lica, Romam duceret, quo facilius indicio regis, Scauri et reliquorum, quos pecuniae captae arcessebant, delicta patefierent. Dum haec Romae geruntur, qui in Numidia relicti a Bestia exercitui praeerant, sequuti morem imperatoris, plurima et flagitiosissuma facinora fecere. Fuere qui, auro corrupti, elephantos Jugurthae traderent; alii perfugas vendere; pars ex pacatis praedas agebant: tanta vis avaritiae in animos, veluti tabes, invaserat. At Cassius, perlata rogatione a C. Memmio, ac perculsa omni nobilitate, ad Jugurtham proficiscitur; ei, timido, et ex conscientia diffidenti rebus suis, persuadet, quo se populo Romano erat praetor; ed. Romana 1470. praetor qui tum erat: fortasse scribendum L. Cassius, praetor, nude. 2. Quos pecuniae captae arces· sebant.] Liv. XXXVIII. 51., “Tribuni plebis... suspicionibus magis, quam argumentis, pecuniae | captae reum accusarunt." et c. 56., "Damnatus pecuniae captae ab rege." Noster infra c. 37., "In spem adductus Aulus. ab rege pecuniae capiundae." Adde Cic. in Verr. I. 4. et Tacit. Ann. III. 67., IV. 31., XIII. 52.-Mox Harl. ... 3. Sequuti.] Servat scripturam per qu more suo Harl. 23. 4. Plurima et flagitiosissuma.] jectura, quam verissimam probat Harl. 11.: vulgo venderent. Quod autem sequitur agebant, de variatione modi monitum est ad Catil. c. 16. n. 2. 6. In animos.] Delevi eorum, quod in Regio locum mutat, ab Harl. 16. autem abest.—Invaserat: Liv. XXVIII. 29., “Insanistis profecto, milites; nec major in corpus meum vis morbi, quam in vestras mentes, invasit." 7. Quo se...dedidisset.] Cod. M. S. omnes quo, idque Cort. pro quia vel quoniam bene positum existimat; quomodo in negationibus certe et formulis comparativis in negationes resolvendis (ut magis —, quam quo—, Tacit. Hist. III. Harl. 11., et Cortiani duo, flagiti-72.) poni solet: exemplum autem osa, fortasse recte; vide not. 11., ad Catil. c. 5.-Mox Harl. 1. 8., 11., facere. 5. Vendere.] Sic Cort. ex con huic Sallustiano simile nusquam vidi. Alii quoniam; et quō TOÛ quoniam usitatum compendium est. dedidisset, ne vim, quam misericordiam, experiri mallet. Privatim praeterea fidem suam interponit, quam ille non minoris, quam publicam, ducebat: talis ea tempestate fama de Cassio. XXXIII. Igitur Jugurtha, contra decus regium, cultu quam maxume miserabili, Romam venit: ac, tamen etsi in ipso magna vis animi erat, confirmatus ab omnibus, quorum potentia aut scelere cuncta gesserat, C. Baebium, tribunum plebis, magna mercede parat, cujus impudentia contra jus et injurias omnis munitus foret. At C. Memmius, advocata concione, quamquam regi infesta plebes, et pars in vincula duci jubebat, pars, ni socios sceleris aperiret, more majorum de hoste supplicium sumi; dignitati, quam irae, magis consulens, sedare motus, et animos mollire; postremo confirmare, fidem publicam per sese inviolatam fore. Post, ubi silentium coepit, producto Jugurtha, verba 8. Ne vim, q. m., experiri mallet.] Liv. XLIV. 9., "Fidem clementiamque Romanorum, quam vim, experiri mallent." Infra c. 70., "Reputaret cum animo suo, praemia, an cruciatum, mallet.” (ubi vide) et c. 102. “ Uti aliquando pacem, quam bellum, malles.” 9. Privatim.-] Harl. 11. privatam; 12. autem delet suam.— Infra recte undecimus de Cassio (erat.) XXXIII. 1. Romam venit.] Additamentum librariorum cum Cassio, jam diu merito ejectum, revocavit Cortius, cod. suis uno ore flagitantibus. Scias igitur in Harl. 1. istud mutare locum, ab 19. autem abesse. 2. Confirmatus...,...parat.] Nodum in scirpo quaerit Cortius, et eumdem sensum intelligit, ac si scriptum fuisset, "tamen etsi in ipso magna vis animi erat, et confirmatus erat ab omnibus:" fatetur tamen, participium confirmatus aliquo modo a verbo parat sustentari. Sed vix semet ipse satis expedit. 3. Contra jus et injurias omnis.] Harl. 11. et Regius delent omnis; idque repetitum videri potest ex c. 14. supra. 4. Regi infesta plebes.] Sic Harl. 11., omisso erat.-Mox 13. delet sceleris. Infra et animos mollire: Harl. 1. et 11. copulam negligunt, facit; Romae Numidiaeque facinora memorat, scelera in patrem fratresque ostendit: quibus juvantibus, quibusque ministris, egerit, quamquam intellegat populus Romanus, tamen velle manifesta magis ex illo habere: aperiat, in 5. Facinora.] Sic Harl. 14., omisso ejus, quod in aliis locum mutat. 6. Quibusque ministris.] Harl. 6., 8., 14., 20., 23., quibus juvantibus, quibus ministris, sine copula; et quibus juvantibus mihi quidem videtur Toû quibus ministris interpretatio, in contextum imprudenter recepta. 7. Aperiat, in fide et c. p. R. magnam spem illi sitam; reticeat,-.] Vulgo si verum aperiat, ...; sin reticeat,-. Cortius si vera aperiret. At Harl. 1. sinceritatis insigne exemplum edidit, supplemento si verum seu vera non re cepto: 12. (si) summum aperiat; ceteri varie si verum, vera, vero. Itemque in secundo membro librarii alius aliter ellipsin expleverunt, si, sin, sin autem. Irreptitiis igitur ejectis, nunc tandem Sallustius elegantiam suam recuperavit. Cic. Phil. XI. 8., "Assensero, ambitionem induxero in curiam; negaro, videbor...honorem homini amicissimo denegasse." Ibid. XIII. 11.," Recesseris, undique omnes insequentur; manseris, haerebis." Idem in Verr. V. 65., " Cognosceret hominem, aliquid de summo supplicio remitteres; ignoraret, tum...hoc juris in omnes constitu eres, ut,-." et ad Att. IX. 2., "Accipiam, quid foedius? negem, repudiari se totum...putabit." et Parad. V. 2., " An ille mihi liber, cui mulier imperat ?...Poscit, dandum est; vocat, veniendum; ejicit, abeundum; minatur, extimescendum." Terent. Eun. II. 2. 20., "Quidquid dicunt, laudo : id rursum si negant, laudo id quoque. Negat quis, nego; ait, aio.” Idem H. T. I. 1., 26., " Vel me monere hoc, vel percontari, puta: Rectum est, ego ut faciam; non est, te ut deterream." Livius VIII. 13., "Vultis crudeliter consulere in deditos victosque, licet delere omne Latium ;...vultis exemplo majorum augere rem Romanam, [victos in civitatem accipiendo ;] materia crescendi per summam gloriam suppeditat." (ubi odiosam interpolationem uncis inclusi.) Adde notam ad c. 64. extr. infra. Et in illo Ciceronis, quid faciunt conjunctiones, nisi elegantiae officiunt? ad Att. VIII. 14., "Simul et elicere cupio sententiam tuam; si manet, ut firmior sim; si mutata est, ut tibi assentiar." Compositionem autem, aperiret-reticeat, quae Cortio placuit, agnoscunt quidem Harl. 2., 6., 14., 16., 19., 23.; sed causa erroris in aperto fide et clementia populi Romani magnam spem illi sitam; reticeat, non sociis saluti fore; sese suasque spes corrupturum. XXXIV. Dein, ubi Memmius dicundi finem fecit, et Jugurtha respondere jussus est, C. Baebius, tribunus plebis, quem pecunia corruptum supra diximus, regem tacere jubet ; ac, tamen etsi multitudo, quae in concione aderat, vehementer accensa, terrebat eum clamore, voltu, saepe impetu, atque aliis omnibus, quae ira fieri amat, vicit tamen impudentia. Ita populus ludibrio habitus ex concione discessit; Jugurthae Bestiaeque, et ceteris, quos illa quaestio exagitabat, animi augescunt. XXXV. Ea erat tempestate Romae Numida quidam, est, sc. antecedens illud," ni socios sceleris aperiret." 8. Non sociis saluti fore.] Non modo sociis saluti non fore. Cic. de Harusp. Resp. 22., " Non sedabantur discordiae; sed etiam crescebat in eos odium, a quibus nos defendi putabamur." et pro Balb.4., "Cui senatus populusque Romanus amplissimae dignitatis praemia dedit, non postulanti imperia, verum etiam recusanti." adde ad Att. VI. 2. 9. Sese suasque spes corrupturum.] Sic Cort. et Harl. 14.; vulgo sed illius acta defendo." et II. 13., "Non recuso; ago etiam gratias, quoquo animo facis." adde Orat. c. 71. XXXIV. 1. Tribunus plebis.] Harl. 11. omisit plebis, recte. Infra Regius jubet tacere regem; et regem delendum censeo. 2. Quae ira fieri amat.] Scribendum fortasse quae ira fieri amant, h. e., fieri solent, φιλεῖ γίγνεσθαι. Infra c. 41., "Quae secundae res amant." Tacit. Ann. IV. 9., "Ut ferme amat posterior adulatio." Adde Horat. Od. III. 16. 10. 3. Et ceteris.] Copulam Harl. 3. delet. XXXV. 1. Ea erat tempestate-.] Ita Harl. 2. et 6., ed. Ven. et Mediol., et Cortius tacite : vulgo Erat ea t.-. nomine Massiva, Gulussae filius, Masinissae nepos; qui, quia, in dissensione regum, Jugurthae advorsus fuerat, dedita Cirta et Adherbale interfecto, profugus ex Africa abierat. Huic Sp. Albinus, qui proxumo anno post Bestiam cum Q. Minucio Rufo consulatum gerebat, persuadet, quoniam ex stirpe Masinissae sit, Jugurtham ob scelera invidia cum metu urgueat, regnum Numidiae ab senatu petat. Avidus consul belli gerundi moveri omnia, quam senescere, malebat: ipsi provincia Numidia, Minucio Macedonia evenerat. Quae postquam Massiva agitare coepit, neque Jugurthae in amicis satis praesidii est, quod eorum alium conscientia, alium fama mala et timor impediebat; Bomilcari, proxumo ac fido maxume, imperat, pretio, sicuti multa confecerat, insidiatores Massivae paret, ac maxume occulte; sin id parum procedat, quovis modo Numidam interficiat. Bomilcar mature regis mandata exsequitur: et, per homines 2. Jugurtham.] Et quoniam -. 3. Moveri omnia, quam senescere, malebat.] Scripti plerique, movere, quod Cortio placuit, mihi autem perincommodum videtur: et suspiciosa est ipsa adsimilatio, movere, senescere. Nisi forte absolute positum sit movere, quomodo hoc verbum passim usurpat Livius. Sed alterum haud obscure tuetur idem Liv. XXXV. 12., “Ubi nihil usquam moveri viderunt,... ...ne cunctando senescerent consilia -." et agnoscunt Harl. 12., 14., 16., 20.: ordinem autem, m. omnia, q. s., m., pro vulgato, m., q. s., omnia m., recepi ex Harl. 21. et Regio. Ceterum senescere non tam rei ipsi, quam judicio hominis mi |