favos et dædala fingere tecta;
At fessæ multâ referunt se nocte minores,
Crura thymo plenæ; pascuntur et arbuta passim
Et glaucas salices casiamque crocumque rubentem
Et pinguem tiliam et ferrugineos hyacinthos.
Omnibus una quies operum, labor omnibus unus:
Mane ruunt portis, nusquam mora; rursus easdem
Vesper ubi e pastu tandem decedere campis
Admonuit, tum tecta petunt, tum corpora curant;
Fit sonitus, mussantque oras et limina circum ;
Post, ubi jam thalamis se composuere, siletur
In noctem, fessosque sopor suus occupat artus.
Nec vero a stabulis pluviâ impendente recedunt
Longiùs, aut credunt cœlo, adventantibus Euris;
Sed circùm tutæ sub mœnibus urbis aquantur,
Excursusque breves tentant, et sæpe lapillos,
Ut cymbæ instabiles fluctu jactante saburram,
Tollunt; his sese per inania nubila librant.
Illum adeò placuisse apibus mirabere morem,
Quod neque concubitu indulgent, nec corpora segnes
In Venerem solvunt, aut fœtus nixibus edunt;
Verum ipsæ e foliis natos et suavibus herbis
Ore legunt, ipsæ regem parvosque Quirites
Sufficiunt, aulasque et cerea regna refingunt.
Sæpe etiam duris errando in cotibus alas
Attrivere, ultroque animam sub fasce dedere:
Tantus amor florum, et generandi gloria mellis.
Ergo ipsas quamvis angusti terminus ævi
Excipiat neque enim plus septima ducitur æstas,—
At genus immortale manet, multosque per annos
Stat fortuna domûs, et avi numerantur avorum.
Præterea regem non sic Ægyptus et ingens
Lydia, nec populi Parthorum aut Medus Hydaspes
Observant. Rege incolumi mens omnibus una est;
Amisso rupere fidem, constructaque mella
Diripuere ipsæ, et crates solvere favorum.
Ille operum custos; illum admirantur et omnes
Circumstant fremitu denso, stipantque frequentes,
Et sæpe attollunt humeris, et corpora bello
Objectant, pulchramque petunt per vulnera mortem.
His quidam signis, atque hæc exempla secuti,
Esse apibus partem divinæ mentis et haustus
Ætherios dixere: deum namque ire per omnes
Terrasque tractusque maris cœlumque profundum;
Hinc pecudes, armenta, viros, genus omne ferarum,
Quemque sibi tenues nascentem arcessere vitas :
Scilicet huc reddi deinde ac resoluta referri
Omnia, nec morti esse locum, sed viva volare
Sideris in numerum atque alto succedere cœlo.
Story of Aristaus, Proteus, and Orpheus.
PASTOR Aristæus fugiens Peneïa Tempe, Amissis, ut fama, apibus morboque fameque, Tristis ad extremi sacrum caput adstitit amnis, Multa querens atque hac affatus voce parentem: "Mater, Cyrene mater, quæ gurgitis hujus "Ima tenes, quid me præclarâ stirpe deorum— "Si modò, quem perhibes, pater est Thymbræus Apollo"Invisum fatis genuisti, aut quò tibi nostri "Pulsus amor? quid me cœlum sperare jubebas? "En etiam hunc ipsum vitæ mortalis honorem, “Quem mihi vix frugum et pecudum custodia sollers "Omnia tentanti extuderat, te matre, relinquo. "Quin age, et ipsa manu felices erue silvas, "Fer stabulis inimicum ignem atque interfice messes, "Ure sata et validam in vites molire bipennem ; "Tanta meæ si te ceperunt tædia laudis."
At mater sonitum thalamo sub fluminis alti
Sensit. Eam circum Milesia vellera Nymphæ
Carpebant, hyali saturo fucata colore,
Drymoque, Xanthoque, Ligeaque, Phyllodoceque,
Cæsariem effusæ nitidam per candida colla,
[Nesæe, Spioque, Thaliaque, Cymodoceque,]
Cydippeque et flava Lycorias, altera virgo,
Altera tum primos Lucinæ experta labores:
Clioque et Beroë soror, Oceanitides ambæ,
Ambæ auro, pictis incinctæ pellibus ambæ :
Atque Ephyre, atque Opis, atque Asia Deïopea,
Et tandem positis velox Arethusa sagittis.
Inter quas curam Clymene narrabat inanem
Vulcani, Martisque dolos et dulcia furta,
Aque Chao densos divûm numerabat amores.
Carmine quo captæ dum fusis mollia pensa
Devolvunt, iterum maternas impulit aures
Luctus Aristæi, vitreisque sedilibus omnes
Obstupuere; sed ante alias Arethusa sorores
Prospiciens, summâ flavum caput extulit undâ,
Et procul :
"O gemitu non frustra exterrita tanto,
"Cyrene soror, ipse tibi, tua maxima cura,
"Tristis Aristæus Penei genitoris ad undam
"Stat lacrimans, et te crudelem nomine dicit."
Huic percussa novâ mentem formidine mater,
"Duc, age, duc ad nos: fas illi limina divûm
Tangere!" ait; simul alta jubet discedere late Flumina, quà juvenis gressus inferret. At illum Curvata in montis faciem circumstetit unda, Accepitque sinu vasto misitque sub amnem. Jamque domum mirans genetricis et humida regna, Speluncisque lacus clausos lucosque sonantes,
Ibat; et ingenti motu stupefactus aquarum, Omnia sub magnâ labentia flumina terrâ Spectabat diversa locis, Phasimque, Lycumque, Et caput, unde altus primùm se erumpit Enipeus, Unde pater Tiberinus et unde Aniena fluenta, Saxosumque sonans Hypanis, Mysusque Caicus, Et gemina auratus taurino cornua vultu Eridanus, quo non alius per pinguia culta In mare purpureum violentior effluit amnis. Postquam est in thalami pendentia pumice tecta Perventum, et nati fletus cognovit inanes Cyrene, manibus liquidos dant ordine fontes Germanæ, tonsisque ferunt mantelia villis; Pars epulis onerant mensas et plena reponunt Pocula, Panchæis adolescunt ignibus aræ ; Et mater, 66 Cape Mæonii carchesia Bacchi : Oceano libemus!" ait. Simul ipsa precatur Oceanumque patrem rerum, Nymphasque sorores, Centum quæ silvas, centum quæ flumina servant. Ter liquido ardentem perfudit nectare Vestam, Ter flamma ad summum tecti subjecta reluxit; Omine quo firmans animum, sic incipit ipsa : "Est in Carpathio Neptuni gurgite vates, "Cæruleus Proteus, magnum qui piscibus æquor "Et juncto bipedum curru metitur equorum. "Hic nunc Emathiæ portus patriamque revisit "Pallenen; hunc et Nymphæ veneramur, et ipse "Grandævus Nereus: novit namque omnia vates, "Quæ sint, quæ fuerint, quæ mox ventura trahantur. "Quippe ita Neptuno visum est, immania cujus "Armenta et turpes pascit sub gurgite phocas. "Hic tibi, nate, priùs vinclis capiendus, ut omnem
|