DIALETTO MANTOVAND

it. On om al gh' aveva dü fiöi;

22. Ma 'I pådar l'à dit ai sò servi12. El piü zóvan d' lor l'à dit a so tór: Prest, portègh chi la più bela padar: Papà, dam cla part de patri-vesta e vestil, metigh l'anèl in dit e moni ch'am' toca; e lü al g'à divis la le scarpe aí pë;

roba.

23. E menè chi on vedèl ingrassà, mazzèl, e magnémal, e stém alégar; 24. Parche sto mé fiöl l'era mort

13. E dop pochi gióran, mücià süje tút, el fiōl pîü zóvan l'è andà in t'na] terra lontana, e là l'à strüscià la sò e l'è resüssità, l' era pers e l'è stà sostanza, vivènd da lüssüriós. trovà; e i s'è miss a magnàr.

14. E dop c' l'à vü consümà tüt,

28. Intant so fröl più več l'era in

è gnü in quel sit na gran carastia, e t'i camp, e quand l'è tornà e l'è stà lū stess l'à prinsipià a avér de bisògn. darènt a casa, l'à sentì ch'i sonava e 13. E l'è andà, e' 'l s'è miss a servir i cantava.

on sittadin de cla terra, ch'el l'à 26. E l'à ciamà 'n servitór, e 'l g'à mandà in t'la so campagna, perchè 'Idmandà coss'era cla roba.

condusèss föra i porzèi.

27. E quest el g'à dit: È rivà tô

16. E l'avria volü impinìras la pansa fradèl, e tò pàdar l'à mazzà ʼn vdèl cole giande che mangiava i porch; grass, parchè l'è tornà san e salv. ma nissün g'an dava. 28. L'è andà sübit in còlera, e nol

17. Alora, tornànd in lũ stess, l'à voleva andàr déntar; sò pàdar donca dit: quanti servitor in casa d' mè pà-l'è vgnü föra, e l'à cominzià a predar i g'à del pan in abondansa, e mi gàral.

chi a möri d' fam!

29. Ma quel, rispondendagh, l'à

18. A m' farò spirit, e andarò da dit a sò pàdar: Ecco tanti anni che t' me pådar, e a gh' dirò: Papà, ò ofés al servi, e a n'ò mai trascürà i tò órdin, e Signor e ti; n'a t'm'è mai dat on cavrèt da magnàr coi mè amich;

19. Za n' son più degn d'èssar cia

mà tò fiöl; tom come on tò servitór. 50. Ma sübit rivà sto tò fiöl, che l'à 20. E al s'è tolt sü, e l'è andà vers strüscià tütt el sò con dle sgualdrine, so padar. Quand l'era ancora lontan te gh'è fat copàr on vdèl ingrassa. sò pàdar el l'à vist, el s'è moss a 31. Ma quel el g'à dit: Fiöl, ti t'sè compassión, e corèndagh' incontra, el sempar con mi, e tütt el mè l'è tò; s' gh'è bütà a brazz a col, e el l'à basà. 32. Ma l'era ben giüst magnàr e 21. E'l fiöl el g'a dit: Papà, ò ofés star alégar, parche sto tò fradèl l'era al Signór e ti; zà n' son più degn mort e l'è resüssità, l'era pers e l'è d'èssar ciamà to flöl.

stà trova.

DIALETTO PARMIGIANO.

11. Un om gh' avi du fiö;

[servitùr: Portä chi subit el pu bel

12. E 'l pu zoven d' lòr el dziss a visti, e vistil, e mtig l'anell in did,

sò päder: Päpà, däm la pärta ch' m'e i scärp ai pè;

vèn; e 'l päder al ghe spärti la roba tra d' lur.

e

23. E condusi chi al vitèll pu grass,

ammazzäl, e magnäma allegrament: 24. Perchè st' mè fiöl era mort, e

13. Poc gióren dop, el pu zóven el fè fagott e 'l s' tòs su e l' andì in t'un l'è arsussitä; l'era pers, e 'l s'è tropaèis lontän, dova el consumi tutt col vä; e i s' missen a magnär allegrach'el gh'äva in bagordi. mént.

14. E dop ch' l'avi dä fèin a tutt, 23. A gh'era mò al sò fiöl pu grand a véns una gran carestìa in col paèis; in t'i câmp, e in tel tornär, quând e lu el cminzi a trovärs in bsògn. el fu vsén a la cä, al sinti a sonär e 18. El s' n' andì, e 'l s'miss a ser- a cantär; vir un zitadein d' col sit, ch' al la mandi in t'na so possiùn a fär pa- ghe dmandi cos' era chil cosi. sclär i gozein.

26. El ciami vón di servitùr, e 'l

27. El servitùr al gh' rispondi: Vò

16. E l'arè vu võja d' limpìrs la ster fradèl l'è torna a cä, e vòster pänza dil giändi, ch' magnäva i ani- päder l'à fatt mazzär al vitèll ingrasmäi; e nissón gh' in däva. sä, perchè l'è torna san e sälv. 17. Tornä in se stèss, el dziss : Quant 28. Alura a gh' véns la stizza e 'l servitùr in cä d' mè päder s' bùtten ne vreva pu inträr in cä; donca so adrè el pän, e mi a son chì chĩa mör päder, gnènd fora lu, al la cminzì a d' fam!

pergär.

18. A m'älvarò su, e andarò da me 29. Ma lu, per risposta, al gh' dziss päder, e a gh' dirò: Päpà, a jò fatta sò päder: Guardä: l'è tant ägn ch'a pca contra al zél e contra d' vu; v' serv, senza mäi dsobdirv, e vu a 19. A n' son pu dègn d'ésser cia- n' m' i mài donä un cravètt da goder mã vòster fiöl; tolim per vón di vò- con i mè amig;

ster servitùr.

30. E dop che st' äter vòster fiöl, 20. E tolènds su al véns da so pä-ch' à consumä tutt al sò con dil doni der. Mentr l'era ancora lontän, sò d' mònd, l'è tornä a cä, a j’avì mazzá päder el l'à vist, e al s' moss a com- per lu al vitèll ingrassä. passion, e corèndgh' incontra, els' gh' 31. Ma lu al gh' rispós: Fiöl mè, butti con i brazz al còll, e 'l la basì. ti t'è sèmper stä mèg, e tutt col ch`jò 21. El fiöl el ghe dziss: Päpà, a jò l'è to; offèis al zél, e a v'ò offèis vu; a n' son pu dègn d'ésser ciamä vòster fiöl.

32. Ma bisognäva magnär allegramént, perchè st' to fradèl era mort, e

22. Allura el päder al dziss ai sò l'è arsussitä; l' era pers, e 'l s'è trovä.

N. N.

DIALETTO BORGO-Tarese.

Imetiglo adosso; metighe l'anelo, e le

14. Un omo u gh’ava dü fijö; 12. E u pü zóven u diss' a só par; scarp; O pà, dèm la part che m' pertoca ;| e só par u fé le part.

13. E da lì a pochi di 'l pü zóven!

23. E piè ar vdelo pü grasso, e mazzèlo, e mangiómlo, e stóma alegri; 24. Perchè sto me fijö l'era morto,

u piè sü la part sogga, u andè lontàn, e l' è resüssitä; u s'era perso e u s'è e là u la sconsümè tüta malamént. trovä. E i scomenzèni a gòdesla a tà14. E dop ch'u l'avi sconsümä tü-vola.

to, in t' colo logo gh'è vgni la cale

25. Ma ar fiö pü vecio l'era in camstria; e lü u scommenzè a pati de fam. pània, e quand u vens, e u s'acostè 13. E u s'è misse in cà d'un siör a cà, u sentì i son e i canti.

de cól pajése, ch' u ar mandè in cam

pània a scöde i porchi.

16. E u gh' vgniva voija d'impisse

26. E u ciame jön di servitori, e u

ghe disse: E coss' i fan ?

27. E cósto u ghe disse: L'è vgnì

la pansa cole jande ch' manjàv' i por-vostro fradelo, e vostro pàr l'à fato chi; ma ne gh'in dava gnissün. mazzä un vdelo grasso, perchè u l'è

17. Ma pó, essèndose misso a pin-rivä san e salvo. să, u disse: Quanti servitori in cà de 28. Gh'è vgni stizza, e ar ne vome pår i mànjan dar pan quant i n'àn|reva andä in cà. Ma vgnì föra só pàr, voija; e mi chì möro de fam! eu l'à scomenzä a pregä, ch'u vgnis

18. Starò sü, e andrò da me par, se drento.

e ghe dirò: O pà, ò fato mà contro ar Signor e contro vü;

29. Ma lü u gh' respondi a só pȧr: Mi l'è da tant ani che ve servo, e ò 19. E mi n' mèrito pü d'esse cia- sempre fato tüto colo che m'avi dito, mä per vostro fijö; tratème com' une ne m'avì mai dato gnanca un cravostro famijo.

veto da god coi mé amighi.

20. E alora u stè sũ, e l'andè da 30. M' adesso ch' l'è vgni me frasó pár. L'era anca lontàn, che só par dèlo, ch' l'à sconsümä tüto con le püu ar viste; e u s'è movi a compasción, tanne, i avì mazzå per lü ar vdèlo pü e u gh' andè incontro, u ghe saltè ar bon.

col, e u ar basė.

31. Ma lü u gh' respondi: ti, o me 21. E ar fijö u ghe disse: O pà, mi fijö, ti t' è stà sempr con mi; e tüto ò fato peca contro ar Signór e contro collo che gh'ò l'è ar tò;

vū; mi n` mèrito pü d'esse ciamä per

vostro fijö.

32. Bsognava ben che stàssem alegri incö, che tò fradèlo ch' l'era morto

22. Ma só pár u disse ai servitori: l'è resüssita; u s'era perso, e u s'è

Fè sito, portè chì ar vestì pü belo, e trovä.

LAZZARO CORNAZZANI,

con approv. di parecchi studiosi di Borgotaro.

DIALETTO PIACENTINO.

11. Un om al gh' ava dü fiö; 12. E' pő gióvan al diss a só pädar: Papä, dẻm la proziòn di me bein ch'a m' tócan; e 'l pädar al ga fé la pärt a tütt dü.

13. E dä lé a poc dé àl pö gióvan, miss insöm tüt al so, al s' n'andé via in d'un pais lontàn, e lamò al dsüpé tüt al so in stravizzi.

22. Ma al pädar al diss ai sarvitór: Svelti, tiré föra al vistì pü bèl e mtigal số, e dèg 1 anèl in man, e mtig il scärp in pé;

23. E todi un vidél grass e mazzél, ch'a vöi ch' mangióm e ch' fóm altolé.

24. Parché al mé fiö ch' l'era mort, l'è risüssitä; n'a s' sava dóv' al fiss, e'l s'è trovä; e i prinsipién a sganassä. 25. Ma al fiö pö grand l'era pr i camp; e cm' al vèins indré, quand al

14. E dop d'avil cónsümä tüt, vèins una gran calastria în d' cól pais, e lü al prinsipié a troväs in sla sütta, fé arànd a cà, al sinți ch'i sonävan 13. E l'andé, e 'l s'à miss con vöin e i cantävan.

a d' cól pais, ch'al la mandé in d'una

so campagna a mnä föra i animäi.

16. E lü l'ariss vorì lèimpas la pan

26. E' ciamé vöin di só om, e 'l |ga dmandé coss l'era.

27. E cóst al ga rispondé; ch' era

sa dil giänd ch' mangiävan i grèin;|gnì só fradèl, e só pädar l'ava mazzä

ma nsöin gh'in däva.

un vidél grass, parché al fiö l' era

17. Finalmeint, mtèind zä testa, al torna a cà san e sälav. diss: Quanta sarvitór in cà d' mé pä

28. E lü al veins nèc, e 'l n'a vri

dar i gh'an dal pän da trassn adré, va pö andä in cà; e 'l pädar donca al

e mé son ché ch'a mör ad' fäm!

18. Ma mé a m' todrò süsa, e andrò

gni föra lü, e 'l cminsé a imbonil.

29. Ma al fiö al risponde a só pa

da mé pädar, e gh' dirò: Papä, mé dar: Tói; l'è tant an ch'a v' sèrav, e võd ch'a jò falä contra Dio, e dnänz ch' a fag tütt a vòstar möd, e n' m'i a võ;

19. Mé zä a n' son pö degn d'ièss clämä vos fiö; tgnìm cmé võin di vòstar sarvitór.

mäi dat gnan un cravöt, tant ch'a podiss gódal coi mé compàgn.

50. Ma pena ch'è gnì st vòstar flö ché, ch' al s'è mangiä tüt al sò con 20. Els' toss sö, e 'l vèins da só dil varän, i bèin mazzä par lū un vipädar; e l'era ancamò da lontàn, che só pädar el l'à vist, e 'l s' à gomì, el gh'à cors incontra, e 'l ga tré i brass al col e 'l la basé,

dél grass.

31. Ma al pädar al ga diss: Al me fiö, té ta sté sèimpar cón mé, e cól Ich'è mé l'é anca to;

21. E' fiö al ga diss: Papa, a jò 32. Donca l'era bèin d’giüst, ch' fàsfalä incontra al Signor e incontr' ad sam festa e stàssm alégar, parché st' vö; e n' son pö degn d'ièss ciamä vos to fradel ch' l'era mort, l'é risüssitä, al s'era pers, e 'l s'é catä.

fiö.

N. N.

DIALETTO BOBBIESE.

14. Un om u gh' aviva dü fiö;

[tùr: Präst, lirè föra la vesta pü pre

12. Al pü giùvan d' lur l' à dit a ziusa, e mtigla adòss; mtigh in did

so pådär: Papà, dem la part di ben ch'a m' tocca; e lü u gh' à sparti la sostanza.

l'anèl, e i stivalén an t'i pè.

23. E mnè al vidèl al pü grass, massèl, ch' u s' mangia e ch'u se sta

13. Da lì a pochi dì, miss tütt in-ga allégär. sem, al fiö minùr u s' n'è andat an {'un pais luntàn, e l'à consümà tütt al fat sò in bagùrd.

24. Parchè st' me fiö l'era mort, e l'è risüssità; u s'era perdü, e u s'è truvà. E i àn prinsipià a dagh drenta

44. E cmà l'è stat nett dal tütt, u allegrament. gh'è vnü na gran caristia in t' quel pais, e a lû u gh'è cmensà a mancà al nesessari.

28. Ma al prim fiö l'era in campagna, e turnanda, e avsinàndas à cà, I'à senti i concert ei bal;

18. E l'è andat, eu s'è miss con un paisàn d' quel pais, ch'u l'à man-u dà a la sò campagna apriss ai purse.

26. E l'à ciamà un di servitùr, e l'à interugà cossa l'era.

27. E cul-là u gh'à rispost: L'è

16. E u dessiderava d'impiniss la turnà to fradèl, e to par l'à amassà panza dle giande ch'i mangiàvan i un vidèl grass, parchè u gh' è turnà gugnén; ma nsün gh' in dava.

san.

17. Intant u dsiva da pär lü: Quanti 28. E lü l'è andat in colra, e u servitur in cà d' mè pàdär i gh' àn dal n' vuriva gnanca andà drenta; e donpan in abondanza; e mi chi a mör ca al pådär l' è surtì föra, è l'à prind' fam! sipia a pregàl.

18. A m' alvrõ sü, e andarö da me pådär. e a gh' dirö: Papà, mi ö pcà contr' al ciel e contra d' vù;

19. Mi a n' son pü dägn d'esse ciamà vòstär fio; trattèm cmè un di vòstär servitur.

29. Ma cul-là l'à rispòst e dit a so pàdär: I son già tanti an che mi a t' serv, e a n'ö mai mancà a nsün di tò cmand, e a n' te m'è mai dat un cravätt da godmal con i mè amis;

30. Ma dop ch' l'è vnü sto to fiö, 20. E, Ivà sữ, l'è andat da so pȧ- ch' l' à smangiazzà tütt al sò con don där; e quand lü l'era ancùr da lon-d' mala vita, t'è amazzà al vidèl al tàn, so pådär u l'à travist, u n' à senti pü grass.

pietà, u gh'è curs incontra, u gh'à 31. Ma al pådär u gh'à dit: 0 fiö, campà i brass al col, e u l'à basà. ti t'è sèmpär con mi, e tütt quel ch'è 21. E al fiö u gh' à dit: Papà, mimè è to;

ö peà contr' al ciél e contra d' vü; e 32. Ma l'era giüst d' fà na tavulada a n' son tost pü dägn d'esse ciamà e d' stà alégär, parchè st' to fradel vòstär fiö. l'era mort, e l'è risüssità; u s'era

22. E al pàdär l'à dit ai so servi-perdü, e u s'è truvà.

Canonico GIACINTO PEZZI.