Dicamus bona verba: venit Natalis ad aras :
Quisquis ades, lingua, vir mulierque, fave.
Urantur pia tura focis, urantur odores,
Quos tener e terra divite mittit Arabs.
Ipse suos adsit Genius visurus honores,
Cui decorent sanctas mollia serta comas.
Illius puro destillent tempora nardo,
Atque satur libo sit madeatque mero, Adnuat et, Cornute, tibi, quodcumque rogabis.
En age, quid cessas? Adnuit ille: roga.
Auguror, uxoris fidos optabis amores:
Iam reor hoc ipsos edidicisse deos.
Nec tibi malueris, totum quæcumque per orbem
Fortis arat valido rusticus arva bove,
Nec tibi, gemmarum quidquid felicibus Indis
Nascitur, eoi qua maris unda rubet.
Vota cadunt: utinam strepitantibus advolet alis
Flavaque coniugio vincula portet Amor,
Vincula, quæ maneant semper, dum tarda senectus
Inducat rugas inficiatque comas.
Hac veniat Natalis avi prolemque ministret,
Ludat et ante tuos turba novella pedes.
Némethy: Albii Tibulli carmina.
Hic mihi servitium video dominamque paratam :
Iam mihi, libertas illa paterna, vale.
Servitium sed triste datur, teneorque catenis,
Et numquam misero vincla remittit amor,
Et seu quid merui seu nil peccavimus, urit.
Uror, io, remove, sæva puella, faces.
O ego ne possim tales sentire dolores,
Quam mallem in gelidis montibus esse lapis,
Stare vel insanis cautes obnoxia ventis,
Naufraga quam vitrei tunderet unda maris!
Nunc et amara dies et noctis amarior umbra est:
Omnia nunc tristi tempora felle madent.
Nec prosunt elegi nec carminis auctor Apollo :
Illa cava pretium flagitat usque manu.
Ite procul, Musæ, si non prodestis amanti:
Non ego vos, ut sint bella canenda, colo,
Nec refero solisque vias et qualis, ubi orbem
Complevit, versis luna recurrit equis.
Ad dominam faciles aditus per carmina quæro:
Ite procul, Musæ, si nihil ista valent.
At mihi per cædem et facinus sunt dona paranda,
Ne iaceam clausam flebilis ante domum:
Aut rapiam suspensa sacris insignia fanis:
Sed Venus ante alios est violanda mihi.
Illa malum facinus suadet dominamque rapacem
Dat mihi sacrilegas sentiat illa manus.
O pereat, quicumque legit viridesque smaragdos
Et niveam Tyrio murice tingit ovem.
Hic dat avaritiæ causas et Coa puellis
Vestis et e rubro lucida concha mari.
Hæc fecere malas: hinc clavim ianua sensit
Et cœpit custos liminis esse canis.
Sed pretium si grande feras, custodia victa est,
Nec prohibent claves et canis ipse tacet.
Heu quicumque dedit formam cælestis avaræ,
Quale bonum multis attulit ille malis!
Hinc fletus rixæque sonant, hæc denique causa
Fecit, ut infamis nunc deus esset Amor.
At tibi, quæ pretio victos excludis amantes,
Eripiant partas ventus et ignis opes:
Quin tua tunc iuvenes spectent incendia læti,
Nec quisquam flammæ sedulus addat aquam.
Seu veniet tibi mors, nec erit, qui lugeat, ullus,
Nec qui det mæstas munus in exsequias.
At bona quæ nec avara fuit, centum licet annos
Vixerit, ardentem flebitur ante rogum:
Atque aliquis senior veteres veneratus amores
Annua constructo serta dabit tumulo
discedens dicet «placideque quiescas,
Terraque securæ sit super ossa levis.»
Vera quidem moneo, sed prosunt quid mihi vera?
Illius est nobis lege colendus amor.
Quin etiam sedes iubeat si vendere avitas,
Ite sub imperium sub titulumque, Lares. Quidquid habet Circe, quidquid Medea veneni,
Quidquid et herbarum Thessala terra gerit,
Et quod, ubi indomitis gregibus Venus adflat amores,
Hippomanes cupidæ stillat ab inguine equæ,
Si modo me placido videat Nemesis mea vultu,
Mille alias herbas misceat illa, bibam.
Castra Macer sequitur: tenero quid fiet Amori?
Sit comes et collo fortiter arma gerat?
Et seu longa virum terræ via seu vaga ducent
Aequora, cum telis ad latus ire volet?
Ure, puer, quæso, tua qui ferus otia liquit,
Atque iterum erronem sub tua signa voca.
Quod si militibus parces, erit hic quoque miles,
Ipse levem galea qui sibi portet aquam.
Castra peto, valeatque Venus valeantque puellæ :
Et mihi sunt vires, et mihi facta tuba est.
Magna loquor, sed magnifice mihi magna locuto
Excutiunt clausæ fortia verba fores.
Iuravi quotiens rediturum ad limina numquam!
Cum bene iuravi, pes tamen ipse redit.
Acer Amor, fractas utinam tua tela sagittas,
Si licet, exstinctas aspiciamque faces!
Tu miserum torques, tu me mihi dira precari
Cogis et insana mente nefanda loqui.
Iam mala finissem leto, sed credula vitam
Spes fovet et fore cras semper ait melius.
Spes alit agricolas, Spes sulcis credit aratis
Semina, quæ magno fenore reddat ager:
Hæc laqueo volucres, hæc captat arundine pisces,
Cum tenues hamos abdidit ante cibus:
Spes etiam valida solatur compede vinctum :
Crura sonant ferro, sed canit inter opus:
Spes facilem Nemesim spondet mihi, sed negat illa.
Ei mihi, ne vincas, dura puella, deam.
Parce, per immatura tuæ precor ossa sororis :
Sic bene sub tenera parva quiescat humo.
Illa mihi sancta est, illius dona sepulcro
Et madefacta meis serta feram lacrimis,
Illius ad tumulum fugiam supplexque sedebo
Et mea cum muto fata querar cinere.
Non feret usque suum te propter flere clientem:
Illius ut verbis, sis mihi lenta, veto,
Ne tibi neglecti mittant mala somnia manes,
Mæstaque sopitæ stet soror ante torum,
Qualis ab excelsa præceps delapsa_fenestra
Venit ad infernos sanguinolenta lacus.
Desino, ne dominæ luctus renoventur acerbi:
Non ego sum tanti, ploret ut illa semel.
Nec lacrimis oculos digna est fœdare loquaces:
Lena nocet nobis, ipsa puella bona est.
Lena necat miserum Phryne furtimque tabellas
Occulto portans itque reditque sinu:
Agnosco voces, hæc negat esse domi:
Sæpe ego, cum dominæ dulces a limine duro
Sæpe, ubi nox promissa mihi est, languere puellam
Nuntiat aut aliquas extimuisse minas.
Tunc morior curis, tunc mens mihi perdita fingit,
Quisve meam teneat, quot teneatve modis:
Tunc tibi, lena, precor diras: satis anxia vives,
Moverit e votis pars quotacumque deos.
|