Immagini della pagina
PDF
ePub
[graphic]

.

valebat nec, sicut urbem prodiderat, locum proe arcis inveniebat, transfugit ad Hannonem. Lo- 14 es brevi post legati, cum permissu Hannonis arcem sent, persuadent, ut traduci se Locros paterentur ltima experiri vellent. iam hoc ut sibi liceret, 15 raverant et ab Hannibale missis ad id ipsum s. ita Crotone excessum est, deductique Crotoad mare naves conscendunt. Locros omnis mulabeunt. - In Apulia ne hiems quidem quieta 16 Romanos atque Hannibalem erat. Luceriae Semis consul, Hannibal haud procul Arpis hibernabat. eos levia proelia ex occasione aut opportunitate 17 aut illius partis oriebantur, meliorque eis Roet in dies cautior tutiorque ab insidiis fiebat, V. In Sicilia Romanis omnia mutaverat mors 1 is regnumque ad Hieronymum nepotem eius atum, puerum vixdum libertatem, nedum domiem modice laturum. eam aetatem, id ingenium 2 s atque amici ad praecipitandum in omnia vitia runt. quae ita futura cernens Hiero ultima sevoluisse dicitur liberas Syracusas relinquere, ne minatu puerili per ludibrium bonis artibus parrmatumque interiret regnum. huic consilio eius 3 ope obstitere filiae, nomen regium penes puerum m ratae, regimen rerum omnium penes se virosos Adranodorum et Zoippum, qui Syracusanorum relinquebantur. non facile erat nonagensimum 4 genti annum, circumsesso dies noctesque mulieblanditiis, liberare animum et convertere ad m a privata curam. itaque tutores modo quin- 5 puero relinquit, quos precatus est moriens, ut erga populum Romanum quinquaginta annos ab am inviolatam servarent iuvenemque suis potissiestigiis insistere vellent et disciplinae, in qua s esset. haec mandata. cum expirasset, tutores 6 ento prolato pueroque in contionem producto tem quindecim tum ferme annorum

[ocr errors]

paucis, 7

erant, adprobantibus testamentum, ceteris vel amisso in orba civitate omnia timentibus mun 8 piunt. funus fit regium, magis amore civium 9 tate quam cura suorum celebre. brevi deinde tutores summovet Adranodorus, iuvenem iam es tans Hieronymum ac regni potentem; depon tutelam ipse, quae cum pluribus communis era unum omnium vires convertit.

1 V. Vix quidem vel bono moderatoque reg erat favor apud Syracusanos succedenti tantae 2 Hieronis; verum enim vero Hieronymus, vel vitiis desiderabilem efficere vellet avum, primo 3 conspectu omnia quam disparia essent ostendit qui per tot annos Hieronem filiumque eius G nec vestis habitu nec alio ullo insigni differe 4 ceteris civibus vidissent, ei conspexere purpuram dema ac satellites armatos quadrigisque etiam al equorum interdum ex regia procedentem more D 5 tyranni. hunc tam superbum apparatum habit convenientes sequebantur contemptus omnium num, superbae aures, contumeliosa dicta, rari non alienis modo sed tutoribus etiam, libidines 6 inhumana crudelitas. itaque tantus omnis terr vaserat, ut quidam ex tutoribus aut morte volu 7 aut fuga praeverterent metum suppliciorum. tr iis, quibus solis aditus in domum familiarior Adranodorus et Zoippus, generi Hieronis, et T quidam, de aliis quidem rebus haud magnopere a 8 bantur; tendendo autem duo ad Carthaginienses, T ad societatem Romanam, certamine ac studiis inter 9 in se convertebant animum adulescentis, cum coniu in tyranni caput facta indicatur per Callonem o dam, aequalem Hieronymi et iam inde a puer 10 omnia familiaria iura adsuetum. index unum ex iuratis Theodotum, a quo ipse appellatus erat, nomi potuit; qui conprensus extemplo traditusque Adrano

torquendus de se ipse haud cunctanter fassus conscios celabat. postremo, cum omnibus intolerandis patientiae 11 humanae cruciatibus laceraretur, victum malis se simulans avertit ab consciis in insontes indicium, Thraso- 12 nem esse auctorem consilii mentitus, nec nisi tam potenti duce confisos rem tantam ausuros fuisse -, socios ignobiles quosdam viros ab latere tyranni, quorum 13 capita vilissima fingenti inter dolores gemitusque occurrere. maxime animo tyranni credibile indicium Thraso nominatus fecit; itaque extemplo traditur ad supplicium, adiectique poenae ceteri iuxta insontes. consciorum nemo, cum diu socius consilii torqueretur, 14 aut latuit aut fugit; tantum illis in virtute ac fide Theodoti fiduciae fuit tantumque ipsi Theodoto virium ad arcana occultanda.

VI. Ita, quod unum vinculum cum Romanis socie- 1 tatis erat, Thrasone sublato e medio extemplo haud dubie ad defectionem res spectabat; legatique ad Hanni- 2 balem missi ac remissi ab eo cum Hannibale nobili adulescente Hippocrates et Epicydes, nati Carthagine, sed oriundi ab Syracusis exule avo, Poeni ipsi materno genere. per hos iuncta societas Hannibali ac Syra- 3 cusano tyranno; nec invito Hannibale apud tyrannum manserunt. Appius Claudius praetor, cuius Sicilia pro- 4 vincia erat, ubi ea accepit, extemplo legatos ad Hieronymum misit. qui cum sese ad renovandam societatem, quae cum avo fuisset, venisse dicerent, per ludibrium auditi dimissique sunt ab quaerente per iocum Hieronymo, quae fortuna eis pugnae ad Cannas fuisset; vix credibilia enim legatos Hannibalis narrare; velle, 5 quid veri sit, scire, ut ex eo, utram spem sequatur, consilium capiat. Romani, cum serio legationes audire 6 coepisset, redituros se ad eum dicentes esse, monito magis eo quam rogato, ne fidem temere mutaret, proficiscuntur. Hieronymus legatos Carthaginem misit ad 7 foedus ex societate cum Hannibale pacta faciendum. convenit, ut, cum Romanos Sicilia expulissent id

8

LIBER XXIV. CAP. 6. 7. [a. U. c. 539]

autem brevi fore, si naves atque exercitum misi Himera amnis, qui ferme dividit insulam, fin 8 Syracusani ac Punici imperii esset. aliam de flatus adsentationibus eorum, qui eum non tantum sed Pyrrhi etiam regis, materni avi, i meminisse, legationem misit, qua aecum cens cilia sibi omni cedi, Italiae imperium propriun 9 Carthaginiensi populo. hanc levitatem ac iact animi neque mirabantur in iuvene furioso neque 1 bant, dummodo averterent eum ab Romanis. V omnia in eo praecipitia ad exitium fuerunt. na praemissis Hippocrate atque Epicyde cum bin bus armatorum ad temptandas urbes, quae pr 2 tenebantur Romanis, et ipse in Leontinos cum omni exercitu erant autem ad quindecim 3 peditum equitumque profectus erat, liberas coniurati et omnes forte militabant

[ocr errors]

imm

viae angustae, qua descendere ad forum rex s 4 sumpserunt. ibi cum instructi armatique ceteri tum expectantes starent, uni ex eis Dinome nomen, quia custos corporis erat, partes data ut, cum adpropinquaret ianuae rex, per causa quam in angustiis sustineret ab tergo agmen. 5 convenerat factum est. tamquam laxaret elatum ab stricto nodo, moratus turbam Dinomenes t intervalli fecit, ut, cum in praetereuntem sine a regem impetus fieret, confoderetur aliquot priu 6 neribus quam succurri posset. clamore et tu audito in Dinomenem iam haud dubie obstanten coniciuntur, inter quae tamen duobus acceptis 7 ribus evasit. fuga satellitum, ut iacentem videre r facta est. interfectores pars in forum ad multitud laetam libertate, pars Syracusas pergunt ad prae 8 panda Adranodori regiorumque aliorum consilia. certo rerum statu Ap. Claudius bellum oriens ex pr quo cum cerneret, senatum litteris certiorem Siciliam Carthaginiensi populo et Hannibali conci

ipse adversus Syracusana consilia ad provinciae regni- 9 que fines omnia convertit praesidia.

Exitu anni eius Q. Fabius ex auctoritate senatus 10 Puteolos, per bellum coeptum frequentari emporium, communiit praesidiumque inposuit. inde Romam comi- 11 tiorum causa veniéns in eum quem primum diem comitialem habuit comitia edixit atque ex itinere praeter urbem in campum descendit. eo die cum sors praero- 12 gativae Aniensi iuniorum exisset, eaque T. Otacilium M. Aemilium Regillum consules diceret, tum Q. Fabius silentio facto tali oratione est usus: VIII. "Si aut 1 pacem in Italia aut id bellum eumque hostem haberemus, in quo neglegentiae laxior locus esset, qui vestris studiis, quae in campum ad mandandos, quibus velitis, honores adfertis, moram ullam offerret, is mihi parum meminisse videretur vestrae libertatis; sed cum in hoc 2 bello, in hoc hoste numquam ab ullo duce sine ingenti nostra clade erratum sit, eadem vos cura, qua in aciem armati descenditis, inire suffragium ad creandos consules decet et sibi sic quemque dicere: 'Hannibali imperatori parem consulem nomino.' hoc anno 3 ad Capuam Vibellio Taureae, Campano summo equiti, provocanti summus Romanus eques Asellus Claudius est oppositus. adversus Gallum quondam provocantem 4 in ponte Anienis T. Manlium fidentem et animo et viribus misere maiores nostri. eandem causam haud 5 multis annis post fuisse non negaverim, cur M. Valerio non diffideretur adversus similiter provocantem arma capienti Gallum ad certamen. quem ad modum pedites 6 equitesque optamus ut validiores, si minus, ut pares hosti habeamus, ita duci hostium parem imperatorem quaeramus. cum, qui est summus in civitate dux, eum 7 legerimus, tamen repente lectus, in annum creatus adversus veterem ac perpetuum imperatorem comparabitur, nullis neque temporis nec iuris inclusum angustiis, quo minus ita omnia gerat administretque, ut tempora postulabunt belli; nobis autem in apparatu ipso ac 8

« IndietroContinua »