En age, quid cessas? Cornutus pudore quodam prohibetur de amore erga uxorem palam loqui, ut supra IV. 5, 18: «Nam pudet hæc illum dicere verba palam»; cf. adn. ad h. 1.

V. 11-16. Iam reor hoc ipsos edidicisse deos, quia Cornutus sæpissime hoc rogavit; cf. Ov. Ex Pont. III. 7, 4: «Quidque petam, cunctos edidicisse reor». Fortis arat... rusticus, robustus, obduratus, ut Verg. Ecl. 4, 41: «Robustus quoque iam tauris iuga solvet arator». arat valido... bove, ut Verg. Ge. II. 237: «validis terram proscinde iuvencis». gemmarum quidquid felicibus Indis Nascitur, eoi qua maris unda rubet, cf. adn. supra ad IV. 2, 19-20: «rubro de litore gemmas. . . colligit Indus». — felicibus, propter divitias Indiæ gemmis margaritisque abundantis. — eoi . . . maris, cf. adn. supra ad IV. 2, 20: «eois aquis». unda rubet, intellege mare Rubrum; cf. adn. supra ad IV. 2, 19: «rubro de litore».

V. 17-22. Vota cadunt, verba votorum ex ore Cornuti voventis excidunt, i. e. vota nuncupantur; cf. Verg. Aen. VI. 686: «vox excidit ore», Hor. Ep. I. 18, 12: «verba cadentia tollit», Prop. I. 10, 24: «Nec tibi pro vano verba benigna cadant», Ov. Her. 3, 98: «At mea pro nullo pondere verba cadunt». - utinam strepitantibus advolet alis, poeta optat, ut Cornuto vota nuncupanti boni auspicii (bonæ avis) loco Amor alatus appareat. Flavaque coniugio vincula, vincula flava portet Amor tamquam pignus afferens coniugii firmi; flavus est enim color lætitiæ, amoris et nuptiarum; cf. Catull. 61, 8-10. de Hymenæo: «Flammeum cape, lætus huc, Huc veni niveo gerens Luteum pede soccum» et 68, 133-134: «Cupido Fulgebat crocina candidus in tunica»; Ov. Met. X. 1. de Hymenæo: «croceo velatus amictu». Quare sponsæ die nuptiarum flammeo luteo caput

velabant; cf. Plin. N. H. XXI. 46: «lutei video honorem antiquissimum, in nuptialibus flammeis totum feminis concessum». tarda senectus, ut supra I. 10, 40: «pigra senecta»; cf. adn. ad h. 1. senectus Inducat rugas inficiatque comas, ut supra I. 8, 42: «Cum vetus infecit cana senecta caput»; cf. Ov. Trist. IV. 8, 2: «Inficit et nigras alba senecta comas» et A. A. II. 117-118: «Et tibi iam venient cari, formose, capilli, Iam venient rugæ, quæ tibi corpus arent»• Inducat rugas, sc. faciei (dat.) Нас veniat Natalis avi, hoc bono auspicio Genius ad aras veniat; cf. Ov. Met. VI. 433-434: «Hac ave coniuncti Progne Tereusque, parentes Hac ave sunt facti». Hac ... avi, ex coniectura Heinsii; cf. infra adn. crit. ad hunc locum. avi, rarior ablativi forma, ut Plaut. Cas. 616: «Qua ego hunc amorem mi esse avi dicam datum ?»; Hor. Carm. I. 15, 5-6: «mala ducis avi domum, Quam multo repetet Græcia milite». - prolemque ministret, cf. adn. supra ad I. 7, 55:» «succrescat proles. >> Ludat et ante tuos turba novella pedes, turba puerorum parvorum ludat ante pedes Cornuti; cf. Hom. Il. V. 408: obdé té μiv naïdes moti yoúvası παππάζουσιν.

NEMESIS.

I.

Lib. II. eleg. 4.

Introductio. Poeta Nemesin, puellam avaram et crudelem amat, quæ ei triste servitium paravit (1—6). Describit dolores, quos propter eam patitur (7-12). Apollo et Musæ nunc nihil prosunt ei (13-20). Per cædem et sacrilegium dona quærere postremo cogetur (21-26). Quare exsecratur primum auctores et instrumenta luxuriæ, quæ puellas faciant avaras (27-38.), deinde Nemesim ipsam (39-44). Contra laudat bonas (45-50). In fine tamen submittit se imperio dominæ dicitque se tolerare paratum esse ultima mala, quæ sibi imposuerit puella, dummodo placida sit (51-60).

Nemesis est nomen fictum; verum puellæ nomen ignoramus.*

V. 1-6. Hic, in hoc rerum statu, in hoc amore. · libertas... paterna, a patre accepta, ut Ov. Met. III. 590-591: "moriensque mihi nihil ille reliquit Præter aquas: unum hoc possum appellare paternum». illa, vocativo adiectum, ut infra II. 3, 74: «mos precor ille redi». teneorque catenis, ut servus male habitus; cf. adn. supra ad I. 6,

Cf. infra Excurs. IX.

Némethy: Albii Tibulli carmina.

16

38: «vincla pedum». nunquam misero vincla remittit. relaxat, ut Ov. Met. IX. 315: «vinclis levor ipsa remissis»; cf. Hor. Carm. III. 27, 67-68. de Amore: «remisso Filius arcu» et Ov. Trist. I. 4, 14: «Cervicis rigidæ frena remittit equo». amor, amor meus. i. e. puella amata, domina mea, ut infra vs. 47: «veteres veneratus amores» i. e. veterem amicam; cf. adn. supra ad I. 6, 35: «alios suspirat amores» et Ov. Her. 16, 96: «Sed nymphis etiam curaque amorque fui». Pronomen possessivum meus omissum, ut Prop. I. 2, 1: «Quid iuvat ornato procedere, vita, capillo» i. e. mea vita, mea amica. Puella amatorem vinctum tenet, ut supra I. 9, 79: «me vinctum puer alter habebit» et I. 1, 55: «Me retinent vinctum formosæ vincla puellæ» et Hor. Carm. IV. 11, 23-24: «(puella) tenetque grata Compede vinctum». - seu quid merui seu nil peccavimus, ut Ter. Andr. I. 1, 112: «Quid feci? quid commerui aut peccavi?» - merui, deliqui; cf. adn. supra ad I. 10, 5: «ille miser meruit». nil, ex coniectura Heinsii; cf. infra adn. crit. urit, Uror, io, remove, sæva puella, faces, alludit ad servilem pœnam; cf. adn. supra ad I. 9, 21: «Ure meum potius flamma caput». Hunc locum respicit Martial. XIV. 193, 1: «Ussit amatorem Nemesis lasciva Tibullum».

ad h. 1.

V. 7-10. O ego ne possim tales sentire dolores, Quam mallem in gelidis montibus esse lapis, locum ante oculos habuisse videntur Ov. Ex Pont. I. 2, 31–32. et 35: «Felicem Nioben, quamvis tot funera vidit, Quæ posuit sensum saxea facta mali... Ille ego sum, frustra qui lapis esse velim» et Lygd. 4, 82: «A ego ne possim tanta videre mala». Stare vel insanis cautes obnoxia ventis, cf. Verg. Aen. VI. 471: «Quam si dura silex aut stet Marpesia cautes». Stare immobilitatem significat; cf. adn. supra I. 1, 64: «stat silex». insanis... ventis, furentibus, ut Ov.

Met. XII. 510: «insanis viribus austri» et Stat. Silv. II. 2, 27: «insani spirant clementius austri». Cf. Verg. Aen. X. 693-694: «velut rupes, vastum quæ prodit in æquor, Obvia ventorum furiis». Naufraga... unda, sensu activo: quæ naves frangit, ut Hor. Carm. I. 16, 10: «mare naufragum» et Ov. Met. XIV. 6: «fretum naufragum». — vitrei... maris, cærulei, perpetuum maris epitheton, ut supra I. 3, 37: «Nondum cæruleas pinus conscenderat undas»; cf. Hor. Carm. IV. 2, 3-4: «vitreo daturus Nomina ponto» et ibid. I. 17, 20: «vitream Circen» (cf. adn. supra ad I. 5, 46: «cærula Thetis»); Stat. Silv. II. 2, 49: «vitreoque natant prætoria ponto». Est enim vitrum herba, quæ etiam isatis (Plin. N. H. XX. 59.) et glastum (Plin. N. H. XXII. 2.), a viris doctis autem hodie isatis tinctoria L., Hungarice festőfű, Germanice Waid vocatur; ex ea fit color cæruleus. Cf. Cæs. B. G. V. 14, 2: «omnes se Britanni vitro inficiunt, quod cæruleum efficit colorem, atque hoc horribiliores sunt in pugna aspectu»; Vitruv. VII. 14: «Item propter inopiam coloris Indici cretam Selinusiam aut anulariam vitro, quod Græci toattv appellant, inficientes imitationem faciunt coloris Indici». Color autem Indicus est cæruleus, qui hodie vulgo indigo vocatur, ut docet Plin. N. H. XXXV. 46: «maxima auctoritas (colori) Indico . . . Cum cernatur, nigrum, at in diluendo mixturam purpuræ cærulique mirabilem reddit». -tunderet unda, ut Catull. 11, 3-4: «Litus ut longe resonante eoa Tunditur unda» et Verg. Aen. V. 124-126: «Est procul in pelago saxum spumantia contra Litora, quod tumidis submersum tunditur olim Fluctibus».

V. 11-14. Nunc et amara dies et noctis amarior umbra est, versum imitatur Ov. Her. 12, 169: «Non mihi grata dies, noctes vigilantur amaræ». noctis... umbra, tene