A parerem mo pulzùn despennä, E scminzarén a tirär di pulzùn, A cmod za se suleva usär tra nu. Cun dir: sta in dria, stai ti, ať darò, E andär po via a fär al fatto tò. O dsén un puctin qui cmod a farén Se per sort i bandi viènen (3) a chè (4), Parch' lor arån i sčiuòp e nu negotta, E s'al je parerä, iz' turân i bua (8), El vach, i brich, el piégor (9), e i muntùn, Ad quj de disdòt unz, e di più curt, E in le bisèch (12), e in la chèssa (13) dal cher (14). O fortuna crudél, a so s' t' azcùrt Adèss i dient (18), a so s' te t' z' tua la forza A so s' te te zgavàgn, a so s' te t' z' urt. (1) inänz. (2) vuja. (3) vèinen. (4) cä. (8) manira. (6) bsugnară. (7) linzù. `(8) i bù. (9) pìguer. (10) fasù. (11) tabàr. (12) bisàc. (13) cässa. (14) cär. (18) dènt. Quant in sarä d'nu ch' livarän la scorza Al busogna de quest avèir pazienzia, Ch' al n'accad qui a saverla a pia (1), e a cavàl. Al n' uccór mo a dir qui barba a la zeja (3), Che l'è sta questa troppa alta sentenzia. Al sangy di tuoz! (4) che l'è una brutta veja! (8) Az' andarèin a arpónder in t' l' arveja, Za ch' vol acsi fortuna traditora. (1) pi. (2) influenza. (3) zéa. (4) tuz. (8) vi. Si noti che la parola vėja è romagnola. 1700. Il più distinto scrittore bolognese di quest'epoca si è, come accennammo, il rinomato Lotto Lotti, autore di varii graziosi poemetti. Noi quindi non potevamo esitare nella scelta, e porgiamo ai nostri lettori il secondo Canto del cèlebre poemetto scritto per la liberazione di Vienna dall'assedio dei Turchi, come quello, che meglio svolge l'artificiale macchinismo dell'intero poema, e dà bastèvole idea della maestria dell'autore. ARGUMENT. Al Diäul che sente gl'artlarie ruzlür, A s' fä alla fnestra, es ved i Turc armä; Per saver cos'è mäi sta nuvitä. Macumėt in cunsei la vòl cuntär, As sinteva prufrir per tutt i lä Dal tambór di Todisch brod e pancòtt, Es i fieva al subiòl la maitinä; Al gramäva al furnär tutta la nott Per mettr all' ordn al sbatter di suldä, Ch' cunsist in tier, chersènt, ruzl e pagnòtt; As sinteva zappär i minadúr, E l'archbusier cunzäva gl` armadúr. Al campanär sunäva la stremida. Al mess andäva in volta con la crida Es bsgnäva andär senza ciamär affida, E padr e fiuò e Stvanin, bärba e fradie; Insomma l'era un strèpit, l' era un ciass, Ch' da un cò all' älter dal mond s' sintè al fracàss. Giust cmod a s' sent d'in ciel quì zò da nù, Cm' al vien un qualch scruènt, tirär al tron, In t'al zéntar dla terra da Plutòn, Al stì un poc inurchì quäl becc cornù, E quand al vist al pòpol d' Macumèt, Ch' la fi stuppär al näs a qui puvrit E pò arnunziò la roda a un luterän, E a vgnir sù Belzebù i deva la män. Mò al pòver Macumèt a n' fieva pass Ch' an' maldiss con al scal anch i piruò; As i attaccava ai piè di magaràss E di serpient, ch' a fievn dir taruò: E ben e spess al fèn' turnär a bass; Mò quand al Diäul dis ch' a n' è di suò, E prima d' lassärs vedr al re dl' infèrn, Per pora ch' l' ha ch'a n' sie alla pena sò Mò per purtärla vie con dsinvoltura, Pò i sègna con al sètter ch' al s'accosta; Pinsand d'avèrn' avèr una battosta; Mò quand al ved ch' Plutòn vien vie mulsin, Allora al Diäul i dis: A vrè savér Per ch' la to setta è fuora in camp armā; L'arspond Plutòn: Adèss ai fo čiamär. E ménter ch' dal Cunsèi s' avr' al salòn, A fär vgniri al spidiss un cavallär; Quest vola per của strả ch’a s’ và al sfondriòn, E ch' deciden sigònd la sò dutrina, I van a vèder s'i älter s' hin ardùtt In braväriè pr andär vers al Cunsèi, E s'i tròven ch' hin giust insèm li tutt Ch'i stan asptandi, es fan dl maravèi Per ch' i han póra eh' n' i sie quälch cosa d' brutt E csi cherdènd d'inträr in d'imbaräzz, Al bisbij e l'armòr èran sì grand, Ch'era là in t' al luzòn e per la scäla, Ch' l'era una cosa d'andär viè biastmand: La maniera e al curtèzz ch' l' adrova quand I prim andär inänz èrn'i trumbitta, E l' tromb érin furmä con di zuccón, Ch' nassn là int' al zardin dla zent afflitta ; Es ban una livrè fatta in s'al tlär Urdi d' lusèrt, e tsù d' ranuòč amär. A quisti al seguitäva al barisèll Con i sbirr, e al canzlièr ch' guarda la piäzza, Mò perch' za l'hav dal pist da quest e quell Al saluta la zent, es a n' strapäzza . Es porta sempr' in män al sò capèll; L'ha in t'i oč qual càssar ch' sempr' arvina mnäzza; L'ha in somma in ment la botta dal zucchèt, Es s' arcorda al nigozi dal lucchèt. La quärta ruga hin tutt i staffièr Con la livrè dla Cort d'un passamän, Ch' è d' penna d'anghiròn e d' sparavièr ; DI' adannä Puplazin al Cunfalòn, Con l'ärma dpinta, o sie al furcä d'Plutòn. Qui vien con al culèz tutt i dutùr, |